عرضه خودرو در بورس چگونه است و مزایا آن کدام است؟
در این قسمت از مقاله می خواهیم درباره ی یکی از موضوعات مهم یعنی عرضه خودرو در بورس صحبت کنیم، برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
عرضه خودرو در بورس کالا
مسئولان طرحی را بیان کرده اند که به زودی قرار است اجرا شود و محور اصلی آن نیز، عرضه خودرو در بورس کالا ایران به دلیل شفافیت بالای معاملات این بازار و تحقق اهداف برای تبدیل خودرو به یک کالای مصرفی است. کسانی که در این بازار فعالیت می کنند و هم چنین اطلاعات بیشتری در این زمینه دارند، بیان کرده اند که خودرو هایی که با تیراژ بالا وارد کشور می شوند و هم چنین خودرو های تولید داخل، در بستر بورس کالای ایران مورد معامله قرار می گیرند و افراد می تواند آن ها را به راحتی معامله کنند.
تحریمات از سوی آمریکا
اما برخی دیگر از افراد در این معامله شرکت نکرده اند و در این باره بیان کرده اند که به دلیل تحریمات از سوی آمریکا امکان این هست که ضرر کنند و سرمایه آن ها نصف شود، به همین دلیل ریسک معامله در آن را نمی کنند. به هر حال در طرح نمایندگان مجلس قیمت پایه ای گذاشته می شود که این قیمت پایه، توسط شورای رقابت بعد از مذارکات تصویب و تعیین می شود. سپس آن قیمت پایه روی تابلوی بورس قرار خواهد گرفت و متقاضیان روی قیمت پایه با یکدیگر رقابت می کنند. افرادی که بهترین قیمت را مزیت‌های بورس کالا داده باشند برنده رقابت خواهند شد و خودرو به آن افراد تعلق خواهد گرفت.
عرضه خودرو در بورس چگونه است
شاید خیلی از افراد نحوه عرضه خودرو در بورس را ندانند، در این باره باید بگوییم که در ابتدا در طرح نمایندگان مجلس قیمت پایه ای گذاشته می شود که این قیمت پایه، توسط شورای رقابت بعد از مذارکات تصویب و تعیین می شود. سپس آن قیمت پایه روی تابلوی بورس قرار خواهد گرفت و متقاضیان روی قیمت پایه با یکدیگر رقابت می کنند. افرادی که بهترین قیمت را داده باشند برنده رقابت خواهند شد و ماشین به آن افراد تعلق خواهد گرفت.
آزاد سازی قیمت ها
هم چنین صحبت هایی درباره ی این که عرضه خودرو در بورس منتفی شد و یا می شود، شنیده می شود. در این باره باید بیان کرد که یکی از مسئولین در این اواخر بیان کرده است، وضعیت گرانی ماشین مانند یک بیماری شده است و هدف اصلی طرح ارائه شده به مجلس، خارج کردن ماشین از یک کالای سوداگری و سرمایه ای به یک کالای مصرفی است. علاوه بر آن کارشناسان نیز گفته اند که در حال حاضر صنعت خودرو به دلیل قیمت‌گذاری اشتباه و نادرست، در حال سقوط است. از طرف دیگر بازار نیز از کنترل خارج شده است، به همین دلیل تنها راه نجات این صنعت و بازار و منتفی نشدن عرضه ی آن در بورس آزاد سازی قیمت ها به صورت سریع و جدی می باشد.
عرضه خودرو در بورس کالا یعنی چه
بهتر است که بدانید تاثیر عرضه خودرو در بورس کالا و هم چنین نحوه عرضه خودرو در بورس کالا بر روی زندگی خیلی از افراد و هم چنین جامعه تاثیر مستقیم و به سزایی دارد. این عرضه کالا به این صورت است بعد از این که قیمت پایه برای آن تعیین شد، سرمایه گذاران می توانند رقابت برای بدست آوردن، آن را آغاز کنند و در نهایت شخصی که قیمت بهتری بگوید برنده این رقابت خواهد شد.
اساس نظام عرضه
کارشناسان تاکید کرده اند که باید از همین ابتدای کار برای سیاست گذاران عنوان کرد که قیمت گذاری دستوری در بورس کالا ممنوع است و کسی چنین اجازه ای ندارد. این صحبت های کارشناسان جنجال زیادی بین سرمایه گذاران و هم چنین مردم به پا کرده است و خیلی از افراد در این باره بیان کرده اند که این حرف ها درست است و باید تصویب شود. هم چنین بعد از این جنجال های به پا شده کارشناسان این را هم افزودند که از این ماه باید واقعی سازی قیمت خودرو ها در بورس را بر اساس نظام عرضه و تقاضا بپذیریم و یا این که اگر قصد دخالت در قیمت ها را داریم، خودرو نباید راهی تالار معاملات بورس کالا شود.
