تاریخچه کامل پیدایش بورس در ایران و جهان
اولین مکان بورس در جهان کجاست؟ سیر تکاملی بورس در ایران و جهان ؟ معتبرترین بورس‌های حال حاضر ایران و جهان کدامند؟ ما در این مطلب به توضیح کامل تاریخچه بورس پرداخته‌ایم.
بازار سهام را می‌توان یکی از مهمترین اهرم‌های اقتصادی هر کشور دانست که نقش مهمی در رونق چرخه اقتصادی ایفا می‌کند. اما پیدایش این نیروی عظیم به چه شکلی انجام گرفت؟ مطالعه تاریخچه پیدایش بورس در ایران و جهان جنبه‌های جالبی از آن را برای شما روشن خواهد کرد. در ادامه به بررسی این امر خواهیم پرداخت.
تاریخچه بورس در جهان
اگر بخواهیم خیلی عمیق به گذشته تبادلاتی که درنهایت به بورس تبدیل شدند نگاه کنیم به شهر آنتورپ بلژیک می‌رسیم. در اواخر سال‌های 1400 میلادی، آنتورپ به مرکز تجارت بین‌المللی تبدیل شد. در این دوره، بازرگانان با پیش‌بینی افزایش قیمت برخی از کالاها، آنها را خریداری می‌کردند و طی مدت‌زمانی خاص به فروش می‌رساندند و با این کار سود می‌کردند.
همچنین بازرگانان ثروتمند نیز به کسانی که نیاز به سرمایه داشتند مبالغی را با درصد بالاتر قرض می‌دادند. این تجار سپس اوراق قرضه‌ی این وام‌ها را می‌فروختند و از این طریق به افرادی که آنها را خریداری کرده بودند سود می‌دادند. این نوع تبادل کالا و سرمایه در آن زمان هنوز شکل مدرن و امروزی بورس را به خود نگرفته بود اما ایده‌ی اولیه این کار را می‌توان در این دوره یافت.
بااین‌حال، در تاریخچه بورس در جهان به این شهر و دوره نمی‌رسیم بلکه اولین مکانی که در آن بورس به‌طور رسمی و مدرن شکل گرفت را آمستردام می‌دانند.
آمستردام اولین مکان بورس در جهان
اولین معاملات سهام به شکل مدرن در آمستردام انجام گرفت. شرکت هند شرقی هلند (Dutch East India) اولین شرکت سهامی عام در جهان به شمار می‌آید. این شرکت، برای افزایش سرمایه اولیه خود تصمیم گرفت بخشی از سهام خود را فروخته و سود سهام را به سرمایه‌گذاران پرداخت کند. همین موجب شد در سال 1611، بورس اوراق بهادار آمستردام شکل بگیرد. تا سالیان سال، تنها فعالیت‌های دنیای بورس با معاملات سهام این شرکت انجام می‌گرفت.
به‌مرورزمان و با سودی که بسیاری از افراد از این طریق کسب می‌کردند، کشورهای دیگر نیز شروع به کار کردند و شرکتهایی مشابه با این شرکت هلندی را راه‌اندازی کرده و سرمایه‌گذارانی را به سمت خود کشاندند. هیجان این کار بسیاری از سرمایه‌گذاران را که کورکورانه و بدون تحقیق درباره این شرکتها به خرید سهام آنها می‌پرداختند زمین زد و موجب شد در سال 1720 اغلب آنها با ترس از دست دادن سرمایه خود باعجله تمامی سهامی که در دست داشتند را بفروشند. هرچند در این برهه زمانی کسی نیز این سهام را خریداری نمی‌کرد و همین موجب شکست بازار شد.
اما این پایان بورس نبود بلکه موجب شد این دنیای پرحاشیه بزرگ‌تر شود.
آشنایی با بورس‌های معتبر جهان
بازار بورس نیویورک (NSYE)
اگرچه بازار بورس از آمستردام آغاز به کار کرد اما تا اواخر سال‌های 1700 خبری از بورس در آمریکا نبود. در سال 1792 بود که یک گروه کوچک از تجار و بازرگانان آمریکایی در خیابان وال استریت شهر نیویورک دور هم جمع شدند و توافقنامه‌ای را تحت عنوان توافق‌نامه باتن وود (Buttonwood Tree Agreement) یا قرارداد درخت نارون امضا کردند.
این گروه از بازرگانان روزانه سهام و اوراقی را خریداری کرده و به فروش می‌رساندند. همین شروعی بود برای آنچه امروزه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین بازارهای بورس جهان شناخته شده است ، بازار بورس نیویورک، که آن را اختصاراً NYSE می‌خوانند.
هرچند از زمان امضای قرارداد درخت نارون تا راه‌اندازی بازار بزرگ بورس نیویورک تقریباً یک قرن گذشت بااین‌حال همچنان این توافق‌نامه و این افراد را به‌عنوان پایه‌گذار بورس آمریکا می‌شناسند. اما در اصل، بورس نیویورک در سال 1817 به شکل آنچه امروز شناخته شده است در آمد. در این سال با تهیه یک پیش‌نویس، مراحل انجام معاملات بورس به شکلی شفاف و واضح برای سایرین تعریف شد و بورس نیویورک به شکل رسمی شروع به کار کرد.
از آن زمان تا به امروز ساختمان بورس در خیابان وال‌استریت نیویورک قرار دارد و به‌نوعی می‌توان گفت شخصیتی جدی و تجاری به این خیابان بخشیده است. به‌طوری‌که وقتی نام این خیابان بر زبان می‌آید بعید است چیزی به‌جز بازار بورس نیویورک به ذهن کسی برسد.
بازار بورس سهام نزدک (NASDAQ)
ازنظر اعتبار، بورس نزدک دومین بورس بزرگ جهان پس از بازار بورس نیویورک محسوب می‌شود که محل استقرار آن در میدان تایمز نیویورک است. این بازار بورس نیز در سال 1971 پایه‌گذاری شد. تا پیش از سال 1987 تقریباً تمامی معاملات این بورس از طریق تلفن انجام می‌شد اما طی اتفاقاتی که در این دوره رخ داد و موجب آسیب به بازار بورس شد، تا به امروز تمامی معاملات در این شرکت از طریق شبکه‌های کامپیوتری صورت می‌گیرد و هیچ‌گونه معاملات فیزیکی بین خریداران و فروشندگان انجام نمی‌گیرد.
همین مسئله نیز موجب شده تا بازار سهام نزدک به بازار بزرگی در دنیای بورس تبدیل شود که بسیاری از شرکت‌های فناوری اطلاعات در آن لیست شده‌اند.
