تعریف بازار سرمایه

تعریف بازار سرمایه

آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس

تصویب نامه شماره 17793/42459 مورخ 1389/01/29 هیأت وزیران

" با صلوات بر محمد و آل محمد "
وزارت امور اقتصادی و دارایی- وزارت امورخارجه

هیأت وزیران در جلسه مورخ 1389/01/29 بنا به پیشنهاد شماره 221159 مورخ 1387/01/22 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (3) ماده (4) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1384 – آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را به شرح زیر موافقت نمود:

ماده 1 - اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در این آیین‌نامه دارای معانی زیر است:

1. قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران- مصوب -1384 - .
2. شورا: شورای عالی بورس و اوراق بهادار.
3. بورس: بورس اوراق بهادار دارای مجوز از شورا.
4. بازار خارج از بورس: بازار خارج از بورس دارای مجوز از شورا.
5. سازمان: سازمان بورس و اوراق بهادار، موضوع ماده (5) قانون.
6. شخص خارجی: هر یك از اشخاص زیر شخص خارجی محسوب می‌شود:

الف) شخص حقیقی كه تابعیت ایران را نداشته باشد.

ب) هر شخص حقوقی كه در كشوری غیر از ایران به ثبت رسیده باشد.

ج) هر شخص حقوقی ثبت شده در ایران كه مجموع سهام اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایه آن بیش از پنجاه درصد (50%) باشد.در صورتی‌ كه صندوق سرمایه ‌گذاری با سرمایه متغیر، شخص خارجی قلمداد شود، تا زمانی كه سهم اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایة آن به چهل درصد (40%) تنزل نیابد، همچنان خارجی تلقی خواهد شد.

1. متقاضی: شخص خارجی یا شخص ایرانی با سرمایه منشأ خارجی كه طبق ماده (4 ) تقاضای دریافت مجوز معامله را به سازمان ارائه داده است.
2. مجوز معامله: مجوزی كه براساس این آیین‌نامه به منظور خرید، فروش یا خرید و فروش اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس از سوی سازمان به متقاضی اعطا می‌شود.
3. سرمایه‌گذار خارجی: شخص خارجی كه مجوز معامله را از سازمان دریافت نموده باشد.
4. سرمایه‌گذار خارجی راهبردی : سرمایه‌گذار خارجی كه قصد تملك بیش از ده درصد(10 %) سهام یك شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس را دارد، یا پس از تملك سهام یك شركت پذیرفته ‌شده در بورس یا بازار خارج از بورس یك كرسی هیأت مدیره آن شركت را در اختیار بگیرد.
5. وجوه قابل انتقال: مبلغی است به ریال كه بر اساس تبصره (1) ماده (10) محاسبه و اعلام می‌شود.
6. عایدات سرمایه‌ای: تفاوت قیمت فروش اوراق بهادار با قیمت خرید آن است.

ماده 2 - اشخاص خارجی با رعایت این آیین‌نامه و پس از دریافت مجوز معامله، مجاز به معامله اوراق بهادار در بورس یا بازار خارج از بورس در حدود قید شده در مجوز معامله می‌باشند. سایر مقررات حاكم بر معامله و فعالیت اشخاص خارجی در بورس یا بازار خارج از بورس، همان مقررات حاكم بر اشخاص ایرانی خواهد بود.

ماده 3 – سرمایه‌گذار خارجی مجاز است تا سقف‌های تعیین ‌شده در قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی –مصوب 1380- در بورس یا بازار خارج از بورس سرمایه‌گذاری كند، مگر اینكه شورا در برخی موارد محدودیت‌هایی را در نظر بگیرد.

ماده 4 - اشخاص خارجی برای دریافت مجوز معامله اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس باید اطلاعات و مدارك لازم را به همراه تقاضانامه‌ای بر اساس فرم‌های سازمان به سازمان ارائه نمایند.

تبصره 1 - اشخاص ایرانی می‌توانند به‌‌منظور استفاده از تسهیلات و مزایای پیش ‌بینی شده در مادة (10) این آیین‌نامه، برای سرمایه‌گذاری آن بخش از سرمایه‌های خود كه منشأ خارجی دارد، در بورس یا بازار خارج از بورس، با ارایه اطلاعات، مدارك و تقاضانامه‌ موضوع این ماده به سازمان، مجوز معامله دریافت نمایند.

تبصره 2 - متقاضی مكلف است هرگونه تغییر در اطلاعات ارائه شده را به سازمان منعكس نماید.

تبصره 3 - مدارك موضوع این ماده باید به زبان فارسی یا انگلیسی ارائه شوند و به ترتیبی كه سازمان تعیین می‌كند به تائید مراجع صلاحیت‌دار برسند.

ماده 5 - سازمان موظف است ظرف هفت روز كاری پس از دریافت اطلاعات و مدارك كامل موضوع ماده(4)، مجوز معامله را صادر و به متقاضی یا نماینده‌ وی اعلام ‌كند.

