طرح پانزی چیست؟

طرح پانزی؛ تله‌ای در مسیر رویایی یک شبه پولدار شدن

پیمودن یک شبه راه پولدار شدن رویای هر انسانی در طول تاریخ بوده است. کلاهبرداران همواره در جست وجوی راه‌های جدیدتر برای خالی کردن جیب مردم و سرقت سرمایه آنها بوده‌اند. طرح پانزی نیز یکی از همین روش های به ظاهر شیرین ، آسان پولدار شدن هست اما در پشت پرده این طرح نقشه‌های وحشتناکی برای کلاهبرداری از مردم ناآگاه طراحی شده.در این مقاله سعی کردیم تعریف واضح و روشنی درباره طرح های پانزی، چگونگی تشخیص آنها و اینکه اصلا چرا به چنین طرح‌هایی ، طرح پانزی گفته می‌شود را خدمت شما عزیزان ارائه دهیم.

طرح پانزی چیست؟

به طور کلی هر ترفندی که در آن شخص یا گروهی با طرح پانزی چیست؟ هدف کلاهبرداری و با دادن وعده سود های کلان و نجومی غیر متعارف اقدام به جذب سرمایه، سرمایه‌گذاران می‌کنند را به عنوان یک طرح پانزی می‌شناسیم. روش جلب اعتماد در این طرح بدین شکل است که در ابتدا سود سرمایه‌گذاران از همان پولی که به آن شخص یا گروه در جهت سرمایه‌گذاری پرداخت کردند، تامین می‌شود. سپس بعد گذشت مدتی، با اشباع شدن تعداد سرمایه‌گذاران قدیمی و نبود سرمایه‌گذار جدید، کلاهبرداران به آسانی راه‌های ارتباطی خود با کاربران قطع می‌کنند و فراری می‌شوند.

مثالی فرضی درباره روش کار یک شرکت پانزی

فرض كنید در حال وب‌گردی هستید که ناگهان متوجه یک پیام تبلیغاتی می‌شوید که به ایمیل شما ارسال شده. وقتی پیام را باز می‌کنید و مطالب آن را بررسی می‌کنید، می‌فهمید که شخصی به نام شهاب به شما پیشنهاد سرمایه‌گذاری در یک ربات معامله‌گر اتوماتیک ترید در انواع بازارهای مالی مانند ارزهای دیجیتال ، فارکس ، بازار بورس ایران و یا هر بازار مالی دیگری رو میده. این ربات می‌تونه به صورت اتوماتیک برای شما سود بسیار دلچسب و شیرین بسازه. شهاب به شما گفته با هر میزان سرمایه می‌تونید از این ربات معامله‌گر استفاده کنید و این سیستم تضمین میکنه به ازای هر میزانی از سرمایه‌گذاری شما حداقل 20 درصد به صورت ماهانه به شما سود پرداخت کنه.

فرض کنیم که شما به شهاب و ربات اون اعتماد می‌کنید و 10 میلیون تومان از سرمایه زندگیتون رو در این سیستم سرمایه‌گذاری می‌کنید.
بعد از گذشت یک ماه موجودی حسابتون رو چک می‌کنید و در کمال ناباوری مشاهد می‌کنید که 2 میلیون تومان سود حاصل از سرمایه‌گذاری به حساب شما واریز شده. ماه دوم دوباره این اتفاق تکرار میشه و 2 میلیون تومان به حسابتون واریز میشه.

حالا شما به شهاب طرح پانزی چیست؟ و ربات معامله‌‌گر اون کاملا اعتماد پیدا کردید و در نظر دارید که در دفعات بعدی مبالغ بیشتری در این طرح سودساز سرمایه گذاری کنید.
در ماه های بعد متوجه می‌شوید که سود های پرداختی به حساب شما در حال کاهش و به مرور در حال قطع شدن هست.حالا شهاب دیگر جواب ایمیل هایی که برای اون ارسال می‌کنید را نمی‌دهد و در عرض مدت کوتاهی می‌بینید که ربات معامله‌گر دچار خطا شده و دیگر کار نمی‌کند.

