نوسان بازارهای اختیار

ما شاهد تقاضای زیاد برای تاریخ ۱۸ مارس هستیم. افرادی که به خریداری این قراردادهای اختیار فروش پرداخته‌اند، در صدد محافظت از اتر در سطح قیمت مهم ۲۲۰۰ دلار بوده‌اند.

تاثیر بازده سهام و نوسان شاخص بورس بر روی حجم معاملات اوراق اختیار فروش تبعی

هدف این مقاله بررسی افزایش حجم معاملات اختیار فروش تبعی در بازار اوراق بهادار تهران بر اثر افزایش بازده سهام و نوسان شاخص بورس می­باشد. تعداد 32 شرکتی که اقدام به انتشار اوراق اختیار فروش تبعی طی سال­های 1391 تا 1394 نموده­اند به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس یافته‌های پژوهش و نتایج تحلیل‌های آماری، اگر بازده سهام این شرکت­ها مطلوب و مثبت باشد به علت وجود ریسک بالا در سرمایه‌گذاری، سهامداران تمایل بیشتری به انجام معامله و ورود به بازار اوراق اختیار فروش تبعی در بورس اوراق بهادار تهران دارند و درنتیجه سهام خود را هرچند با انتظار بازده مثبت در قبال ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری بیمه خواهند کرد. اما اگر نوسان شاخص بورس زیاد نوسان بازارهای اختیار باشد به معنی افزایش ریسک بازار خواهد بود که در چنین حالتی سهامداران با وجود ریسک بالا تمایل به ورود به بازار اوراق اختیار فروش تبعی نخواهند داشت.

کلیدواژه‌ها

مراجع

* بزرگ اصل، موسی ؛ رضوی، سید مهدی (1387). رابطه بین بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و برخی متغیرهای کلان اساسی. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی. دوره 6، شماره 22، تابستان 1387، صفحه 97-117

* ثقفی، وحید (1393)، مزایا و معایب اوراق اختیار فروش تبعی، پورتال کارگزاری ملت، آدرس:www.mellatbroker.com، تاریخ دسترسی: 29/04/1394.

* قالیباف اصل، حسن و حسن پوردبیر، وحید (1393). بررسی رابطه بین نقدشوندگی سبد سهام و نقدشوندگی سهام شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابرسی، سال 14 شماره (56)، 87-102.

* خوزین(1396).بررسی رابطه ابعاد نقد شوندگی سهام با حجم فروش اولیه اختیار فروش تبعی بعنوان یک ابزار مالی نوین. فصلنامه راهبرد مدیریت مالی، سال5، شماره (16)،99-114.

* خوزین، علی و دنکوب، مرتضی (1390). اولویت­بندی عوامل موثر در بکارگیری اوراق مشتقه در بورس اوراق بهادار تهران، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، شماره هفتم، سال دوم تابستان.

* خوشدل، الهام (1393)، اوراق اختبار فروش تبعی، پورتال کارگزاری بازار سهام، آدرس: www.bazarsahambourse.com ، تاریخ دسترسی:01/05/1394.

* راعی، رضا؛ و سعیدی، علی( 1391 )، مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی( سمت )، چاپ 7.

* راه نشین، علی (1394). اوراق تاخت تورم، ابزار محافظت در مقابل ریسک تورم (بررسی تطبیق با مالی اسلامی). مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 8، شماره 27، صص: 69-81.

* رهنمای رودپشتی، فریدون؛ هیبتی، فرشاد (1393). تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و مدیریت سبد اوراق بهادار و مهندسی مالی، تهران، انتشارات ترمه.

* سعادت انور، حسین (1393). اوراق اختیار فروش تبعی. پایان نامه کارشناسی ارشد، آزاد اسلامی واحد دهاقان، اصفهان.

* مرادی،مهدی (1386)، اوراق اختیار معامله و قرارداهای تحویل آتی و قراردادهای اسلامی مشابه با آنها، مجله دانش و توسعه ، ص196.

* مهرآور، حمیدرضا و باقرآبادی، سیدمحمدرضا (1393). تحلیلی بر اوراق اختیار فروش تبعی. روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 2942، تاریخ چاپ 25/02/93.

