ساختار فرابورس

معامله گران حرفه ای قادرند تا رد پای پول هوشمند را دنبال کنند به همین خاطر در حال حاضر داراییشان را خیلی زودتر فروخته اند. با سقوط قیمت سهم، پول هوشمند قادر است تا چرخه را دوباره تکرار کند و سود بعدی خود را بسازد.

پول هوشمند و ساختار آن در بازار

آلوین تافلر ساختار فرابورس یکی از نویسندگان قرن اخیر در کتاب موج سوم میگوید وقتی موجی وارد کشوری میشود مردم به سه دسته تبدیل میشوند:

۱- دسته اول که یک درصد هستند با موج همراه و همسو میشوند و آنرا قبول میکنند و سود بسیار زیادی میبرند. این دسته از افراد، ریسک پذیر هستند که همیشه موفقیت های چشم گیری دارند.

۲- دسته دوم آن نه درصد افراد به اصطلاح زرنگ جامعه هستند که صبر میکنند ببیند آیا آن یک درصد سود میکنند یا نه؟؟ این افراد سود کمتری نسبت به آن یک درصد کسب میکنند. این افراد در کل افرادی هستند که ریسک های بزرگی نمیکنند و البته که سودهای کلانی هم نمیتوانند ببرند.

۳- دسته سوم نود درصد مابقی جامعه هستند که موج می آید و از رویشان عبور میکند. این افراد اگر ضرر نکنند هیچ سودی نصیبشان نمیشود. این افراد اصلا ریسک پذیر نیستند و افراد عادی جامعه را تشکیل میدهند که همیشه از زندگی ناراضی هستند و افراد دسته اول را به سخره میگیرند!

در بازار بورس اوراق بهادار ایران قریب به 656 شرکت پذیرفته شده اند (تا تاریخ نگارش این مقاله) و روزانه مورد معامله قرار می گیرند. اما در این بین دسته ای از شرکت ها با داشتن روند صعودی قوی سودهای خوبی را نصیب سهامدارانشان میکنند و دستهای دیگر یا در حال در جا زدن هستند و یا روندی نزولی دارند که در چنین شرایطی متأسفانه برخی افراد(عوام) متحمل ضررهای سنگین نیز میشوند.

آنچه در این بین مطرح است چرا برخی افراد سودهای کلان نصیبشان میشود و برخی دیگر سود زیادی نصیبشان نمی شود و حتی ضرر هم میکنند؟ افرادی که سود میکنند به چه چیزی توجه میکنند که بقیه معامله گران به آن توجهی ندارند؟ آنها چه مزیت یا قابلیت یا دانشی دارند که سایر افراد ندارند؟ چرا حتی زمانی که سهمی را در کف قیمتی تاریخ معاملات آن خریداری می کنند سودی عایدشان نمیشود یا بسیار اندک است؟.

امروزه بحث های زیادی در رابطه با پول هوشمند و شناسایی آن و هماهنگ شدن با آن در بازارهای سرمایه در همه نقاط جهان در جریان است که بازار بورس اوراق بهادار ایران نیز از این مقوله مستثنی نیست.

اگر بخواهیم تعریفی از پول هوشمند داشته باشیم میبایست آنرا اینگونه بیان کنیم : “پول هوشمند عبارتست از قدرتی که توانایی ایجاد روندهای بزرگ بازار را در اختیار دارد و عمده حرکات اصلی قیمتی در سهام های مختلف توسط این قدرت صورت می گیرد.”

با توجه به مطالب مذکور میتوان چنین استنباط کرد که اکثر قریب به اتفاق معامله گران با یک مشکل دست و پنجه نرم میکنند و آن انتخاب سهم درست در قیمت مناسب و در زمان درست است که تفسیر هر کدام از این عبارات توضیحات خاص خود را می طلبد. در این مقاله میخواهیم به این موضوع بپردازیم.

کلیه عبارات و مسائل و نظرات مطرح شده در ادامه مطلب، حاصل مطالعات و تجربیات نگارنده آن است که پیشاپیش بابت کاستی های آن از مخاطبان پوزش میطلبم.همانگونه که گفته شد : ” پول هوشمند عبارتست از قدرتی که توانایی ایجاد روندهای بزرگ بازار را دارد و عمده حرکات اصلی قیمتی در سهام مختلف توسط این قدرت صورت می گیرد.”

