تحقیقات بازار چیست؟

در تحقیقات بازار به طور اختصاصی به جمع آوری اطلاعات در مورد بازار هدف و اندازه این بازار می‌پردازیم؛ در حالی که تحقیقات بازاریابی بازه بزرگتری را از تحقیقات را در بر می‌گیرد که شامل تحقیقات بازار نیز می‌شود.

پژوهش بازار یا تحقیقات بازاریابی (Marketing Research) چیست؟

مصداق بارز پژوهش بازار یا تحقیقات بازاریابی (Marketing Research)، آن ضرب المثل معروف است که می‌گوید: «بی گدار به آب نزن!».

عصر بانک؛برای هر مدیر بازاریابی، مدیر برند، مدیر تبلیغات و حتی هر کارآفرینی لازم است که برای عرضه و فروش بهتر محصولات و خدماتش، و تحقق سایر اهداف بازاریابی که در سر دارد به تحقیقات بازاریابی روی بیاورد.

ممکن است سلیقه مشتریان طی یک سال آن قدری تغییر کند که محصول پرفروش سال قبل، به دلیل تغییر نکردن به موقع به محصولی از رده خارج تبدیل شود!

ارزش‌های یک بازار نیز همواره در حال تغییر می‌باشند و کنترل این تغییرات و آگاهی کامل به بازار بسیار ضروری‌ست.

بازار هدف

هر کالا یا هر خدماتی را نمی توان به هر کسی فروخت! بازار هدف شما کسانی هستند که شانس خرید آن‌ها بسیار بالاتر از بقیه افراد است. برای مثال مخاطبان لوازم خانگی می‌توانند مردها باشند، اما هدف قرار دادن خانم‌ها و به خصوص خانم‌های جوان‌تر، می‌تواند بازخورد بهتری را از فعالیت‌های بازاریابی‌مان به همراه داشته باشد.

تعریف تحقیقات بازاریابی

طبق تعریف BusinessDictionary:

به مجموعه کشف و شهود و تحقیقاتی که درباره بازار، محصول و مشتری انجام می‌شود و در راستای بهبود فعالیت‌های بازاریابی قرار دارد، تحقیقات بازاریابی می‌گویند.

تحقیقات بازار در برابر تحقیق بازاریابی

در دنیای بازاریابی، این دو مفهوم شاید در ظاهر شبیه هم باشند اما به شدت متفاوتند. به بیانQuickmba:

در تحقیقات بازار به طور اختصاصی به جمع آوری اطلاعات در مورد بازار هدف و اندازه این بازار می‌پردازیم؛ در حالی که تحقیقات بازاریابی بازه بزرگتری را از تحقیقات را در بر می‌گیرد که شامل تحقیقات بازار نیز می‌شود.

7 ویژگی داده‌های خوب در تحقیقات بازاریابی

با 7 معیار زیر بسنجید که چه داده‌هایی می‌تواند برای تحقیقات بازار و بازاریابی مفید باشد:

1. منطبق بر سنجه‌های علمی و نه سلایق و حدسیات شخصی!
2. شفافیت اطلاعات جمع‌آوری شده نه صرفا یک سری آمار مبهم
3. میزان ضرری که ممکن است از نداشتن آن اطلاعات به ما وارد شود.
4. .امکان به‌کارگیری این اطلاعات در عمل
5. میزان ریسک عمل کردن به اطلاعات
6. بازخورد رقبای شرکت درصورت عملی شدن اطلاعات
7. هزینه جمع‌آوری اطلاعات که شامل زمان و پول می‌باشد.

8 گام اصلی برای تحقیقات بازاریابی

برای انجام تحقیقات بازاریابی، باید مراحل زیر را برای دستیابی به دیتای مورد نیازمان انجام دهیم:

1. طرح مسئله، مشکل یا هدف
2. انتخاب روش تحقیق یا پژوهش
3. نوع و جنس دیتای مورد نیازمان
4. طراحی پرسشنامه
5. تعیین نمونه آماری و اندازه
6. جمع‌آوری داده‌ها
7. تحلیل داده ها
8. تهیه گزارش پژوهش

1) طرح مسئله، مشکل یا هدف

پیش از هر چیز باید بدانیم که چه می‌خواهیم و برای رسیدن به چه منظور می‌خواهیم دیتا کسب کنیم؟

• شفاف‌سازی راه: باید هدفی تعیین کنیم که راه ما را در طی انجام تحقیقات، روشن کند.
• کلی‌گویی ممنوع: نباید در بیان این هدف نوعی کلی‌گویی شود؛ وگرنه ارزش تحقیقات‌مان را پایین می‌آورد.
• تعیین دیدگاه: طوری باشد که تحلیلگران شرکت بدانند که با چه دیدگاهی باید نتایج تحقیقات را تحلیل کنند؛ مالی؟ جامعه شناسانه؟ روان شناسانه؟

به طور مثال: برای معرفی یک محصول جدید به بازار، سوالات مطرح شده می تواند شامل:

• چگونه به بازار ورود پیدا کنیم؟
• با چه حجمی از کالا و یا محصول وارد بازار شویم؟
• با چه حجمی از تبلیغات وارد این بازار شویم؟
• روش پخش‌مان برای ورود به بازار چگونه خواهد بود؟
• و….

که هر یک از این سوالات به ما کمک می‌کند تا در جمع‌آوری دیتا، از هدف خود و آن چه که به خاطرش تحقیق را شروع کرده‌ایم دور نشویم.

حال که می‌دانیم که تحقیقات بازاریابی را پاسخ به چه سوالاتی و با چه اهدافی می‌خواهیم، روش تحقیقمان را انتخاب می‌کنیم:

2) انتخاب روش تحقیق یا پژوهش

تحقیقات بازاریابی را می‌توان به این سه دسته تقسیم کرد:

• تحقیقات اکتشافی
• تحقیقات توصیفی
• تحقیقات دلیل محور

تحقیقات دلیل محور، تحقیقاتی‌ست که در آن به دلیل و ریشه یک رفتار از طرف جامعه مورد تحقیق توجه می‌کنیم؛ نه صرفا نظر و عقیده‌ای که دارند! تحقیقات اکتشافی و توصیفی را نیز به طور مجزا در مقاله‌هایشان معرفی کرده‌ایم.

