گزینش پرتفوی بهینه سهام شرکت های صنایع غذایی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش پیش بینی ترکیبی: کاربرد الگوی میانگین- واریانس- چولگی
هدف از انجام تحقیق حاضر، ارائه روشی برای گزینش پرتفوی بهینه سهام شرکت های صنایع غذایی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوی میانگین- واریانس- چولگی با شش تابع هدف می باشد. جامعه آماری این مطالعه شامل 14 شرکت از گروه محصولات غذایی و آشامیدنی بجز قند و شکر و داده های مورد نیاز نیز شامل قیمت های روزانه سهام این شرکت ها منتهی به بهمن سال 1394 می باشد. برای این منظور ابتدا از سه روش مختلف پیش بینی برای تخمین قیمت سهام شرکت های صنایع غذایی استفاده شده و با توجه به خطای پیش بینی، به هر روش وزنی متناسب با قدرت تخمین آن داده شده است. برای اطمینان از بهینه بودن اوزان بدست آمده، قیمت های بدست آمده از روش ترکیبی با قیمت های بدست آمده از هر یک روش های پیش بینی بوسیله ی معیارهای سنجش خطا مورد مقایسه قرار گرفته اند. نتایج حاکی از برتری روش ترکیبی در پیش بینی قیمت ها با رتبه ی 71/1 می باشد. در ادامه بر اساس اوزان بدست آمده شش معیار میانگین، واریانس و چولگی مرتبط با بازده و خطای پیش بینی ترکیبی بدست آمده است. الگوی میانگین- واریانس- چولگی ساخته شده بوسیله برنامه ریزی آرمانی حل شده است. در انتها پرتفوی بدست آمده از الگوی میانگین- واریانس- چولگی با پرتفوی بدست آمده از الگوی میانگین- واریانس مقایسه شده است. نتایج نشان دهنده کارایی بالای الگوی میانگین- واریانس- چولگی در ایجاد یک سبد سهام بهینه با بازده بالایی نسبت به الگوی میانگین- واریانس می باشد. به طوری که میانگین بازدهی روزانه در طول یک ماه برای الگوی میانگین- واریانس- چولگی 52/0 درصد و برای الگوی میانگین- واریانس 32/0 درصد می باشد.
کلیدواژه‌ها
- بهینه سازی سبد سهام
- شبیه سازی مونت کارلو
- شبکه عصبی
- برنامه ریزی آرمانی
- بازار سرمایه
موضوعات
مراجع
باریکانی، س.ح. ایران‌نژاد، ب. (1392) بررسی جایگاه بخش کشاورزی در اقتصاد ایران: نگاهی دوباره به نظریه‌ی محوریت بخش کشاورزی. اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال بیست و یکم، (81): 153-177.
رادفر، ر. خلیلی، ا. (1393) تحلیلی از تحولات صنایع غذایی در ایران و سایر کشورها، موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی.
پورزمانی، ز. محمدی، م.ر. (1391) مقایسه راهبردهای خرید و فروش سهام جهت محاسبه بازده سهام در سرمایهگذاریهای کوتاهمدت و بلندمدت. فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار. (14): 1-11.
ترکمانی. ج. ذوقیپور، آ. (1387) عوامل موثر بر عرضهی صادرات فرآوردههای صنایع غذایی ایران. اقتصاد و کشاورزی. جلد2، (1): 23-33.
خدامرادی، س. ترابی گودرزی، م. راعی عزآبادی، م.ا. (1392) رویکرد دو مرحله ای ریاضی در بهینه سازی سبد سهام. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار. دوره 4، (14): 136-167.
رمضانزاده، س.م. (1389) انتخاب پرتفوی بهینه به ترکیب سهام در پرتفوی روش میانگین- واریانس و ارزش در معرض ریسک. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س). 81ص.
روحی، ع. ریاضی، م. (1387) ارزیابی عملکرد سبد اوراق بهادار-مدل علمی میانگین-واریانس-چولگی در مقایسه با مدل علمی میانگین-واریانس. فصلنامه پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی. (2): 103-116.
شایگان، م.ا. محمدی، ح. موسوی، س.ن. (1386) پیش‌بینی میزان واردات برنج وذرت با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی. فصلنامه پژوهش وسیاستهای اقتصادی. (44): 83-100.
صباغیانطوسی، ا. مسعودیمقدم، م. (1391) مدل میانگین- واریانس- چولگی برای انتخاب سبد سهام به وسیلهی منطق فازی. اولین همایش بینالمللی اقتصاد سنجی روشها و کاربردها، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، 1-25.
غضنفری، ف. (1377) بهینهسازی فرآیند اقتصادی در صنایع غذایی. مجموعه مقالات همایش صنایع غذایی، نقش و اهمیت طراحی و مهندسی در صنایع غذایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
فنایی، س.م. (1388) دانستنی‌های بورس و بازار سرمایه: تاریخچه و علل بوجود آمدن بورس اوراق بهادار. ماهنامه بورس. (86): 74-79.
Ashrafzadeh, S., Moradzadehfard, M., Ohadi, F. (2016). Fuzzy optimal portfolio selection based on multi-objective Mean-Variance-Skewness model by using NSGA-II algorithm. Bulletin de la Société Royale des Sciences de Liège. (85): 1090-1101.