این جمله بدین معناست که نوسانات بازار در حقیقت به صورت مصنوعی توسط معامله گران حرفه ای ایجاد میشود که پوزیشنهای معاملاتی که اختیار میکنند به اندازه ای بزرگ است که تاثیراتی را در قیمت بازار بوجود میآورد. از این رو این پوزیشن گرفتن های بزرگ را “پول هوشمند” مینامیم. در نهایت، هدف پول هوشمند دستکاری بازار است تا اینکه آنها بتوانند پایین بخرند و بالا بفروشند و سود هنگفتی بدست آورند.

اگر بخواهیم پول هوشمند را با بازی دومینو مقایسه کنیم پول هوشمند مانند ایجاد یک حرکت اولیه در دومینو است که بقیه بازار بصورت خود جوش آنرا دنبال می کند و قیمت ها شروع به بالا رفتن یا پایین آمدن می کند و این پول هوشمند است که جهت و مدیریت این حرکت رابه عهده دارد.

برای اینکه آنها چنین کاری انجام دهند بایستی برای معامله گران ناآگاه (عوام) دامی ترتیب دهند که این معامله گران را مجبور کند بالا بخرند و پایین بفروشند. به همین خاطر آنالیز اسپرد حجم (فراچارت: Volume Spread Analysis) به معامله گران کمک میکند تا حرکت پول هوشمند را تا حدی تشخیص دهند و تا حد ممکن در جهت آن حرکت کنند و نه خلاف آن.

جهت شناسایی پول هوشمند ابتدا میبایست ساختار بازار را درک کنیم. بازاری که پول هوشمند درآن فعالیت میکند دارای چهار مرحله زیر است و در ادامه به تشریح اینکه پول هوشمند در هر مرحله چه کاری انجام میدهد، خوهیم پرداخت.

1- جمع آوری
2- بالا بردن
3- خالی کردن
4- پایین آوردن

1- جمع آوری: در این مرحله هدف پول هوشمند بدست آوردن بیشترین مقدار سهامی است که می توانند در پایین ترین قیمت ممکن خریداری نمایند. جهت اطمینان از اینکه در قیمت پایین خرید میکنند، پول هوشمند سهام را در حجم های سنگین خریداری نمیکنند چرا که این کار سبب افزایش قیمت خواهد شد. به همین خاطر پول هوشمند ناچار است تا سهام مورد نظر خود را طی یک دوره زمانی جمع آوری کند بدین صورت که در ابتدای بازار میخرند و در ساعات پایانی دست به فروش میزنند تا قیمت را پایین نگه دارند اما در مجموع بیشتر از مقداری که میفروشند، خریداری میکنند. به همین دلیل است که قیمت سهم در این مرحله، خنثی میماند (فراچارت: درجا میزند) و با حجم پایین همراه است. عوام بطور طبیعی به سهم در این مرحله توجهی نمیکنند به این خاطر که جابجایی قیمت کم است در صورتی که معامله گرانی که به آنالیز اسپرد حجم میپردازند به خوبی میدانند که اکنون زمان درستی جهت خرید است.

توجه داشته باشید مرحله جمع آوری و خشک کردن سهم ممکن است چند روز یا چند ماه طول بکشد.

2- بالا بردن: در این مرحله هدف پول هوشمند بالا بردن قیمت سهم جهت فروش در آینده است. زمانی که حجم های بزرگ توسط پول هوشمند خریداری میشود، عرضه در بازار کم میشود. در ساختار فرابورس این هنگام پول هوشمند به ایجاد تقاضا از طریق خرید مستمر ادامه میدهد و قیمت به دلیل کمبود عرضه افزایش مییابد.

قیمت سهم با حجم معامله بالاتر به آرامی افزایش مییابد. عوام زمانی که جابجایی قیمت توجه آنها را جلب میکند، شروع به خرید میکنند در حالی که آنهایی که به حجم معاملات توجه میکردند، موقعیت های معاملاتی شان وارد سود شده است زیرا آنها زودتر از دیگران دست به کار شده اند.