بسته به مسئله، مشکل یا هدفی که در مرحله قبل تعیین کردیم، معمولا یکی از این روش‌ها برای تحقیقات بازاریابی انتخاب می‌شود.

3) نوع و منبع دیتای مورد نیازمان

دسته‌بندی دیگری برای انواع دیتاها وجود دارد که شامل دو نوع می‌باشند:

• داده‌های ثانویه
• داده‌های اولیه

داده‌های اولیه و ثانویه را در مقالات‌شان به طور مجزا توصیف کرده‌ایم؛ اما به طور خلاصه می‌توان گفت:

• داده‌های ثانویه: داده‌هایی‌ست که ما احتیاج داریم و ممکن است سابقا توسط شرکت یا موسسه‌ای دیگر جمع‌آوری شده باشد و ما سعی می‌کنیم تا با دسترسی به آن، در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنیم.

• داده های اولیه: داده‌هایی‌ست جامع‌تر و کامل‌تر که با جمع‌آوری آن‌ها در کنار داده‌های ثانویه، تحقیقات بازاریابی کامل‌تری خواهیم داشت. داده‌های اولیه به دو روش مشاهدات و پرسشگری به دست می‌آید.

4) طراحی پرسشنامه

از اصلی‌ترین مراحل تحقیقات بازار، طراحی پرسشنامه می‌باشد. طراحی سوالات به روشی مناسب، اهمیتی حیاتی دارد. اگر سوالات خشک و کسل کننده باشند و یا حتی چیدمان سوالات به نحوی باشد که باعث خستگی خواننده شود، قطعا پاسخ‌های به دست آمده نمی‌توانند کمک مناسبی به تحقیق بازاریابی شما کنند!

لازم است تاکید کنیم که تجربه و نحوه برخورد پرسشگر اهمیت بسیار زیادی دارد؛ حتما از فردی با تجربه، کارآزموده، با ظاهر آراسته و با روابط عمومی بالا بهره بگیرید!

در فرایند طراحی و به کارگیری پرسشنامه با دو موضوع مهم مواجه می‌شویم:

• دسته‌بندی کردن: بایستی اطلاعات به دست آمده را با یک معیار مرتب کنیم (برای مثال همان طور که فایل‌هایمان را در یک فولدر، بر اساس نام، تاریخ یا سایز فایل، Sort می‌کنیم.)
• سنجیدن نگرش‌ها: هدف از طرح بسیاری از پرسش‌هایی که در تحقیقات بازاریابی از مشتری می‌پرسیم، فهمیدن نگرش‌های اوست. نگرش به این معنی که دیدگاه کلی یک شخص نسبت به یک چیز چگونه است؟

5) تعیین نمونه آماری و اندازه

بسیار خب حالا ما به یک بانک اطلاعات احتیاج داریم که بتوانیم افرادی را که می‌خواهیم از آن‌ها سوال بپرسیم و مصاحبه کنیم؛ پیدا کنیم.

برای مثال، دفترچه تلفن‌ها و بانک‌های ایمیل یک منطقه یا شهر می‌تواند گزینه مناسبی به نظر برسد؛ هرچند این روش یک ایراد دارد و آن این است که این لیست‌ها، شامل افرادی که به تلفن دسترسی ندارند و افرادی که شماره تلفن‌شان در لیست ثبت نشده‌است نمی‌شود. حتی گاهی اوقات افراد خانه خود را عوض می‌کنند و شما به بخش نسبتا بزرگی از مخاطبان احتمالی تان دسترسی نخواهید داشت.

خلاصه این بخش به شما می‌گوید که منابعی را برای پیدا کردن جامعه هدف پیدا کنید. اگر بانک ایمیل یا دفترچه تلفن دارید که هیچ! اما اگر ندارید، از خودتان بپرسید:

• آن‌ها از چه وب‌سایت‌هایی بیشتر دیدن می‌کنند؟
• در کدام پیج‌های اینستاگرام بیشتر تردد دارند؟
• در مترو می‌توان آن‌ها را بهتر بیابیم یا در پارک یا در دانشگاه‌ها؟
• در چه ساعاتی از روز می‌توانم بهتر آن‌ها را بیابم؟
• و…

شما به یک «جامعه» به عنوان مشتی از خروار احتیاج دارید که تحقیقات‌تان را بر روی آن‌ها انجام بدهید.

6) جمع‌آوری داده‌ها

حال با داشتن پرسشنامه، شناختن مخاطب و تشخیص نوع داده‌هایی که می‌خواهیم، جمع‌آوری داده‌ها را از افراد مدنظرمان شروع می‌کنیم. البته جمع‌آوری داده‌ها هم برای خودش مشکلاتی دارد. مثلا:

• ممکن است کسی که برای تهیه گزارش می‌رود نتواند به خوبی مفهوم سوالات را بیان کند و در جذب مخاطب، ناکام بماند!
• ممکن است رفتار و روش برخوردش جوری باشد که مخاطب را کلافه و وادار به جوابی سرسری و غیر واقعی کند.
• ممکن است خطاهای تحقیقات از طرف فرد پاسخگو نیز صورت بگیرد. شاید به خوبی مفهوم سوالات و تحقیق را متوجه نشده باشد.
• شاید مخاطب به خاطر خجالت کشیدن یا تعارف داشتن یا هر دلیل دیگری، به شما جوابی مثبت و خوب بدهد. مثلا بی خودی از شما تعریف کند. این در حالی‌ست که برای تحقیق‌تان به نظرات کاملا واقعی نیاز دارید، نه نظرات مثبت قلابی!
• و….

می‌توانیم با کنترل کیفی روند انجام مصاحبه، کیفیت سوالات و افرادی که کار پرسشگری را انجام خواهند داد؛ خطاهای احتمالی مذکور را تا حد زیادی کاهش دهیم؛ اما فراموش نکنید که هر تحقیقی، درصدی خطا (هرچند اندک) را طبیعتا دارد.