Bates, JM. Granger, CWJ. (1969) The combination of forecasts. Operational Research Quarterly. 20:451–68.
Bhattacharyya, R., Hossain, S, A., Kar, S. (2014). Fuzzy cross-entropy, mean, variance, skewness models. Journal of King Saud University – Computer and Information Sciences.26(1)79-87.
Box, G.E.P., Jenkins, G.M. (1978) Time Series Analysis: Forecasting and Control: 3rd ed. San Francisco, Holden Day. 784p.
Ehrgott, M., Klamroth, K., Schwehm C. (2004) An MCDM approach to portfolio optimization. European Journal of Operational Research. 155: 752-770.
Hull, J. (2000) Options, futures, and other derivatives: seventh edition. Prentice Hall. New York .814p.
Karayiannis, N.B., Venetsanopoulos, A.N. (1993) Artifical Neural Network: Learning Algorithms, Performance Evaluation and Application. KluwerAcademic Publisher, Boston. 440 p.
Keshtkar, R., Hosseini, S.A., Mohammadi H. (2012) Comparison of the main price forecasting methods in Iran commodity exchange. African Journal of Business Management. 6: 3120-3125.
Konno, H., Suzuki, K. (1995) A mean–variance–skewness optimization model. Journal of the Operations Research of Japan. 38:137–87.
Lai, T. (1991) Portfolio selection with skewness: a multiple-objective approach. Review of Quantitative Finance and Accounting. 1:293–305.
Newbold, P., Granger, CW. (1974) Experience with forecasting univariate time series and the combination of forecasts. Journal of Royal Statistical Society. 137:231–46.
Pierdzioch, C., Christoph, J. (2012) Forecasting stock prices: Do forecasters herd? Economics Letters. 116(3): 326-329.
Saranya, K., Krishna Prasanna, P. (2014) Portfolio Selection and Optimization with Higher Moments: Evidence from the Indian Stock Market. Asia-Pacific Financial Markets.21(2): 133-149.
Stock, J., Mark, W. (2004) Combination Forecasts of Output Growth in a Seven-Country Data Set. Journal of Forecasting. 23: 405-430.
Ustan, O., Kasimbeyli, R. (2012) Combined forecosts portfolio in optimization: A generalized approach. Computers & Operation Research. 39: 805-819.
Wong, Bok., Bodnovich Thomas, A., Selvi, Y. (1977) NeuralNetwork Applications in Business: A review and analysis of the literature (1988-1995). Decision support systems 320-230.
Yu, L., Wang, S., Lai, KK. (2008) Neural network-based mean–variance–skewness model for portfolio selection. Computers & Operations Research. 35(1):34–46.
انتخاب و بهبود عملکرد سهام رشدی با استفاده از ترکیب مدل‌های DANP و VIKOR در بورس اوراق بهادار تهران
انتخاب سهام مناسب جهت خرید و فروش بهمنظور کسب عایدات بیشتر، مهمترین موضوع سرمایه‌گذاران در بازار بورس اوراق بهادار است؛ درحالیکه در شرایط کنونی بسیاری از سرمایه‌گذاران براساس شایعات بازار و اخبار غیررسمی اقدام به خرید سهام می‌کنند. در این پژوهش بااستفاده از روش‌هایDANP و VIKOR به انتخاب سبد سهام مناسب برای سرمایهگذاری پرداخته خواهد شد؛ ابتدا بااستفاده از فرآیند تحلیل شبکهای و براساس نظر خبرگان، وزن معیارها محاسبه شده است و سپس اطلاعات مورد نیاز 30 شرکت مورد بررسی از واحد آرشیو و سایت اینترنتی سازمان بورس اوراق بهادار و صورتهای مالی شرکتها که در سال 1391 بیشترین نسبت P/E را دارا هستند جمعآوری و سپس با استفاده از روش VIKOR شرکتها رتبهبندی می‌شوند. معیارهای بهکارگرفته شده در این تحقیق در 4 دسته معیارهای سودآوری (شامل بازده حقوق صاحبان سهام، بازده داراییها، حاشیه سود خالص، حاشیه سود عملیاتی و سود هر سهم)، معیارهای رشد (شامل نرخ رشد بالقوه، نرخ رشد سود هر سهم، نرخ رشد سود خالص و نرخ رشد درآمدها)، معیارهای ریسک (شامل ریسک بازار، ریسک تجاری و ریسک مالی) و معیارهای توسعه و بازاریابی قرار گرفتند. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی است و از نظر ماهیت و روش جمعآوری دادهها، از نوع توصیفی و از شاخه مطالعه موردی است.
پرتفوی چیست
پرتفوی همان، سبد دارایی سهامداران بازار بورس اوراق بهادار است و کاربرد آن، در بورس، برای انجام بهتر معاملات و دسته بندی کردن سهام ها می باشد. نحوه ورود به پرتفوی و انتقال سهام عدالت به این سبد سرمایه گذاری نیز، از طریق کارگزاری های رسمی بورس، به صورت اینترنتی، امکان پذیر است.