3- خالی کردن: در این مرحله پول هوشمند شروع به انتقال مالکیت سهم به خریداران عوام میکند (فراچارت: اصطلاحا شروع به نقد شدن می کنند). آنها سهام خود را با حجم بالا نمیفروشند چون این کار سبب کاهش قیمت میشود. بجای آن مقداری از آنرا ساعات اولیه بازار میفروشند و در ساعات پایانی خرید میکنند تا قیمت را حفظ کنند اما در مجموع بیشتر از مقداری که میخرند دست به فروش میزنند. از این رو آنها سود میکنند چرا که قیمت فروش آنها بالاتر از قیمت خرید آنها در مرحله جمع آوری میباشد. به همین دلیل قیمت سهم در این مقطع زمانی تقریبا ثابت میماند (در یک رنج خاص درجا میزند) و با حجم معاملات پایین همراه است. عوام به خرید کردن ادامه میدهند با این امید که افزایش قیمت ادامه مییابد و این درست زمانی است که معامله گران حرفه ای تر ساختار فرابورس از آنچه که پول هوشمند در حال انجام دادن است پیروی میکنند و شروع به شناسایی سود میکنند.

توجه داشته باشید این فرایند نقدشدن و خالی کردن ممکن است چند روز یا چند ماه طول بکشد.

4- پایین آوردن: در این مرحله پول هوشمند سهام جمع آوری شده در مرحله اول را تا اندازه زیادی به فروش رسانده است از این رو آنها عمدا میخواهند قیمت سقوط کند به همین دلیل دست به عرضه با حجم زیاد میزنند. قیمت با حجم بالا به سمت پایین حرکت میکند. عوام با دیدن چنین وضعیتی وحشت زده میشوند و از ترس شروع به فروش سهام خود میکنند(این خود به کاهش بیشتر قیمت کمک می کند).

خوش اقبالها، آنهایی که مدیریت میکنند تا بالاتر از قیمت خریدشان بفروشند اندکی سود کسب می کنند اما اکثریت ضرر میکنند زیرا برای فروش دارایی هایشان طی یک روند نزولی سریع، برنامه ریزی نکرده اند.

معامله گران حرفه ای قادرند تا رد پای پول هوشمند را دنبال کنند به همین خاطر در حال حاضر داراییشان را خیلی زودتر فروخته اند. با سقوط قیمت سهم، پول هوشمند قادر است تا چرخه را دوباره تکرار کند و سود بعدی خود را بسازد.

نتیجه گیری :

با دانستن ساختار بازار میتوانیم انگیزه پول هوشمند را درک کنیم و قادر خواهیم بود حرکت بعدی آنها را دنبال کنیم. رصد نوسان قیمت به تنهایی، تصویر روشنی از اینکه سهم در چه مرحلهای از ساختار بازاری قرار دارد، به ما ارائه نمی کند. از این رو ناچاریم تا قیمت و حجم را با هم مورد بررسی و آنالیز قرار دهیم تا بتوانیم نظری روشن در رابطه با سهم مورد نظر داشته باشیم. به همین خاطر داشتن دانش تحلیل حجم به ما کمک خواهد کرد تا در رابطه با حرکات پول هوشمند آگاه بمانیم و با دنبال کردن ردپای آنان سرمایه گذاری هایمان را گسترش دهیم.

منظور از بازار فرابورس چیست؟

تمام سرمایه گذارانی که تمایل دارند وارد بازار بورس شوند، بدون تردید با نام بازار فرابورس آشنا هستند. اما آیا می دانید این بازار چگونه بازاری است؟ چه تفاوتی میان این بازار و بازار بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟ بسیاری از مردم در کشور، مدتی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در بازارهای مالی شده اند. از این رو به دنبال بازاری هستند که بتوانند به راحتی در آن سهام خرید و فروش نموده و به سود خوبی دست یابند.

یکی از انواع بازارهای مالی که در ایران وجود دارد، بازار فرابورس است. در بازار بورس، سرمایه گذاران با خرید سهام های عرضه شده، اقدام به سرمایه گذاری می نمایند. می دانیم که در این بازار شرایط و قوانین خاصی وجود دارد، که اجازه نمی دهد هر شرکتی وارد بازار بورس و اوراق بهادار شود، تا بتواند سهام خود را برای فروش به سهامداران، عرضه کند.