بورس توکیو (Tokyo Stock Exchange)
محال است در لیستی از برترین‌ها به کشور ژاپن نرسیم. بورس توکیو که آن را اختصاراً TSE می‌نامند یکی از غول‌های بازار بورس جهان محسوب می‌شود که آغاز آن به سال 1878 بازمی‌گردد. همانند سایر بازارهای بورس، بورس توکیو نیز با چالش‌هایی مواجه بود به‌طوری‌که در دوران جنگ جهانی دوم، با توجه به مشارکت ژاپن در جنگ، این بورس تعطیل شد و با پایان جنگ، یعنی در سال 1949 مجدد کار خود را شروع کرد. با این تفاوت که این بار این بورس با نام گروه بورس ژاپن معرفی شد ولی با توجه به اینکه این بورس بزرگ در توکیو قرار دارد هنوز نام بورس توکیو برای آن شناخته شده است.
بورس شانگهای (Shanghai Stock Exchange)
بااینکه بورس شانگهای به نسبت سه بورس معرفی شده نسبتاً جدید محسوب می‌شود و در سال 1990 تأسیس شده است همچنان با عملکرد خود و قدرت خود توانسته در میان سایر بورس‌های معتبر جهان خودی نشان دهد و در لیست معتبرترین بورس‌های جهان قرار بگیرد. هرچند قدمت دنیای بورس در چین به سال 1842 بازمی‌گردد اما آنچه امروز به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار بورس آسیا شناخته شده است از سال 1990 شروع به کار کرده است.
پیدایش بورس در ایران
زمزمه‌های ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران از سال 1315 به گوش می‌رسید. در آن زمان تحقیقات درباره تشکیل بورس و ایجاد طرح قانونی تاسیس آن توسط یک شخص بلژیکی به نام «وان لوترفلد» انجام گرفته بود. همه‌چیز برای آغاز این کار آماده بود اما با شروع جنگ جهانی دوم، راه‌اندازی بورس با مشکلات روبرو شده و متوقف شد. تا سال 1345 هنوز هیچ‌چیز در این زمینه رسمیت نگرفته بود اما تا اردیبهشت 1345 تقریباً تمامی کارهای اولیه و بررسی‌های لازم صورت گرفت و درنهایت در بهمن 1346 بورس اوراق بهادار تهران تأسیس شد.
هرچند با تغییرات سیاسی و اقتصادی در ایران، این بورس نیز با نوساناتی همراه بود و دوره‌های مختلفی را تجربه کرد. انقلاب اسلامی ایران و همچنین جنگ ایران و عراق ازجمله رویدادهایی بودند که به روی بازار بورس ایران تأثیر گذاشتند.
بورس اوراق بهادار ایران بعد از انقلاب
بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1358 تا 1367 که دوره پرطنش و پرحادثه انقلاب اسلامی بود با چالش‌های بسیاری مواجه شد و حتی تا مرز تعطیلی رسید. در این دوره بی اعتمادی به دولت و وضعیت نابسامان مالی شرکتها موجب شد اعتماد به بورس بین سرمایه گذاران از بین رفته و بورس با کاهش معاملات مواجه شود.
چالش‌های مربوط به ملی شدن صنایع کشور، بانک‌ها و بیمه‌ها، جنگ ایران و عراق، خروج برخی از بنگاه‌های اقتصادی از بورس و ریوی شاخته شدن این نوع دادوستد، موجب شد تا در سال 1361 بازار بورس در ایران تقریباً متوقف شود. اگرچه بورس همچنان پابرجا بود اما عدم وجود عرضه‌کنندگان و پایین بودن قیمت پیشنهادی خریداران موجب شده بود تا این بورس با رکود بسیاری مواجه شود.
بااین‌وجود بازار بورس از سال 1367 رنگ جدیدی به خود گرفت و شاهد رشد حجم معاملات شد که این را مدیون قانونی که در این سال با عنوان «قانون برنامه پنج ساله اول» تصویب شد است. هرچند سیر فعالیت بورس تا سال 1375 تقریباً ثابت بود و هیچ تحول خاصی در این دوره مشاهده نشد.
بازار بورس در تمام دوران، نوسانات خاصی را مشاهده کرده است و تا به امروز تغییرات و قوانین مختلفی در آن ثبت شده است. بااین‌حال چیزی که ثابت است این است که این بازار هیچ‌وقت خاموش نشده و با رکود و رونق خود همچنان یک بازار پرطرفدار در بین افراد مختلف کشور محسوب شده است.
بازار بورس اوراق بهادار تهران در چند سال اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده و افراد مختلف با دانش نسبی که درباره بورس دارند وارد آن می‌شوند و در تلاش‌اند تا از این راه سودی کسب کنند. اما در دنیای پرهیاهوی بورس امروزه نیاز به راهنما و متخصص احساس می‌شود. با چشم‌بسته سودی کسب نمی‌شود بلکه داشتن اطلاعات کافی درباره اصطلاحات بورس نظیر شاخص بورس و زمان مناسب خریدوفروش سهام مختلف در آن به شما کمک خواهد کرد بتوانید با چشمی بازتر و آگاهی بیشتر وارد این دنیای پرسود شوید. همین موجب شده تا نیاز به وجود کارگزار بورس احساس شود تا در بسیاری از مواقع با علم و آگاهی کافی که دارد بتواند شما را به سوددهی برساند.
پیام ناظر بازار بورس چیست و چگونه می‌توان به اطلاعات آن دست یافت؟
به عنوان یک فعال و سرمایه‌گذار در بازار بورس، حتماً بارها و بارها کلمه‌ی «ناظر بازار» در سایت tsetmc.com و یا دیگر سایت‌‌ها و کانال‌‌های بورسی به چشمتان خورده است. یا حتماً شنیده‌اید که می‌گویند پیغام توقف، علت توقف، تعلیق و یا بازگشایی فلان نماد در پیام ناظر اعلام شده است. اما پیام ناظر بازار بورس چیست، چه مفهومی را به ما انتقال می‌دهد و چگونه می‌توان به اطلاعات پیام ناظر بازار هر نماد دسترسی پیدا کرد؟ اصلاً ناظر بازار کیست و چه نقشی در معاملات بازار دارد؟ برای دریافت پاسخ و آشنایی بیشتر با موارد گفته شده، ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ را مطالعه نمایید. اگر سرمایه‌گذار جدید و تازه‌وارد بازار بورس باشید، باید حتماً با این موارد آشنایی داشته باشید. حتی ممکن است برخی از این پیام‌ها برای شما مبهم باشد که در این مطلب به آنها خواهیم پرداخت.