ماده 6 - شخصی كه مجوز معامله دریافت می‌كند موظف است به درخواست سازمان اطلاعات، اسناد و مدارك لازم را به سازمان، بورس یا بازار خارج از بورس یا مراجع دیگر ارائه نماید.در صورتی كه وی اطلاعات و مدارك مربوط را به موقع به اشخاص تعیین شده تسلیم نكند، سازمان می‌تواند مجوز معامله سرمایه‌گذار خارجی را در خصوص خرید اوراق بهادار، تعلیق یا لغو نماید.در آن صورت سرمایه‌گذار خارجی در دوران تعلیق یاد شده پس از لغو مجوز خرید فقط دارای حق فروش اوراق بهاداری كه به نام خود خریده است، می باشد.

ماده 7 - محدودیت تملك سهام توسط سرمایه‌گذاران خارجی غیر‌ راهبردی در هر بورس یا بازار خارج از بورس، به شرح زیر است:

1. تعداد سهام در مالكیت مجموع سرمایه‌گذاران خارجی نباید از بیست درصد (20% ) مجموع تعداد سهام شركت‌های پذیرفته‌ شده در بورس یا بازار خارج از بورس یا بیست درصد (20%) تعداد سهام هر شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس بیشتر باشد.
2. تعداد سهام در مالكیت هر سرمایه‌گذار خارجی در هر تعریف بازار سرمایه شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس نمی‌تواند از ده درصد (10%) تعداد سهام آن شركت بیشتر باشد.

تبصره 1 - بورس یا بازار خارج از بورس ضمن اطلاع‌ رسانی موظف است ابزارهای لازم به‌ منظور اجرای این ماده را فراهم نماید.

تبصره 2 - در صورتی ‌كه سازمان پس از بررسی، تشخیص دهد كه نصاب بند (2) این ماده در اثر فعل سرمایه‌گذار خارجی غیر‌راهبردی نقض شده است، سرمایه‌گذار خارجی به عنوان سرمایه‌گذار راهبردی تلقی می‌شود.

تبصره 3 – محدودیت‌های اعمال شده برای تملك سهام بانك‌ها و نهادها و واسطه‌های پولی، موضوع ماده ‌(5) قانون اجرای سیاست‌های كلی اصل چهل وچهارم (44) قانون اساسی- مصوب 1387- در این آیین‌‌نامه نیز لازم‌ الرعایه است.

ماده 8 - سرمایه‌گذار خارجی راهبردی پس از خرید سهام نمی‌تواند تا دو سال بدون مجوز سازمان، اصل سهام خریداری شده را بفروشد.فروش این گونه سهام مستلزم رعایت مقررات معاملات عمده سهام در بورس یا بازار خارج از بورس می‌باشد.

تبصره 1 - در صورتی‌كه به علت افزایش سرمایه شركت مربوط، درصد مالكیت سرمایه‌گذار خارجی راهبردی به ‌گونه‌ای كاهش یابد كه وی از شمول تعریف بند (9) ماده (1) خارج گردد، مقررات سرمایه‌گذار خارجی غیر راهبردی بر وی حاكم خواهد شد.

تبصره 2 - فروش حق‌ تقدم سهام از محدودیت‌های این ماده مستثنی است.

ماده 9 - معامله سهام شركت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس توسط نهاد مالی كه شخص خارجی محسوب می‌شود، مشمول محدودیت‌های این آیین‌نامه نیست و مشمول همان محدودیت‌هایی است كه نهادهای مالی مشابه ایرانی دارند، مشروط به اینكه:

1. نهاد مالی یادشده مجوز تأسیس یا فعالیت خود را طبق قانون و مقررات مربوط به آن، از سازمان دریافت كرده باشد.
2. معاملات یادشده به تشخیص سازمان و به منظور ارایه خدمات تخصصی نهاد مالی از قبیل تعهد خرید سهام صورت پذیرد.

ماده 10 - اشخاص خارجی یا ایرانی با دریافت مجوز معامله، مجاز به افتتاح حساب‌های ارزی و ریالی، انتقال ارز به داخل ایران و تبدیل آن به ریال و بالعكس در بانك‌های ایرانی برای انجام عملیات بانكی و سرمایه‌گذاری خود هستند. انتقال اصل سرمایه، عایدات سرمایه‌ای و سودهای نقدی دریافتی توسط اشخاص دارای مجوز معامله، به خارج از ایران با رعایت مقررات ارزی كشور و سایر ضوابط و مقررات مربوط مجاز خواهد بود.بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران موظف است، معادل ارزی وجوه قابل انتقال را كه به شرح تبصره (1) محاسبه و اعلام می‌شود، در صورت تك‌نرخی بودن ارز به نرخ رایج در شبكه رسمی كشور و در غیر این صورت به نرخ بازار آزاد، در اختیار سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز قرار دهد. در شرایط خاص به تشخیص بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران مبلغ یادشده طی یكسال و به فاصله چهار ماه و در اقساط برابر قابل پرداخت است. دستورالعمل لازم برای اجرای این ماده ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، به تصویب وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران خواهد رسید.