* نجفی مقدم، علی (1396). تجربه بازار سرمایه ایران در مورد اوراق ‌بهادارسازی دارایی‌ها موردکاوی انتشار صکوک، مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 10، شماره 33، صص: 103-117.

* Amihud, Y., Mendelson, H. and Pedersen, L. H.(2005). Liquidity and Asset Prices, Foundations and Trends n Finance, 1:269-364.

* Blair, B., Poon, S. and Taylor, S. J. ( 2002 ), “Asymmetric and Crash Effects in Stock Volatility for the S&P 100 Index and its Constituents,” Applied Financial Economics, No. 12, 2002, pp. 319-329.

* Blume, L, Easeley, D. and O'Hara, M. (1994).Market Statistic and Technical Analysis: The Role of Volume, Journal of Finance, 49: 153-181.

* Campbell, J. Y., Grossman, S. J. and Wang, J. (1993). Trading Volume and Serial Correlation in Stock Returns, Quartery Journal of Economics, 108: 905-939.

* Copeland, T. E. (1976). A Model of Asset Trading Under the Assumption of Sequential Information Arrival, Journal of Finance, 31:1149-1168.

* Chiang, C.H. (2014). "Stock returns on option expiration dates: Price impact of liquidity trading". Journal of Empirical Finance. Volume 28, September 2014, Pages 273-290.

* Chuang, W-I., Liu, H. and Susmel, R. (2012). The Bivariate GHARCH Approach to Investigating the Relation Between Stock Returns and Volatility Trading Volume, Global Finance Journal, 23: 1-15.

* Epps, T. W. (1975). Security Price Changes and Transaction Volumes: Theory and Evidance, American Economic Review, 68:586-597.

* Feng, Sh. P., Hung, M. W. & Wang, Y. H. (2017). "Discrete-time option pricing with stochastic liquidity". Journal of Banking & Finance, Volume 75, February 2017, Pages 1-16.

* Ge, L., Lin, T.C., & Pearson, N.D. (2016). "Why does the option to stock volume ratio predict stock returns?". Journal of Financial Economics, Volume 120, Issue 3, June 2016, Pages 601-622.

* Gervais, S., Kaniel, R. and Mingelgrin, D. H. (2001). The high-volume Return Premium, Journal of Finance, 56: 877-919.

* Jennings,R. H., Starks, L. T. and Fellingham, J. (1981). An Equilibrium Model of Asset Trading with Sequential Information Arrival, Journal of Finance, 36: 143-161.

* Karpoff, J.M., (1987). "The Relationship between Price Changes and Trading Volume: a Survey". J. Financ. Quant. Anal. 22, 109–126.

* Koonce, L., M. G. Lipe, and M. L. McAnally (2004) "Judging the Risndk of Financial Instruments: Problems and Potential Remedies" Working paper, University of Texas.

* Lee, C. M. C. and Swaminathan, B. (2000). Price Momentum and Trading Volume, Journal of Finance, 55:2017-2069.

* MacKenzie, Donald and Millo, Yuval (2001) Negotiating a Market, Performing Theory: The Historical Sociology of a Financial Derivatives Exchange, to be presented at European Association for Evolutionary Political Economy conference, Siena.

* Roll, R., Schwartz, E., Subrahmanyam, A., (2010). "O/S: The relative trading activity in options and stock". Journal of Financial Economics. 96, 1–17.

* Stulz, Rene M. (2004) '' Should We Fear Derivatives?'' Journal of Economic Perspectives,Volume 18, Number 3, pp173-192.

* Wang, J. (1994). A Model of Competitive Stock Trading Volume, Journal of Political Economy, 102: 127-168.

* Wang, X. (2016). Catastrophe equity put options with target variance, Insurance: Mathematics and Economics, Volume 71, pp. 79-86.

فعالیت معامله‌گران در بازار آپشن برای محافظت در برابر نوسان قیمت اتریوم

معامله‌گران حرفه‌ای به خرید قراردادهای اختیار فروش پرداخته‌اند تا در برابر کاهش مستمر قیمت اتر از سرمایه‌گذاری خود محافظت کنند.