7) تحلیل داده‌ها

ابتدا باید داده‌های خام به درستی در دسته‌بندی‌های مشخصی قرار بگیرند. به طور مثال دسته‌بندی براساس حروف الفبا، محله‌های مورد تحقیق و یا هر دسته‌بندی که برای تحقیق شما مناسب‌تر است. سپس داده‌های دسته‌بندی شده را مورد شمارش قرار دهید.

در ساده‌ترین حالت ممکن، بررسی کنید که به هر کدام از سوالات پرسش‌نامه شما چه تعداد پاسخ از نوع (مثلا) گزینه الف داشته اید و یا برای مثال (اگر خدمات سفر ارائه می دهید) چند نفر از مخاطبان، اعتقاد دارند که سفر به مشهد را با هواپیما، بیشتر از قطار و اتوبوس ترجیح می‌دهند و…

از طرفی دیگر می‌توانید این نوع پاسخ‌ها را بر اساس سن، جنسیت، وضعیت مالی و… مخاطبان‌تان دسته‌بندی کنید؛ که هر کدام از این افراد، چه پاسخ‌هایی را در پرسش نامه وارد کرده‌اند.

این نوع از دسته‌بندی، برای مصاحبه‌هایی که چندین ویژگی جامعه را بررسی می‌کنند بسیار مناسب‌تر و با کاربرد بیشتری می‌باشند.

ضمنا می‌توانید با استفاده از 4 روش تحلیل داده‌ها، به تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده بپردازید:

• روش آنووا
• تحلیل جداگانه
• تحلیل فاکتور محور
• تحلیل خوشه‌ای

تهیه گزارش پژوهش

معمولا با توجه به نیاز هر کسب و کار، گزارش و نحوه ارائه آن متفاوت خواهد بود.

اما گزارش تحقیق به طور کلی، این موارد را شامل می‌شود:

• اجازه‌نامه‌های لازم در طی فرآیند تحقیق
• فهرست مطالب
• لیست تصاویر
• خلاصه اجرایی (شَمای کلی تحقیق)
• اهداف پژوهش
• روش‌های استفاده شده در تحقیق
• نتایج
• محدودیت‌های پیش رو
• نتیجه گیری‌ها و راهبرد‌های پیشنهادی
• ضمائم (که شامل نسخه‌ای از پرسشنامه‌ها و سایر مستندات به علاوه‌ی منابع استفاده شده در تحقیق می‌باشد.)

درآخر، لازم است ذکر کنیم که تحقیقات بازاریابی به تنهایی و خودی خود کاربردی ندارد؛ مگر آن که نتایج این تحلیل‌ها ارزیابی شده، و در تمامی فعالیت‌های بازاریابی آینده، ملاحظه گردد.

تحقیقات بازاریابی ثانویه چیست؟ ضرورت و منابع کسب آن‌ها

زمانی که پروژه بازاریایی تبدیل به یک چشم‌اندازی در دیدگاه یک محقق می‌شود، اولین سوالی که پیش می‌آید این است که آیا اطلاعات مورد نظر به شکل‌های مختلفی وجود دارد یا خیر؟ و چگونه می‌توان به این اطلاعات دسترسی داشت. افرادی که قصد دارند به عنوان یک مدیر منابع کارآمد و کاربلد در شرکت فعالیت داشته باشند، باید بتوانند به خوبی به این سوال پاسخ دهند. تحقیقات بازاریابی اولیه و تحقیقات بازاریابی ثانویه از اهمیت بسیار زیادی در سازمان‌ها و کسب‌وکارها دارد. در این نوشته قصد داریم تا تحقیقات بازاریابی ثانویه را تعریف کرده و تفاوت بین تحقیقات بازاریابی اولیه و ثانویه را مشخص کنیم.

کتاب الکترونیکی بازاریابی در اینستاگرام را از لینک زیر دریافت کنید.

فروش ویژه – ۵۰,۰۰۰ تومان ۳۹,۰۰۰ تومان

نوع اطلاعات تحقیقات بازاریابی ثانویه و میزان مفید بودن آن‌ها

در صورتی که شما از نوع اطلاعات و تحقیقات صورت گرفته در سازمان خود اطلاعاتی نداشته باشید، اطمینان از نتیجه‌گیری‌ها در تحقیقات در حال انجام برای شما امکان پذیر نخواهد بود. شما باید از دیدگاه یک محقق دقیق به این مسئله نگاه کنید. لذا هنگامی که با بخشی از اطلاعات در کسب و کار خود مواجه می‌شوید، ابتدا باید منبع و نوع اطلاعات را مشخص کنید.

تحقیقات بازاریابی ثانویه چیست؟

تحقیقات بازاریابی ثانویه شامل جمع‌آوری و تحلیل اطلاعاتی است که قبلاً برای منظوری به غیر از این تحقیق جمع‌آوری شده‌اند. از این رو، تحقیقات ثانویه با تحقیقات بازاریابی اولیه که عبارت است از جمع‌آوری مستقیم اطلاعات از افراد به منظور پاسخ به سوالات به خصوص و کلی، تفاوت دارد.

تحقیقات بازاریابی ثانویه می‌تواند در حفظ منابع یک شرکت به افراد کمک کند، زیرا هزینه طراحی و پیاده سازی یک مطالعه پژوهشی از قبل هزینه شده است. تحقیقات بازاریابی ثانویه معمولاً به دو دسته طبقه بندی می‌شود: اطلاعات از منابع داخلی (که توسط شرکت یا آژانس به خصوصی تامین می‌شود) و اطلاعات از منابع خارجی (که خارج از یک شرکت، سازمان یا آژانس است).

تحقیقات بازاریابی ثانویه از منابع داخلی

اطلاعات ثانویه می‌تواند “از دید پنهان باشد”، زیرا ممکن است در گزارش‌های کنونی شرکت، در مطالعاتی که قبلاً توسط شرکت صورت گرفته است یا به شکل بازخوردهای مستقیم از ذی‌نفعان، از جمله مشتریان، فروشندگان، خرده‌‌فروشان و کارکنان قدیمی که تاریخچه شرکت را به خاطر دارند، موجود باشد. همان‌گونه که قبلاً بیان شد اطلاعات تحقیقات بازاریابی ثانویه از جمله اطلاعاتی هستند که قبلاً برای سایر با اهداف دیگری جمع‌آوری شده‌اند و الان براساس نیاز به آن‌ها مراجعه می‌کنیم.