مزایا و معایب عرضه خودرو در بورس
در این قسمت به مزایای عرضه خودرو در بورس می پردازیم، تا انتهای مطالب همراه ما باشید. کارشناسان در این زمینه معتقدند مزایای استفاده از این روش برای فروش خودرو شامل: از بین رفتن تقاضای سرمایه ای (به این صورت مصرف کننده واقعی می تواند به صورت مستقیم اقدام به خرید خودرو برای خود کند)، جلوگیری از قیمت سازی (با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت خودرو در فضای شفاف بورس کشف می گردد و امکان قیمت سازی نیز از بین خواهد رفت)
مزایای این کار
امکان بسته شدن درب پشتی کارخانه ها (عرضه خودرو در بورس کالا باعث دریافت پلاک برای این خودرو ها و در نتیجه، انگیزه دریافت کنندگان این خودرو ها برای سنگ اندازی در مسیر افزایش تولید از بین خواهد رفت)، فراهم شدن امکان افزایش تولید خوردو و هم چنین کاهش قیمت آن (افزایش تولید خودرو علاوه بر کاهش قیمت، باعث ایجاد شغل و افزایش مزیت‌های بورس کالا درآمد های مالیاتی دولت خواهد داشت)، فراهم شدن امکان توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی (جایگزینی اتوبوس ها، علاوه بر این که باعث کاهش آلودگی و کاهش مصرف سوخت می شود، درآمد ارزی دولت را از محل صادرات سوخت صرفه جویی شده افزایش می دهد).
عرضه سهام ایران خودرو در بورس
گزارش شده است که این بازار در هفته های نه چندان دور با التهابات زیادی مواجه شده است و نا به سامانی های زیادی در این بازار رخ داده است. گفته شده است که این روز ها عرضه سهام ایران خودرو در بورس به دلیل نوسانات در قیمت با مشکل مواجه شده است. به طوری که که قیمت خودرو به صورت روزانه در حال تغییر است و سیاست مشخص و شفافی برای عرضه ماشین و قیمت گذاری آن وجود ندارد و این باعث نگرانی مردم و سرمایه گذاران شده است.
تعیین قیمت های دستوری
گفته شده است که یکی از اصلی ترین دلایل مشکلات فعلی بازار خودور، تعیین قیمت های دستوری از سوی دولت برای خودورسازان می باشد و باعث نا به سامانی در آن شده و هم چنین از کنترل نیز خارج شده است. همین مشکلات نیز دلیل این است دو گروه خودرو سازی، ایران خودرو و هم چنین سایپا، باعث ضرر و زیان هستند. می توان گفت عرضه خودرو در دو قیمت کارخانه و بازار آزاد، باعث دو نرخی شدن محصولات می شود که این موضوع، باعث ایجاد رانت در بازار خودرو یا دیگر بازار های کالایی می شود.
اختلاف قیمت زیاد
طبق گزارشات گفته شده است که هفته های گذشته، اختلاف قیمت زیادی را میان دو قیمت مصوب کارخانه و بازار آزاد به ثبت رسیده است و بسیاری از دلالان به دنبال این موضوع، اقدام به خرید خودرو از کارخانه و فروش آن در بازار آزاد کردند، این موضوع به ضرر خیلی از افراد جامعه و هم چنین مزیت‌های بورس کالا سرمایه گذاران است.
- در نهایت باید به شما بگوییم که با بهترین سایت بورس ایرانّ همراه شده تا به شما بهترین خدمات را ارائه دهیم.
در آینده در این مقاله توضیحات بیشتری نیز خواهیم آورد. سایت ایران بورس را همواره در شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تلگرام مزیت‌های بورس کالا دنبال کنید.
سوالات متداول درباره ی عرضه خودرو در بورس
- مزیت عرضه خودرو در بورس چیست؟
از بین رفتن تقاضای سرمایه ای (به این صورت مصرف کننده واقعی می تواند به صورت مستقیم اقدام به خرید خودرو برای خود کند)، جلوگیری از قیمت سازی (با عرضه خودرو در بورس کالا قیمت خودرو در فضای شفاف بورس کشف می گردد و امکان قیمت سازی نیز از بین خواهد رفت)، امکان بسته شدن درب پشتی کارخانه ها (عرضه خودرو در بورس کالا باعث دریافت پلاک برای این خودرو ها و در نتیجه، انگیزه دریافت کنندگان این خودرو ها برای سنگ اندازی در مسیر افزایش تولید از بین خواهد رفت)، فراهم شدن امکان افزایش تولید خوردو و هم چنین کاهش قیمت آن (افزایش تولید خودرو علاوه بر کاهش قیمت، باعث ایجاد شغل و افزایش درآمد های مالیاتی دولت خواهد داشت).