تاریخچه پیدایش ناظر بازار
پیش از آنکه به سوال پیام ناظر بازار بورس چیست، پاسخ دهیم، بهتر است نگاهی به تاریخچه‌ی پیدایش ناظر بازار داشته باشیم. نخستین بار در سال ۱۳۴۶ قانونی تحت عنوان بورس اوراق بهادار در کشور ایران تصویب شد و بر اساس این قانون سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران وظیفه‌ی گرداندن امور مربوط به بازار سرمایه را بر عهده داشت. اما از سال ۱۳۸۴ قوانینی تصویب شد که به واسطه‌ی آنها عملیات نظارت از اجرا جدا شد و سازمان بورس اوراق بهادار رسماً به عنوان ناظر بازار شروع به کار کرد و وظیفه‌ی نظارت بازار را بر عهده گرفت. بر اساس این قانون، بازار اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار تحت عنوان ناظر بازار سرمایه با شرح وظایف مشخص شروع به کار کرد و عملیات اجرا نیز به بورس‌‌ها تحت عنوان فعالیت به شکل سهامی عام واگذار شد که وظایف آنها نیز در قانون به صورت صریح آمده است.
در همین راستا و به منظور ارائه‌ی کلیه‌ی اطلاعات مالی و اطلاعیه‌‌های شرکتها، سامانه‌ی جامع اطلاعات ناشران بازار موسوم به کدال (سایت Codal.ir) راه اندازی شد. در حال حاضر، تمام شرکتهایی که در بازار بورس و فرابورس ایران مشغول به فعالیت هستند، همه‌ی اطلاعات خود مانند گزارشات و آمار تولید و فروش، شفافسازیهای قیمتی، صورتهای مالی فصلی، آگهیهای مجامع شرکتها و … را از طریق این سامانه به سمع و نظر سهامداران می‌رسانند. سازمان بورس نیز تحت عنوان نهاد نظارتی بازار، بر صحت اطلاعات ارائه شده، نظارت خواهد کرد و در شرایطی که اطلاعات انتشار یافته واقعیت نداشته باشد، با شرکت مربوطه برخورد قاطعانه‌ای به عمل خواهد آمد و نماد شرکت مذکور متوقف خواهد شد و تا وقتی هم که شفافسازی در این مورد انجام نشود، اجازه‌ی خرید و فروش سهم به سهامداران، داده نخواهد شد.
ناظر بورس کیست و پیام ناظر بازار بورس چیست؟
ناظران بازار، در واقع همان کارمندان سازمان بورس هستند که خبرهای مهم پیرامون سهام شرکت‌های بورسی را به صورت لحظه‌ای در وبسایت مدیریت فناوری بورس به آدرس www.tsetmc.com، منتشر می‌کنند. یکی از وظایف اصلی ناظران بورسی این است که اطلاعات با اهمیت شرکت‌های بورسی و فرابورسی شامل گزارشات و آمار تولید و فروش، صورتهای مالی فصلی، شفافسازیهای قیمتی، آگهیهای مجامع شرکتها و… را به سهامداران آن شرکت اطلاع دهد. ناظر بازار این اطلاعات را در قالب پیامی تخت عنوان پیام ناظر بازار بورس در اختیار سهامداران قرار می‌دهد.
نحوه دسترسی به اطلاعات پیام ناظر بازار بورس
نحوه دسترسی به اطلاعات پیام ناظر بازار بورس
روش‌های مختلفی برای دسترسی به پیام ناظر بازار بورس وجود دارد که در ادامه خواهیم گفت:
۱. سایت tsetmc.com
برای دیدن پیام ناظر بورس با استفاده از وبسایت مدیریت فناوری، کافی است تا:
- وارد سامانه‌ی tsetmc.نگاهی به بازار اوراق قرضه com شوید.
- سپس برای اطلاع از پیغام‌های ناظر بازار مربوط به یک سهم خاص نام آن سهم را در قسمت ذره‌بین وارد کنید.
- در صفحه‌ی جدید، روی قسمت پیام ناظر بازار کلیک کنید.
شما همچنین می‌توانید در صفحه‌ی نماد مربوطه روی اعلان «پیام جدید ناظر بازار» کلیک کنید و ۵ پیام آخر ناظر بازار در مورد آن نماد را مشاهده کنید.
اگر قصد مشاهده‌ی پیغام‌های ناظر بازار برای تمامی نمادها را دارید می‌توانید به آدرس http://www.tsetmc.com/Loader.aspx?ParTree=151313&Flow=0 بروید. در این قسمت ۱۰۰ پیام آخر ناظر بازار بورس را می توانید ببینید.
۲. سامانه معاملاتی شخصی
برای مشاهده‌ی پیام ناظر بازار بورس با استفاده از این روش، پس از ورود به سامانه‌ی معاملاتی خود، وارد بخش پیام‌ها و سپس پیام‌های ناظر شوید و در آنجا به آخرین اطلاعات شرکت‌های بورسی دست پیدا کنید.
انواع پیام ناظر بازار بورس
انواع پیام ناظر بازار بورس برای حرفه‌ای‌های بازار قابل درک است و آنها با یک نگاه می‌توانند بفهمند که منظور پیام چیست. اما اگر تازه‌کار باشید، در برخی از پیام‌های ناظر شاید با اصطلاحاتی برخورد کنید که معنی دقیق آن را ندانید. در ادامه مفهوم دقیق برخی از مهمترین پیام‌های ناظر را آورده‌ایم.
۱. توقف نماد به دلیل انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب:
توقف نماد به دلیل انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، یکی از انواع پیام ناظر بازار بورس می‌باشد. بعد از انتشار اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، معامله‌ی سهام شرکتها متوقف می‌شود. چنانچه این اطلاعات از گروه الف باشد، نماد بدون محدودیت دامنه نوسان و اگر اطلاعات از گروه ب باشد، نماد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. دامنه‌ی نوسان، محدوده‌ای است که قیمت سهام می‌تواند در یک روز معاملاتی در آن محدوده افزایش و یا کاهش یابد. اگر بازگشایی نماد با محدودیت دامنه نوسان باشد به این معناست که افزایش یا کاهش قیمت سهم محدود خواهد بود اگر بدون محدودیت نوسان باشد، قیمت آزادی بیشتری برای نوسان دارد. لازم به ذکر است که بازگشایی نمادها بعد از افشای اطلاعات با اهمیت متفاوت می‌باشد که در بخش بعدی راجع به آن بیشتر توضیح خواهیم داد.
اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب شامل چه مواردی هستند؟
اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب، هر یک شامل مواردی هستند که اگر هرکدام از این اتفاقات رخ دهد، باید بدانید که نماد متوقف خواهد شد.