برای مشاوره پرتفوی و نحوه ورود به آن
برای مشاوره پرتفوی و نحوه ورود به آن
عناوین اصلی این مقاله
بازار بورس اوراق بهادار، سهام شرکت های مختلف را جهت سرمایه گذاری، به افراد حقیقی و حقوقی، ارائه می کند. همچنین، سرمایه گذاران، در این بازار مالی نیز، می توانند، به صورت الکترونیکی، اقدام به سرمایه گذاری و بررسی وضعیت دارایی ها و سرمایه های خود، نمایند.
سرمایه گذاران، جهت ذخیره و نگهداری از سهام و یا همان دارایی های بورسی خود، در بازار بورس اوراق بهادار، از سبد دارایی و یا همان پرتفوی استفاده می کنند که نحوه ورود به پرتفوی، به صورت اینترنتی می باشد. در واقع، این سبد سرمایه گذاری، مجموعه ای از دارایی های سرمایه گذاران بورسی است که به راحتی، از طریق آن، وضعیت مالی خود را بررسی می کنند.
حال، با توجه به اهمیت سبد سرمایه گذاری، برای فعالان بازار بورس اوراق بهادار، در ادامه، در خصوص اینکه پرتفوی چیست، کاربرد این سبد دارایی، ارزش آن و همچنین، نحوه ورود به پرتفوی و انتقال سهام عدالت به این سبد، برای سرمایه گذاران بازار سرمایه، مطالبی آورده شده است.
پرتفوی چیست
پرتفوی یا همام سبد دارایی، مجموعه ای از سهام خریداری شده توسط سرمایه گذاران بورسی می باشد که در واقع، این سبد سرمایه گذاری، به معامله گران در شرکت سپرده گذاری مرکزی، کمک می کند، دارایی های مالی خود را به چند دسته تقسیم کرده و از اینکه با ریسک فراوان، در این بازار مالی فعالیت کنند، جلوگیری می کند.
همچنین، با توجه به اینکه پرتفوی یا همان سبد دارایی، انواع مختلفی دارد، سرمایه گذاران بازار سرمایه می توانند، بر اساس شرایط خود، پرتفوی مناسب را برای جمع آوری و ذخیره دارایی های مالی خود، انتخاب نمایند. از این رو، در ادامه، به بررسی انوع مختلف پرتفوی، پرداخته شده است.
پرتفوی لحظه ای :
پرتفوی لحظه‌ای، در کارگزاری های رسمی بورس، سود و زیان مربوط به معاملات اوراق بهادار را از طریق سامانه های آنلاین سرمایه گذاری، همانند سایت آنلاین آگاه، به صورت لحظه ای، بر اساس فعالیت سرمایه گذار، بروز رسانی می کند. لازم به ذکر است که پرتفوی لحظه ای، برای سرمایه گذاران بازار بورس اوراق بهادار، ملاک انجام معاملات نبوده و امکان خطا در آن، وجود دارد.
همچنین، فعالان بازار بورس اوراق بهادار، توجه داشته باشند که در صورت تغییر کارگزاری خود، می بایست داده های موجود در پرتفوی لحظه ای خود را نیز، بروز رسانی نمایند. در واقع، مجموعه دارایی خود را از پرتفوی کارگزاری قبلی، به پرتفوی کارگزاری جدید، انتقال دهند.
پرتفوی پرخاشگر :
پرتفوی پرخاشگر، سبب کسب سود فراوان، برای سرمایه گذاران می شود که در این نوع از پرتفوی، ریسک های زیادی نیز، برای سرمایه معامله گران، وجود دارد. در این پرتفوی یا همان سبد سرمایه گذاری، معامله گران، سهام داران، می بایست، وضعیت شرکت های در حال پیشرفت را بررسی نموده و لازم است توجه داشته باشند که سهام شرکت مورد نظر، توسط دیگر سرمایه گذران، کشف نشده باشد؛ در اینصورت، می توانند سود بسیاری، کسب کنند.
لازم به ذکر است همانطور که بیان شد، در پرتفوی پرخاشگر، سرمایه گذاران بازار بورس، با ریسک های بزرگی مواجه خواهند شد. بنابراین، بهتر است معامله گران، زمان استفاده از این پرتفوی با نحوه مدیریت ریسک، آشنایی کافی را داشته باشند.
پرتفوی نظری :
پرتفوی نظری، یکی از انواع پرتفوی می باشد که با توجه به ریسک بالایی که در این سبد دارایی برقرار است برای معمله گران، پرتفوی خطرناکی، محسوب می شود. همچنین، بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه، به منظور حفظ سرمایه معامله گران بورسی، توصیه کرده اند که سرمایه گذاران، بیش از 10 درصد، از دارایی های مالی خود را در این سبد، قرار ندهند.
افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه ایران را دارند، ابتدا می بایست، کد بورسی دریافت نمایند.
پرتفوی درآمد :
پرتفوی درآمد، هدف اصلی خود را بر روی سرمایه گذاری افرادی قرار داده است که از سود سهام و یا فعالیت ترکیب سهام در پرتفوی های بورسی، جهت کسب درآمد اقدام می کنند. در این سبد داریی، درآمد معامله گران، می بایست، جریان نقدی مثبتی داشته باشد. همچنین، سرمایه گذاران، در پرتفوی درآمد، می بایست، به دنبال کسب سود هرچه بیشتر بوده و برای سرمایه گذاری، از سهامی که در بازار بورس اوراق بهادار، فعالیت داشته و سرمایه خود را حفظ کرده اند، استفاده کنند.