گفته شده است که یکی از اصلی ترین دلایل مشکلات فعلی بازار خودور، تعیین قیمت های دستوری از سوی دولت برای خودورسازان می باشد و باعث نا به سامانی در آن شده و هم چنین از کنترل نیز خارج شده است. همین مشکلات نیز دلیل این است دو گروه خودرو سازی، ایران خودرو و هم چنین سایپا، باعث ضرر و زیان هستند. می توان گفت عرضه خودرو در دو قیمت کارخانه و بازار آزاد، باعث دو نرخی شدن محصولات می شود که این موضوع، باعث ایجاد رانت در بازار خودرو یا دیگر بازار های کالایی می شود.
کارشناسان تاکید کرده اند که باید از همین ابتدای کار برای سیاست گذاران عنوان کرد که قیمت گذاری دستوری در بورس کالا ممنوع است و کسی چنین اجازه ای ندارد. این صحبت های کارشناسان جنجال زیادی بین سرمایه گذاران و هم چنین مردم به پا کرده است و خیلی از افراد در این باره بیان کرده اند که این حرف ها درست است و باید تصویب شود. هم چنین بعد از این جنجال های به پا شده کارشناسان این را هم افزودند که از این ماه باید واقعی سازی قیمت خودرو ها در بورس را بر اساس نظام عرضه و تقاضا بپذیریم و یا این که اگر قصد دخالت در قیمت ها را داریم، خودرو نباید راهی تالار معاملات بورس کالا شود.
مزیت‌های بورس کالا
شرکت بورس کالای ایران در آذر 1385 با ادغام بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و از مهر 1386 کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. بورس كالا، بازار منسجمی است كه تعداد زیادی از عرضه‌كنندگان، كالای خود را به خریداران عرضه می‌کنند. در این بورس، کالاها در چند گروه نظیر محصولات فولادی، کشاورزی، پتروشیمی و فرآورده های نفتی دادوستد می‌شوند.
کارگزاری فارابی با ارائه خدمات متنوع، یکی از برترین کارگزاران فعال در بورس کالا ایران است. فارابی براساس رتبه‌بندی کارگزاران توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، همواره حائز رده‌های اول در میان کارگزاری‌های رتبه «الف» است. تعهد در انجام سفارشات، ارائه بهترین خدمات مشاوره به مشتریان و همچنین سرعت و دقت در اجرای سفارشات از اصول اولیه فارابی در تعامل با مشتریان است.
خدمات فارابی برای بورس کالا
- پذیرش انواع کالا در بورس کالای ایران به منظور عرضه
- معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله
- خرید و فروش انواع محصولات فلزی
- خرید و فروش انواع محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی
- خرید و فروش انواع محصولات کشاورزی
مزایای معامله از طریق بورس کالای ایران:
- فروش کالا از طریق بورس کالای ایران طبق قانون از 10 درصد معافیت مالیات بر درآمد برخوردار است.
- خرید و فروش کالا از طریق بورس کالای ایران طبق قانون از اجرای تشریفات و مقررات مناقصه و مزایده معاف است.
- کالاهای معامله شده در بورس طبق قانون از شمول قیمت‌گذاری دولتی معاف است.
انواع بازارهای کالا
بازار مالی
بازار مالی در بورس کالا از سه زیر مجموعه اصلی شامل «سلف موازی استاندارد»، «گواهی سپرده کالایی» و «صندو‌ق‌های کالایی» تشکیل شده است. بازار مالی در بورس کالا با هدف جذب هرچه بیشتر سرمایه و تامین مالی مورد نیاز شکل گرفته است.
قرارداد سلف موازی استاندارد:
فروشنده کالا در قالب این اوراق، همانند قرارداد سلف بهای کالایی را که در آینده تحویل خواهد داد، به صورت نقد دریافت می‌کند. این اوراق برخلاف قرارداد سلف، بازار ثانویه دارد و دارنده اوراق می‌تواند قبل از سررسید این اوراق را در بورس به فروش برساند.
گواهی سپرده کالایی:
گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌شود. پس از تودیع محصول از سوی کشاورز یا مالک کالا به یکی از انبارهای پذیرش شده از سوی بورس کالای ایران، گواهی سپرده کالایی(قبض انبار) از سوی انباردار، صادر شده و در اختیار کشاورز یا مالک کالا قرار می‌گیرد. پس از صدور گواهی سپرده کالایی، کشاورز یا مالک کالا می‌تواند با مراجعه به یکی از کارگزاران دارای مجوز معاملات در بورس کالای ایران و ارائه گواهی سپرده کالایی، درخواست فروش محصول خود را در بورس کالای ایران ارائه کند.