به گزارش میهن بلاکچین و به نقل از کوین دسک، با کاهش قیمت اتریوم در روز دوشنبه این هفته به کمترین سطح خود طی ۱۴ روز اخیر، معامله‌گران به انجام معاملاتی پرداختند تا بتوانند از سرمایه‌گذاری خود محافظت کرده باشند.

آپشن‌ها یا قراردادهای اختیار خرید و فروش، ابزارهای مشتقه‌ای در بازارهای مالی هستند که به خریدار، حق خرید یا فروش دارایی مورد نظر در قیمت و تاریخی از پیش تعیین‌شده می‌دهند. قرارداد اختیار خرید (Call) به دارنده آن، حق خرید می‌دهد، در حالی که اختیار فروش (Put)، حق فروش را به خریدار می‌دهد. قراردادهای تسویه نشده (Open Interest) به مجموع تمام قراردادهای خرید و فروشی اطلاق می‌شود که صورت پذیرفته‌اند اما توسط یک قرارداد دیگر سر به سر نشده‌اند. خریدار قرارداد اختیار خرید در خصوص شرایط بازار خوش‌بین است و انتظار افزایش قیمت را دارد، در حالی که خریدار قرارداد فروش معتقد است قیمت کاهش می‌یابد.

تغییرات قراردادهای تسویه نشده اتریوم

یک یا چند نفر از معامله‌گران، بیش از ۳۶,۰۰۰ قرارداد اختیار فروش اتر در صرافی دریبیت که در تاریخ ۱۸ مارس (۲۷ اسفند) منقضی می‌شوند را خریداری کرده است. به گزارش شرکت رصد اطلاعات Laevitas، از بین این تعداد، بیش از ۲۰,۰۰۰ قرارداد در پلتفرم فناوری فرابورس سازمانی پارادایم (Paradigm) منعقد شده بود. در صورتی که قیمت اتر تا تاریخ ۱۸ مارس به کمتر از ۲۲۰۰ دلار برسد، خریداران قراردادهای اختیار فروش، سود چشمگیری نوسان بازارهای اختیار کسب می‌کنند. این سطح قیمت تقریبا ۱۳٪ کمتر از سطح قیمت کنونی بر روی ۲۵۹۷ دلار است.

پاتریک چو (Patrick Chu) رییس بخش معاملات و فروش‌های سازمانی پارادایم گفته است:

ما شاهد تقاضای زیاد برای تاریخ ۱۸ مارس هستیم. افرادی که به خریداری این قراردادهای اختیار فروش پرداخته‌اند، در صدد محافظت از اتر در سطح قیمت مهم ۲۲۰۰ دلار بوده‌اند.

پارادایم و صرافی دریبیت که بزرگترین صرافی آپشن‌های کریپتو از لحاظ حجم معاملات و وضعیت‌های باز معاملاتی است، سه سال قبل سرویس block-trading معاملات سازمانی را معرفی کرده‌اند. معاملات انجام‌شده توسط پارادایم به صورت خودکار در صرافی دریبیت اجرا می‌شوند. اینگونه معاملات شامل تعداد قابل‌توجهی از سهام یا اوراق قرضه است که نوسان بازارهای اختیار با قیمت تنظیم شده بین دو طرف معامله می‌شود.

در صرافی دریبیت، هر قرارداد اختیار اتریوم شامل یک ETH است. یک قرارداد اختیار فروش به خریدار، حق فروش را می‌دهد،‌ اما او را به فروش دارایی مذکور در قیمت از پیش تعیین‌شده در آن تاریخ یا قبل از آن تاریخ مشخص، ملزم نمی‌کند. خریدار آپشن فروش (Put) به صورت ضمنی حسی نزولی به بازار دارد، در حالی که خریدار آپشن خرید (Call) حسی صعودی به بازار دارد.