پرتفوی دفاعی :
پرتفوی دفاعی، از بازدهی کمی برخوردار بوده و نسبت به روند فعالیت های اقتصادی، حساسیت کمی، نشان می دهد و در مواقعی که وضعیت اقتصادی خوب یا بد باشد نیز، عملکرد آن، خوب بوده و لازم به ذکر است برای سرمایه گذاری از طریق پرتفوی دفاعی، بهتر است سرمایه گذاران، به دنبال سهام شرکت های سرمایه گذاری باشند که مایحتاج جامعه را تولید می کنند.
پرتفوی ترکیبی :
پرتفوی ترکیبی، از آن دسته سبد های دارایی است که در آن، انعطاف زیادی وجود داشته؛ زیرا، سرمایه گذاران بازار بورس اوراق بهادار، میبایست، بدانند که جهت داشتن یک سبد سرمایه گذاری ترکیبی، نیاز به معامله انواع اوراق، همانند اوراق کالا، قرضه، املاک و مستغلات و غیره می باشد.
افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس ایران را دارند، می بایست با تمامی مفاهیم موجود در این بازار مالی، همانند NAV سهام، آشنایی داشته باشند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با NAV سهام یا همان ارزش خالص دارایی شرکت سرمایه گذار، در بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.
کاربرد پرتفوی
در بخش قبل، در خصوص اینکه پرتفوی چیست و همچنین، انواع آن، توضیح دادیم؛ حال، در ین قسمت، قصد داریم در رابطه با کاربرد سبد دارایی، برای سرمایه گذاران بورسی، صحبت کنیم. از این رو، در ادامه، در رابطه با کاربرد پرتفوی، در بازار بورس اوراق بهادارا، برای فعالان آن، توضیحات لازم آورده شده است.
افرادی که قصد دریافت استعلام کد بورسی را دارند، می توانند از طریق سایت estelam.ime.co.ir، به صورت اینترنتی، اقدام نمایند.
کاربرد پرتفوی یا همان سبد دارایی، در بازار بورس اوراق بهادار، برای سرمایه گذاران در این بازار مالی، بسیار تاثیر گذار بوده و افرادی که قصد آغاز معاملات در بازار سرمایه را دارند، در ابتدا، به دنبال پرتفوی مناسب می باشند. لازم به ذکر است داشتن پرتفوی، برای هریک از سرمایه گذاران بورسی، ضروری است.
همچنین، با توجه به اینکه سرمایه گذاران، می توانند، به راحتی از طریق دسته بندی کردن سرمایه خود، از طریق پرتفوی، با دقت بیشتری، به فعالیت خود در بازار بورس ادامه دهند، بنابراین پرتفوی، برای معامله گران، در بازار سرمایه ایران، بسیاری کاربردی بوده و درواقع، نقش پررنگی را ایفا می کند.
افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس اوراق بهادار را دارند، می بایست با تمامی مفاهیم موجود در این بازار مالی، همانند EPS یا همان سود به دست آمده از هر واحد سهم، در بورس، آشنایی داشته باشند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با EPS در بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.
بیشتر بخوانید: EPS در بورس
ارزش پرتفوی چیست
همانطور که در بخش قبل، بیان شد، کاربرد پرتفوی، در بازار بورس اوراق بهادار، برای سرمایه گذاران، در زمان انجام معاملات بورسی، بسیار تاثیر گذار است. حال، در این قسمت، قصد داریم در رابطه با ارزش پرتفوی در بورس، صحبت کنیم. از این رو، در ادامه، در خصوص ارزش سبد دارایی سهام، توضیحات لازم آورده شده است.
افرادی که قصد پیگیری سهام های قدیمی خود را دارند، می توانند از طریق سایت csdiran.ir، به صورت غیر حضوری، اقدام کنند.
با توجه به اینکه میزان دارایی هر یک از سرمایه گذارن حقیقی و یا حقوقی بازار سرمایه، با یکدیگر، متفاوت است، بنابر این، مقدار سرمایه موجود در پرتفوی یا همان سبد دارایی سهام سرمایه گذاران نیز، متفاوت بوده، چرا که، در واقع، ارزش مالی هرسبد دارایی، ارزش پرتفوی، محسوب می شود. لازم به ذکر است در زمان قیمت گذاری برای شرکت های سرمایه گذار، جهت ورود به بازار بورس اوراق بهادار، ارزش پرتفوی، یکی از مهم ترین، عناصر این شرکت ها می باشد.
در خصوص مفهوم DPS در بورس یا همان، سود سهام، می توان اینطور بیان کرد که در پایان سال مالی شرکت های بورسی، سالیانه با تصویب در ترکیب سهام در پرتفوی مجمع عمومی عادی شرکت ها، سود سهام، بین سهامداران شرکت های سرمایه گذار، تقسیم می شود. برای جزئیات بیشتر در رابطه با DPS در بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.
بیشتر بخوانید: DPS در بورس
نحوه انتقال سهام عدالت به پرتفوی
در بخش قبل، در خصوص ارزش پرتفوی بورس، در بازار سرمایه ایران، توضیح دادیم؛ حال، در این قسمت، قصد داریم در رابطه با نحوه ورود به پرتفوی و انتقال سهام عدالت، به این سبد سرمایه گذاری، صحبت کنیم. از این رو، در ادامه، در رابطه با نحوه ورود به پرتفوی و انتقال سهام عدالت به این سبد، توضیحات لازم آورده شده است.