تحقیقات بازاریابی ثانویه از منابع خارجی

بسیاری از اطلاعات ثانویه از منابعی هستند که در فضاهای دیگر یافت می‌شوند: مانند اخبار مشهور، ژورنال‌های صنعتی، خبرگزاری‌ها، گزارش‌های صنعتی از سازمان‌های خصوصی، انتشارات و مطالعات دولتی و تحقیقات منتشر شده توسط سازمان‌های تجاری که بر وضعیت یک صنعت خاص متمرکز شده‌اند.

چالش استفاده از تحقیقات بازاریابی ثانویه هنگامی است که اطلاعات در دسترس باشند اما ممکن است به فرمتی که محققان یا مشتریان نیاز دارند، وجود نداشته باشد. هم‌چنین ادغام اطلاعات و داده‌های در دسترس از منابع متفرقه می‌تواند منجر به تفسیر اشتباه یا نتیجه‌گیری نادرست از یافته‌ها و تعمیم پذیری نتایج شود.

هنگامی که این نوع تردید بوجود می‌آید، می‌توان تحقیقات بهتر و با قابلیت اطمینان بیشتری با استفاده از تحقیقات بازاریابی اولیه انجام داد. تفاوت بین تحقیقات بازاریابی ثانویه و اولیه به صورت زیر خلاصه شده است.

منظور از تحقیقات بازاریابی اولیه چیست؟ تعریف دقیق بازاریابی اولیه چیست؟

تحقیقات بازاریابی اولیه اساساً داده‌هایی است که به طور مستقیم از منبعی، یعنی مصرف کنندگان احتمالی، بدست می‌آید. شما دو راه برای بدست آوردن این اطلاعات دارید: توسط خودتان یا از طریق استخدام کسی که بتواند این کار را برای شما انجام دهد. در این نوشته قصد داریم تا درباره این روش‌ها نکات ارزشمندی را بیان کنیم.

ضرورت انجام تحقیقات بازاریابی اولیه

• ایده محصول‌تان را اعتبارسنجی می‌کند
• مشخص می‌کند که آیا مردم به محصول/ خدمات شما نیاز دارند؟ یا نه؟
• میزان مصرف کنندگان احتمالی آماده پرداخت برای محصول شما را مشخص می‌کند.

در حالت کلی دو نوع تحقیقات بازاریابی اولیه داریم:

– تحقیق اکتشافی: تحقیق اکتشافی به شما کمک خواهد کرد تا یک مسئله خاص را تعریف نمایید. این روش مربوط به مصاحبه‌های ساختار نیافته است که در آن یک گروه کوچک از پاسخ دهندگان به سوالات آزاد پاسخ می‌دهند.

– تحقیق خاص: تحقیقات خاص بدین گونه است که به صورت دقیق به موضوع‌های مورد نظر خود پرداخته و عمدتاً به معنای ارزیابی الگوهایی است که روش اکتشافی به دنبال آن است. اگر به دنبال مقایسه هزینه این دو نوع روش تحقیقات بازاریابی اولیه باشید، باید بدانید که روش تحقیق خاص هزینه بالاتری دارد.

مزایای تحقیقات بازاریابی اولیه

• انجام این تحقیقات می‌تواند هزینه‌بر باشد.
• داده‌های جدیدی بدست می‌دهد.
• از اطلاعات کنونی استفاده می‌کند.
• کاملا قابل شخصی سازی است.
• نیاز به آزمایش دارد.
• زمان‌بر است.

مزایای تحقیقات بازاریابی ثانویه

• اقتصادی‌‌تر است.
• از اطلاعات جمع‌آوری شده استفاده می‌کند.
• از اطلاعات گذشته بهره می‌گیرد.
• به راحتی در دسترس است.
• ممکن است دقت کمی داشته باشد.
• می تواند زمان‌بر باشد.

منابع تحقیقات بازاریابی ثانویه

مهم‌ترین ویژگی تحقیقات بازاریابی ثانویه این است که این اطلاعات در سریع‌ترین زمان و با کم‌ترین هزینه در دسترس ما قرار می‌گیرد. از این رو تحقیقات بازاریابی ثانویه را می‌توانیم از دو منبع استخراج کنیم.

منابع داخلی اطلاعات برای تحقیقات بازاریابی ثانویه

منبع اصلی این نوع اطلاعات خود سازمان هستند. مواردی مانند: فاکتورهای فروش، رسیدهای دریافت شده، عرضه کنندگان، توزیع کنندگان، فعالیت فروش، مشتریان و مواردی مشابه. این نوع منابع اطلاعات محدودی را در اختیار ما قرار می‌دهد ولی این نوع اطلاعات نیز به ما در تجزیه و تحلیل کاربردی و دقیق کمک بسیار زیادی خواهد کرد.

منابع خارجی اطلاعات برای تحقیقات بازاریابی ثانویه

کتاب الکترونیکی بازاریابی در اینستاگرام را از لینک زیر دریافت کنید.

فروش ویژه – ۵۰,۰۰۰ تومان ۳۹,۰۰۰ تومان

یکی از بهترین منابع خارجی برای تحقیقات بازاریابی ثانویه جمع‌آوری اطلاعات از گزارش‌های دولتی، تحقیق بازار تجاری، انجمن‌های بازارگانی، منابع آنلاین و غیرآنلاین است. مشکل منابع خارجی برای تحقیقات بازاریابی ثانویه از صحت این نوع اطلاعات است ولی می‌توان با یک بررسی از صحت این نوع اطلاعات تحقیقات بازار چیست؟ نیز اطمینان پیدا کرد.