اتفاقی که در مثال فرضی فوق افتاد، دقیقا مشابه ساز و کار است که در یک طرح پانزی به وقوع می‌پیوندد. درحقیقت آن سود‌هایی که در چند ماه ابتدایی بعد از سرمایه‌گذاری به حساب شما واریز شد از همان پولی که پرداخت کردید تامین شده. شایان ذکر است که طرح های پانزی در هر قالبی می‌تواند به اجرا درآید. نمونه های زیر همه اشکال مختلفی از یک طرح پانزی هستند:

ما یک نهاد خیریه با هدف کمک به تولیدات ملی هستیم که سرمایه شما را در اختیار شرکت های تولیدی قدرتمند و معتبر قرار می‌دهیم و از مبلغ فروش محصولات آنها به شما سود پرداخت می‌کنیم.
ما یه شرکت با تیمی جوان و مسلط در زمینه ساخت دستگاه های ماینینگ ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم هستیم و با سرمایه شما می توانیم این دستگاه‌ها را که بسیار گران هستند با کمترین هزینه در داخل کشور تولید کنیم و با نازل ترین قیمت در اختیار کاربران مجموعه خود قرار دهیم تا شما بتوانند به درآمد‌های چند صد میلیونی برسند.

چرا به این ترفند، طرح ponzi می‌گویند؟

دلیل نام‌گذاری این روش به طرح پانزی، نام شخصی است که با استفاده از همین طرح به چندین میلیون دلار ثروت رسید. در ادامه بیشتر با این طرح پانزی چیست؟ شخص آشنا می‌شویم. شخصی به اسم چارلز پانزی (Charles Ponzi) که یکی از نامی‌ترین کلاهبرداران تاریخ آمریکا به شمار می‌آید. پانزی در ابتدا با وعده سود های نجومی و تحریک کننده، جذب سرمایه کرد. کاری که او انجام داد این بود که وعده داد کوپن‌های تخفیفی اداره پست را خریداری می‌کند. سپس قصد دارد که آنها را در آمریکا به فروش برساند و وعده داد که با این کار تنها در 45 روز سود 50 درصدی پرداخت می‌کند. روش او اینگونه بود که با پولی که از نخستین سرمایه‌گذاران و همچنین سرمایه‌گذاران جدید به دست آورده بود، اولین مرحله از سود تمامی سرمایه‌گذاران را پرداخت می‌کرد. چارلز پانزی با طرح ابداعی خود توانست بعد از جنگ جهانی اول صاحب ثروتی 20 میلیون دلاری بشود.

چگونه یک طرح پانزی را تشخیص بدهیم؟

بر اساس مثال هایی که تا حالا بررسی کردیم حتما متوجه شدید که یکی از ویژگی‌های مشترک بین تمام طرح‌های پانزی، سود های بسیار بالا و نامتعارف است که عوامل کلاهبردار این طرح ها عموما به توجیه و توضیح اینکه این مقدار زیاد از سرمایه را به چه شکل می‌توانند به آسانی مدیریت کنند می‌پردازند. این افراد معمولا سعی دارند که تنها به وسیله سود‌های اغواکننده، چشم سرمایه‌گذاران را نسبت به طرح پانزی چیست؟ مطالب مهم‌تر مانند جزئیات دقیق انجام کار و اینکه آیا این کار دارای مجوز های قانونی هست یا نه کور کنند.

همچنین روشی که جدیدا در بعضی از طرح های پانزی خواه اجباری یا خواه اختیاری اجرا می‌شود این است که به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌کنند در صورتی که چند نفر از دوستان و آشناهایشان را متقاعد به سرمایه‌گذاری در این طرح ها کنند، سود بیشتری به آنها تعلق می‌گیرد. به طرح پانزی که به این شکل اجرا شود، طرح پانزی هرمی می‌گویند. یونیک فایننس از جمله شرکت هایی بود به روشی مشابه همین نوع به جذب سرمایه و کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران می‌پرداخت. این شرکت ادعا می‌کرد در صورت سرمایه‌گذاری هرمی سرمایه‌گذاران ، پول و دارایی آنها را جهت خرید و فروش سهام شرکت های مطرحی مانند فیس بوک، اپل و الفابت در بورس نزدک امریکا به کار می‌گیرد. و بدون اینکه نیازی باشد سرمایه‌گذاران کاری انجام دهند در کوتاه ترین زمان، سودهای هنگفتی به آنها پرداخت می‌کند. توجه به ساختار طرح پانزی چیست؟ هرمی طرح‌های پانزی هم می‌تواند در شناسایی آنها مثمر ثمر واقع شود.