لازم به ذکر است جهت انتقال سهام عدالت به پرتفوی، می بایست ابتدا، مشمولان سهام عدالت، در یکی از کارگزاری های رسمی بورس همانند کارگزاری مفید، ثبت نام داشته باشند. سپس، با طی نمودن مراحل زیر، می توانند، سهام عدالت را به سبد دارایی خود، به صورت الکترونیکی، انتقال دهند.
برای انتقال سهام عدالت به پرتفوی، می بایست ابتدا، وارد سایت www.emofid.com شوید. سپس، گزینه ورود را انتخاب نمایید.
در این قست، می بایست نام کاربری و رمز عبور خود را وارد نموده و سپس بر روی گزینه ورود بزنید.
حال، در این صفحه، جهت ورود به پرتفوی و انتقال سهام عدالت به سبد دارایی خود، بر روی گزینه ایزی تریدر کلیک کنید.
در این قسمت می بایست پایین صفحه، سمت راست بر روی آیکون آدمک، کلیک نمایید.
در این مرحله، می بایست گزینه تغییر کارگزار ناظر را انتخاب کنید.
حال در این مرحله، می بایست نماد بورس سهام عدالت استان خود را وارد نموده و سپس بر روی گزینه ثبت درخواست کلیک نمایید.
در نهایت، نحوه ورود به پرتفوی، به اینصورت می باشد که در صفحه اصلی بخش ایزی تریدر می بایست بر روی گزینه پرتفوی بزنید.
به این ترتیب، فرآیند انتقال سهام عدالت به پرتفوی، به صورت اینترنتی، از طریق پلتفرم کارگزاری مفید، انجام می شود.
افرادی که قصد تغییر کارگزاری، در بازار بورس را دارند، می بایست ابتدا، اقدام به ثبت نام، به صورت الکترونیکی و احراز هویت، در یک کارگزاری رسمی بورس، نمایند. برای جزئیات بیشتر در رابطه با نحوه تغییر کارگزاری در بورس، برروی لینک زیر کلیک نمایید.
در ادامه بخوانید: نحوه تغییر کارگزاری در بورس
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد پرتفوی در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید، همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون پرتفوی پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- ✔️پرتفوی چیست؟
✔️پرتفوی مجموعه ای از سهام های خریداری شده توسط سرمایه گذاران بورسی می باشد که در متن مقاله نیز در رابطه با آن توضیحات لازم آورده شده است.
2- ✔️ارزش پرتفوی چیست؟
✔️مقدار سرمایه موجود در پرتفوی یا همان ارزش مالی هرسبد دارایی ارزش پرتفوی محسوب می شود که در متن مقاله نیز توضیحات لازم آورده شده است.
پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری چیست؟ چگونه یک پرتفوی تشکیل دهیم؟
پرتفوی که گاهی به آن پرتفولیو نیز گفته می‌شود به معنی سبد سرمایه گذاری است.
در بازارهای مالی مختلف ایجاد پرتفوی به معنی ایجاد یک سبد سرمایهگذاری است که از ترکیب دارایی‌های مختلف بوجود آمده است.
این داراییها می‌توانند وجه نقد، سهم و سایر انواع اوراق بهادار مختلف، املاک و مستغلات، کالاهای سرمایه‌ای، طلا و حتی ارزهای دیجیتال باشند. کارشناسان سرمایهگذاری معتقدند که وجه نقد، سهام و سایر اوراق بهادار هسته اصلی یک سبد سرمایهگذاری را تشکیل می‌دهند.
اما چگونه یک پرتفوی متشکل از دارایی‌های مختلف بسازیم؟
ساختن یک پرتفوی بهینه و کارآمد کار آسانی نیست. هدف اصلی از ایجاد یک پرتفوی، کنترل ریسک و افزایش بازده یا ارزش سرمایه‌گذاری‌ها از طریق تنوع‌بخشی به سبد داراییها است. تنوع‌بخشی یک مفهوم کلیدی در مدیریت و تنظیم یک پرتفوی است.
برای این که بتوانیم یک سبد سرمایه گذاری متنوع تشکیل بدهیم، در وهله اول باید مشخص کنید که هدفمان از سرمایه گذاری چیست و بازه زمانی مناسب برای رسیدن به آن، چه مدت است. این که برای رسیدن به این هدف تا چه حد حاضر به پذیرش ریسک هستین نیز موضوع مهمی است.
پس پیش از ورود به بازارهای ترکیب سهام در پرتفوی مالی و فعالیت در آن، ابتدا باید استراتژی معاملاتی خود را مشخص کنید. این استراتژی معاملاتی باید متناسب با هدف و میزان ریسک‌پذیریتان مشخص شود.
استراتژی معاملاتی
اولین کار در این مرحله می‌تواند تعیین افق زمانی باشد. اگر شغل شما معامله‌گری نیست و کار دیگری انجام می‌دهید، بهترین کار این است که دید خود را بلندمدت (چندین سال) کنید. این کار می‌تواند از طریق خرید طلا، مسکن یا سهام شرکت‌هایی با وضعیت بنیادی بسیار مناسب انجام شود. دارایی‌هایی نظیر موارد ذکر شده در طی گذشت زمان رشد کرده و ارزششان افزایش پیدا میکند.