تحقیقات بازار یا مارکت ریسرچ چیست؟ هدف از انجام آن چه می باشد؟

تحقیقات بازار یا مارکت ریسرچ چیست؟ هدف از انجام آن چه می باشد؟ تحقیقات بازار یا MARKET REASERCH گام ها، مراحل و فرایندهای مختلفی را شامل می شود. نخستین گام پیشبرد تحقیقات بازار این است که هدف خود از این کار را مشخص کنید تا بتوانید بعد از آن ابزار، گام و مراحل مربوط به آن را شناسایی کنید. ما در این مقاله به تفصیل به موارد مربوط به آن اشاره می کنیم.

تحقیقات بازار چیست؟

مطمئنا هر فردی کسب و کار خود را بر اساس یک نیاز راه انداخته است و پیروی آن نیاز به راه خود ادامه می دهد. تحقیقات بازار در واقع شناسایی و بررسی این نیازها را سامان می دهد و به پیشرفت کسب و کار شما کمک به سزایی می کند. تمرکز بر نیازها و پیدا کردن منشا آن ها بهترین ایده برای راه اندازی کسب و کار است.

تعریف مارکت ریسرچ

نکته ای که مهم است این است که همواره در طول زمان نیز باید بر روی نیازها و پاسخ دهی به آن متمرکز بود زیرا ممکن است در طول زمان کاری شما انتظارات مشتری تغییر یابد و شما را مجبور به خلق محصولات جدید بکند.

از طرف دیگر صاحبان سرمایه همواره نیازمند این هستند که که محصولات و عملکرد های خود را از دید مشتریان ببینند و با نقاط ضعف و مثبت خود آشنا شوند بنابراین تحقیقات بازار مارکت ریسرچ فرایندی است که از ابتدای راه اندازی کسب و کار تا انتها با آن همراه هستیم.

یکی دیگر از تعاریفی که می توان برای مارکت ریسرچ دانست روشی برای کمک به تصمیم گیری راحت تر است. اغلب مواقع صاحبان یک کسب و کار در برهه های زمانی گوناگون به تصمیم گیری های مهمی که باید در آن دست به انتخاب بین چندین گزینه بزنند نیاز دارند.

بخش اصلی و حیاتی مارکت ریسرچ

به طور کلی جمع آوری، تحلیل و تفسیر اطلاعات بخش اصلی و حیاتی این کار را تشکیل می دهند که از ابزار و روش های مختلفی بهره گرفته و استفاده خواهند کرد. مارکت ریسرچ می‌تواند توسط خود شرکت یا توسط شرکت‌های تحقیقات بازار انجام شود.

فرایند مارکت ریسرچ امکان انجام توسط خود شرکت مورد نظر یا شرکت های تحقیقات بازار را دارد که این موضوع به میزان هزینه تحقیقات بازار و همچنین هدف ما از انجام این کار بستگی دارد. معمولا در تحقیقات بازار سعی می شود تا با استفاه از روش های علمی و داده ها، پاسخ سوالات را دریابیم و به بیان ساده آن را سنجش وضعیت بازار بدانیم.

انواع تحقیقات بازار (مارکت ریسرچ) چیست؟

تحقیقات بازار بر اساس الگوهای مختلف شامل گروه های گوناگون می شود. از دید هدف آن را به روش های زیر تقسیم بندی می کنند. هر کدام از آن ها ویژگی های مختلفی دارند که آن ها را از هم متفاوت ساخته است.

تحلیل مشتریان

در بسیاری از مواقع مارکت ریسرچ هدف هایی مانند درک نیاز های جدید مشتریان، بررسی نگاه و دیدگاه آن ها از برند، میزان رضایت آن ها از مصرف محصولات یا حتی جذب ایده های مشتریان را دنبال می کند. قطعا مشتریان، ارزشمند ترین سرمایه یک کسب و کار هستند که باید همیشه در هر وضعیت از میزان رضایت و نظرات آن ها جویا شد.

بخش‌بندی بازار

یکی از انواع مارکت ریسرچ بخش بندی بازار است که بر اساس یک سری از ویژگی ها اعم از میزان سن، جنس، جغرافیا، تحصیلات یا سایز ویژگی ها بازار و مشتریان را دسته بندی و تفکیک کرد.

تست محصول

بعضی مواقع نیز امکان دارد تحقیقات بازار با هدف سنجش و تست یک محصول جدید به بازار صورت می گیرد. در این روش تمرکز اصلی بر روی محصول جدید می باشد تا از واکنش مشتریان نسبت به تست آن اطلاع پیدا کنیم و در صورت نیاز اصلاحاتی در رابطه با کسب و کار خود در نظر بگیریم.

بررسی رقبا

یکی دیگر از انواع تحقیقات بازار بررسی وضعیت رقبا، سنجش میزان موفقیت و دیدگاه مشتریان است. در این نوع تمرکز اصلی بر روی تحلیل رقبا قرار دارد. هر چند که امکان دارد در این راستا اطلاعات دیگری نیز تحقیقات بازار چیست؟ کسب کنیم. پس از آنکه شناسایی لازم را انجام دادید باید رقبای خود را دسته بندی کنید تا بتوانید استراتژی دقیق تری بچینید و تحلیل و آنالیز دقیق تری از رقبای خود داشته باشید.

انواع رقابت

رقیب نوع ۱

این نوع از رقبا، رقبای مستقیم کسب و کار شما هستند و هدف هایی دارند که امکان دارد شما نیز در سر داشته باشید و پیروی آن اقداماتی انجام دهید. همچنین ممکن است مخاطبان هدف و محصولات و خدمات هر دوی شما نیز یکسان باشد.

رقیب نوع ۲

این رقبا، نسخه بالا یا پایین تر محصولات شما را به مخاطبان کاملا متفاوت با کاربران هدف شما به فروش می رسانند.

رقیب نوع ۳

اینگونه از رقبا از لحاظ هدف، کیفیت محصول و مشتری نهایی مشابه یا برابری با بازار هدف شما دارند اما امکان دارد تفاوت هایی نظیر تفاوت در محصولات و خدمات آن ها با محصول و خدمات شما داشته باشند که شما می توانید به عنوان همکار و به صورت توافقی محصولات خود را برای فروش بگذارید.

شما میتوانید برای اطلاعات بیشتر در رابطه با شرکت باتاب فیدار آساره به صفحه اصلی مراجعه فرمایید.