تبصره1 - وجوه قابل انتقال به درخواست سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز معامله، توسط سازمان محاسبه و به بانك مركزی اعلام می‌گردد. ضوابط مربوط به چگونگی تعیین منشأ خارجی سرمایه و چگونگی محاسبه وجوه قابل انتقال به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.

تبصره2 - هرگونه ممنوعیت انتقال ارز از كشور كه در مقررات وضع شده یا می‌شود، شامل وجوه قابل انتقال نمی گردد.

تبصره3 - در صورتی كه شخصی ایرانی دارای سرمایه با منشأ خارجی یا سرمایه‌گذار خارجی مجوز سرمایه‌گذاری خارجی موضوع قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی – مصوب 1380 - را دریافت نموده باشد، علاوه بر تسهیلات موضوع این ماده، از مزایا و تسهیلات پیش‌ بینی شده در قانون یادشده از جمله تسهیلات پیش ‌بینی شده برای نقل و انتقال سرمایه خود به داخل یا خارج از ایران نیز برخوردار است.

ماده 11 - موارد زیر از شمول مواد (7) و (8) خارج است و مقررات لازم در مورد آنها براساس بندهای (13)، (14) و (15) ماده(4) قانون بازار اوراق بهادار، به تصویب شورا می‌رسد:

1. سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه هم‌زمان در بورس یا بازار خارج از بورس كشور دیگری پذیرفته شده‌اند.
2. آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه برای معامله اشخاص خارجی در كشور دیگر به هر طریق اختصاص یابد.
3. اوراق بهادار صادره توسط ناشر خارجی كه در بورس یا بازار خارج از بورس ایرانی پذیرفته شده باشند.
4. آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه بصورت ارزی معامله می‌شوند.

ماده 12 - تملك سایر اوراق بهادار از قبیل اوراق مشاركت برای سرمایه‌گذار خارجی تابع سقف‌های تعیین‌ شده توسط شورا خواهد بود.

ماده 13- دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه به تصویب شورا می‌رسد، در دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه، تمام یا برخی از وظایف و اختیارات سازمان، قابل تفویض به بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، كانون‌ها، شركت‌های سپرده‌گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و كارگزاران می‌باشد. در صورت تفویض، سازمان موظف است بر عملكرد اشخاص یادشده نظارت نماید.

ماده 14 - از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1383 - موضوع تصویب نامه شماره 15619/ت 33070هـ مورخ 1384/03/16 لغو می‌گردد .تعریف بازار سرمایه

تعریف بازار سرمایه

با وجود این که بند8 ماده1 قانون بازار اوراق بهادار، برای نخستین بار اقدام به تبیین بازار خارج از بورس نموده و آن را به بازاری در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه مذاکره صورت می‌گیرد، تعریف کرده است، با توجه به تحولات قوانین و مقررات این حوزه از جمله تصویب قانون بازار اوراق بهادار، قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی، قانون برنامه پنجم توسعه و. تغییرات بنیادینی در حوزه اجرایی حادث گردیده و این بازار از مفهوم رایج و متداول خود در کشورهای دارای اقتصاد پیشرفته فاصله گرفته است. شرکت فرابورس ایران براساس مجوز شورای عالی بورس و اوراق بهادار به عنوان تنها مصداق بازار خارج از بورس در بازار سرمایه کشور تأسیس گردیده، اما ساختار متشکل و نظام یافته این شرکت و نحوه انجام معاملات آن که تا حد زیادی شبیه بورس اوراق بهادار می باشد، عملاً منجر به فاصله گرفتن فرابورس از مفهوم بازار خارج از بورس شده و این شرکت را به یک بورس سازمان یافته مبدل نموده است؛ امری که تعریف بازار سرمایه منجر به محرومیت بازار سرمایه کشور از مزایای بازار خارج از بورس شده و ایرادات قانونی عدیده ای بر آن وارد می باشد. این درحالی است که در حقوق آمریکا، بازار خارج از بورس از جنبه های مختلفی از جمله نحوه انجام معاملات، معافیت های مالیاتی، کارمزدها و واسطه های اجرای معاملات کاملاً متمایز از بورس اوراق بهادار بوده و بدین طریق شیوه های متنوع سرمایه گذاری را برای فعالان بازار سرمایه فراهم می نماید.