اما اگر به معامله‌گری علاقه دارید و آن را شغل خود می‌دانید، می‌توانید در دوره‌های زمانی کوتاه با هدف کسب سود در بازار فعالیت کنید.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که هرچه به بازه زمانی هدف نزدیک می‌شویم، باید به‌دنبال حفظ درآمدهایمان باشیم. برای مثال، سهام ما، نزدیک به تاریخ مورد نظر به هدف قیمتی خود نزدیک ترکیب سهام در پرتفوی می‌شود. در این مواقع می‌توان سود خود را حفظ کرد. یعنی تمام یا قسمتی از سهم خود را فروخت و درآمد ناشی از آن را در اوراق با درآمد ثابت که ریسک بسیار پایینی دارند، سرمایهگذاری کرد.
پس منظور از تعیین استراتژی، مشخص کردن هدف و مدت زمان مورد نیاز برای رسیدن به آن است. بعد از این مرحله که می‌توان به آن تعیین نقشه راه هم گفت، می‌توانید وارد سایر جزئیات تعیین استراتژی شوید.
درجه ریسک‌پذیری
ریسک کردن به معنی پذیرش خطر به‌شکل عاقلانه، با هدف استفاده از یک فرصت بهمنظور کسب سود است.
معمولا افراد با توجه به این موضوع که چقدر می‌توانند ریسک را تحمل کنند، پرتفوهای مختلفی برای خود طراحی می‌کنند.
افراد ریسک‌گریز به‌دنبال سرمایهگذاری در دارایی‌هایی هستند که نوسانات قیمتی در آن کم باشد، مثل بانک و صندوق‌های سرمایهگذاری.
خرید واحدهای صندوق‌های درآمد ثابت، اوراق خزانه اسلامی، طلا و یا نمادهای مرتبط با طلا که در بورس قابلیت معامله دارند، از اولویت‌های افراد ریسک‌گریز است.
اما اگر به سبد سهام افراد ریسک‌پذیر نگاهی کنیم، خواهیم دید که قسمت عمده‌ای از سبدشان به سهام رشدی یا واحدهای صندوق‌های سرمایهگذاری جسورانه و حتی ارزهای دیجیتال تعلق دارد.
با افزایش سن از میزان ریسک‌پذیری افراد کاسته می‌شود و افراد معمولا به‌دنبال سرمایهگذاریهای ایمن و کم نوسان می‌روند.
چگونگی ساخت پرتفوی سرمایه گذاری
بعد از مشخص کردن افق سرمایهگذاری و میزان ریسک‌پذیری خود نوبت به ساختن یک سبد سرمایهگذاری متنوع می‌رسد.
در اینجا دوباره به جمله کلیشه‌ای قرار ندادن همه تخم‌مرغ‌ها در یک سبد می‌رسیم، که اگر سبد افتاد، کل تخم‌مرغ‌هایتان از بین نرود.
این موضوع در بازارهای مالی نیز صادق است برای همین هم توصیه می‌شود که تمام سرمایه‌اتان را به یک بازار یا در یک نوع دارایی به‌خصوص سرمایهگذاری نکنید.
تنوع‌بخشی به معنای تخصیص سرمایه بین دارایی‌های مختلف است. اگرچه انجام این کار به معنی تضمین ضرر نکردن نیست، اما در بلندمدت ریسک سرمایهگذاری را به حداقل می‌رساند.
برای تنوع بخشیدن به سبد، کافی است سرمایه خود را به چند قسمت تقسیم کنید. اگر ریسک‌پذیریتان پایین است و با هر نوسانی دچار تنش و ناآرامی می‌شوید، می‌توانید بیشتر قسمت‌ها را در دارایی‌های کم ریسک سرمایهگذاری کنید.
مثل صندوق‌های درآمد ثابت، صندوق‌های بازنشستگی، املاک، طلا و. .
اما اگر ریسک‌پذیر هستید، می‌توانید بخش عمده سرمایه خود را در سهم و اوراق بهاداری مثل اختیار معاملات، قراردادهای آتی، ارزهای دیجیتال و. سرمایهگذاری کنید و تنها بخش کمی از آن را در بانک سپرده‌گذاری کنید.
موارد ذکر شده تنها مثالی کوچک از دارایی‌های مختلف است و این سبد برای هر فردی می‌تواند متفاوت از دیگری باشد.
ممکن است شما به این کار علاقه نداشته باشید یا نتوانید آینده بازارهای مالی مختلف را پیش‌بینی کرده و یک سبد متنوع بسازید. اشکالی ندارد، نهادهای مالی مختلفی وجود دارند که این کار را برای شما انجام می‌دهند. صندوق‌های سرمایهگذاری از جمله این نهادها هستند. برخی از آن‌ها قابلیت معامله در بورس اوراق بهادار را دارند و برخی از طریق صدور و ابطال واحدها به صورت حضوری یا از طریق وبسایت عمل می‌کنند. حتی بعضی از این صندوق‌ها، پرتفوی شخصی برای افراد مختلف و متناسب با ریسک‌پذیری فرد ایجاد می‌کنند.