اطلاعات با اهمیت گروه الف:
اطلاعات با اهمیت گروه الف:
- تعدیلات سنواتی
- تغییر سهامدار عمده
- اعلام وقوع حوادث غیرمترقبه
- تغییر در برآوردهای حسابداری
- نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
- نتایج شرکت در مناقصه یا مزایده
- کشف منابع و یا ذخایر قابل توجه
- اعلام اعسار یا ورشکستگی شرکت
- هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب
- نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت
- بهره‌برداری از طرح‌ها و پروژه‌های جدید
- شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق شده
- تعلیق یا توقف تمام یا بخشی از فعالیت شرکت
- پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
- تغییرات بااهمیت در عملکرد شرکت‌های تحت کنترل
- انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
- تاثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی (قیمت ارز)
- درخواست خروج از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس مربوطه
- خرید، واگذاری، اخذ، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
- دریافت یا پرداخت کمک‌های نقدی یا غیر نقدی بیشتر از ۵ درصد سرمایه شرکت
- برگشت بیشتر از ۵ درصد از محصولات شرکت بر اساس مبلغ فروش آخرین سال مالی
- دریافت مجوز تغییر بیشتر از ۱۰ درصد در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه
علاوه بر موارد بالا که همگی منجر به انتشار پیام ناظر بازار بورس خواهند شد، دو مورد زیر هم می‌توان به این موارد اضافه کرد.
- واگذاری سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:
۱. مبلغ واگذاری بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورتهای مالی سال قبل باشد؛
۲. ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را واگذار نماید.
- تحصیل سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:
۱. مبلغ خرید بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورتهای مالی سال قبل باشد.
۲. ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را خریداری نماید.
اطلاعات با اهمیت گروه ب:
اطلاعات با اهمیت گروه ب:
- تغییر حسابرس
- برگزاری مناقصه یا مزایده
- شرکت در مناقصه یا مزایده
- برنامه‌ی انتشار اوراق بدهی
- توثیق یا فک رهن دارایی‌ها
- ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
- دعاوی مهم مطروحه له یا علیه شرکت
- پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
- تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
- پیشنهاد پرداخت سود یا تغییر سیاست تقسیم سود
- تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌کنندگان عمده‌ی شرکت
- افشای معاملات موضوع ماده ۱۲۹ اصلاحیه قانون تجارت یا معاملات با سایر اشخاص وابسته
- پیام ناظر بازار بورس مبنی بر تصمیمات هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
- توثیق، مسدود کردن، آزادسازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده که عضو هیئت مدیره می‌باشد.
۲. انجام معاملات به صورت حراج پیوسته و ناپیوسته
انجام معاملات به صورت حراج پیوسته و ناپیوسته، نوع دیگری از پیام ناظر بازار بورس می‌باشد؛ انجام معاملات پس از بازگشایی نمادها ممکن است به صورت حراج پیوسته وناپیوسته رخ دهد. در حراج پیوسته وقفه‌ای در معاملات وجود ندارد و معاملات در زمان مشخص شده انجام خواهند شد. به بیان دیگر «حراج پیوسته» آن است که بعد از ثبت سفارش و تطبیق قیمت‌های خرید و فروش، معامله انجام می‌شود. یعنی درست همان چیزی که در معاملات بورس و فرابورس هر روز مشاهده می‌شود. اما منظور از «حراج ناپیوسته»، روشی است که بر اساس آن پس از ورود سفارش‌ها به سامانه‌ی معاملات، معامله بر اساس قیمت نظری گشایش (TOP) انجام می‌شود. به عبارتی حراج ناپیوسته به منظور قیمت‌گذاری است ولی معامله‌ای در آن انجام نمی‌شود مگر در پایان مقطع زمانی.
۳. اعمال یک مرحله پیش گشایش برای نماد
وقتی طی یک پیام ناظر بازار بورس اعلام می‌شود که نمادی در حال بازگشایی است ممکن است از اصطلاح پیش‌گشایش ۳۰ دقیقه‌ای استفاده شود. پیش‌گشایش در زمان بازگشایی نماد، به معنای زمانی است که امکان ارسال سفارش وجود دارد ولی معامله‌ای انجام نمی‌شود. البته این را هم در نظر داشته باشید که به بازه‌ی زمانی ۸:۳۰ تا ۹ صبح روزهای کاری بورس نیز مرحله پیش‌گشایش می‌گویند و در این زمان فقط امکان ارسال سفارشات وجود دارد و معامله ساعت ۹ با باز شدن بازار شروع می‌شود.
۴. تعلیق نماد در پیام ناظر بازار بورس
این نوع از پیام ناظر بازار بورس شاید تاکنون باعث ترس خیلی از افراد بی‌تجربه و تازه‌وارد شده باشد! کلمه‌ی تعلیق از معلق می‌آید. بنابراین، تعلیق نماد در بورس به معنی عدم امکان معامله است. معمولاً در پیام‌های ناظر، تاریخ معلق ماندن معاملات ذکر می‌شود. دلیل مشمول فرآیند تعلیق شدن را هم می‌توانید با ورود به صفحه‌ی اصلی سایت tsetmc.com و کلیک روی تب «بورس اوراق بهادار» و سپس تب «مشمول فرایند تعلیق» مشاهده کنید. دقت کنید دو عبارت مشمول فرآیند تعلیق و تعلیق شده با هم تفاوت دارند. تعلیق یا ناشی از دستورالعمل پذیرش است و یا ناشی از دستور العمل افشا. در صورتی که شرکت ابهام یا تاخیری در اطلاع‌رسانی داشته باشد مشمول فرآیند تعلیق می‌گردد.
شرکتی که به واسطه‌ی پیام ناظر بازار بورس مشمول فرآیند تعلیق می‌شود تا ۶ ماه فرصت دارد از این وضعیت خارج شود. یعنی در طی این دوره می‌تواند خود را از فرآیند تعلیق خارج کند، بنابراین در این شرایط بازار دقیقاً می‌داند که شرکت به چه دلیلی در فرآیند تعلیق قرار گرفته و شرکت هم می‌داند که بازار به این موضوع واقف است. بنابراین چاره‌ای جز افزایش میزان شفافیت خود نخواهد داشت. اما باید توجه داشته باشید که روند تعلیق نمادها ۹ تا ۱۵ ماه به طول خواهد انجامید و شرکتها فرصت دارند در این مدت نقص افشای اطلاعات خود را جبران کنند. در غیر این صورت پس از گذشت این مدت، نمادها برای مدت نامعلوم متوقف نمی‌مانند بلکه در صورت تخلف مدیران، سهام شرکتها در بازار پایه قابلیت معامله خواهد داشت.
در کل در نظر داشته باشید که نمادها جز در مواردی که بحث‌های دادگاهی و خارج از بازار مطرح شود، متوقف نخواهند شد. رویکرد سازمان در این زمینه هم اینگونه است که حتی در موارد نقص افشای اطلاعات، سهام شرکتها قابل معامله باشد و خللی در نقدشوندگی بازار ایجاد نشود.