نوع مطالعه: پژوهش كاربردي | موضوع مقاله: حقوق خصوصی
دریافت: 1397/2/30 | ویرایش نهایی: 1398/7/2 | پذیرش: 1398/2/30 | انتشار: 1398/6/24 | انتشار الکترونیک: 1398/6/24

تفاوت بازار پول و سرمایه

شاید برای شما نیز زیاد پیش آمده باشد که در اخبار یا مقالات اقتصادی واژه هایی چون بازار پول یا بازار سرمایه را شنیده باشید. اما تفاوت آنها را به طور دقیق ندانید. همچنین گفته می شود که بازار سرمایه در ایران به بلوغ نرسیده و شرکت ها نمی توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی نمایند. معنی این دو واژه چیست؟

در علم مالی ( Finance ) تقسیم بندی اعتباری وجود دارد که برای تشریح دقیق تر پدیده های مالی و سرمایه گذاری به کار می رود و شاید در دنیای واقعی مصداق مشخص نداشته باشد. در این مقاله مدیریت سرمایه در مورد این دو مفهوم و تفاوت های آنها توضیح می دهد.

بازار پول

در علم مالی اگر تامین مالی و سرمایه گذاری کمتر از یکسال باشد، در بازار پول اتفاق می افتد. نماد تعریف بازار سرمایه بازار پول بانک ها هستند که معمولا سپرده ها کوتاه مدت یا کمتر از یکسال هستند و بانک تمایلی به وام های بلند مدت ( 20 یا 30 سال ) ندارند. یک شرکت یا فرد حقیقی با دریافت وام، به بانک بدهکار شده و پس از تسویه بدهی بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نخواهد داشت. در اصطلاح به این روش تامین مالی از طریق بدهی گفته می شود.

بازار سرمایه

اگر بخواهید تامین مالی بلند باشد، باید به بازار سرمایه سرمایه مراجعه نمایید. نماد بازار سرمایه نیز بورس می باشد. در اصطلاح به این نوع تامین سرمایه، تامین سرمایه مبتنی بر حق مالی گفته می شود. در بازار سرمایه شما با ارائه سهام شرکتتان، سرمایه جذب کرده و نیاز مالی پروژه های خود را تامین می کنید.

مزیت های هر بازار

مهمترین تفاوتی که در روش تامین سرمایه در بازار پول و سرمایه وجود دارد، بحث حق مالکیت در شرکت است. هنگامی که شما در بانک وام می گیرید پس از بازپرداخت بدهی خود، بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نداشته اما هنگامی که در بورس سهام خود را عرضه می کنید، در حقیقت بخشی از مالکیت شرکت را واگذار می کنید. اگر بیش از 50 درصد سهام شرکت واگذار شود، آنگاه مالکیت شما بر شرکت از دست رفته و سهامداران می توانند در اداره شرکت دخالت کنند. البته مزیتی که تامین مالی در بازار سرمایه دارد آن است که اگر برای شرکت شما مشکل مالی بوجود آید، شرکت تعهدی برای پرداخت سود به سهامداران نداشته و آنها در سود و زیان با شما شریک هستند. اما اگر از بانک وامی گرفته باشید موظف به بازپرداخت اقساط هستید و در صورتی که توانایی باز پرداخت تسهیلات خود را نداشته باشید بانک می تواند از طریق قانونی اقدام و شما را مجبور به فروش دارایی ها و سرمایه های شرکت کند تا بدهی خود را تسویه نمایید.

دنیای امروز

در تعریف ابتدای مقاله گفته شد که بازار پول تامین مالی کوتاه مدت می کند و بازار سرمایه تامین مالی بلند مدت انجام می دهد. اما در عمل مشاهده می کنیم که بانک ها نیز وام های بلند مدت می دهند و گاهی در بورس نیز اوراق قرضه با سر رسید یک ساله عرضه می شود. بنابراین همان طور که گفته شد این تقسیم بندی اعتباری بوده و برای تشریح نظریه های اقتصادی کاربرد دارد. البته معمولا در بازار سرمایه فرض است که سهام یک شرکت برای همیشه در اختیار سهامدارن خواهد بود و در نتیجه بازار سرمایه ( بورس ) نماد فعالیت های مالی بلند مدت هستند.

بازار اولیه و ثانویه

برای تامین مالی شرکت های بازرگانی و رفع نیاز مالی فعالیت های آنها و همچنین پرداخت هزینه های روند توسعه و رشد کسب و کارشان، به سرمایه گذاری نیاز می باشد.

همچنین دولت ها نیز جهت ارائه بهتر خدمات و کالا ها برای مشتریان، نیاز به دریافت وام دارند که بازار های مالی، امکان تامین سرمایه و وام را برای این گونه سازمان ها به وجود می آورد.

این بازار ها راه مناسبی برای سرمایه گذاران و وام گیرندگان هستند که باعث می گردند سرمایه ها به سمت کسانی که توان استفاده‌ کارآمد از پول و سرمایه را دارند جریان یابد.

بازار اولیه چیست:

بازار اولیه (primary market) به بازاری گفته می شود که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می گردد و عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود.

از آنجایی که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان سهام عرضه می شود، فروشنده اوراق بهادار تعریف بازار سرمایه در واقع همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.

ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ سازمان مورد نظر، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭ می شود ﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.

نکته: ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪی ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺎﺯﺍﺭ اولیه نیستند.