روش دیگری که وجود آن می‌تواند ردی از طرح پانزی را آشکار کند، وعده دادن سودهای مرکب است. به بیان ساده سود مرکب یعنی ‌شما به سودی که در ازای سرمایه‌گذاری در یک طرح در یک بازه زمانی مشخص می‌توانید دریافت کنید دست نزنید تا به واسطه این کار در آینده نزدیک بتوانید چندین برابر سود بیشتر دریافت کنید. ادعای پرداخت چنین سودی از آن جهت شک برانگیز به پانزی بودن طرح مربوطه دارد که دقیقا همان چیزی است که کلاهبردارن مشغول در این طرح می‌خواهند. این افراد مایلند تا با این کار سود کمتری به سرمایه‌گذاران بپردازند تا در نهایت پول بیشتری را به جیب بزنند.

جمع‌بندی مطالب ارائه شده

در نهایت باید به شما یادآوری کرد که هیچ شخص یا گروهی تا با ارائه خدمتی به شما سودی نصیب خودشان نشود، برای سود کردن شما دلسوزی نمی‌کنند. طرح پانزی در واقع نقاب دوست مهربان و دلسوزی است که کلاهبرداران با هدف تصاحب سرمایه شما بر چهره خود می‌گذارند. این نقاب زیبایی فریبنده‌ای مانند سودهای تحریک کننده و عجیب روی خود دارد که تشخیص آن با تامل و آگاهی کامل درباره چگونگی به دست آوردن چنین سودهایی قابل شناسایی است.

طرح پانزی چیست و چطور طرح پانزی ارز دیجیتال را بشناسیم؟

طرح پانزی یا ترفند پانزی (Ponzi scheme)، به بیان ساده روشی جهت کلاهبرداری می باشد. در این روش طراح پانزی با قصد کلاهبرداری و در لوای سرمایه گذاری از اشخاص ناآگاه می خواهد سرمایه خود را در اختیار او بگذارند، تا در طرحی عامه پسند به کار گیرد و سودهای تضمینی خارج از انتظار به افراد شرکت کننده در طرح اعطا کند.
چون اطلاعات دقیق و واضحی در مورد نحوه سرمایه گذاری داده نمی شود، تنها تعداد کمی از افراد برای سرمایه گذاری در این طرح برانگیخته می شوند و به طور معمول وجه کمی را سرمایه گذاری می‌کنند. اغلب این طرح ها اعلام می کنند که در عرض۳۰ روز که از سرمایه گذاری اولیه بگذرد افراد می توانند ۲۰٪ سود کسب ‌کنند. در سی روز اولیه این سود را به اشخاص می دهند. این کار سبب ایجاد انگیزه برای افراد بیشتری می شود و افراد به سرمایه گذاری با وجه زیادتری علاقمند می شوند. همانطور که خبرهای این طرح بیشتر منتشر می گردد، مابقی سرمایه گذاران از این فرصت مشارکت بیشتر استفاده می کنند، همین کار باعث ایجاد یک اثر آبشاری به خاطر وعده های باورنکردنی می شود.
در اوایل کار طراح پانزی برای آنکه اعتماد افراد بیشتری را به طرح خود جلب کند، از پول های دریافتی از افراد جدید، به اشخاص قدیمی تر به میزان مبلغ وعده داده شده، سود می دهد. با این ترتیب افراد بیشتری علاقمند به سرمایه گذاری در این سیستم می شوند.
به مرور زمان، با مشخص شدن ناکارآمدی طرح پانزی برای افراد و به دلیل اشباع شدن سیستم و نبود سرمایه‌گذار جدید، طراح پانزی که از ابتدا قصد کلاهبرداری داشته با طرح پانزی چیست؟ سرمایه جمع آوری شده که در نزد او باقی مانده است، بدون گذاشتن رد پایی از خود، متواری می گردد و در ادامه این مطلب کلاهبرداری ارزهای دیجیتال نکات مهمی در این زمینه ارائه می شود.