۵. تغییر وضعیت نماد به دلیل نوسان قیمت بیش از ۲۰ درصد
تغییر وضعیت نماد به دلیل نوسان قیمت بیش از ۲۰ درصد، نوع دیگری از پیام ناظر بازار بورس است که شاید خیلی‌ها معنی آن را ندانند. در واقع، باید گفت که نوسان قیمت در یک سهم هم می‌تواند منجر به توقف نماد شود؛ به این صورت که اگر قیمت سهام شرکت در ۵ روز کاری به بیش از ۲۰ درصد، نوسان (مثبت یا منفی) داشته باشد، نماد متوقف و ناشر باید اطلاعیه‌ی شفافسازی منتشر نماید. نماد متوقف شده در روز معاملاتی با محدودیت دامنه‌ی نوسان بازگشایی می‌شود. (بعد از انتشار اطلاعیه‌ی شفافسازی توسط ناشر). اما اگر قیمت سهام شرکت در ۱۵ روز کاری بیش از ۵۰ درصد نوسان (مثبت یا منفی) داشته باشد، نماد متوقف و ناشر باید کنفرانس اطلاع‌رسانی برگزار کند، آنگاه نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری بعد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. (بعد از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی توسط ناشر).
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی انواع پیام ناظر بازار بورس و معنا و مفهوم هر یک از آنها پرداختیم و همچنین گفتیم که چطور می‌توانید به این اطلاعات دسترسی داشته باشید. امیدواریم با خواندن این مقاله به خوبی متوجه شده باشید که پیام ناظر دقیقاً چیست و راجع به اصطلاحات موجود در این پیام‌ها نیز اطلاعات کافی را به دست آورده باشید. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.
سرمایه گذاران بازار طلا باید نیم نگاهی به بازار اوراق قرضه آمریکا داشته باشند
سایت طلا : تحلیلگران اقتصادی به سرمایه گذاران بازار طلا توصیه می کنند تا برای فعالیت در بازار طلا نگاه خاصی نیز به تحولات بازار اوراق قرضه آمریکا داشته باشند.
به گزارش سایت طلا به نقل از کیتکو نیوز، نرخ بهره اوراق قرضه 10 ساله وزارت دارایی آمریکا طی هفته گذشته به شدت کاهش یافته و به کمترین حد خود در 7 ماه اخیر رسیده است. این مساله می تواند خبر خوبی برای بازار طلا و قیمت این فلز زرد باشد.
بر اساس این گزارش قیمت طلا در روز جمعه با کاهش نسبی روبرو شد ولی در هفته ای که گذشت حدود 0.45 درصد رشد داشته است. قیمت نقره نیز روز جمعه به 19.32 دلار رسید که در هفته گذشته رشد 1.09 درصدی را تجربه کرده است.
در نظرسنجی جدید کیتکو نیوز نیز اکثر کارشناسان اقتصادی به تثبیت قیمت طلا در روزهای آینده رای داده اند. نرخ بهره اوراق قرضه 10 ساله آمریکا در هفته ای که گذشت به کمتر از 2.5 درصد رسید که این رقم در 7 ماه گذشته بی سابقه بوده است.
به اعتقاد کارشناسان اقتصادی علت اصلی این عامل کاهش رشد اقتصادی چین و آسیا و ادامه روند نزولی تورم در منطقه یورو بوده است. به اعتقاد تحلیلگران کامرز بانک آلمان کاهش نرخ بهره اوراق قرضه آمریکا شرایط را برای افزایش قیمت طلا فراهم خواهد کرد.
البته روند تحولات ارزش نگاهی به بازار اوراق قرضه دلار نیز در روزهای آینده تاثیر زیادی بر قیمت طلا خواهد داشت ولی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در روزهای آینده قیمت طلا بین 1280 تا 1305 دلار در نوسان خواهد بود./م
بازار سوم فرابورس یا بازار عرضه چیست؟
بازار عرضه یا بازار سوم محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکت‌های سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می‌آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذراندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
بازار سوم فرابورس
بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکت های سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است. در بازار عرضه فرابورس بلوک های سهام شرکت‌های سهامی (عام، خاص، تعاونی و …)، حق‌تقدم خرید سهام شرکت‌های سهامی عام، سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکت‌های سهامی عام،پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت، پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات، امتیاز بهره برداری و حق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکت های سهامی خاص می‌تواند مورد معامله قرار بگیرد.
به طورکلی عرضه در بازارهای فرابورس ایران به شکل زیر صورت می‌گیرد:
- عرضه اولیه، که نخستین عرضه اوراق بهادار پس از پذیرش و درج بوده و در بازار اول و دوم فرابورس ایران صورت می‌پذیرد.
- عرضه یکجا، عرضه خرد، و پذیره نویسی که در بازار سوم فرابورس ایران صورت می‌پذیرد.
عرضه یک جا، خرد، و پذیره نویسی در بازار سوم فرابورس
بازار سوم، بازار عرضه اوراق بهاداری است که در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز پذیرفته نشده باشد. در این بازار اوراق بهادار مورد پذیرش قرار نگرفته و صرفا عرضه این اوراق مد نظر است. به عبارت دیگر، این بازار شامل معاملات دست دوم اوراق نمی‌باشد. در بازار سوم فرابورس ایران سه نوع عرضه به شرح ذیل انجام می‌شود:
- عرضه یکجای اوراق بهادار
- عرضه خرد اوراق بهادار (جمع آوری سهام)
- پذیره نویسی اوراق بهادار
عرضه یکجای اوراق، مربوط به عرضه اوراق از طرف سهامدار عمده می‌باشد. در این حالت، سهامدار عمده قصد عرضه یک جای درصدی از سهام شرکت مورد نظر را به عموم دارد. عرضه خرد، مربوطه به جمع آوری اوراق از سهامداران جزء می‌باشد. در عرضه خرد، متقاضی خرید شخصی است که خریدار حجم معینی از اوراق بهادار مشخص از سوی مالکان آن است. پذیره نویسی اوراق بهادار، مربوط به پذیره نویسی اوراق بهادار ازجمله سهام شرکت‌های سهامی عام،اوراق مشارکت و گواهی سپرده می‌باشد که بر اساس مجوز صادره ازسازمان و مفاد بیانیه ثبت انجام خواهد شد. درخصوص اوراق مشارکت، پذیره نویسی این اوراق در بازار سوم انجام شده و معاملات دست دوم آن نیز در بازار اوراق مشارکت صورت می‌پذیرد.
طبق ماده ۱۱ دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران، اوراق بهادار قابل عرضه در بازار سوم فرابورس ایران عبارتند از:
- سهام شرکت‌های سهامی
- حق‌تقدم خرید سهام شرکت‌های سهامی عام
- سهام بی‌نام شرکت‌های سهامی عام
- سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکت‌های سهامی عام
- گواهی‌های سپرده بانکی
- اوراق مشارکت
- اوراق مشارکت رهنی
- اوراق مشارکت اجاره
- صکوک
- واحدهای سرمایه‌گذاری آن دسته از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و صندوق‌های زمین و ساختمان که در سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشده‌اند.