ممکن است یک صندوق‌سرمایه‌گذاری یا یک شرکت سبدگردان چندین نوع پرتفوی سرمایهگذاری داشته باشد. یعنی برای افراد ریسک‌گریز، ریسک خنثی و ریسک‌پذیر صندوق‌های مختلفی پیشنهاد داده شود.
با خرید واحدهای این صندوق‌ها دیگر نیاز به تنوع‌بخشی (Diversify) زیاد به دارایی‌هایتان ندارید، این کار توسط خود کارشناسان صندوق‌ها انجام می‌شود.
در شکل زیر، تصویر پرتفوی دو صندوق سرمایهگذاری با ریسک متفاوت را می‌بینیم.
تصویر شماره یک، متعلق به یک صندوق درآمد ثابت است. همانطور که می‌بینید حجم عمده‌ای از دارایی‌های صندوق را سپرده بانکی تشکیل داده. این صندوق‌ها نوسان بسیار اندکی دارند و بازده آن‌ها هم کمی بیشتر از بازده بانک است. در واقع صندوق‌های درآمد ثابت یک سبد سرمایه گذاری متنوع از دارایی‌های بسیار کم ریسک دارند و تنها درصد بسیار کمی از پرتفویشان از سهم تشکیل شده است.
اما تصویر شماره دو متعلق به یک صندوق سرمایهگذاری در سهام است. همانطور که می‌بینیم بیش از 70 درصد آن از سهام تشکیل شده است.
به‌طور کلی به اندازه تعداد سرمایه‌گذاران، مقدار سرمایه آن‌ها و متناسب با میزان ریسک‌پذیری‌اشان می‌تواند استراتژی‌های معاملاتی مختلفی وجود داشته باشد. پس نمی‌توان برای همه افراد نسخه‌ای یکسان پیچید.
اما تقریبا می‌توان گفت هدف تمامی سرمایه‌گذاران حداقل کردن ریسک سرمایهگذاریهای خود در کنار حداکثر کردن بازدهی است. این کار حتی می‌تواند از طریق انتخاب دو یا چند استراتژی مختلف با هدف‌های گوناگون انجام شود.
میزان سرمایهگذاری در دارایی‌هایی که با نوساناتش موجب آزرده شدن سرمایه‌گذار می‌شود، یا باید انجام نشود و یا باید به حداقل برسد.
پرتفوی در پرتفوی!
شاید عنوان قبل برایتان عجیب باشد، اما شما می‌توانید در هر قسمت از پرتفوی دارایی‌هایتان، یک پرتفوی دیگر تشکیل دهید.
برای مثال قسمتی از سبد سرمایه گذاری شما به سهام اختصاص یافته است. حالا می‌توانید خود این قسمت را به بخش‌های مختلف تقسیم کرده و به آن تنوع بخشید. مثلا قسمتی از آن را به صنایع فولادی، بخشی دیگر را به صنایع دارویی و . تخصیص دهید. با این کار یک سبد سرمایه گذاری متمرکز بر سهم، در پرتفوی سرمایهگذاری خود ایجاد کرده‌اید. این پرتفوی ها می‌توانند با توجه به استراتژی معاملاتی شما، شکل‌های مختلفی به خود بگیرند. در ادامه چند نمونه سبد سرمایه گذاری متناسب با استراتژی‌های معاملاتی مختلف را بررسی می‌کنیم.
انواع پرتفوی
پرتفوی ترکیبی - Hybrid Portfolio
پرتفوی ترکیبی، از ترکیب دارایی‌های که همبستگی بسیار کمی با هم دارند ایجاد می‌شود. برای مثال بخشی از آن در سهام، بخشی در صندوق با درآمد ثابت و بخشی دیگر به صندوق‌های طلا اختصاص یابد. همبستگی میان این داراییها بسیار کم است.
برای مثال اگر بازار سهام دچار ریزش شود در عملکرد صندوق‌های درآمد ثابت اخلالی به‌وجود نمی‌آید. تغییرات در قیمت واحدهای صندوق‌های طلا هم متناسب با تغییر قیمت انس جهانی طلا است،بنابراین می‌توان گفت که همبستگی بین صندوق طلا با سهام بسیار کم است.
پرتفوی سرمایهگذاری - Portfolio Investment
همانطور که از اسمش معلوم است، هدف از تشکیل این پرتفوی سرمایهگذاری است. سرمایهگذاری با هدف کسب بازدهی بیشتر در آینده انجام می‌شود. یعنی افراد در دارایی‌هایی سرمایهگذاری می‌کنند که ارزششان در گذر زمان افزایش پیدا میکند و با بازدهی همراه هستند. بخشی از این سبد سرمایه گذاری می‌تواند به سرمایهگذاری در سهام تعلق گیرد و بخشی دیگر به پروژه‌های ساختمانی و عمرانی.
پرتفوی تهاجمیِ سهم محور - Equities-Focused Portfolio Aggressive
این پرتفوی برای افراد ریسک‌پذیر مناسب است. ترکیب پرتفوی تهاجمی به‌صورتی است که از دارایی‌های پرریسک، همراه با بازدهی بالا تشکیل می‌شود. مثلا قسمتی از پرتفوی به خرید سهام شرکت‌های نوپا اختصاص پیدا میکند، قسمتی دیگر به خرید کوین‌های تازه‌وارد به ارزهای دیجیتال و. .