نقش بازار اولیه:

• سازمان دهی انتشارات جدید اوراق بهادار
• تضمین اوراق بهادار
• توزیع اوراق بهادار جدید

مزایای بازار اولیه:

• انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادر کننده اوراق صورت می گیرد.
• رشد سرمایه‌ شرکت را تسهیل می کند.
• سرمایه گذاران را یاری می کند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند.
• می توان برای اهداف تجاری سرمایه کسب نمود.
• دولت از طریق فروش اوراق در بازار، می تواند سرمایه مورد نیاز سازمان را جمع آوری نماید.
• نقدینگی بیش از حد در چرخه اقتصاد کنترل می گردد.
• به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک‌ می کند.

معایب بازار اولیه بورس:

• هزینه بر بودن پروژه های تحقیقاتی اولیه
• بررسی های عمیق و زمان بر برای تحقیقات اولیه

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اختیار معامله را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

بازار ثانویه چیست:

پس از اتمام عرضه اولیه سهم مورد نظر در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود دارد که به بازار ثانویه (secondary market)، معروف می باشد.

بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها، تشکیل شده است.

در این بازار، سرمایه گذاران این امکان را پیدا می کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چند باره سهام مورد نظر، تعداد آن را کاهش و یا افزایش دهند و یا این که اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند.

نکته: ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ویژگی های بازار ثانویه:

• هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله ها
• برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می آورد.
• دربازار ثانویه، هر گونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می شود.
• عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می کند.
• جایگزینی برای پس انداز است.

نکته: بازار های ثانویه با قوانین و مقررات خاص و محکمی از جانب دولت رو به رو هستند چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت ها و سرمایه گذاران به حساب می روند. این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می کنند.

قیمت گذاری در بازار ثانویه:

در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و بر اساس قیمت اسمی آن تعیین می گردد اما در بازار ثانویه قیمت این اوراق بر اساس میزان عرضه و تقاضای آنها مشخص می شود.

اهمیت بازار ثانویه:

• این بازار، شاخص خوبی به منظور تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور می باشد که افزایش یا کاهش بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
• این بازار، نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین می کند زیرا آنها می توانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را داد و ستد نمایند.
• این بازار به سرمایه تعریف بازار سرمایه تعریف بازار سرمایه گذاران فرصت می دهد تا بتوانند از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده نمایند.
• این بازار کمک می کند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.

تفاوت بازار اولیه با بازار ثانویه:

• شرکت ها پس از پذیره نویسی سهام خود در بازار اولیه می توانند سهام خود را به بفروشند اما پس از آن سهامشان دربازار ثانویه (بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می گیرد اما دربازار ثانویه، این درآمد ها متعلق به سرمایه گذاری می باشد که اوراق را به فروش می رساند.
• سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را نمی خرند زیرا شرکت صادر کننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش می گذارد و خرید آن نیازمند سرمایه بزرگی می باشد اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
• در بازار اولیه، فروش اوراق از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام می گردد اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزاری ها، معاملات خود را انجام می دهند.
• در بازار اولیه، سهامداران، سهام را به طور مستقیم از شرکت عرضه کننده خریداری می کنند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، شرکت ها برای اولین تعریف بازار سرمایه بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می فروشند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما دربازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.

انواع بازار ثانویه:

بازار ثانویه بر اساس این که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می شود، به چهار بازار تقسیم می گردد:

• بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در بورس انجام می شود.
• بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های غیر بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار چهارم: بازاری می باشد که بدون کارگزار و معامله گر کار می کند و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه های الکترونیکی و بین سرمایه گذاران نهادی و عادی صورت می گیرد.

نکته: نهاد های مربوطه به منظور پرهیز از پرداخت هزینه های مربوط به کارگزاری، عموما معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می دهند.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله قرارداد های آتی را به شما پیشنهاد می کنیم.

نقش بازار بورس در اقتصاد چیست؟

نقش بازار بورس در اقتصاد تا چه اندازی جدی است؟ اثر توسعه بازار بورس بر رشد اقتصادی چقدر است؟ تامین سرمایه، توسعه اقتصادی پایدار، کسب درآمد، کنترل ریسک در سرمایه گذاری، رونق تولید، حفظ نقدینگی سرمایه گذاران و … همه و همه رابطه بازار سرمایه و رشد اقتصادی را شکل می دهند، بنابراین نقش بازار بورس در اقتصاد بسیار زیاد است و از همین روی نمیتوان نقش بازار سرمایه در رونق تولید را نیز نادیده گرفت. به صورت کلی در این مطلب قصد داریم به بازار سرمایه و نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد کشور بپردازیم و ببینیم نقش بازار بورس در اقتصاد دقیقا چیست.