از آنجایی که شرکت های بسیاری هستند که قادر به حضور در بازار بورس نیستند، در دولت بازار مالی دیگری با نام بازار فرابورس در دسترس سهامداران قرار گرفته است. تا بتوانند در این بازار با قوانین و شرایط ساده تری اقدام به انجام معامله و خرید و فروش سهام نمایند. پس به طور کلی وظیفه این بازار سازماندهی کردن شرکت هایی است که علاقه مند هستند در بازارهای سرمایه حضور داشته باشند.

مخصوصا شرکت های که هنوز قوانین ورود به بازار بورس را ندارند، می توانند در سطح پایین تری در فرابورس اقدام به عرضه سهام خود برای خرید و فروش و داد و ستد نمایند. این مسئله منجر شده است که ریسک سرمایه گذاری در این بازار نیز، نسبت به بازار بورس بیشتر شود.

آیا خرید و فروش سهام در بازار بورس با فرابورس متفاوت است؟

یکی از متداول ترین سوالاتی که ممکن است سهامداران را درگیر خود کند، این مسئله است که آیا میان خرید و فروش سهام و سرمایه گذاری در بازار بورس، با دیگر بازارهای مالی تفاوتی وجود دارد؟ باید بگوییم خیر. البته ممکن است برخی تفاوت های جزئی در سرمایه گذاری این بازارها وجود داشته باشد، که منجر می شود تا بیشتر سهامداران تمایل داشته باشند در بازار بورس سرمایه گذاری کنند.

برای خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس نیاز به کارگزار است. این کارگزاران در بازار بورس نمایندگان فروش هستند، که تمام فرایندهای اصلی خرید و فروش سهام سرمایه گذار را در نظر داشته و انجام می دهد. از طرف دیگر نیز در بازارهای مالی دیگر هم کارگزاران به عنوان واسطه هایی بین خریدار و فروشنده سهام فعالیت دارند.

پس برای خرید و فروش سهام در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و فرابورس ، تنها نیاز به کد معاملاتی یا کد بورسی خواهد بود. پس از آن می توان به راحتی اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر در این بازار نمود. البته باید بگوییم این دو بازار با یکدیگر تفاوت هایی را نیز دارند. از جمله مهمترین آنها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

1. میزان کارمزد خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس متفاوت است. در اصل میزان کارمزد در بازار بورس از دیگر بازارهای مالی معمولا بیشتر است.
2. یکی دیگر از تفاوت های این دو بازار شرایط پذیرش شرکت ها برای عرضه سهام خود جهت خرید و فروش است. شرایط بازار بورس برای پذیرش شرکت ها جهت عرضه سهام، نسبت به دیگر بازارهای مالی کمی سختگیرانه تر است.
3. از آنجایی که شرایط دوره ثبت شرکت ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است، بیشتر شرکت ها ابتدا در این بازار اقدام به ثبت می نمایند. تا بتوانند سهام خود را برای عرضه در اختیار سهامداران و سرمایه گذاران قرار دهند.
4. بازار بورس تنها دارای دو بازار اول و دوم است، در حالی که فرابورس از هفت بازار تشکیل می شود. از جمله بازارهای این بازار مالی باید به بازار اول، دوم، بازار عرضه، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، شرکت های متوسط و کوچک و در نهایت به ابزار مشتقه اشاره کنیم.
5. قوانین سختگیرانه ای که بازار بورس برای پذیرش شرکت ها تعیین نموده است، منجر شده است تا سهامداران در این بازار ریسک کمتری را متحمل شوند. از این رو نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام نیز در این بازار نسبت به بازار فرابورس متفاوت است.

ساختار بازار فرابورس چیست و نماد های این بازار چگونه هستند؟

همانطور که اشاره کردیم بازارهای مالی خود از بازارهای مختلف دیگری تشکیل می شوند. در بازار بورس دو بازار اول و دوم وجود دارد، که هر یک از شرکت هایی که موفق می شوند وارد بازار بورس شوند، با استفاده از نماد معاملاتی خاصی که دارند، سهام های خود را در این بازار عرضه می کنند.

از سوی دیگر نیز باید به بازار فرابورس اشاره کنیم، که در این بازار 7 بازار دیگر وجود دارد و هر یک از آنها از نماد مخصوص به خود برخوردار هستند. می توان حتی در این بازار مالی اقدام به خرید عرضه اولیه نیز نمود. زیرا شرکت های بسیاری وارد بازارهای مالی میشوند و سهام خود را برای فروش عرضه می کنند. فرابورس عرضه اولیه این فرصت را برای سرمایه گذاران در بر دارد که بتوانند به راحتی اقدام به خرید سهام با قیمت مناسب نمایند.