تفاوت تحقیقات بازاریابی و تحقیقات بازار

هر دو مفاهیم جزئی از مارکتینگ محسوب می شود. این مفاهیم فعالیت هایی که قبل از عملکرد فروش می شود را شامل می شود. عده ای از متخصصان بازاریابی معتقدند که تحقیقات بازار زیر مجموعه تحقیقات بازاریابی قرار دارد اما در مقابل گروهی نیز بر این باورند که این دو مفهموم در بعضی از فعالیت ها هم پوشانی دارند.

در تعریفی واضح تر یعنی فعالیت هایی مانند ترند های بازار، سایز بازار و بررسی بازار هدف و… را به عنوان بخشی از تحقیقات بازار و جدا و مستقل از از تحقیقات بازاریابی می دانند.

مثال هایی از تحقیقات بازاریابی

• بهینه سازی در تبلیغات
• رضایت مشتریان
• تغییر نگرش نسبت به برندینگ

مثال هایی از تحقیقت بازار

• ترند های بازار
• سایز بازار

با این وجود هر دوی این مفاهیم در موضوعاتی اعم از قیمت گذاری، ویژگی های محصول و تخمین تقاضا مشترک هستند.

مراحل تحقیقات بازار (مارکت ریسرچ) چیست؟

با توجه به اینکه روش های مختلفی برای مارکت ریسرچ وجود دارد و انجام می گیرد، می توان مراحل مختلفی را برای آن در نظر گرفت. معمولا این کار شامل مراحل مشخصی به صورت کلی است اما اگر مرحله به مرحله جلو تر بروید، هر مرحله نیز به مراحل جزئی تر تقسیم می شود.

هدف از تحقیقات بازار

نخستین گام مشخص کردن هدف خود قبل از انجام مارکت ریسرچ است. انتخاب هدف باعث می شود تا انتخاب روش و انجام کار دقیق تری را برای شما به ارمغان بیاید. در توضیحات قبلی به این اشاره کردیم که هدف از تحقیقات بازاریابی می تواند شناخت مشتریان، بخش بندی بازار، تست محصول و یا موارد دیگر باشد.

انتخاب روش

روش کمی یا کیفی بودن در دومین مرحله از تحقیقات بازار قرار دارد. انتخاب هر کدام از این روش ها بستگی به هدف از تحقیق و جنس مسئله مورد نظر شما دارد. اهمیت انتخاب روش به این دلیل است که هر روش ابزار متناسب با خود را دارد.

طراحی و انتخاب ابزار

انتخاب ابزار نیز با توجه به نوع ابزاری که در مرحله قبل انتخاب کردید صورت می گیرد. ابزارهایی مانند پرسشنامه، مصاحبه، روش کتابخانه ای، تحقیق میدانی و مشاهده جز مهم ترین ابزار به شمار می روند.

به طور کل طراحی ابزار متناسب با هر تحقیق یکی از کارهای مهمی است که باید انجام دهید.

گردآوری اطلاعات

روش های متفاوتی مانند پرسشنامه، مصاحبه حضوری و یا حتی روش های آنلاین و تلفنی وجود دارد که انتخاب هر یک از این روش ها بستگی به نوع ابزار تحقیق انتخابی شما خواهد داشت.

تحلیل و تفسیر

تحلیل و تفسیر اطلاعات در روش های کمی و کیفی متفاوت است.

معمولا از نرم افزار های آماری جهت تفسیر اطلاعات در روش کمی استفاده می شود اما در مقابل در روش های کیفی به طور دیگری مانند کد گذاری و یا روش های دیگر صورت می گیرد.

تحقیقات بازار یکی از بهترین راه‌های بینش پیدا کردن نسبت به مشتریان و رقبای کسب و کار است. هدف از تحقیقات بازار به دست آوردن اطلاعاتی است که در تصمیم گیری ها کسب و کار مهم هستند. مخصوصاً برای تصمیمات کسب وکارهای کوچک برای ورود به حوزه‌ای جدید یا تولید محصولات جدید، تحقیقات بازار بسیار مهم و تأثیرگذار است.

تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها در نوشتن طرح کسب و کار است. تحقیقات، شرکت‌ها و کارآفرینان را وادار می‌کند تا متوجه شوند که روند اقتصادی بازارشان چطور پیش می‌رود و آن‌ها در این بازار، چه چیزی را می‌توانند تولید کنند. شما با این کار، شما هدف و مسیرتان را متناسب خواهید کرد.

تحقیقات بازار چیست؟

در تعریفی ساده، تحقیقات بازار فرآیندی است که سازمان را به بازار از طریق جمع آوری اطلاعات مرتبط می‌کند. اطلاعات حاصله از تحقیقات بازار در کنار تجربه، شم و دانش مدیران، راهنمای ایشان در اخذ تصمیمهای درست به شمار می‌آید.

شما به کمک تحقیقات بازار می‌توانید:

:: ریسک فعالیتهای خود را کاهش دهید.
:: فرصت‌های نهفتهٔ بازار را کشف و شناسایی کنید.
:: مشکلات بالقوه را شناسایی کنید.
:: از وضعیت رقبای خود آگاه شوید.
:: مشتریان احتمالی و فعلی خود را بهتر بشناسید.

محقق بازار کیست؟

۱) فردی است که در زمینهٔ بازار متخصص است. محقق بازار باید دارای تحصیلات بالا در زمینهٔ بازار باشد و همواره از طریق مطالعه و شرکت در مجامع علمی دانش خود را به روز نماید.

۲) محقق می‌بایست تجربهٔ عملی کافی در زمینهٔ بازار و بازار داشته باشد. به عبارت دیگر محقق
می‌بایست بتواند فراتر از دیدگاه آکادمیک به مسائل شرکتها بنگرد.

۳) محقق توانایی طراحی یک فرایند تحقیق بازار را دارد، همچنین محقق از توانایی اجرایی و نظارت بر عملیات تیم تحقیقاتی برخوردار است. به عبارت دیگر دارا بودن مهارتهای کار گروهی و رهبری یکی از قابلیتهای مهم یک محقق بازار است.