نقش بازار بورس در اقتصاد

بازار سرمایه از گذشته تا به امروز تحولات بسیار زیادی را تجربه کرده است که میتوان گفت حائز اهمیت ترین آن ها خصوصی‌ سازی و مدیریت آن محسوب می شود که موجبات ورود به بازار جهانی و ایجاد فضای رقابتی را فراهم کرده است. در این مطلب قصد داریم تا جایگاه بورس در اقتصاد ایران و همچنین نقش بازار سرمایه در توسعه اقتصادی را مورد بررسی قرار دهیم. بازار سرمایه از آن دسته از بازارهای معاملاتی به شمار می رود که نقش زیادی در رشد اقتصادی ایفا می کند. در حقیقت این بازار با جمع‌ آوری پس اندازهای خرد و کلان بستری برای کسب و کار و رونق اقتصادی فراهم می کند.

با توجه به شفافیت و قانون مندی که در این عرصه وجود دارد، سرمایه گذاران قادرند با طی کردن مراحل آموزش سرمایه گذاری در بورس در زمینه‌ تحلیل بنیادی و مبانی تحلیل تکنیکال با خاطری آسوده برای سرمایه گذاری اقدام کنند. در واقع با ورود پس اندازهای راکد به بازار سرمایه، افراد به‌ عنوان سهامدار شرکت تلقی شده و شرکت های مورد تایید سازمان بورس این توانایی را دارند که خطوط تولید جدیدی راه‌ اندازی کرده و سوددهی بیشتری را برای خود رقم بزنند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

به صورت کلی سوددهی شرکت ها به رشد اقتصادی کشور منتهی می شود و به این خاطر که کشورها در زمینه‌ اقتصادی با یکدیگر در رقابت هستند، این سوددهی در سطحی گسترده تر موجب رشد اقتصادی جهان می شود. در حقیقت تحول در بنگاه‌ های اقتصادی را می‌ توان یکی از اهرم‌ های رشد و توسعه اقتصادی به حساب آورد. با ایجاد سازگاری نیروهای جامعه در راستای ایجاد فضای مناسب کسب و کار و سرمایه گذاری در بورس بر امر توسعه بسیار تاثیرگذار است.

در گذشته اغلب شرکت ها تحت مالکیت و مدیریت یک فرد یا خانواده بودند، ولی در حال حاضر مالکیت بنگاه ها از مدیریت آن تفکیک شده است و یکی از مهم ترین ملزومات بنگاه های اقتصادی وجود مدیران خبره محسوب می شود. هدف اصلی بنگاه ها به دست آوردن بیشترین مقدار سود است، لذا می بایست حداقل هزینه و حداکثر درآمد را مبنای امور خود قرار دهند. امر آموزش بورس و هوش مالی با در نظر گرفتن تحلیل بنیادی و تکنیکال به منظور سرمایه گذاری در بازار سرمایه، می‌ تواند در این امر کمک شایانی بکند.

اثر توسعه بازار بورس بر رشد اقتصادی

در عصر جهانی‌ شدن عوامل اقتصادی اهمیت بسزایی دارند، از جمله شاخص‌ هایی که شهرها را از لحاظ اقتصادی به سمت جهانی‌ شدن سوق می‌ دهد، توسعه بازار سرمایه، تجارت اینترنتی و استفاده هوش مالی است. بازار بورس توسعه‌ یافته در ارتقای رشد اقتصادی جهان نیز موثر واقع می شود. این تاثیر ابتدا در اقتصاد کشورها و در نهایت در اقتصاد جهان قابل مشاهده است. رشد اقتصادی و توسعه بازار سرمایه ارتباطی مستقیم و دو طرفه دارند. در حقیقت شرایط توسعه یک اقتصاد، بازتابی از بازار سرمایه آن است.

جالب است بدانید که با توسعه اقتصاد، خروجی بنگاه ها نیز افزایش پیدا خواهد کرد و به همین دلیل سوددهی به مراتب بیشتری به ارمغان خواهد آمد. از طرف دیگر وقتی که بازار بورس وارد رکود شود، سود حاصل از آن نیز مراتب کاهش پیدا خواهد کرد. ریسک سرمایه گذاری با وجود بازار بورس کاهش پیدا خواهد کرد. عدم وجود بورس، خروج دارایی‌ های سرمایه گذاری در پروژه‌ های بلندمدت را به همراه دارد و باعث کاهش رشد اقتصادی خواهد شد. در این بازار افراد این توانایی را دارند که با حداقل مبلغ خرید در بورس سرمایه گذاری کرده و اقتصاد را تحریک نمایند. به همین خاطر بازار بورس با گردآوری سرمایه های خرد، در توسعه اقتصادی کشور یکی از مهم ترین نقش ها را ایفا می کند.

رابطه بازار سرمایه و رشد اقتصادی

بورس در ایجاد منبع سرمایه برای کسب و کار نقش مهمی بر عهده دارد. در واقع با ورود شرکت به این بازار، همه افرادی که با کمک هوش مالی در خرید سهم دخیل هستند، به‌ عنوان سهامدار تلقی خواهند شد و دارایی زیادی را به طرف بنگاه اقتصادی کشیده می شود که مطمئنا ورود چنین سرمایه ای به یک شرکت اقتصادی فرصت‌ های شغلی مناسبی به وجود می آورد و رشد اقتصادی را به همراه خواهد داشت.