صندو‌ق‌های کالایی:
صندوق کالایی قابل معامله یکی از ابزارهای مالی نوین هستند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که به‌جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینه‌های حمل‌ونقل، انبارداری و خسارت‌های احتمالی آن، اوراق این صندوق‌ها را خریداری کنند. با خرید این اوراق، سرمایه‌گذار در عین داشتن مالکیت کالای مورد نظر، مسئولیت نگهداری از آن کالا را بر عهده ندارد. به‌عبارت‌دیگر، این صندوق‌ها بخش قابل‌ملاحظه‌ای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایه‌گذاری در کالایی خاص اختصاص می‌دهند و علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوق‌ها می‌کنند.
خروج از بورس کالا، آخرین راه حل
شرکت بورس کالای ایران در سال 1386 با هدف ایجاد بستری شفاف، امن و سازماندهی شده برای معاملات تشکیل شد و با عمر هشت‌ساله ، در مقایسه با بورس اوراق بهادار با عمر نزدیک به 50 سال و بورس‌های کالایی معتبر جهان با قدمت بیش از یکصد سال ، به همت مدیران و کارشناسان خود توانسته به طور نسبی اهداف پیش‌بینی شده را محقق کند .
در حال حاضر به دلیل نیازهای دولت، صنایع و بازرگانان، بازنگری در اهداف و کارکردهای بورس کالا با تکیه بر تجارب گذشته نیاز اصلی بورس کالا و راهگشای آن در آینده خواهد بود. این نوشتار سعی خواهد کرد ضمن بررسی کارکردهای فعلی با کارکردهای بالقوه ابزارها در بورس کالا، محرک مناسبی برای تسهیل تحول در بورس کالا باشد. مطالب طرح‌شده قطعا به بررسی دقیق استادان و کارشناسان در حوزه‌های نخصصی نیاز دارد و در این مقاله تنها سعی بر طرح مساله بوده است.
چرا فروشندگان تمایلی به عرضه در بورس کالا ندارند؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است مزایای فعلی بورس کالا برای فروشندگان را بررسی کنیم.
معافیت مالیاتی : "بر اساس ماده 7 قانون توسعه ابزارهای مالی جدید، 10 درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس‌های کالایی پذیرفته شده با تایید سازمان بورس اوراق بهادار بخشوده می‌شود." این موضوع به عنوان مهمترین مزیت بورس کالا برای فروشندگان مطرح می‌شود. از توضیح اینکه این قانون چقدر در حال اجراست و ادارات امور مالیاتی شهرستان‌های مختلف چگونه آن را تفسیر نموده و یا شروط جاری شدن این قانون در مورد شرکت‌ها چگونه است، صرف‌نظر می‌کنیم، اما این مزیت ذاتی بورس کالا نیست و صرفا مشوق دولتی است و مشوق‌ها معمولا برای آغاز فعالیت‌ها تا زمان فراگیرشدن موضوع و رسیدن به کارکردهای ذاتی کاربرد دارند.
کشف نرخ عادلانه : می‌توان کشف نرخ عادلانه و شفاف را از مزایای مهم بورس کالا برشمرد. اما این مزیت در زمانی ماهیت می‌یابد که نرخ‌گذاری دولتی وجود نداشته و کشف نرخ بر اساس عرضه و تقاضا صورت پذیرد؛ لذا این مزیت در مورد کالاهای نرخ‌گذاری شده دولتی مانند محصولات پتروشیمی کاربرد ندارد.
اطمینان از دریافت وجه : اطمینان از دریافت وجه توسط فروشنده با وجود واسطه‌ای به نام بورس کالا نیز از مزایای بورس است؛ البته این مورد در مورد معاملات نقد و سلف کاربرد چندانی نداشته و کاربرد آن بیشتر در حوزه معاملات بلندمدت و آتی است؛ زیرا فرآیند تسویه در معاملات نقد و سلف تا سه روز بعد از معامله پذیرفته می‌شود و مشتری می‌تواند بجای واریز وجه به حساب بورس ، وجه را به حساب فروشنده واریز کند و در هر دو حالت فروشنده بعد از تسویه کامل مشتری اقدام به تحویل بار می‌کند؛ از این رو این مزیت در معاملات نقدی و تحویل فوری کاربرد قابل توجهی ندارد. اما در مورد قراردادهای نسیه و آتی و تسویه های مقطعی، اطمینان فروشنده از دریافت به موقع وجوه یا جرایم مربوطه بسیار مهم و کلیدی بوده و این مزیت رخ‌نمایی خواهد کرد.