به طور کلی باید بگوییم که فرابورس در بورس جای دارد. اما این بازار شرایط خاص خود را برای سهامداران و سرمایه گذاران در نظر می گیرد. در صورتی که قصد دارید به ساده ترین روش اقدام به خرید و فروش سهام در این بازار های مالی نمایید، باید بدانید که از چه سامانه هایی بهتر است استفاده کنید. سرمایه گذارانی که دارای کد بورس هستند، به راحتی می توانند در این بازارهای مالی اقدام به سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام نمایند.

سامانه فرابورس سهام یاب یکی از روش های ساده برای سهامدارانی است که به تازگی وارد این بازار شده اند. می توانند با خرید نمادهای بورس مختلف از جمله فرابورس رهاورد و فرابورس جوین وارد این بازار معاملاتی شوند. بهتر است پیش از آن که در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمایید، ابتدا با نمادهای موفق و شرکت هایی که از سود خوبی در یک دوره خاص برخوردار بوده اند آغاز کنید. در غیر این صورت نه تنها در بازارهای مالی سود خوبی به دست نخواهید آورد، بلکه ممکن است سرمایه اصلی و اولیه خود را نیز به راحتی از دست دهید.

جزئیات عرضه سهام سرخابی‌ها در فرابورس

کسانی که کد بورسی دارند ‌روز ۱۵ اسفند(یکشنبه آینده) می‌توانند از طریق فرابورس ایران در افزایش سرمایه این دو باشگاه در قالب خرید حق تقدم سهام مشارکت کنند.

به گزارش ایلام بیدار ، روز گذشته در حالی مدیرعامل فرابروس از احراز شروط ۵ گانه این شرکت توسط سازمان خصوصی‌سای و درج نماد دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در بازار پایه نارنجی‌رنگ فرابورس خبر داد که بر این اساس قرار است یکشنبه آینده(۱۵ اسفند) از سرخابی‌های پایتخت در بازار سرمایه پاگشایی شود.

بر این اساس ‌روز ۱۵ اسفند(یکشنبه آینده) کسانی که کد بورسی دارند می‌توانند از طریق فرابورس ایران در افزایش سرمایه این دو باشگاه در قالب خرید حق تقدم سهام مشارکت کنند.

در مرحله نخست قرار است معادل ۵۰ درصد سرمایه ثبت شده هر یک از این دو باشگاه که حدود ۳۵۰ میلیارد تومان می‌شود را مردم و هواداران از طریق مشارکت در افزایش سرمایه سرخابی‌ها خریداری کنند.

در این راستا همه افرادی که کد معاملاتی دارند اعم از افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند در پذیره‌نویسی و خرید حق تقدم سهام دو باشگاه سرخابی‌ها مشارکت کنند.

این گزارش می‌افزاید: در هفته آینده افزایش سرمایه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از طریق سلب حق تقدم صورت می‌گیرد؛ به این معنا که منابع به دست آمده از این طریق طبق قوانین بازار در خود دو باشگاه استفاده می‌شود و صرف افزایش سرمایه خواهد شد.

بر این اساس فرابورس ایران اعلام کرد: با عنایت به ثبت شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس(سهامی عام) به شماره ۱۱۹۴۲ مورخ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ نزد سازمان بورس و اوراق بهادار و به استناد بند "ب" ماده ۳۶ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، شرکت فرهنگی و ورزشی پرسپولیس به عنوان دویست و شصت و هفتمین نماد معاملاتی از تاریخ ۹ اسفند ۱۴۰۰ در فهرست اوراق بهادار بازار پایه فرابورس درج شد.

نماد "پرسپولیس" در گروه فعالیتهای ورزشی، تفریحی و سرگرمی و زیرگروه فعالیتهای باشگاههای ورزشی در تابلوی نارنجی بازار پایه فرابورس ایران درج شده است.