مراحل شکل گیری طرح پانزی چگونه است؟

در جهت فهم بهتر از طرح پانزی، با آوردن مثالی می توان به روشن شدن مطلب کمک کرد:
شخص ایکس با هدف کلاهبرداری تصمیم به اجرای یک طرح پانزی می گیرد. این شخص با تاسیس یک شرکت یا وب سایت جعلی با تبلیغات زیاد اعلام می کند که قرار است یک پروژه بسیار سوددهی را راه اندازی کند. او اعلام می کند به کسانی که در این پروژه شرکت کرده و سرمایه گذاری کنند، سود ماهانه 20 درصد داده می شود. از آنها خواسته می شود با مبلغ کم به طور مثال یک میلیون تومان در این پروژه شرکت کرده و ماهی دویست هزار تومان به عنوان سود تضمینی، دریافت کنند.
او طرحی از پروژه خود عرضه می کند به طور مثال سرمایه گذاری در بازار بورس یا فروختن کوپن هایی با قیمت کم به افراد و از این طریق پول زیادی را جذب می‌کند. ولی در واقع قرار نیست که سرمایه گذاری انجام شود و تنها با چرخاندن پول در بین افراد یک بازی با پول ترتیب داده شده است.
ایکس در طول دوره ای تبلیغات زیادی انجام داده و به جذب پول افراد می پردازد، پس از آنکه میلیون ها تومان پول گرد‌آوری شد، برای آنکه بتواند به طرح پانزی خود ادامه دهد و سرمایه بیشتری جذب کند، از پول های افراد جدید، به اشخاص قبلی سود زیادی را پرداخت می کند. به این ترتیب افراد قدیمی تر که سود خوبی دریافت نموده اند، شرکت در این طرح‌ را به نزدیکان خود توصیه می کنند. افراد جدید نیز با اعتماد به اشخاص قبلی جذب این طرح شده و به گذاشتن سرمایه در این طرح پانزی می پردازند.
ایکس پس از آنکه پول کافی به دست آورد و مشاهده کرد شخص جدیدی برای شرکت در این طرح پیدا نمی شود، با پول هایی که در اختیار گرفته متواری می شود و به این ترتیب طرح پانزی در هم فرو می ریزد.
اتصال اینترنتی باعث گسترش مدل هایی از طرح پانزی شد. زیرا به کمک اینترنت طراح پانزی می تواند به صورت ناشناس به انجام تبلیغات بپردازد و نقل و انتقال پول راحت تر انجام شود.

طرح پانزی (Ponzi Scheme)

در شرایط اقتصادی نامساعد و زمانی که تعداد زیادی از افراد به دنبال روش‌های کسب درآمد بالا برای کنترل وضعیت اقتصادی خویش هستند، عده‌ای سوء استفاده‌گر با استفاده از روش‌های فریبکارانه اقدام به جمع‌آوری سرمایه افراد بی‌اطلاع می‌کنند و پس از مدتی با سرمایه جمع‌شده متواری می‌شوند. یکی از طرح پانزی چیست؟ معروف‌ترین روش‌های کلاه‌برداری مورد استفاده طرح پانزی می‌باشد که در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.

طرح پانزی چیست؟

طرح پانزی یک روش کلاه‌برداری در سرمایه‌گذاری است که با نرخ‌های بازدهی بالا با ریسک بسیار کم برای سرمایه‌گذاران شناسائی می‌شود. یک طرح پانزی، روشی فریبکارانه است که با پول کسب‌شده از سرمایه‌گذاران جدید به سرمایه‌گذاران قبلی سود پرداخت می‌کند. این حرکت مشابه طرح هرم (Pyramid Scheme) می‌باشد. زیرا هر دو مورد بر پایه استفاده از پول سرمایه‌گذاران جدید برای پرداخت به سرمایه‌گذاران پیشین بنا می‌شوند. هر دو طرح پانزی و هرمی در نهایت با اتمام ورود سرمایه‌گذاران جدید و نبود پول کافی برای گردش سرمایه برای پرداخت سود به پایان می‌رسند.

طرح پانزی یک کلا‌ه‌برداری در سرمایه‌گذاری است که در آن به مشتری وعده سود کلان در برابر ریسک بسیار کم و ناچیز می‌دهند. شرکت‌هائی که از طرح‌های پانزی استفاده می‌کنند، تمام تمرکز خود را صرف جذب مشتری‌های جدید به منظور سرمایه‌گذاری می‌کنند. با جذب سرمایه جدید، سود سرمایه‌گذاران پیشین پرداخت می‌شود که تحت عنوان سود یک مبادله قانونی دیده می‌شود. طرح‌های پانزی وابسته به تزریق دائم سرمایه‌گذاری‌های جدید به منظور ادامه پرداخت سود سرمایه‌گذاران پیشین هستند. هنگامی که این تزریق متوقف شود، طرح از هم می‌پاشد.