ابزارهای معاملاتی : تنوع انواع قراردادهای بورس کالا را می‌توان به عنوان مهمترین مزیت ذاتی بورس‌های کالایی برشمرد. ابزارهای قراردادی مانند معاملات سلف، آتی، سلف موازی ، نسیه و انواع معاملات دیگر از انواع قراردادهای ممکن بورس کالا به شمار می‌روند. از بین ابزارهای معاملاتی، معاملات سلف از جذابیت کمتری برای خریداران برخوردار است؛ زیرا باید خریدار کل وجه معامله را در ابتدا پرداخت کند و منتظر دریافت محصول بماند. با توجه به عدم ثبات بازار و نوسانات قیمتی ، رکود موجود در بازارها ، کمبود جریان نقدینگی و نرخ بالای پول، عملا این روش زمانی جذابیت خواهد داشت که قیمت فروشنده تفاوت قابل ملاحظه‌ای نسبت به بازار داشته باشد تا خریدار مزیت‌های بورس کالا قادر باشد مخاطرات آن را پوشش دهد. در حال حاضر در بورس کالای ایران نیز با صرف‌نظر کردن از سلف‌های چند روزه کمتر از یک ماه، تقریبا هیچ معامله‌ای به این صورت انجام نمی‌گیرد و در بهترین حالت، فروشندگان با ترکیب این ابزار معاملاتی با معاملات اعتباری (دریافت ضمانت‌نامه بلندمدت مزیت‌های بورس کالا در قبال سود مشارکت) صرفا تحت نام سلف معاملات را ثبت می‌کنند و در واقع این معاملات سلف واقعی نیستند. در واقع فروشندگان علاقه بسیاری به معاملات سلف دارند تا از آن به عنوان ابزار تامین مالی استفاده کنند؛ اما نبود کشش بازار و عدم علاقه خریداران از یک طرف و وجود محدودیت در تعیین نرخ معامله توسط فروشنده از طرف دیگر، مانع توسعه این معاملات می‌شود؛ به عنوان مثال فروشنده وقتی کالایی را با شرایط سلف دو ماهه عرضه می‌کند، بایستی به مقدار نرخ پول دو ماه از قیمت پایه آن کاسته و مابه‌التفاوت نرخ فروش نقدی فوری با نرخ فروش سلف دو ماهه را تحت عنوان هزینه تامین مالی در صورت‌های مالی خود درج کند ؛ اما در حال حاضر زمان در صورت‌های مالی شرکت‌ها نقشی ندارد و صرفا نرخ فروش بدون درج نوع معامله و زمان دریافت وجه و تحویل کالا ثبت می‌شود که موجبات ایجاد ابهام مزیت‌های بورس کالا در تحلیل صورت‌های مالی شرکت‌ها در حوزه بورس اوراق بهادار را نیز به وجود آورده است. در حوزه قراردادهای سلف موازی، اقدامات بسیار خوبی انجام شده ولی هنوز میزان توسعه آن بر زمینه‌های مختلف کالایی کم است .
با بررسی مزیت‌های فعلی و محتمل بورس کالا برای فروشندگان، درمی‌یابیم که در واقع کارکردهای واقعی و ذاتی بورس‌های کالایی در ایران بسط نیافته؛ از این رو فروشندگان که جذابیت ذاتی بورس کالا را درک نکرده‌اند صرفا با اجبار قانون یا مشوق‌های دولتی (برخی می‌گویند باج‌های قانونی) حاضر به حضور در این بازار هستند، ضمن اینکه وجود بورس کالا محدودیت‌های نظارتی در مورد زمان تحویل کالا توسط فروشنده به خریداران و جرایم احتمالی فروشنده در صورت قصور از شرایط معامله را نیز فراهم می‌آورد. بسته‌بودن دست فروشنده برای فروش به خریداران خاص را نیز باید به این محدودیت اضافه کرد. منظور از خریداران خاص مشتریانی دائمی هستند که در کلیه شرایط رکود و رونق بازار نسبت به خرید از فروشنده مورد نظر اقدام می‌کنند و می‌بایست نسبت به خریداران فصلی و مقطعی امتیازات یا مزیت‌هایی را دارا باشند.
در بازار معاملات کالایی، مشتریان دائمی و وفادار، شرکای تجاری فروشنده محسوب می‌شوند و قوانین نانوشته‌ای بین آنها برقرار است. فروشنده بر اساس مشتریان دائمی و قدیمی خود می‌تواند برای تولید برنامه‌ریزی و بازار را مدیریت کند. در دنیای امروز تجارت، این اعتماد و اطمینان طرفین برای همکاری بلندمدت است که تعیین‌کننده یک معامله است و قیمت جزو اولویت‌های بعدی محسوب می‌شود.