همچنین فرابورس در اطلاعیه‌ای جداگانه اعلام کرد:

با عنایت به ثبت شرکت فرهنگی ورزشی استقلال ایران(سهامی عام) به شماره ۱۱۹۴۳ مورخ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ نزد سازمان بورس و اوراق بهادار و به استناد بند "ب" ماده ۳۶ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، شرکت فرهنگی و ورزشی استقلال به عنوان دویست و شصت و هشتمین نماد معاملاتی از تاریخ ۹ اسفند ۱۴۰۰ در فهرست اوراق بهادار بازار پایه فرابورس درج شد.

نماد "استقلال" در گروه فعالیتهای ورزشی، تفریحی و سرگرمی و زیرگروه فعالیتهای باشگاههای ورزشی در تابلوی نارنجی بازار پایه فرابورس ایران درج شده است.

این گزارش می‌افزاید: ساختار فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم.

در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش شده و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیانده و تازه‌تأسیس و شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه هم یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

. شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.

. شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.

. شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

طبق قوانین فرابورس، شرکت‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

اصلاح ساختار، لزوم حرکت به سمت شکوفایی در بورس

چندی است که بازار سرمایه دچار سردرگمی‌های عجیبی شده است. بازار بدهی نظارت بر ارکان بورس، مسایل سفته‌بازی و اصلاح قوانین بازار سبب شده است تا کارشناسان و فعالان بازار سرمایه مدیران فعلی ارکان بازار سرمایه را عامل این سردرگمی‌ها بدانند. همین موضوع‌ موجب شد تا طی چند روز گذشته در فضای مجازی خبری مبنی بر بازگشت یکی از مدیران ارشد و سابق‌ بازار سرمایه بر کرسی ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار دست به دست ‌شود.

گروه بورس| مسعود کریمی|

چندی است که بازار سرمایه دچار سردرگمی‌های عجیبی شده است. بازار بدهی نظارت بر ارکان بورس، مسایل سفته‌بازی و اصلاح قوانین بازار سبب شده است تا کارشناسان و فعالان بازار سرمایه مدیران فعلی ارکان بازار سرمایه را عامل این سردرگمی‌ها بدانند. همین موضوع‌ موجب شد تا طی چند روز گذشته در فضای مجازی خبری مبنی بر بازگشت یکی از مدیران ارشد و سابق‌ بازار سرمایه بر کرسی ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار دست به دست ‌شود.

اما طولی نکشید که این مدیر خوشنام این خبر را تکذیب کرد ولی با این وجود متاسفانه برخی از اهالی بازار به این شایعات دامن می‌زنند و تنها راه نجات از وضعیت فعلی که گویی بازار سرخورده شده و نیاز به نفس تازه دارد را در همین تغییر و تحولات احتمالی سازمان می‌بینند و بر این باورند که این اتفاق می‌تواند به رشد بازار و بازگشایی درهایی از امید‌واری برای سهامداران منجر شود. در خصوص وضعیت فعلی بازار سرمایه و مشکلات آن هاشم باروتی، کارشناس ارشد بازار سرمایه معتقد است که: درحال حاضر ریسک‌های سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کرده است. وی خاطرنشان کرد: خیلی از سهامداران در انتظار تایید نهایی و مشخص شدن برنامه‌های تیم اقتصادی دولت هستند تا مبنا و اهداف سرمایه‌گذاری خود را بر این اساس مشخص کنند.

این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: در موضوعی دیگر نرخ بهره بانکی و اوراق مشارکت نیز در جایگاه خود حایز اهمیت است چرا‌که از میزان سودآوری سهام و EPS اعلامی عمده شرکت‌ها بیشتر است. هاشم باروتی با اشاره به دولت دوازدهم نیز تصریح کرد: دولت ‌باید همراه با کابینه جدید در 4سال دوم مدیریت خود به رفع برخی از ابهامات موجود بپردازد. و عملا به گونه‌یی برنامه‌ریزی شود که بتوانند یک چشم‌انداز واضح و روشنی از آینده اقتصاد کشور ترسیم کنند. این کارشناس ارشد بازار سرمایه اذعان کرد: در موضوع بانک‌ها نرخ سود پرداختی، بدهی دولت به بانک‌ها، بدهی بانک‌ها به یکدیگر زمینه‌ساز بی‌اعتمادی نسبت به کل شاکله اقتصادی شده است. وی افزود: در صورتی که این بی‌اعتمادی، درآمد‌زایی، قیمت ارز و مسائلی از این قبیل مرتفع نشوند متاسفانه مردم رغبتی برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام پیدا نخواهند کرد. از سویی هر چقدر این موضوعات زمانبر شوند ممکن است این بی‌اعتمادی گسترده‌تر شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: درحال حاضر به لحاظ تکنیکالی سهام در کف قیمتی قرار گرفته‌‌اند و خیلی جایی برای کاهش نرخ در بازار وجود ندارد.