شروع طرح پانزی

عنوان طرح پانزی از نام فرد کلاه‌برداری به نام چارلز پانزی می‌آید که در دهه ۱۹۲۰ فعالیت می‌کرد. البته اولین موارد استفاده از این سیستم کلاه‌برداری به نیمه دوم قرن ۱۹ نیز قابل ردیابی است و توسط افرادی به نام‌های ادل اشپیتزدر (Adele Spitzeder) طرح پانزی چیست؟ در آلمان و سارا هو (Sarah Howe) در آمریکا انجام می‌شد. در واقع، روش‌هائی که بعداً تحت عنوان طرح پانزی شناخته شدند در دو رمان جدا به قلم چارلز دیکنز (Charles Dickens) به نام‌های مارتین چازلویت (Martin Chuzzlewit) با انتشار در سال ۱۸۴۴ و دوریت کوچولو (Little Dorrit) در سال ۱۸۵۷ توصیف شده‌اند.

طرح اصلی چارلز پانزی در سال ۱۹۱۹ بر سیستم سرویس پستی ایالات متحده متمرکز بود. در آن زمان سرویس پستی اقدام به توسعه کوپن‌های پاسخ‌گویی بین‌الملل کرده بود که به فرستنده این امکان را می‌داد تا بسته پستی را پیش خرید کند و در پاسخ خود ضمیمه کند. گیرنده کوپن را به دفتر پست محلی می‌برد و آن را با تمبرهای پستی ارسال هوائی اولویت‌دار مورد نیاز برای ارسال پاسخ تبادل می‌کرد. این مدل از تبادل تحت عنوان آربیتراژ (Arbitrage) شناسائی می‌شود که فعالیت غیرقانونی نیست. ولی پانزی با افزایش طمع تلاش خود را گسترش داد.

وی تحت عنوان شرکتش، که یک شرکت صرافی بورس بود، وعده طرح پانزی چیست؟ بازدهی ۵۰٪ در ۴۵ روز یا ۱۰۰٪ در ۹۰ روز را داد. به دلیل موفقیت وی در کلاه‌برداری تمبر پستی، سرمایه‌گذاران بلافاصله جذب این فرصت شدند. به جای سرمایه‌گذاری واقعی پول، پانزی تنها پول‌های دریافتی را مجدداً توزیع می‌کرد و به سرمایه‌گذاران اعلام سوددهی می‌کرد. این سیستم تا آگوست سال ۱۹۲۰ ادامه یافت. در آن زمان روزنامه Boston Post شروع به تحقیق در رابطه با شرکت صرافی بورس پانزی نمود. در نتیجه این تحقیق روزنامه، پانزی در ۱۲ آگوست سال ۱۹۲۰ توسط ماموران فدرال به جرم چند فقره کلاه‌برداری پستی بازداشت کرد.

خط قرمزهای طرح پانزی

ایده طرح پانزی در سال ۱۹۲۰ به اتمام نرسید. با تغییر تکنولوژی، طرح پانزی نیز تغییر نمود. در سال ۲۰۰۸، برنارد مدوف (Bernard Madoff) به اتهام اجرای یک طرح پانزی، که با دستکاری گزارش‌های معاملاتی به مشتری کسب سود در سرمایه‌گذاری هایی را می‌داد که حتی وجود نداشتند، محکوم شد. مدوف در ۱۴ آپریل سال ۲۰۲۱ در زندان فوت کرد.

بدون در نظر گرفتن تکنولوژی مورد استفاده برای اجرای طرح پانزی، اکثر این طرح‌ها ویژگی‌های مشابهی دارند:

1. تضمین بازدهی بالا با ریسک کم.
2. گردش مستمر بازدهی بدون تأثیر از وضعیت بازار.
3. سرمایه‌گذاری‌هایی که در کمیسیون اوراق بهادار و بورس (Securities and Exchange Commission (SEC)) ثبت نشده‌اند.
4. استراتژی‌های سرمایه‌گذاری که مخفیانه معرفی می‌شود یا به دلیل پیچیدگی زیاد به فرد توضیح داده نمی‌شود.
5. مشتری امکان مشاهده اوراق رسمی سرمایه‌گذاری را ندارد.
6. مشتری امکان خروج پول خود از سیستم به آسانی را ندارد.