با توجه به توضیحات بالا به نظر می‌رسد دیدگاه فروشندگان و وزارت صنایع در مورد تقاضای خروج از بورس کالا قابل توجیه باشد؛ زیرا عملا در معاملات پتروشیمی که با قیمت‌گذاری دولتی و به صورت نقدی و تحویل فوری انجام می‌شود ، غیر از معافیت مالیاتی محتمل، هیچ مزیتی برای فروشنده وجود ندارد، ضمن اینکه مدیریت بازار نیز از دست پتروشیمی خارج و به بورس کالا منتقل می‌شود. مصرف‌کنندگان اصلی هم که تعداد مشخصی دارند متضرر می‌شوند؛ لذا اگر حوزه فعالیت بورس کالا به معاملات فعلی بدون استفاده از ابزارهای جدید محدود باشد، کارکرد بورس کالا را تا حد یک حراجی اینترنتی تنزل داده‌ایم؛ پس راه حل چیست؟
البته که حذف بورس کالا به منزله پاک‌کردن صورت مساله است و نقش موثر بورس‌های کالایی در توسعه اقتصادی کشورها غیر قابل انکار است که ذکر آن در این مقال نمی‌گنجد.
این انتظار منطقی یک شرکت تولیدی مانند پتروشیمی است که بتواند با استفاده از ابزار های بورس کالا مقدار نیاز بازار را شناسایی و مزیت‌های بورس کالا سپس نسبت به تامین منابع و تولید به مقدار مربوط اقدام کند . این نیاز در قالب عقد قراردادهای بلندمدت و آتی و یا در قالب انواع مختلف تسویه مانند تسویه مقطعی میسر است؛ به عبارت دیگر در بورس کالا بایستی برنامه فروش و برنامه خرید مورد معامله قرار گیرند تا هم فروشنده و هم خریدار بتوانند بدون نگرانی تامین مواد اولیه و مستقل از هیجانات بازار برای تولید برنامه‌ریزی کنند و ر روی مسائل اصلی فروش و بازاریابی شرکت متمرکز شوند.
به عنوان مثال یک شرکت پتروشیمی که دارای خطوط مختلف تولیدی برای تنوع وسیعی از محصولات پلیمری است، باید بتواند در ابتدای سال مقدار ظرفیت تولید هر محصول را در بورس کالا برای تحویل ماهانه عرضه و با مشاهده وضعیت و کشش بازار نسبت به افزایش ظرفیت یا کاهش و تولید کالای دیگر برنامه ریزی کند. نکته مهم این است که دولت و سایر فعالان بازار نیز شاهد این معامله هستند و دولت می‌تواند با توجه به آن مقدار مجوزهای صادرات یا واردات را کنترل و به صورت غیرمستقیم بازار را مدیریت بهینه کند.
یکی دیگر از کارکردهای محتمل بورس کالا در حوزه برنامه‌ریزی تولیدات کشاورزی است . یک شرکت کشت و صنعت می‌تواند با توجه به حجم اراضی در اختیار نسبت به عرضه تخمینی تناژ محصول مورد نظر (مثلا گندم) برای تحویل در شش ماه آینده در بورس کالا اقدام کند تا در صورت وجود مشتری، نسبت به کشت مقدار مورد نظر اقدام نماید و تعهداتش را به ثمر برساند. همچنین با توجه به میزان درخواست و کشش بازار نسبت به افزایش حجم تولید یا افزایش بهره‌وری (سرمایه‌گذاری در زمینه کشاورزی صنعتی) یا کاهش حجم و جایگزینی محصول دیگر اقدام کند. ضمن اینکه می‌دانیم دولت و تجار نظاره‌گر این معاملات هستند و دولت می‌تواند با توجه به وضعیت صنایع و سرانه مصرف و موضوعات استراتژیک نسبت به صدور مزیت‌های بورس کالا مجوزهای مختلف اقدام کند؛ به عبارت دیگر در این نوع معاملات فروشنده در ابتدای سال می‌داند که تعهد تولید چه مقداری را پذیرفته و تمرکزش را برای رسیدن به اهداف مورد نظر صرف خواهد کرد.
تنها مساله معاملات بلندمدت، نوسان قیمتی از زمان معامله تا زمان تحویل است که در دنیا با ثابت‌کردن رابطه قیمت نهایی محصول بر اساس فرمول مشخص با قیمت مبنا (مانند نرخ ارز، قیمت نفت ، قیمت منطقه‌ای ، نرخ خوراک و . ) این مشکل رفع شده است؛ البته در این صورت نقش بورس کالا در نظارت بر حسن اجرای تعهد فروشنده و خریدار و انجام فرآیندها مزیت‌های بورس کالا بسیار مشکل‌تر و مهم‌تر خواهد بود؛ به بیان دیگر اتاق پایاپای بورس کالا مانند قلب بورس کالا خواهد بود تا بتواند این معاملات را مدیریت نماید. تجربه موفق مدیرعاملی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه سازمان بورس در سوابق مدیرعامل فعلی بورس کالا می‌تواند نویدبخش توسعه بورس کالا در این زمینه باشد.