معامله‌گران حرفه‌ای که که در بازار اسپات یا بازار آتی روی روند صعودی قیمت دارایی سرمایه‌گذاری کرده‌اند (در بازار آتی این معامله‌گران موقعیت خرید استقراضی دارند)، معمولا آپشن‌های فروش را هنگامی خریداری می‌کنند که نگران کاهش موقتی قیمت دارایی هستند. هرچند، گاهی اوقات معامله‌گران این آپشن‌ها را به عنوان ابزاری برای سفته بازی در نظر می‌گیرند و حس بدبینانه و منفی خود به بازار را از طریق خرید قراردادهای اختیار فروش و یا ایجاد اسپرد منعکس می‌کنند. اسپرد در اینجا یک نوع استراتژی معاملات آپشن است که در آن معامله‌گر همزمان ۲ دسته قرارداد اختیار فروش را با قیمت‌های اعمال متفاوت و تاریخ انقضا یکسان خریداری می‌کند.

طبق گزارش Laevitas، اکثر معاملات اتریوم با قیمت اعمال ۲۲۰۰ دلار که در روز دوشنبه این هفته ثبت شده‌اند، وضعیت‌های خرید یک طرفه‌ای هستند و به نظر نمی‌رسد بخشی از یک استراتژی پیچیده آپشن‌ها مانند اسپرد باشند.

نمودار قیمت روزانه اتر (ETH/USD)

از ماه نوامبر تاکنون، قیمت اتر رو به کاهش بوده است. فروشندگان در اواخر ماه ژانویه بر روی قیمت ۲۲۰۰ دلار متوقف شدند و این سطح قیمت به عنوان سطح حمایتی مهم تعیین شد.

از اواخر ماه ژانویه تاکنون، بازار آپشن‌ها در تمام بازه‌های زمانی، سیگنالی نزولی را نشان داده است؛ شاخص نوسان بازارهای اختیار Skew یک هفته، یک ماهه، سه ماهه و ۶ ماهه آپشن‌های فروش-خرید، مقادیر مثبتی را ثبت کرده است. شاخص Skew آپشن‌های فروش-خرید؛ نسبت آپشن‌های فروش به آپشن‌های خرید را اندازه‌گیری می‌کند.

همچنین براساس گزارش وو بلاکچین از داده‌های دریبیت، روز چهارشنبه این هفته بیش از ۳۹۰۰۰ قرارداد اختیار خرید اتریوم با قیمت اعمال ۳۰۰۰ دلار و تاریخ انقضا ۲۵ مارس معامله شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد معامله‌گران در انتظار نوسان قیمت اتریوم در تاریخ‌های ذکر شده هستند. نزدیکترین اتفاق مهمی که می‌توان از آن به عنوان یک عامل نوسان در بازار رمزارزها نام برد، اعلام افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو است که در هفته آینده منتشر می‌شود. بنابراین به نظر می‌رسد این رفتار تریدرها طبیعی باشد.

آلن وانگ (Allen Wang) رییس بخش معاملات Babel Finance معتقد است در یک بازار بالغ، میانگین حجم معاملات روزانه قراردادهای اختیار تقریبا ۵ الی ۲۰ برابر حجم معاملات خود دارایی مورد نظر است. به نظر می‌رسد بازار قراردادهای اختیار هنوز به حد کافی بزرگ نیست که بر قیمت آنی تاثیرگذار باشد اما می‌تواند راهنمایی برای بررسی احساسات معامله‌گران باشد.

تاثیر بازده سهام و نوسان شاخص بورس بر روی حجم معاملات اوراق اختیار فروش تبعی

هدف این مقاله بررسی افزایش حجم معاملات اختیار فروش تبعی در بازار اوراق بهادار تهران بر اثر افزایش بازده سهام و نوسان شاخص بورس می­باشد. تعداد 32 شرکتی که اقدام به انتشار اوراق اختیار فروش تبعی طی سال­های 1391 تا 1394 نموده­اند به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس یافته‌های پژوهش و نتایج تحلیل‌های آماری، اگر بازده سهام این شرکت­ها مطلوب و مثبت باشد به علت وجود ریسک بالا در سرمایه‌گذاری، سهامداران تمایل بیشتری به انجام معامله و ورود به بازار اوراق اختیار فروش تبعی در بورس اوراق بهادار تهران دارند و درنتیجه سهام خود را هرچند با انتظار بازده مثبت در قبال ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری بیمه خواهند کرد. اما اگر نوسان شاخص بورس زیاد باشد به معنی افزایش ریسک بازار خواهد بود که در چنین حالتی سهامداران با وجود ریسک بالا تمایل به ورود به بازار اوراق اختیار فروش تبعی نخواهند داشت.