لازم به ذکر است که اوراق بهادار عرضه شده در بازار سوم تا یک ماه بعد از معامله در بازار سوم فرابورس، قابل عرضه مجدد در این بازار نمی‌باشد. عرضۀ این اوراق پس از این مدت، منوط به احراز مجدد شرایط یاد شده در دستورالعمل مذکور می‌باشد.
مزایای عرضه اوراق بهادار از طریق بازار سوم
از جمله مهمترین مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران، بهره مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه می باشد. با تصویب و ابلاغ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم شرکتها در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز (فرابورس ایران)، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد. از دیگر مزایای بازار سوم فرابورس ایران، شناسایی شرکت توسط فعالان بازار سرمایه، ایجاد فضای رقابت جهت تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار مورد عرضه از طریق سیستم عرضه و تقاضا، سهولت فرآیند نقل و انتقالات سهام و تسویه وجوه را می توان نام برد. مضافاً اینکه، پذیرش آتی شرکت در فرابورس یا بورس (در صورت تمایل مالکان آن)، با توجه به شناخت بوجود آمده، سهل تر صورت خواهد پذیرفت.
فرآیند عرضه
متقاضی عرضه در بازار سوم می بایست از طریق کارگزار عضو فرابورس ایران، فرم درخواست عرضه اوراق بهادار خود را حسب مورد به انضمام مدارک، مستندات و اطلاعات مورد نیاز (موارد ارائه شده در ضمیمه فرم مذکور)، به مدیریت بازار فرابورس ایران تسلیم نماید. مدیریت بازار پس از دریافت درخواست عرضه و مدارک مورد نیاز و پس بررسی اولیه آنها، اقدام به تشکیل جلسه کمیته عرضه می‌نماید. درخواست‌های تکمیل شده عرضه به همراه مدارک و اطلاعات در کمیته عرضه مورد بررسی قرار گرفته و درصورت تایید عرضه اوراق توسط کمیته عرضه، مجوز عرضه به کارگزار عرضه کننده ارسال می‌گردد. در متن مجوز عرضه، شرایط عرضه و مدت اعتبار آن ذکر شده است. پس از احراز تمامی موارد خواسته شده از طرف کمیته عرضه، نام اوراق در فهرست عرضه در بازار سوم درج می‌گردد.
عرضه اوراق بهادار در بازار سوم می‌بایست حداقل ۵ روز و حداکثر یکماه پس از تارخ درج در فهرست عرضه اوراق بهادار، صورت پذیرد. درصورت عدم عرضه اوراق بهادار ظرف مدت تعیین شده، مجوز عرضه لغو و عرضه مجدد آن منوط به طی فرآیند مربوطه خواهد بود. در صورت لغو مجوز عرضۀ اوراق در فرابورس در مرحلۀ درج، متقاضی عرضه می‌تواند مجدداً تقاضای عرضه را با پرداخت کارمزد عرضه اوراق بهادار به فرابورس ارائه دهد. همچنین درصورت لغو مجوز پس از درج نام اوراق بهادار در فهرست عرضه، متقاضی می‌تواند پس از گذشت ۲ ماه مجدداً تقاضای عرضه را به فرابورس ارائه نماید.
کارمزد عرضه
حق عرضه در بازار سوم معادل دو در هزار (۰٫۰۰۲) ارزش اسمی سهام قابل عرضه و تا سقف ۵۰ میلیون ریال می‌باشد. این مبلغ قابل واریز به حساب شماره ۱۰۶-۸۷۲۸ بانک مسکن، شعبه مستقل مرکزی، بنام شرکت فرابورس ایران می‌باشد. کارمزد معاملات سهام در بازار سوم فرابورس ایران (شامل کارمزد شرکت فرابورس ایران، کارگزاران، سپرده گذاری مرکزی، حق نظارت سازمان، و مالیات بر ارزش افزوده) معادل ۰۰۴۸/۰ از خریدار تا سقف ۳۸۰ میلیون ریال و معادل ۰۰۵۲/۰ از فروشنده تا سقف ۵۲۰ میلیون ریال می‌باشد. قابل ذکر است که فروشنده ملزم به پرداخت مالیات به میزان ۰۰۵/۰ ارزش اسمی معامله نیز می‌باشد.
مزایای عرضه اوراق بهادار از طریق بازار سوم
از جمله مهمترین مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران، بهره‌مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه می‌باشد. با تصویب و ابلاغ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم شرکتها در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز (فرابورس ایران)، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد. از دیگر مزایای بازار سوم فرابورس، شناسایی شرکت توسط فعالان بازار سرمایه، ایجاد فضای رقابت جهت تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار مورد عرضه از طریق سیستم عرضه و تقاضا، سهولت فرآیند نقل و انتقالات سهام و تسویه وجوه را می‌توان نام برد. مضافاً اینکه، پذیرش آتی شرکت در فرابورس یا بورس (در صورت تمایل مالکان آن)، با توجه به شناخت به وجود آمده، سهل‌تر صورت خواهد پذیرفت.
نگاهی به بازار اوراق قرضه
واسطه‌های مالی چطور ارزش‌آفرینی می‌کنند؟
در بازارهای مالی هرچه سرمایه با سرعت بالاتر و هزینه‌ی کمتری در گردش باشد، منفعت بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران خواهد شد. نهادهای مالی، سازمان یا مؤسساتی هستند که نقش واسطه‌های مالی را اجرا می‌کنند و گردش درست سرمایه توسط همین گروه‌ها صورت می‌گیرد. واسطه‌های مالی یا همان نهادهای مالی به شکل‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاران سودآوری می‌کنند.
تقسیم‌بندی نهادهای مالی
نهادهای مالی را می‌توان به دو دسته‌ی نهادهای سپرده‌پذیر (فعال در بازار پول) و غیر سپرده‌پذیر (فعال در بازار سرمایه و بیمه) دسته‌بندی کرد. در یک تقسیم‌بندی دیگر، نهادهای مالی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- نهادهایی مانند شرکت‌های تامین سرمایه و شرکت‌های کارگزاری که به عنوان میناجی معاملات اوراق بهادار عمل می‌کنند.
- نهادهایی که به عنوان واسطه، سرمایه‌ها را از سرمایه‌گذاران دریافت و جمع‌آوری کرده، به نام خودشان در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کرده و در نهایت سود کسب شده را بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بازنشستگی در این دسته قرار می‌گیرند.