طرح خرید به قیمت تضمینی محصولات کشاورزی که در سال جاری از طریق بورس کالا با موفقیت انجام شد، یکی از اقدامات عالی تعاملی بین وزارت جهاد کشاورزی و بورس کالا بود و ناشی از همکاری نزدیک دو طرف که با موفقیت این طرح امیدواریم بزودی شاهد توسعه اختیاری و مشتاقانه آن به اکثر محصولات استراتژیک کشاورزی باشیم.
همچنین لازم است مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار با تمرکز بیشتر نسبت به شناخت بیشتر بازار های کالایی و نیازسنجی مرتبط اقدام کنند و سپس با تطبیق آن با دانش روز و ابزارهای نوین ، زمینه توسعه اقتصادی را فراهم آورند. قطعا ارزش سهام شرکت‌های تولیدی در صورت تامین اصولی مواد اولیه و فروش محصول به همت ابزارهای بالقوه و واقعی بورس کالا افزایش یافته و سپس شاخص بورس اوراق بهادار نیز به صورت واقعی و طبیعی افزایش خواهد یافت. به شدت معتقدم که زمان بلوغ و تحول بنیادین بورس کالا فرا رسیده و عدم توجه به آن موجب نزول و در نهایت از بین رفتن آن خواهد شد.
مزایای تالار حراج باز بورس کالا برای صنایع
با گسترش روز افزون بازارهای کالایی و استقبال مصرف کنندگان نسبت به تامین مواد اولیه از بستر معاملاتی بورس کالا، شیوه های معاملاتی این بورس نیز در حال بهبود و توسعه است تا شرایط مناسب تری را برای خریداران فراهم کند؛ در این بین یکی از تالارهای نوظهور بورس کالا، تالار حراج باز است که به عقیده کارشناسان از جمله مهم ترین مزایای آن، کشف نرخ بهتر و منصفانه تر، کاهش ریسک های معاملاتی، افزایش قدرت تصمیم گیری خریداران و به دنبال این موارد، ایجاد تعادل در بازار کالاها است. در همین زمینه با چند تن از کارشناسان بازار سرمایه گفت و گو کرده ایم.
رقابت عادلانه میان صنایع کوچک و بزرگ
به گزارش تجارت آوا به نقل از «کالاخبر» به نقل از تسنیم، زارع کارشناس بازار سرمایه گفت: تالار حراج باز بورس کالا سبب می شود خریداران کوچک تر امکان رقابت با خریداران بزرگ تر را پیدا می کنند و یک رقابت برابر در معاملات شکل بگیرد.
وی افزود: امکان رقابت برابر از جمله مزیت های بزرگ این تالار است چراکه در سایر تالارها در دقایق پایانی خریداران بزرگ قیمت هایی را ثبت می کردند که امکان ثبت آن برای بنگاه های کوچک تر نبود و لذا در این تالار قدرت شرکت های کوچک و بزرگ برابر می شود.
زارع در این زمینه پیشنهادی داد و گفت: تیک سایز یا حداقل تغییر قیمت ها در این تالار مانند سایر تالارها است اما به نظر می رسد به دلیل ماهیت این تالار بهتر است با توجه به قیمت پایه محصولات مختلف تیک سایز قیمتی کالاها متفاوت باشد.
کشف نرخ شفاف تر در تالار حراج باز
امیرعلی امیرباقری کارشناس بازار سرمایه نیز در این باره گفت: در برخی مواقع به دلیل فشار رقابت در لحظات پایانی معامله در خصوص کالاهای پرتقاضا، اتفاقات و اشتباهاتی از جانب معامله گران رخ می داد که از جنس تحلیلی و معاملاتی بود لذا نیاز به زمان بیشتر برای خرید در این دست کالاها احساس می شد که تالار حراج باز توانسته تا حدودی زیادی به کشف نرخ بهتر و کاهش ریسک معاملات و اشتباهات معاملاتی و تحلیلی کمک کند.
وی افزود: کشف قیمت شفاف تر و عادلانه تر و پرهیز از اشتباهات معاملاتی و تحلیلی از نتایج تالار حراج باز است که طبیعتا مورد استقبال خریداران و فروشندگان قرار گرفته و توانسته آن فضای تنگنای زمانی را بهبود دهد تا رقابت به قیمتی برسد که خریداران و فروشندگان توافق حداکثری در قیمت داشته باشند و کشف نرخ شفاف تر و بهتری با توجه به شرایط بازار صورت بگیرد.