کلیدواژه‌ها

مراجع

* بزرگ اصل، موسی ؛ رضوی، سید مهدی (1387). رابطه بین بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و برخی متغیرهای کلان اساسی. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی. دوره 6، شماره 22، تابستان 1387، صفحه 97-117

* ثقفی، وحید (1393)، مزایا و معایب اوراق اختیار فروش تبعی، پورتال کارگزاری ملت، آدرس:www.mellatbroker.com، تاریخ دسترسی: 29/04/1394.

* قالیباف اصل، حسن و حسن پوردبیر، وحید (1393). بررسی رابطه بین نقدشوندگی سبد سهام و نقدشوندگی سهام شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابرسی، سال 14 شماره (56)، 87-102.

* خوزین(1396).بررسی رابطه ابعاد نقد شوندگی سهام با حجم فروش اولیه اختیار فروش تبعی بعنوان یک ابزار مالی نوین. فصلنامه راهبرد مدیریت مالی، سال5، شماره (16)،99-114.

* خوزین، علی و دنکوب، مرتضی (1390). اولویت­بندی عوامل موثر در بکارگیری اوراق مشتقه در بورس اوراق بهادار تهران، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، شماره هفتم، سال دوم تابستان.

* خوشدل، الهام (1393)، اوراق اختبار فروش تبعی، پورتال کارگزاری بازار سهام، آدرس: www.bazarsahambourse.com ، تاریخ دسترسی:01/05/1394.

* راعی، رضا؛ و سعیدی، علی( 1391 )، مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی( سمت )، چاپ 7.

* راه نشین، علی (1394). اوراق تاخت تورم، ابزار محافظت در مقابل ریسک تورم (بررسی تطبیق با مالی اسلامی). مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 8، شماره 27، صص: 69-81.

* رهنمای رودپشتی، فریدون؛ هیبتی، فرشاد (1393). تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و مدیریت سبد اوراق بهادار و مهندسی مالی، تهران، انتشارات ترمه.

* سعادت انور، حسین (1393). اوراق اختیار فروش تبعی. پایان نامه کارشناسی ارشد، آزاد اسلامی واحد دهاقان، اصفهان.

* مرادی،مهدی (1386)، اوراق اختیار معامله و قرارداهای تحویل آتی و قراردادهای اسلامی مشابه با آنها، مجله دانش و توسعه ، ص196.

* مهرآور، حمیدرضا و باقرآبادی، سیدمحمدرضا (1393). تحلیلی بر اوراق اختیار فروش تبعی. روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 2942، تاریخ چاپ 25/02/93.

* نجفی مقدم، علی (1396). تجربه بازار سرمایه ایران در مورد اوراق ‌بهادارسازی دارایی‌ها موردکاوی انتشار صکوک، مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 10، شماره 33، صص: 103-117.

* Amihud, Y., Mendelson, H. and Pedersen, L. H.(2005). Liquidity and Asset Prices, Foundations and Trends n Finance, 1:269-364.

* Blair, B., Poon, S. and Taylor, S. J. ( 2002 ), “Asymmetric and Crash Effects in Stock Volatility for the S&P 100 Index and its Constituents,” Applied Financial Economics, No. 12, 2002, pp. 319-329.

* Blume, L, Easeley, D. and O'Hara, M. (1994).Market Statistic and Technical Analysis: The Role of Volume, Journal of Finance, 49: 153-181.

* Campbell, J. Y., Grossman, S. J. and Wang, J. (1993). Trading Volume and Serial Correlation in Stock Returns, Quartery Journal of Economics, 108: 905-939.

* Copeland, T. E. (1976). A Model of Asset Trading Under the Assumption of Sequential Information Arrival, Journal of Finance, 31:1149-1168.