- نهادهای مالی که خدمات تخصصی در بازار سرمایه ارائه می‌دهند اما واسطه خرید و فروش اوراق بهادار نمی‌شوند و به مدیریت سرمایه نیز نمی‌پردازند. موسسات رتبه‌بندی، مشاوران سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی و بازارگردان‌ها جز این دسته هستند.
در ادامه، معرفی مختصری از هر یک از نهادهای مالی عنوان شده، خواهیم داشت.
شرکت‌های تامین سرمایه (بانک‌های سرمایه‌گذاری)
شرکت‌های تامین سرمایه در حوزه‌های تامین مالی، خدمات مالی و مدیریت دارایی فعالیت می‌کنند. این شرکتها علاوه بر ارائه ابزارهای نوین جهت تامین سرمایه کسب و کارها که از طریق انتشار انواع اوراق بدهی و سرمایه‌ای و یا تاسیس نهاد مالی صورت می‌گیرد، می‌توانند خدمات دیگری همچون تجدید ساختار شرکتها، ادغام و تملیک شرکتها خدمات مربوط به مدیریت ریسک، مشاوره پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بازار سرمایه و . را نیز ارائه دهند. در حوزه مدیریت دارایی نیز خدمات متنوعی از جمله تاسیس و مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردانی اختصاصی و بازارگردانی اوراق بهادار از سوی شرکت‌های تامین سرمایه قابل ارائه است.شرکت‌های تامین سرمایه مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت می‌کنند و زیر نظر این سازمان فعالیت می‌کنند.برای آشنایی کامل با این دسته از نهادهای مالی به وبلاگ نقش شرکت‌های تامین سرمایه در بازار مراجعه کنید.
شرکت‌های کارگزاری
اولین قدم برای وارد شدن به دنیای بورس، ورود به کارگزاری‌ها است. کارگزاران بورس شرکت‌های واسطه‌ای هستند که کار شما را در معاملات آسان‌تر می‌کنند. شما توسط این نهادها می‌توانید به راحتی به معامله در بازار بپردازید. در حقیقت کارگزاران خریدار و فروشنده را در بازار سهام به هم متصل کرده و در ازای این کار دستمزد یا همان کارمزد دریافت می‌کنند.
همه‌ی کارگزاری‌ها برای حضور و فعالیت در بازار سرمایه باید مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کنند و به عضویت کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در بیایند.
بازارگردان‌ها
بازارگردان‌ها یا بازارسازان. اشخاص/نهادهایی هستند که به افزایش نقدینگی، تحدید دامنه نوسان قیمت و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار می‌پردازند. بازارگردان‌ها با در اختیار داشتن بخشی از اوراق بهادار یک شرکت و استفاده از این اوراق، کنترل‌کننده عرضه و تقاضای بازار هستند. در واقع، هر وقت تعادل سهام تخصیص داده شده به بازارگردانان بر هم بخورد، آن وقت بازارگردانان با عملیات خرید و فروش به حساب خود به تعادل عرضه و تقاضا برمی‌گردند. از وظایف بازارگردان‌ها می‌توان به حفظ و افزایش نقدشوندگی در بازار، کاهش هزینه‌های معاملات و کنترل دامنه نوسان قیمت در بازار از طریق خرید و فروش سهام اشاره کرد. جهت آشنایی بیشتر با این دسته از نهادهای مالی به نوشتار بازارگردانان چگونه تسهیل‌کننده معاملات هستند؟ مراجعه کنید.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری
شرکت‌های سرمایه‌گذاری متشکل از افراد متخصص و با دانش سرمایه‌گذاری هستند که وضعیت شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سهام را بررسی و آنالیز می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری با هدف کسب سود، سهام شرکتهایی که عملکرد مثبت داشته و بازده خوبی دارند را خریداری کرده و زمانی که عملکرد این شرکتها افت کرده و سوددهی آنها با مشکل مواجه شود سهامشان را می‌فروشند. بنابراین نگاه شرکت‌های سرمایه‌گذاری به خرید سهام شرکتها نگاهی کوتاه مدت است و زمانی که شرکت به سود نرسد و پیشرفت آن نزولی باشد سهامش را می‌فروشند.
شرکت‌های سبدگردان
سبدگردانی به معنی مدیریت سبد سرمایه‌گذاری توسط یک شخص به وکالت و به نیابت از شخص دیگری است. سبدگردان وظیفه دارد پیش از خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه‌گذار، از مقدار ریسک‌پذیری او اطلاع پیدا کند تا بداند چگونه سبدی برای سرمایه‌گذار بچیند که رضایت بیشتری داشته باشد. بر اساس این ریسک پذیری، سبدگردان میزان خرید سهام از بازار بورس یا سایر اوراق بهادار را سازمان‌دهی می‌کند.
حداقل میزان سرمایه برای بهره‌مندی از خدمات سبدگردانی توسط شرکت سبدگردان مشخص می‌شود. بنابراین نمی‌توان عدد قطعی برای حداقل میزان سرمایه اعلام کرد اما در شرایط فعلی بازار سرمایه، حداقل سرمایه معمولا پنج میلیارد تومان به بالا است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری
یکی از نهادهای مالی است که پول سرمایه‌گذاران مختلف را جمع‌آوری کرده و سپس با تجمیع این سرمایه‌های خرد، سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ انجام می‌دهد. سرمایه‌گذاران با ورود به این صندوق‌ها می‌توانند در زمان خود صرفه‌جویی کرده و با استفاده از تجربه و تخصص کارشناسان به سود برسند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند که تفاوت اصلی آنها بر اساس ترکیب دارایی هر صندوق مشخص می‌شود، به این معنی که صندوق‌ها با توجه به ماهیتی که دارند درصدی از سرمایه خود را در گزینه‌های کم ریسک (مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت) و بخش دیگری از وجوه خود را در گزینه‌هایی با ریسک بیشتر(مثل سهام) سرمایه‌گذاری می‌کنند.
جهت آگاهی کامل از شیوه عملکرد و تفاوت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خدمات سبدگردانی اختصاصی به بلاگ آن در وبسایت لوتوس پارسیان مراجعه کنید.
سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به اهداف و میزان سرمایه خود، یکی از این نهادهای مالی یا همان واسطه‌های مالی را انتخاب کنند و از مزایای ورود به بازار سرمایه بهره‌مند شوند.
با صندوق‌های سرمایه‌گذاری لوتوس بیشتر آشنا شوید.
اشتراک با دوستان
تقسیم‌بندی نهادهای مالی
نهادهای مالی را می‌توان به دو دسته‌ی نهادهای سپرده‌پذیر (فعال در بازار پول) و غیر سپرده‌پذیر (فعال در بازار سرمایه و بیمه) دسته‌بندی کرد. در یک تقسیم‌بندی دیگر، نهادهای مالی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- نهادهایی مانند شرکت‌های تامین سرمایه و شرکت‌های کارگزاری که به عنوان میناجی معاملات اوراق بهادار عمل می‌کنند.