هاشم باروتی گفت: سیاست‌های دولت تا به امروز بیشتر بر مبنای سیاست‌های بانکی تا بازار سرمایه بوده و متاسفانه توجه خاصی به بازار سرمایه نشده است. وی تاکید کرد: دولت با اصلاح ساختار می‌تواند عملا تاثیر خود را در حوزه کلان نشان دهد و تا زمانی که بحث رکود، تورم و قیمت ارز حل نشود، چشم‌اندازی برای کلیت مسائل اقتصادی نخواهیم داشت. این کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت: وزرای حوزه اقتصادی ازجمله وزیر اقتصاد، وزیر صنعت، معدن و تجارت و مدیران سازمان‌های بزرگ باید به یک اجماعی در چنین مسائلی ‌برسند. از سویی تا زمانی که این اجماع شکل نگیرد و نمود پیدا نکند متاسفانه نمی‌توانیم خوش‌بینی نسبت به تغییر وضعیت فعلی را داشته باشیم.

وی با اشاره به اقدامات دولت خاطرنشان کرد: سیاست‌گذاری‌ها باید به صورت بلندمدت باشند، دولت ‌باید به سمت کاهش هزینه‌های خود گام بردارد همچنین کنترل نقدینگی و قیمت ارز نیز از نکات مهم این بحث به شمار می‌رود.

هاشم باروتی در ادامه تصریح کرد: منابع اولیه تولید‌کننده‌ها، تکنولوژی و تامین مالی آنها برای خرید مواد اولیه در صورت حمایت دولت به طور قطع تبعات مثبتی را در بازار سهام به دنبال خواهد داشت. این تحلیلگر بازار سرمایه بیان کرد: در حوزه بین‌المللی می‌طلبد که به یک اجماع حداقلی با جهان برسیم به این معنی که بتوانیم با امریکا و سایر کشور‌ها تعامل ایجاد کنیم. وی افزود: ارتباط با جهان به نوعی زمینه‌ساز ایجاد اطمینان در بازار خواهد بود و مردم با اطمینان بیشتری به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه‌های صنعت، بازار سرمایه و. سوق پیدا می‌کنند. این کارشناس ارشد بازار سرمایه ابراز کرد: متاسفانه همانطور که اشاره شد، نگاه دولت بانک‌محور است در صورتی که بازار سرمایه هم یکی از ارکان تامین مالی محسوب می‌شود. هاشم باروتی اظهار کرد: دولت تا زمانی که نیاز به تامین مالی برای پروژه‌های خود دارد به سمت بورس و بازار ‌سرمایه حرکت می‌کند. از این رو با فروش اوراق مشارکت و. تامین مالی خود را به صورت کامل انجام می‌دهد و با رفع مشکل از بازار سهام خارج می‌شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه اذعان کرد: در صورتی که دولت با یک برنامه‌ریزی دقیق‌تری منابع و مخارج خود را مدیریت کند، خود به خود امکان اصلاح ساختار در بازار سرمایه و هم در بانک‌ها به وجود خواهد آمد ساختار فرابورس که این اتفاق می‌تواند شرایط یأس و نا‌امیدی را از بین ببرد.

هاشم باروتی درباره صنایعی که پتانسیل رشد در بازار دارند نیز گفت: صنایع مادر وضعیت خوبی دارند اما در موضوع رکود کلی صنایعی که امکان صادرات به سایر کشور‌ها همانند صنایع پتروشیمی، پالایشی به دلیل ارز آوری که دارند، می‌توانند پیشتاز باشند. وی در ادامه نیز عنوان کرد: متاسفانه در صنایع دیگر همانند صنعت بانک عملا چشم‌انداز روشنی وجود ندارد. از سویی این موضوع باعث نگرانی فعالان است چرا‌که در راستای بانک محوری تاکنون حرکت کرده است. این کارشناس ارشد بازار سرمایه در پایان نیز تصریح کرد: در صورت عدم مدیریت صحیح بیشتر شاهد سفته‌بازی در بازار سهام خواهیم بود.