* Chiang, C.H. (2014). "Stock returns on option expiration dates: Price impact of liquidity trading". Journal of Empirical Finance. Volume 28, September 2014, Pages 273-290.

* Chuang, W-I., Liu, H. and Susmel, R. (2012). The Bivariate GHARCH Approach to Investigating the Relation Between Stock Returns and Volatility Trading Volume, Global Finance Journal, 23: 1-15.

* Epps, T. W. (1975). Security Price Changes and Transaction Volumes: Theory and Evidance, American Economic Review, 68:586-597.

* Feng, Sh. P., Hung, M. W. & Wang, Y. H. (2017). "Discrete-time option pricing with stochastic liquidity". Journal of Banking & Finance, Volume 75, February 2017, Pages 1-16.

* Ge, L., Lin, T.C., & Pearson, N.D. (2016). "Why does the option to stock volume ratio predict stock returns?". Journal of Financial Economics, Volume 120, Issue 3, June 2016, Pages 601-622.

* Gervais, S., Kaniel, R. and Mingelgrin, D. H. (2001). The high-volume Return Premium, Journal of Finance, 56: 877-919.

* Jennings,R. H., Starks, L. T. and Fellingham, J. (1981). An Equilibrium Model of Asset Trading with Sequential Information Arrival, Journal of Finance, 36: 143-161.

* Karpoff, J.M., (1987). "The Relationship between Price Changes and Trading Volume: a Survey". J. Financ. Quant. Anal. 22, 109–126.

* Koonce, L., M. G. Lipe, and M. L. McAnally (2004) "Judging the Risndk of Financial Instruments: Problems and Potential Remedies" Working paper, University of Texas.

* Lee, C. M. C. and Swaminathan, B. (2000). Price Momentum and Trading Volume, Journal of Finance, 55:2017-2069.

* MacKenzie, Donald and Millo, Yuval (2001) Negotiating a Market, Performing Theory: The Historical Sociology of a Financial Derivatives Exchange, to be presented at European Association for Evolutionary Political Economy conference, Siena.

* Roll, R., Schwartz, E., Subrahmanyam, A., (2010). "O/S: The relative trading activity in options and stock". Journal of Financial Economics. 96, 1–17.

* Stulz, Rene M. (2004) '' Should We Fear Derivatives?'' Journal of Economic Perspectives,Volume 18, Number 3, pp173-192.

* Wang, J. (1994). A Model of Competitive Stock Trading Volume, Journal of Political Economy, 102: 127-168.

* Wang, X. (2016). Catastrophe equity put options with target variance, Insurance: Mathematics and Economics, Volume 71, pp. 79-86.

قرارداد اختیار معامله

یکی از جدیدترین و سودآورترین معاملات در بازارهای مالی، معاملات بازار اختیار یا اختیار معامله می‌باشد. این بازار که در واقع از مشتقات بازار بورس و بازار کالا­­­­­­­‌‌‌ست، در جهان طرفداران زیادی دارد و در ایران نیز رفته رفته بر تعداد علاقه مندان به آن اضافه می شود.

قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله دارای مفاهیمی مشابه هستند. در قرارداد اختیار معامله، یک طرف قرارداد متعهد می‌شود در بازه زمانی مشخص و قیمتی تعیین شده، دارایی پایه‌ای را به طرف دیگر معامله بفروشد و طرف دیگر معامله می‌تواند دارایی مورد نظر را خریداری کند. لازم به ذکر است اگر خریدار معامله را به پایان نرساند، مبلغی را در ازای این حق از دست می‌دهد (پریمیوم). در صورتی که خریدار تمایل داشته باشد معامله را کامل کند، فروشنده بالاجبار باید دارایی را معامله کند. این مفهوم به دلیل ماهیت، تشابهاتی با قرارداد آتی دارد، اما دارای تفاوت‌های بسیاری نیز می‌باشد.