۴) محقق دارای قدرت تفسیر اطلاعات است. به بیان دیگر هنر محقق در تبدیل انبوهی از داده‌های خام آماری به جداول و نمودارهای قابل فهم و معیارهای شفاف قضاوت در مورد بازار است.

۵) محقق صرفاً نتایج تحقیق را بیان می‌کند و قضاوتهای شخصی خود را جایگزین اطلاعات حاصله از بازار نمی‌نماید.

مزایای استفاده از خدمات حرفه‌ای تحقیقات بازار چیست؟

آیا برای سازمان‌ها بهتر است تا فعالیت تحقیقات بازار خود را با شرکتهایی که در رشته بازار مجرب و متخصص هستند، برون سپاری کنند و یا آنکه اساساً در خود شرکت تحقیقات بازار تجربه شود؟
نتایج تجزیه و تحلیل هزینه فایده اکثر شرکتها به خوبی نشان می‌دهد که برون سپاری فعالیت‌های تحقیقات بازار موثرتر از وجود واحد تحقیقات بازار در داخل شرکت است. شرکت‌های تحقیقات بازار در گردآوری، تحلیل و گزارش اطلاعات متخصص هستند. آن‌ها در استفاده از تکنیک‌های تحقیقاتی پیچیده و پیشرفته مزیت نسبی دارند و می‌توانند این کار را در حداقل زمان ممکن و با کیفیت و کارایی بالاتری انجام دهند. بنابراین اطلاعات لازم برای تصمیم گیری مدیران را در دوره زمانی کوتاه‌تری فراهم می‌آورند.
شرکت‌های تحقیقاتی صاحب صلاحیت از افراد مجربی استفاده می‌کنند که در رشته‌های مختلفی همچون بازار، مالی، آمار و …. متخصص هستند. یکی از مهمترین مزایای شرکت‌های تحقیقات بازار صاحب صلاحیت و حرفه‌ای، امنیت و رازداری در اطلاعات شرکت‌ها می‌باشد.

فعالیت‌های دپارتمان تحقیقات بازار

از جمله فعالیتهای دپارتمان تحقیقات بازار مهندسین مشاور پارس رابین به موارد ذیل می‌توان اشاره نمود :

:: طرح مطالعات شناخت بنگاه اقتصادی
آیا ساختارسازمانی به خوبی و مطابق با نیازهای بازاریابی سازمان طراحی شده است؟
آیا ارتباط سیستمهای درون سازمان (اعم از سیستم بازاریابی، مالی، اداری، منابع انسانی و …) به خوبی برقرار است؟
آیا کارکنان بخشهای بازاریابی و فروش از تخصص کافی برخوردارند؟
آیا مهارتهای رقابتی لازم در سازمان وجود دارد؟
آیا سازمان دارای استراتژیهای مکتوب و یا شفاهی درستی است؟
آیا فرهنگ رسمی و غیر رسمی سازمانی در جهت اهداف بازاریابی و فروش عمل می‌کند؟
آیا سبک مدیریت مدیران سازمان در جهت منافع بازاریابی شرکت عمل می‌کند؟

:: ارزیابی رضایت مشتری (CSM)، کارکنان (ESM)، عوامل توزیع و سایر ذینفعان
بررسی سطح رضایتمندی ذینفعان (مشتریان، کارکنان، واسطه‌ها و….)
بررسی میزان رضایت ذینفعان، دلایل نارضایتی و نظرات پیشنهادی
تغییر این رضایتمندی در مقایسه با سال‌های قبل

:: بررسی جایگاه بنگاه‌های اقتصادی در صنعت (رتبه و سهم بازار)
ضریب حضور و سهم بازار محصولات در مقایسه با سایر رقبا چقدر است؟
سهم بازار ذهنی و عاطفی محصولات در مقایسه با سایر رقبا چقدر است؟
مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تصمیم گیری مصرف کنندگان و مغازه دارن در خرید محصولات چیست؟

:: برآورد تقاضا و پیش بینی فروش
حجم کل بازار و اندازه بخش‌های مختلف چقدر است؟
نظر مصرف کنندگان و انگیزه خرید آنان چیست؟
تهدیدها و فرصت‌های موجود در بازار چیست؟
رشد بازار در آینده چگونه پیش بینی می‌شود؟

:: ارزیابی ویژگیهای برند
شناسایی هرم پویایی برند از دید بازار و مشتریان
شناسایی تصویر عاطفی و تصویر کارکردی برند از دید بازار و مشتریان
شناسایی شخصیت برند از دید مشتریان
شناسایی ارزش ویژه (Brand Equity) برند

:: تحلیل محیط بیرونی بنگاه اقتصادی
تحلیل مشتری: بررسی نیازها و خواسته‌های مشتریان و بخش بندی آنها به منظور رسیدن به بازار هدف
مناسب تحلیل بازار: بررسی اندازه بازار، رشد بازار، تحلیل سودآوری بازار، ساختار هزینه
تحلیل رقابت: شناسایی و بررسی رقبای بالقوه و بالفعل
تحلیل محیط(PEST): بررسی عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی

:: ورود به کسب و کار (Business) جدید
آیا تقاضایی برای این خدمات وجود دارد؟ میزان احتمالی این تقاضا چقدر است؟
مشتریان شما چه کسانی هستند؟ در چه گروه‌هایی (تجاری یا مصرفی) قرار دارند؟ مشتریان چه
ویژگی‌هایی دارند؟
این افراد تمایل به پرداخت چه مقدار پول برای خدمات و یا محصولات قابل ارائه دارند؟
نیروهای رقابتی موجود در بازار چه هستند؟
آیا ورود به کسب و کار جدید سودآوری لازم را دارد؟
احتمال موفقیت بعد از ورود به کسب و کار جدید چقدر است؟

:: ورود محصول یا خدمت جدید به بازار (تست مفهوم)
بازاری که قرار است محصول به آن عرضه شود، چه ویژگی‌هایی دارد؟
محصولی که قرار است به بازار عرضه شود، برای موفقیت چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
آیا مشابه این محصول در بازار وجود دارد؟
رقبای آتی و موجود چه مشخصاتی دارند؟
شرکتی که تمایل دارد تا این محصول را تولید نماید، چه ویژگی‌هایی دارد؟
نظرات و پیشنهادهای مصرف کنندگان در مورد محصول چیست؟
ملاحظات و اصلاحات احتمالی محصول چیست؟