پایان ریسک های معاملاتی برای خریداران
پیام آرمات کارشناس بازار سرمایه نیز در این باره می گوید: در تالار حراج باز بورس کالا، خریداران با آرامش خاطر و ایجاد یک فرصت مناسب برای خرید کالاها براساس قیمت درج شده بر تابلو، تصمیم می گیرند و به دلیل امکان تمدید زمان رقابت، این شیوه مرهمی در معاملات به خصوص برای کالاهای حساس به شمار می رود.
وی افزود: بزرگترین مزیت حراج باز این است که خریدار به روند معاملات اشراف دارد و براساس روند قیمت و رقابت بازار تصمیم به خرید یا عدم خرید کالا می گیرد، به نوعی می توان گفت اگر خریداری موفق به خرید یک کالا نشود در واقع دانسته و براساس تصمیم خود خرید نمی کند. کما اینکه این موضوع به ریسک های معاملاتی کارگزاران نیز پایان می دهد و این موضوع بزرگترین منفعت تالار حراج باز بورس کالا است.
آرمات تصریح کرد: در این حالت علاوه بر رقابت خریداران و جذابیت این رقابت برای فروشندگان، بازه های سقف و کف قیمت به شدت به هم نزدیک می شود. لذا حراج باز برای معاملاتی که به گره و مشکل می خورد و حساسیت در آن بالاست و یا یک عرضه کننده کالا وجود دارد یک مرهم به حساب می آید و یکی ابزارهای مناسبی است که بورس کالا تعریف و ارائه کرده است تا خریداران با آرامش خاطر برای قیمت مدنظر تصمیم بگیرند.
مزایای عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا برای کشاورزان و دولت
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه عرضه ذرت در بورس کالا، رضایت کشاورزان را به همراه داشته است، گفت:عرضه ذرت در بورس کالا شفافیت معاملاتی، دسترسی به آمار‌های دقیق، کاهش بار مالی دولت و وصول پول کشاورزان در اسرع وقت را برای کشاورزان به همراه دارد و باید زمینه عرضه سایر محصولات نیز در بورس کالا فراهم شود.
سید راضی نوری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصاد بیان کرد: مهمترین مزیت عرضه ذرت در بورس کالا حذف واسطه‌ها است به طوریکه کشاورزان با عرضه محصولات در بورس و ایجاد شفافیت در این بازار می‌توانند محصولشان را به طور مستقیم روی تابلوی بورس ببرند و سود اصلی از فروش ذرت را نصیب خود کنند.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در مزیت‌های بورس کالا خصوص طرح قیمت تضمینی توضیح داد: در این طرح کشاورز محصولش را در بورس کالا عرضه می‌کند که اگر قیمت فروخته شده در بورس کمتر از قیمت حمایتی دولت باشد، تفاوت آن را دولت به کشاورز پرداخت می‌کند. همچنین پول کشاورز ظرف چند روز بعد از انجام معامله به حساب شخصی کشاورز واریز می‌شود که این امر باعث افزایش سطح رضایت کشاورزان شده است.
وی افزود: بعلاوه اجرای این طرح سبب شده است بار مالی دولت کمتر شود به طوریکه دولت به جای پرداخت کل مبلغ برای خرید محصول از کشاورزان، تنها مابه التفاوت قیمت بورس و با قیمت تضمینی را پرداخت می‌کند.
نوری گفت: ضمن اینکه کشاورزان با ساز و کار بورس آشنا می‌شوند و از طرفی برای آنها کد سهامی صادر و اطلاعات آنها ثبت شد که این اتفاق نیز نقش مهمی در کاهش نقش واسطه‌ها و ایجاد حداکثر سود برای تولیدکنندگان در زنجیره تامین کالا از تولید کننده تا مصرف کننده دارد.
وی با بیان اینکه عرضه آزمایشی ذرت دراستان خوزستان به ویژه شوش و دانیال به صورت قیمت تضمینی موفقیت آمیز بوده است، اظهار داشت: عرضه همه محصولات کشاورزی در بورس به نفع کشاورزان است به طوریکه همه محصولات غذایی و کشاورزی باید وارد بورس کالا شود تا تولید کننده به این نتیجه برسد با افزایش کیفیت محصولش می‌تواند درآمد بالاتری کسب کند این اتفاق به توسعه صنعت کشاورزی کمک خواهد کرد.
نوری ضمن تأکید مجدد بر اینکه برای ساماندهی بازار، همسویی قیمت‌ها با نرخ‌های جهانی و حمایت از کشاورز و تولید راهی به جز ورود به بورس کالا نداریم، گفت: در راستای برنامه‌ریزی بلندمدت برای کالاهای مختلف بخش کشاورزی راهی به جز عرضه در بورس وجود ندارد و این امر می‌طلبد که تمام تمهیدات و زیرساخت‌های لازم فراهم شود تا به کمک اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس کالا بتوان مشکلات کشاورزان را حل کرد.
دیدگاه شما