آموزش معامله در بورس با ایجاد بستری به منظور استفاده از تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال دقیق برای هر سهم فرصتی برای افراد ایجاد می کند تا سرمایه‌ خود را وارد شرکت های مناسب و سودآور کنند. ورود به بورس صرفا به سرمایه گذاران داخلی محدود نمی شود، لذا سرمایه گذاران خارجی نیز این توانایی را دارند که در این عرصه سرمایه گذاری های مناسبی داشته باشند.

به همین خاطر بازار بورس کشورهای مختلف، جهت جذب سرمایه از نقاط گوناگون جهان، تلاش می کند شرایط و سوددهی بازار سرمایه خود را بهبود ببخشد تا با افزایش سرمایه گذاری در بورس، رشد اقتصادی بیشتری رقم بخورد، لذا رقابت بین بازارهای بورس شدت پیدا کرده و این رقابت، توسعه اقتصادی کشورها را به همراه خود خواهد آورد که در نهایت به رشد اقتصادی جهان منتهی می شود.

به صورت کلی می توان گفت که بازارهای مالی با هدایت پس اندازهای کوچک و بزرگ به سمت مولدهای اقتصادی و بهینه‌ سازی گردش مالی نقش عمده ای در پیشرفت اقتصادی به عهده دارند. بنابراین هر زمان اقتصاد کشوری با رشد مواجه شود، سایر کشورها هم در راستای پیشرفت اقتصادی خود تلاش خواهند کرد و در نتیجه اقتصاد دنیا روند مثبتی را در پیش خواهد گرفت.

نقش بازار سرمایه در اقتصاد کشور

حفظ سرمایه : همان طور که می دانید در کشورهای تورمی مثل ایران همواره ارزش پول در حال کاهش است و در صورتی که پس اندازها در جای مناسبی سرمایه گذاری نشوند، در طول زمان ارزش خود را از دست خواهند داد، لذا جذب پس اندازهای راکد و اسفتاده از آن در تولیدات، ایجاد امکانات و تسهیلات برای مشارکت عموم مردم موجب شده که بورس به عنوان یک اهرم اصلی در کنترل نرخ تورم و افزایش نرخ رشد پس انداز، نقش حائز اهمیتی را در جامعه ایفا کند. لذا میتوان این طور نتیجه گرفت که سرمایه گذارانی که برای ورود به بورس و خرید سهام شرکت های مختلف اقدام می کنند، از سرمایه خود در برابر اثرات تورمی سرمایه محافظت می کنند.

کسب درآمد : مهم ترین هدف از هر گونه سرمایه گذاری، مطمئنا کسب بیشترین مقدار سود است. چنانچه سرمایه گذاری در بازار سرمایه به صورت درست و آگاهانه انجام شود، می تواند از طریق دریافت سود نقدی یا DPS و افزایش قیمت سهام کسب درآمد نماید. سرمایه گذاران در بازار سرمایه با بررسی و تحلیل بنیادی اطلاعات منتشرشده شرکت ها، سهام شرکت ها را انتخاب کرده و بعد از تحلیل تکنیکال شرکت وارد سهم خواهند شد، به همین خاطر بورس فضای رقابتی بین شرکت ها به وجود آورد هاست تا شرکت های موفق و سودده به کار خود ادامه دهند.

تامین سرمایه : به وسیله بازارهای مالی می توان فرآیند تشکیل سرمایه را سریع تر کرد. بازارهای مالی به علت نقشی که در جمع آوری منابع مالی از طریق پس اندازهای کوچک و بزرگ دارند و همچنین تعریف بازار سرمایه نقشی که در هدایت منابع مالی به طرف مصارف و احتیاجات سرمایه گذاری در بخش های مولد اقتصادی دارند، همواره مورد توجه قرار می گیرند. به صورت کلی هدف از تشکیل بورس، گردآوری سرمایه ها و هدایت آن به سمت فعالیت های اقتصادی است. بازار سرمایه به کسب وکارها و کارآفرینان کشور برای ارائه سرمایه به شرکت هایی که تعریف بازار سرمایه به آن احتیاج دارند، می تواند کمک کننده باشد.

در واقع در یک اقتصاد سالم، با این روش می توان از حرکت سرمایه ها به طرغ فعالیت های سفته بازانه جلوگیری کرد. این طور فرض کنید شرکتی بعد از انجام مطالعات کارشناسی، این نتیجه گیری را داشته است که با افزایش تعداد خطوط تولید خود، می تواند محصول جدیدی را روانه بازار کند. طبیعتا موفقیت شرکت در راه اندازی خط تولید جدید به افزایش میزان تولید، فروش و سودآوری شرکت، ایجاد فرصت های شغلی بیشتر و درنهایت رشد و رونق اقتصادی منتهی می شود، ولی شرکت جهت تاسیس این خط تولید، به پول احتیاج خواهد داشت. یک راه مرسوم برای تامین سرمایه این کار، با مراجعه مسئولان شرکت به بانک و دریافت تسهیلات بانکی قابل انجام خواهد بود.