:: ورود محصول یا خدمت جدید به بازار (تست محصول)
استراتژی مناسب جهت ورود به بازار محصول جدید چیست؟
اهداف فروش واقع بینانه کدامند؟
حجم کل بازار چقدر پیش بینی می‌شود؟
میزان پذیرش بازار چقدر است؟
چه گروهی از مشتریان را باید هدف قرار داد؟
قیمت محصول در بازار باید چه مقدار باشد؟
محصول را باید از چه کانال توزیعی به بازار عرضه کرد؟
چه رسانه‌ها و ابزارهای تبلیغاتی می‌بایست به کار برده شود؟
نظرات و پیشنهادهای مصرف کنندگان در مورد محصول چیست؟
ملاحظات و اصلاحات احتمالی محصول تحقیقات بازار چیست؟ چیست؟

:: تهیه برنامه بازاریابی (marketing plan) در قالب رویکردی سازمان یافته و اجرا و کنترل آن
شناخت سازمان
تعیین اهداف رسمی و عملیاتی
تدوین استراتژی‌ها
تدوین تاکتیک‌های آمیخته بازاریابی
بودجه بندی و بررسی هزینه‌ها
طراحی مدل اصلاح و کنترل

منظور از تحقیقات بازار در بازاریابی چیست؟

تحقیقات بازار یا Market Research اصطلاحی است که به روند جمع‌آوری اطلاعات در مورد مخاطبان هدف و بازار هدف اشاره دارد. نقش اصلی تحقیقات بازار این است که به یک شرکت یا یک سازمان کسب‌وکار با نمایش عمیق از مشتریان یا مصرف‌کنندگان به‌منظور برآوردن نیازهای خود بهتر کمک کند. این فرآیند از تحقیقات بازار قادر به رقابت با بازیکنان دیگر در همان صنعت است و به تجزیه و تحلیل چیزهایی مانند اندازه بازار، رقابت و نیازهای بازار کمک می‌کند.

در واقع تحقیقات بازار، جمع آوری و تجزیه و تحلیل سیستماتیک و هدفمند از داده‌هایی در مورد بازار هدف، رقابت و محیط است. تحقیقات بازار تکنیک‌ها و روش‌های تحلیلی و آماری برای جمع‌آوری و تفسیر اطلاعات به شکلی منظم است. این فرآیند شامل پژوهش‌های اجتماعی در محیط کسب‌وکار است.

روش‌های کشف علمی که برای تصمیم‌گیری بازاریابی استفاده می‌شود. به‌طور کلی شامل: ۱- مطالعه بازار: شناسایی یک بازار خاص و اندازه آن و ویژگی‌های دیگر. ۲- مطالعه محصولات: شناسایی یک نیاز یا خواسته از ویژگی‌های محصول یا خدمات که موجب رضایتمندی می‌شود. ۳- مطالعه مشتریان: شناسایی ترجیحات، انگیزه‌ها و رفتار خرید مشتریان هدف است. اطلاعات برای تحقیقات بازاریابی از مشاهده مستقیم مصرف‌کنندگان (از جمله در فروشگاه‌های خرده فروشی)، نظرسنجی ایمیل، شماره تلفن یا مصاحبه چهره به چهره از منابع منتشر شده (مانند اطلاعات آمارگیری جمعیتی) جمع‌آوری می‌شود. هدف از هر پروژه تحقیقات بازار رسیدن به افزایش درک موضوع است. در حال حاضر با رقابتی‌تر شدن بازارهای سراسر جهان، تحقیقات بازار در دستور کار بسیاری از سازمان ها، اعم از بزرگ یا کوچک قرار گرفته است.

فاکتورهایی که در مطالعات بازار بررسی می‌‌شوند به شرح زیر میباشد.

تحقیقات بازار می‌تواند به‌عنوان یک روش ایده گرفتن از نیازهای مشتریان به شرح زیر در نظر گرفته شود. برخی از عوامل که می‌تواند از طریق این فرآیند مورد بررسی قرار داده شود:

1) روند در بازار (Trends in the market) روند یا تغییرات بازار در یک دوره معین از زمان است.

2) تقسیم بندی بازار (Segmentation of the market): این بخش از بازار را به زیر گروه با ویژگی‌های مشابه بخش بندی می‌کند و نیاز دارد که تمایزی بین جمعیت‌شناسی، انتخاب‌ها، جنسیت، شخصیت و غیره ایجاد شود. بخش بندی بازار فرآیندی است که براساس آن یک بازار به زیربخش‌های متمایزی از مشتریانی که نیازها و مشخصاتشان یکسان است تقسیم‌بندی می‌شود. از آنجاکه مشتریان هر بخش نیازها و خواسته‌های یکسانی دارند، به یک طرح بازاریابی و یک محصول خاص به شیوه‌ای مشابه پاسخ می‌دهند. بخش‌بندی بازار کمک می‌کند با تقسیم یک بازار بزرگ به بخش‌های کوچک‌تر، منابع سازمان به‌طور بهینه صرف مشتریان اصلی شود.

۳) اطلاعات موجود (Information available) بازار، اطلاعاتی در مورد قیمت‌های محصولات مختلف بازار است.

۴) تجزیه و تحلیل SWOT : این تجزیه و تحلیل تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدید یک کسب‌وکار یا شرکت است.

۵) اثربخشی بازاریابی (Effectiveness of marketing) اثربخشی بازاریابی به تجزیه و تحلیل ریسک، تحقیقات محصول، تجزیه و تحلیل مشتری، رقیب و غیره می‌پردازد.

مجموعه ویزیتان با بکارگیری کادری مجرب از تخصص های نقشه برداری، مدیریت و شهرسازی تحقیقات اولیه بازار را در راستای شناسایی مشتریان انجام داده و خدمات خود را به ساده ترین راه ممکن به شرکت های پخش ارائه میدهد.