در صورتی که یک فرصت سرمایه‌گذاری ویژگی‌های بالا را دارا باشد، به احتمال زیاد شما با یک طرح پانزی مواجه شده‌اید. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، مخصوصاً با ظهور ارزهای دیجیتال، طرح پانزی ظاهری نو به خود طرح پانزی چیست؟ گرفت و با عنوان ارز دیجیتال افراد بسیاری را دچار ضررهای هنگفت کرد. یکی از مواردی که برای جلوگیری از ضرر طرح‌های پانزی در دنیای کریپتو باید در نظر داشت، رتبه رمزارز مدنظر در وبسایت CoinMarketCap می‌باشد. مورد دیگری که موجب افزایش اعتبار رمزارز انتخابی می‌شود، پشتیبانی از معاملات آن در صرافی‌های معتبر بین‌المللی نظیر Binance و OKX می‌باشد.

جمع‌بندی

در سرتاسر دنیا، افرادی به دنبال کسب درآمد آسان با استفاده از فریب افراد بی‌اطلاع هستند. تنها راه مواجهه با این دسته از کلاه‌برداری‌ها، افزایش علم و آگاهی و همچنین کسب دید منطقی در هنگام ورود به سیستم‌های مالی می‌باشد. سودهای کلان برای همه افراد شیرین و جذاب هستند. ولی این جذابیت نباید باعث رفتار غیرمنطقی فرد شود.

طرح پانزی چیست؟ همه چیز درباره طرح پانزی

طرح‌ پانزی یا طرح پونزی، طرح‌های سرمایه‌گذاری هستند که هدف آن‌ها فریب مردم است. این طرح‌ها به مردم وعده بازده فوق‌العاده بالایی در سرمایه‌گذاری خود می‌دهند. طرح‌های پونزی برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که در روزهای اولیه راه‌اندازی طرح هستند و پول خود را در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بازدهی را فراهم می‌کند، اما رفته‌رفته سرمایه آن‌ها را به‌یک‌باره از بین می‌برد.

تعریف طرح پانزی به زبان ساده

طرح‌های پانزی کلاه‌برداری‌های سرمایه‌گذاری هستند که در آن سرمایه‌گذاران را توری فریب می‌دهند که از سود فوق‌العاده بالا و بدون ریسک اطمینان دارند. درنهایت، سرمایه‌گذاران فریب می‌خورند. شرکت‌هایی که در طرح‌ پانزی را اجرا می‌کنند تمام تلاش خود را برای جذب سرمایه‌گذاران جدید برای سرمایه‌گذاری به کار می‌گیرند، سرمایه‌گذارانی که متوجه نمی‌شوند طعمه آن‌ها می‌شوند. هنگامی‌که پول از سرمایه‌گذاران جدید جمع‌آوری شد، همان پول برای پرداخت بازده به سرمایه‌گذاران اولیه استفاده می‌شود.

طرح‌های پانزی بسیار شبیه به طرح‌های هرمی هستند. هر دو از پول سرمایه‌گذاری‌های سرمایه‌گذاران جدید برای پرداخت به سرمایه‌گذاران کمی قدیمی‌تر استفاده می‌کنند. طرح‌های هرمی و پونزی در مدت‌زمان کوتاهی که سرمایه‌گذاران جدید پیدا نمی‌شوند، نابود می‌شوند. این امر باعث شکت طرح پانزی می‌شود به این معنی که پولی برای گردش وجود ندارد و ماهیت کلاه بردارانه آن‌ها معلوم می‌شود.

نمونه‌های طرح پانزی در جهان

منشا طرح پونزی به سال 1919 برمی‌گردد. طرح پونزی به نام چارلز پونزی نام‌گذاری شده است. او به فریب خود برای متقاعد کردن مردم برای سرمایه‌گذاری پول خود مشهور بود. ثبت‌شده است که چارلز پونزی اولین طرح پونزی را اجرا کرده است.

تغییرات مداوم در قیمت تمبر منجر به گران شدن تمبر در چند کشور شد. پونزی با نمایندگانی در کشورهای دیگر هماهنگ کرده بود تا کوپن‌های ارزان‌قیمت بخرند و برای او بفرستند. سپس آن‌ها را با تمبرهایی باارزش بالاتر مبادله کرد. سپس این تمبرها برای سود فروخته شد.