تفاوت بورس و فرابورس را بشناسید

به گزارش بیان ما - باتوجه به سوالات متعدد مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص تفاوت اصلی بورس و فرابورس، گزارشی درباره این موضوع تهیه شده است.
بورس چیست؟
در بازار بورس، دارایی‌های مختلفی اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار می‌گیرند. به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا اصطلاحاً دارایی‌های کاغذی (اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت) خرید و فروش می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن دارایی‌های واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار می‌گیرند، بورس کالا گفته می‌شود.
نوع دیگری از بورس هم به نام بورس ارز وجود دارد که در آنجا، پول رایـج کشورها خرید و فروش می‌شوند (اما هنوز در کشور ما این بورس راه‌اندازی نشده است).
بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز به‌طور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام می‌شود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با هر مقدار سرمایه‌ای وارد بورس شود و در سهم شرکت‌های موجود سرمایه‌گذاری کند.
فرابورس چیست؟
بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد . این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده‌تر است تا بتواند اهرمی کمک‌کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. از مهم‌ترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت، بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم مبادله می‌شوند و شرکت‌هایی که این شرایط را نداشته باشند، می‌توانند در بازار پایه معامله شوند.
در بازار اول، شرکت‌های سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش موفق بــه احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز بــه انجام معاملات سهام خود خواهند بـود. در بازار دوم، همانند بازار اول معاملات سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود؛ اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطف‌تر از بازار اول است. بازار پایه فرابورس نیز، به‌منظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکت‌های سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده‌اند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکت‌های سهامی می‌توانند حضور داشته باشند.

بازار بورس به‌طور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج می‌شود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزار‌های نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیم‌بندی و تعداد این دو بازار است.
فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط ساده‌تر تشکیل شده تا شرکت‌های کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. ساختار فرابورس

بازار فرابورس		بازار بورس			بازار بورس
بازار اول	بازار دوم	تابلو اصلی بازار اول	تابلو فرعی بازار اول	بازار دوم	تابلو اصلی بازار اول	تابلو فرعی بازار اول	بازار دوم
یک میلیارد تومان	۱۰۰ میلیون تومان	۱۰۰ میلیارد تومان	۵۰ میلیارد تومان	۲۰ میلیارد تومان	۱۰۰ میلیارد تومان	۵۰ میلیارد تومان	۲۰ میلیارد تومان
۱۰ درصد	پنج درصد	۲۰ درصد	۱۵ درصد	۱۰ درصد	۲۰ درصد	۱۵ درصد	۱۰ درصد
۲۰۰ نفر	–	هزار نفر	۷۵۰ نفر	۲۵۰ نفر	هزار نفر	۷۵۰ نفر	۲۵۰ نفر
حداقل دو سال از زمان بهره‌برداری با ارائه خدمات گذشته باشد	حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد	سه سال	سه سال	دو سال	سه سال	سه سال	دو سال
نداشته باشد	برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد	نداشته باشد
۱۵	–	۳۰	۲۰	۱۵	۳۰	۲۰	۱۵
یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	–	سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد	یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد

ساعت کار
تفاوت دیگر بورس و فرابورس، ساعات معامله‌ی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت می‌کند، اما ساعات کار فرابورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.
مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس:
سهولت پذیرش:
پذیرش و درج شرکت‌های سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس آسان تر است و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
تأمین مالی:
شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
معافیت مالیاتی:
شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکت‌هایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکت‌های حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
وثیقه‌گذاری سهام:
سهام‌داران شرکت‌های پذیرش شده در بازار فرابورس می‌توانند از طریق وثیقه‌گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس ایران را به‌عنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه‌گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت می‌شناسد.
امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:
شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس می‌توانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرح‌های موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.
امکان خروج از فرابورس:
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راه‌حلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به‌سادگی امکان‌پذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکت‌های حاضر در فرابورس ایران می‌توانند بسیار راحت‌تر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
نبود حجم مبنا:
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو‌به‌رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌ها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما می‌توانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاری‌های رسمی دریافت کنید.