پرتفوی تدافعیِ سهم محور - Defensive, Equities-Focused Portfolio
پرتفوی تدافعی، متشکل از سهام شرکت‌هایی است که تولیدکننده محصولات ضروری برای زندگی هستند یعنی تمرکزش روی کالاهای اساسی است. سهام این شرکتها معمولا در مقابل روندهای نزولی بازار و وضعیت اقتصادی نامناسب مقاومت می‌کنند و در روندهای صعودی هم عملکرد خوب و قابل قبولی دارند.
پرتفوی متمرکز بر درآمد حاصل از سهم - Income-Focused, Equities Portfolio
تمرکز این نوع سبد سرمایه گذاری بیشتر روی سود تقسیمی شرکتها (درآمد حاصل از سهم) به سهامداران است. در واقع این پرتفوی، به دنبال ایجاد یک جریان نقدی مثبت به داخل پرتفوی است. سهم‌های تدافعی با سود تقسیمی بالا می‌توانند در این نوع سبد سرمایه گذاری جای گیرند.
پرتفوی سفته‌بازانه متمرکز بر سهم - A Speculative, Equities-Focused Portfolio
اگر ریسک‌پذیری بالایی دارید، این نوع پرتفوی به کار شما می‌آید. برای مثال خبر تولید یک داروی جدید یا تولید نوعی واکسن که احتمالا به نتیجه برسد، توسط یک شرکت دارویی منتشر می‌شود.
سرمایهگذاری در این نوع شرکتها با ریسک بالایی همراه است. چون ممکن است بعد از مدتی پروژه با شکست همراه شود. در آن صورت ارزش سهام آن شرکت کاهش خواهد یافت.
اما اگر پروژه به سرانجام برسد، سود دهی بالایی خواهد داشت.
این موضوع را در ارزهای دیجیتال نوظهور هم می‌توان دید. اگر پروژه و تکنولوژی پشت این ارزها قوی باشد، می‌تواند همراه با سود بالایی باشد. اما اگر پروژه قوی پشت آن نباشد، ممکن است آن کوین به‌طور کامل از بین برود.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.
انتخاب پرتفوی با استفاده از ترکیب روش برنامه‌ریزی ترجیحات فازی لگاریتمی و پرومته
محققان مالی طی شش دهه گذشته روش‌های زیادی برای انتخاب پرتفوی سرمایهگذاری ارائه‌کرده‌اند. مدل مارکویتز برای انتخاب پرتفوی تنها بر مبنای دو معیار است: ریسک و بازده، اما انتخاب سهام مناسب برای تشکیل پرتفوی فرایندی پیچیده است که این پیچیدگی ناشی از تأثیر معیارهای مختلف در تصمیم‌های سرمایهگذاری و نیز ترجیحات شخصی سرمایه‌گذار است و با واژه‌های زبانی ابراز می‌شود. مقاله حاضر رویکردی ترکیبی و جدید برای انتخاب پرتفوی دارد که شامل دو مرحله است: در مرحله اول، از روش برنامه‌ریزی ترجیح‌های فازی لگاریتمی برای تعیین وزن معیارهای مؤثر در انتخاب سهام استفاده می‌شود و در مرحله دوم، سهام موجود در نمونه این تحقیق با روش پرومته رتبهبندی می‌شود و سهام برتر برای تشکیل پرتفوی انتخاب می‌شود. روش حاضر هم برای انتخاب سهام موجود در پرتفوی و هم برای تعیین میزان سرمایهگذاری در هر سهم استفاده می‌شود. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد، بین میانگین معیار شارپ ماهانه پرتفوهای سه، پنج و پنجاه سهمی مدل پیشنهادی و مدل مارکویتز تفاوت معنا‌داری وجود دارد؛ ولی بین میانگین معیار شارپ ماهانه پرتفوی ده سهمی مدل پیشنهادی و مدل مارکویتز تفاوت معنا‌داری وجود ندارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Portfolio Selection Using Combination of Logarithmic Fuzzy Preference Programming Method and PROMETHEE
نویسندگان [English]
- Saeid Fallahpour
- Hosein Safari
- Nader Omrani
Over the last six decades, many methods have been proposed for investment portfolio selection by financial researchers. Portfolio selection model of Markowitz is based on only two criteria: risk and return. However, appropriate stocks selection to construct a portfolio is a complex process and its complexity is due to impact of different criteria in investment decisions and also personal preferences of investors that are expressed by linguistic terms. This paper has a new integrated approach for portfolio selection that includes two steps: in the first step, logarithmic fuzzy preference programming method is used to allocate weights to criteria of stocks selection. In the second step, the stocks in selected sample are ranked using PROMETHEE method and premier stocks are selected for portfolio construction. This method is used to decide which stocks should be selected and what proportions the investment capital should be allocated to each stock. The result of this research showed that there is a significant difference between the mean of monthly sharpe ratio of 3, 5 and 50 shares portfolios obtained from the proposed model and Markowitz model; however, there is no a significant difference between the mean of monthly sharpe ratio of 10 shares portfolio obtained from the proposed model and Markowitz model
دیدگاه شما