پونزی به‌هیچ‌وجه آخرین کسی نبود که این طرح را اجرا کرد. در سال 2007، وانگ فنگیو، تاجر چینی بنیان‌گذار گروه ییلیشن تیانشی، به اتهام “تحریک ناآرامی اجتماعی” پس از قربانیان خشمگین طرح پرورش مورچه خود که گفته می‌شود حدود یک‌میلیون نفر از بیش از یک میلیارد دلار را فریب داده بود، دستگیر شد. در اعتراض به ادارات دولتی حمله کردند. در سال 2008، دیوید مورسیا گوزمان، بنیان‌گذار گروه مالی کلمبیایی D.M.G. Grupo Holding SA (DMG)، به دلیل اجرای یک طرح کارت اعتباری پیش‌پرداخت که ظاهراً بیش از 1 میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران سرقت کرده بود، دستگیر و به پول‌شویی متهم شد. چند نفر دیگر بعداً در ارتباط با این طرح دستگیر و متهم شدند.

در همان سال، برنی مدوف، رئیس سابق بورس اوراق بهادار NASDAQ و مؤسس و رئیس Bernard L. Madoff Investment Securities LLC، به دلیل اجرای یک طرح Ponzi که گفته می‌شود حدود 50 میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران کلاه‌برداری کرده بود، به کلاه‌برداری متهم شد. در مارس 2009 او به 11 اتهام کلاه‌برداری و پول‌شویی اعتراف کرد و در ژوئن به 150 سال زندان محکوم شد؛ و بسیاری از موارد دیگر که طرح پانزی را اجرا کرده بودند و نمی‌توان به فریب‌کاری همه آن‌ها اشاره کرد.

برای جلوگیری از دام طرح پونزی چه‌کاری می توانیم انجام دهیم؟

برای عدم افتادن در طرح پانزی باید بسیار هوشیار بود و آگاهی خود را باید از این طرح بالا ببریم. توجه به نکات زیر در این رابطه بسیار حائز اهمیت است.

• اگر هر نوع سرمایه‌گذاری را مدنظر دارید، قبل از سرمایه‌گذاری و ذخیره رمز‌ارز‌ها در کیف پول ارز دیجیتال خود، مشاوره بگیرید و تحقیق کنید.
• کلاه‌برداران پانزی از اصطلاحات فنی مبهم برای توصیف سرمایه‌گذاری‌های موجود خود استفاده می‌کنند.
• همیشه سؤالات ساده‌ای در مورد شرکت و طرح بپرسید. هشیار باشید و اگر سعی می‌کنند از سؤالات طفره بروند، پیگیرتر باشید.
• از هیئت‌مدیره‌ای که طرح پانزی چیست؟ این طرح را مدیریت و اجرا می‌کنند بپرسید و بخواهید حداقل با یکی از آن‌ها ملاقات کنید.
• چیزی به نام سرمایه‌گذاری بدون ریسک تضمین‌شده وجود ندارد، بازده بالا فقط با ریسک بالا به دست می‌آید.
• کلاه‌برداران سعی می‌کنند با استفاده از تکنیک‌های عجیبی، شمارا تحت‌فشار قرار دهند تا تصمیمات عجولانه بگیرید و به شما فرصتی برای در نظر گرفتن ماهیت سرمایه‌گذاری نمی‌دهند.
• مانند بسیاری از طرح‌های تقلبی، شما تشویق می‌شوید سرمایه‌گذاری خود را مخفی نگه‌دارید تا اطمینان حاصل کنید که حداکثر بازده را دریافت می‌کنید. این به کلاه‌برداران اجازه می‌دهد تا ماهیت واقعی طرح خود را پنهان کنند.
• هدف کلاه‌برداران این است که تجارت خود را مشروع جلوه دهند. این بدان معنی است که آن‌ها اغلب عناوین شغلی چشمگیر، بروشورهای براق و وب‌سایت‌های ساختگی دارند و جلساتی را در مکان‌های گران‌قیمت ترتیب می‌دهند تا معتبر به نظر برسند. اگر در مورد صحت یک طرح شک دارید، وضعیت شرکت و جزئیات تماس را بررسی کنید.
• اگر مطمئن نیستید شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید واقعی است، ممکن است یک کلاه‌برداری باشد. قبل از سرمایه‌گذاری، از معتبر بودن وب‌سایت آن‌ها با گواهینامه‌های نماد اعتماد الکترونیکی استعلام بگیرید.
• و…

اگر قربانی یک طرح پونزی شویم چه باید بکنیم؟

اگر در دام طرح پانزی افتاده باشیم، اگر زیاد سرمایه گداری نکرده باشیم دیر نشده و می‌توانیم اقدامات زیر را انجام دهیم.