بنابراین این روش از لحاظ زمانی، به صورت معمول بسیار زمان بر خواهد بود و همچنین هزینه بالایی را برای شرکت به همراه خواهد داشت، ولی روش دیگری نیز وجود دارد که تامین مالی از طریق بورس انجام پذیرد؛ در این روش، شرکت می تواند در صورت پذیرش در بورس اوراق بهادار، طرح توجیهی خود را برای تاسیس خط تولید جدید به بورس ارائه کند و در صورتی که کارشناسان بورس تصمیم گیری مبنی بر این که طرح ارائه شده، از لحاظ میزان سوددهی و دیگر شرایط قابل قبولی است، داشته باشند، این اجازه به شرکت داده خواهد شد تا با عرضه و فروش سهام جدید به سرمایه گذاران در بورس، منابع مالی لازم خود را به منظور تاسیس خط تولید جدید تامین نمایند.

کنترل ریسک : ریسک سرمایه گذاری با وجود بازار بورس کمینه خواهد شد. چنانچه بازارهای سرمایه گذاری مثل بورس وجود نداشته باشند، دارایی های سرمایه گذاری از پروژه های بلندمدت خارج می شوند و موجبات کاهش رشد اقتصادی را فراهم خواهند کرد. بازار بورس با گردآوری حداقل مبلغ خرید در بورس برای سرمایه گذاران این امکان را فراهم می کند تا سرمایه گذاری بلندمدت را در دستور کار خود قرار دهند.

لذا افراد می توانند با حداقل مبلغ خرید در بازار سرمایه و در انواع صنایع و شرکت ها سرمایه گذاری نمایند و اقتصاد را در راستای سرمایه گذاری در پروژه هایی با ریسک بالا حرکت دهند و همچنین باعث تحریک رشد اقتصادی شوند. به صورت کلی رابطه بین بازار بورس و رشد اقتصادی در دهه های اخیر به عنوان یکی از محورهای اصلی در ادبیات توسعه مالی مطرح بوده است.

بنابراین بازار بورس نقش مهمی در رشد اقتصادی بر عهده دارد و به علت ایفای نقش واسطه ای در تخصیص منابع به تمامی بخش های اقتصادی و همچنین تشویق پس اندازها و استفاده کارا از آن ها، سهم زیادی در رشد بلندمدت اقتصادی دارد. از طرفی رشد اقتصادی با افزایش ظرفیت تولید و سرمایه گذاری، بر افزایش اشتغال نیز موثر واقع خواهد شد. افزایش دسترسی به ابزارهای مالی و نهادهای مالی، هزینه اطلاعات و مبادلات را در اقتصاد کم می کند و موجبات رشد اقتصادی، افزایش سرمایه گذاری، بهبود اشتغال و درمجموع افزایش رفاه جامعه را فراهم خواهد کرد.

نتیجه گیری و کلام آخر

بازار بورس در رشد اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. این بازار با بازارهای سنتی فرق های بسیاری دارد ،شفافیت و قانون‌ مندی در این بازار اطمینان افراد را در راستای معامله و سرمایه گذاری در بورس به دست آورده است و با توجه به این که شرکت ها از طریق بازار بورس این توانایی را پیدا کرده اند که پس اندازهای راکد بسیاری را به سمت خود جذب کنند، با سرمایه گذاری خرد و کلان سودآوری خود را افزایش داده و کمک شایانی به رشد اقتصادی داشته‌ اند.

به همین خاطر آموزش معامله در بورس بسیار حائز اهمیت است و هوش مالی سرمایه گذاران را درگیر خود می کند. این رشد اقتصادی نه‌ فقط اقتصاد داخلی، بلکه اقتصاد جهان را نیز با تحول روبرو خواهد کرد. سوددهی بازار سرمایه و رشد اقتصادی یک کشور ،رقابتی را میان کشورها به وجود خواهد آورد که به خاطر آن، هر کشور در تلاش خواهد بود تا از رقیب خود سبقت بگیرد و این مستلزم سوددهی بیشتر و پیشرفت اقتصادی کشور مورد نظر خواهد بود. بنابراین این تعامل رشد اقتصادی جهان را به همراه خود خواهد داشت.

همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، نقش بازار بورس در اقتصاد را به زبان ساده مورد بررسی قرار دادیم.

اگر همچنین به بازار ارزهای دیجیتال نیز علاقه دارید، مطلب نکات سرمایه گذاری در ارز دیجیتال برای ایرانی ها شما را در این خصوص راهنمایی می کند.

اگر همچنان در مورد نقش و جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد ایران سوال و یا ابهامی در ذهن دارید، در بخش دیدگاه ها بنویسید تا خودم شخصا به نظرات و سوالاتون رسیدگی کنم.