- نهادهایی که به عنوان واسطه، سرمایه‌ها را از سرمایه‌گذاران دریافت و جمع‌آوری کرده، به نام خودشان در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کرده و در نهایت سود کسب شده را بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بازنشستگی در این دسته قرار می‌گیرند.
- نهادهای مالی که خدمات تخصصی در بازار سرمایه ارائه می‌دهند اما واسطه خرید و فروش اوراق بهادار نمی‌شوند و به مدیریت سرمایه نیز نمی‌پردازند. موسسات رتبه‌بندی، مشاوران سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی و بازارگردان‌ها جز این دسته هستند.
در ادامه، معرفی مختصری از هر یک از نهادهای مالی عنوان شده، خواهیم داشت.
شرکت‌های تامین سرمایه (بانک‌های سرمایه‌گذاری)
شرکت‌های تامین سرمایه در حوزه‌های تامین مالی، خدمات مالی و مدیریت دارایی فعالیت می‌کنند. این شرکتها علاوه بر ارائه ابزارهای نوین جهت تامین سرمایه کسب و کارها که از طریق انتشار انواع اوراق بدهی و سرمایه‌ای و یا تاسیس نهاد مالی صورت می‌گیرد، می‌توانند خدمات دیگری همچون تجدید ساختار شرکتها، ادغام و تملیک شرکتها خدمات مربوط به مدیریت ریسک، مشاوره پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بازار سرمایه و . را نیز ارائه دهند. در حوزه مدیریت دارایی نیز خدمات متنوعی از جمله تاسیس و مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردانی اختصاصی و بازارگردانی اوراق بهادار از سوی شرکت‌های تامین سرمایه قابل ارائه است.شرکت‌های تامین سرمایه مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت می‌کنند و زیر نظر این سازمان فعالیت می‌کنند.برای آشنایی کامل با این دسته از نهادهای مالی به وبلاگ نقش شرکت‌های تامین سرمایه در بازار مراجعه کنید.
شرکت‌های کارگزاری
اولین قدم برای وارد شدن به دنیای بورس، ورود به کارگزاری‌ها است. کارگزاران بورس شرکت‌های واسطه‌ای هستند که کار شما را در معاملات آسان‌تر می‌کنند. شما توسط این نهادها می‌توانید به راحتی به معامله در بازار بپردازید. در حقیقت کارگزاران خریدار و فروشنده را در بازار سهام به هم متصل کرده و در ازای این کار دستمزد یا همان کارمزد دریافت می‌کنند.
همه‌ی کارگزاری‌ها برای حضور و فعالیت در بازار سرمایه باید مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کنند و به عضویت کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در بیایند.
بازارگردان‌ها
بازارگردان‌ها یا بازارسازان. اشخاص/نهادهایی هستند که به افزایش نقدینگی، تحدید دامنه نوسان قیمت و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار می‌پردازند. بازارگردان‌ها با در اختیار داشتن بخشی از اوراق بهادار یک شرکت و استفاده از این اوراق، کنترل‌کننده عرضه و تقاضای بازار هستند. در واقع، هر وقت تعادل سهام تخصیص داده شده به بازارگردانان بر هم بخورد، آن وقت بازارگردانان با عملیات خرید و فروش به حساب خود به تعادل عرضه و تقاضا برمی‌گردند. از وظایف بازارگردان‌ها می‌توان به حفظ و افزایش نقدشوندگی در بازار، کاهش هزینه‌های معاملات و کنترل دامنه نوسان قیمت در بازار از طریق خرید و فروش سهام اشاره کرد. جهت آشنایی بیشتر با این دسته از نهادهای مالی به نوشتار بازارگردانان چگونه تسهیل‌کننده معاملات هستند؟ مراجعه کنید.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری
شرکت‌های سرمایه‌گذاری متشکل از نگاهی به بازار اوراق قرضه افراد متخصص و با دانش سرمایه‌گذاری هستند که وضعیت شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سهام را بررسی و آنالیز می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری با هدف کسب سود، سهام شرکتهایی که عملکرد مثبت داشته و بازده خوبی دارند را خریداری کرده و زمانی که عملکرد این شرکتها افت کرده و سوددهی آنها با مشکل مواجه شود سهامشان را می‌فروشند. بنابراین نگاه شرکت‌های سرمایه‌گذاری به خرید سهام شرکتها نگاهی کوتاه مدت است و زمانی که شرکت به سود نرسد و پیشرفت آن نزولی باشد سهامش را می‌فروشند.
شرکت‌های سبدگردان
سبدگردانی به معنی مدیریت سبد سرمایه‌گذاری توسط یک شخص به وکالت و به نیابت از شخص دیگری است. سبدگردان وظیفه دارد پیش از خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه‌گذار، از مقدار ریسک‌پذیری او اطلاع پیدا کند تا بداند چگونه سبدی برای سرمایه‌گذار بچیند که رضایت بیشتری داشته باشد. بر اساس این ریسک پذیری، سبدگردان میزان خرید سهام از بازار بورس یا سایر اوراق بهادار را سازمان‌دهی می‌کند.
حداقل میزان سرمایه برای بهره‌مندی از خدمات سبدگردانی توسط شرکت سبدگردان مشخص می‌شود. بنابراین نمی‌توان عدد قطعی برای حداقل میزان سرمایه اعلام کرد اما در شرایط فعلی بازار سرمایه، حداقل سرمایه معمولا پنج میلیارد تومان به بالا است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری
یکی از نهادهای مالی است که پول سرمایه‌گذاران مختلف را جمع‌آوری کرده و سپس با تجمیع این سرمایه‌های خرد، سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ انجام می‌دهد. سرمایه‌گذاران با ورود به این صندوق‌ها می‌توانند در زمان خود صرفه‌جویی کرده و با استفاده از تجربه و تخصص کارشناسان به سود برسند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند که تفاوت اصلی آنها بر اساس ترکیب دارایی هر صندوق مشخص می‌شود، به این معنی که صندوق‌ها با توجه به ماهیتی که دارند درصدی از سرمایه خود را در گزینه‌های کم ریسک (مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت) و بخش دیگری از وجوه خود را در گزینه‌هایی با ریسک بیشتر(مثل سهام) سرمایه‌گذاری می‌کنند.
جهت آگاهی کامل از شیوه عملکرد و تفاوت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خدمات سبدگردانی اختصاصی به بلاگ آن در وبسایت لوتوس پارسیان مراجعه کنید.
سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به اهداف و میزان سرمایه خود، یکی از این نهادهای مالی یا همان واسطه‌های مالی را انتخاب کنند و از مزایای ورود به بازار سرمایه بهره‌مند شوند.
دیدگاه شما