• اگر فکر می‌کنید در یک طرح پونزی افتاده‌اید، آن را باید با پلیس فتا در داخل ایران گزارش داد.
• اگر فکر می‌کنید فعالانه در یک طرح پونزی شرکت می‌کنید، فوراً ارتباط خود را با کلاه‌برداران قطع کنید و پول بیشتری سرمایه‌گذاری نکنید.
• اگر جزئیات حساب بانکی خود را به کلاه‌برداران داده‌اید، فوراً به بانک خود اطلاع دهید و اطلاعات را هم تغییر دهید.
• هرگونه ارتباط کتبی که از طرح پونزی دریافت کرده‌اید را حفظ کنید. این مدراک ممکن است به شما در ارائه مدرک به دادگاه کمک کنند.
• و…

نتیجه‌گیری

طرح پانزی باهدف ترغیب و فریب مردم به آن‌ها وعده دروغ در سرمایه‌گذاری می‌دهد و در آخر پول آن‌ها را می‌خورد. این روزها باید مواظب این‌گونه طرح‌ها باشیم و به هر شرکتی اعتماد نکنیم. همچنین قبل از انجام هرگونه سرمایه‌گذاری تحقیق کنیم و از قانونی بودن شرکتی که در آن سرمایه گداری می‌کنیم اطمینان حاصل کنیم.

طرح پانزی چیست؟

طرح پانزی چیست و چگونه آن را بشناسیم؟

محمد رضا بوالحسنی

• مارس 7, 2022
• 6:05 ب.ظ

ترفند پانزی یک عملیات سرمایه‌گذاری کلاه‌بردارانه است. در این ترفند به سرمایه‌گذاران سودهایی برگردانده می‌شود که از بهره‌های متعارف به شیوه‌ای غیرعادی بالاترند. البته این سود از پول سرمایه‌گذاران بعدی تأمین می‌شود و شرکت یا فرد دریافت‌کنندهٔ سرمایه نیازی به انجام کار اقتصادی با پول دریافتی ندارد . در ابتدا برای جلب اعتماد بیشتر، سود به‌طور منظم پرداخت می‌شود تا سرمایه‌گذاران بیشتری جذب سیستم شوند؛ اما در نهایت وقتی قربانیِ جدیدی نباشد که پول وارد کند، این طرح اشباع می‌شود و فرو می‌پاشد. در نهایت طراح پانزی هم در با پول‌های بادآورده فرار می‌کند و تنها چیزی که باقی می‌ماند تعداد زیادی مالباخته است. محمدرضا یک کلاهبردار است که قصد دارد از ترفند پانزی استفاده کند. او یک شرکت کاغذی یا وب‌سایت جعلی تأسیس می‌کند و در آن به مردم طرح پانزی چیست؟ وعده می‌دهد که اگر هرکس مثلاً ۱ میلیون تومان پول پرداخت کند، با آن پول‌ها در «بازار بورس نیویورک»، ارزهای دیجیتال یا هر جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کند و (۲۰درصد) سود تضمینی به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کند. محمدرضا برای قانع کردن شما از یک استخر پول صحبت میکند که با دارایی هایش سود و سرمایه شمارو تضمین میکند.اما در حقیقت و به‌ هیچ‌ عنوان فعالیت اقتصادی انجام نمی‌شود.فراموش نکنید وعده کلاهبرداران پانزی ممکن است متنوع باشد. مثلاً گاهی اوقات آنها ادعای استخراج ارز ها را میکنند اما حتی استخراجی هم در کار نیست. پس سعی کنیم همیشه امنیت سرمایه را در نظر بگیریم و سود را در الویت دوم قرار دهیم و قبل از هر سرمایه گذاری حتما تحقیق کنیم