در این نوع قرارداد طرفین توافق می‌کنند تا معامله‌ای را در آینده صورت دهند، به شکلی که خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی، این حق را خواهد داشت تا دارایی مورد توافق در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمتی که در زمان عقد قرارداد تعیین شده است، بخرد یا بفروشد. در طرف دیگر، فروشنده در قبال ارائه این حق به خریدار، مبلغ معینی را در زمان عقد قرارداد دریافت می‌کند و بر اساس آنچه در قرارداد آمده است، برای فروش دارایی مذکور آمادگی دارد. بنابراین طبق آنچه گفته شد، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و اجباری در اجرای تعهد نیست. درصورتی که خریدار از اجرای قرارداد منصرف شود، مبلغی را که برای دریافت این حق در زمان انعقاد قرارداد بسته است، از دست خواهد نوسان بازارهای اختیار داد. در سوی دیگر قرارداد فروشنده به خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد خواهد بود. لازم به ذکر است که اندازه هرقرارداد اختیار معادل 1000 برگ سهم خواهد بود.

فرایند قرارداد اختیار معامله:

در ابتدا خریدار مبلغی را تحت عنوان "قیمت اختیار" به فروشنده پرداخت می‌کند، که معمولاً این مبلغ از روش های مختلفی که مهم ترین آن روش بلک شولز است محاسبه می شود و در صورت اجرای معامله در زمان سررسید، خریدار باید به فروشنده پرداخت کند. در قبال پرداخت این مبلغ فروشنده موظف می‌شود در صورت درخواست خریدار، در موعد مقرر پول را دریافت و دارایی پایه را به همان میزانی که در قرارداد مشخص شده به خریدار واگذار یا از او خریداری کند.

مثلاً قیمت سهمی اکنون در بازار بورس ۹۰۰ تومان است. قراردادی بین خریدار و فروشنده بسته می‌شود که بر طبق آن در صورت درخواست خریدار در ۶ ماه آینده، فروشنده باید ۱۰۰۰ سهم از همان نماد را به قیمت ۱۰۰۰ تومان (قیمت اعمال) به خریدار اختیار معامله واگذار کند و در عوض امضای این قرارداد خریدار ۱۰ درصد از مبلغ کل معامله (تعداد سهام * قیمت اعمال) یعنی ۱۰۰,۰۰۰ تومان را در زمان عقد قرارداد به فروشنده پرداخت می‌کند. پس از شش ماه اگر خریدار مایل به انجام قرارداد بود، می‌تواند با پرداخت یک میلیون تومان، هزار سهم از آن نماد را از فروشنده دریافت کند، حتی اگر قیمت روز سهم پس از ۶ ماه به ۲۵۰۰ تومان رسیده باشد، که این سود زیادی را برای خریدار به همراه دارد.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

1- قرارداد اختیار خرید: دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی منـدرج در قرارداد را با قیمت مشخصی (به قیمت توافقی) در دوره زمانی معینی بخرد.
2- قرارداد اختیار فروش: این قرارداد به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد.

سود قرارداد اختیار معامله

در قرارداد اختیار خرید، اگر پس از عقد قرارداد قیمت دارایی پایه رشد کرده باشد، اختیار معامله ارزشمند‌تر شده و خریدار می‌تواند با اعمال آن و خرید دارایی پایه با قیمت توافقی و سپس فروش آن در بازار آزاد از این اختلاف قیمت سود کسب کند.

در قرارداد اختیار فروش، اگر پس از عقد قرارداد قیمت دارایی پایه کمتر شود، اختیار معامله ارزشمندتر شده و خریدار می‌تواند با خرید دارایی پایه با قیمت بازار آزاد و سپس فروش آن با قیمت توافقی در قرارداد از این اختلاف قیمت سود کسب کند.

سود فروشنده قرارداد اختیار معامله، به قیمت اختیار که در ابتدای عقد قرارداد از خریدار دریافت می‌کند، محدود است که تنها در صورت عدم استفاده خریدار از قرارداد امکان پذیر است، چون با استفاده خریدار از قرارداد، فروشنده موظف به خرید دارایی پایه و ارائه آن به خریدار و یا خرید دارایی پایه از خریدار است، که می‌تواند با زیان بالایی همراه باشد.

زیان قرارداد اختیار معامله

زیان خریدار اختیار معامله، تنها به قیمت اختیار محدود است که در ابتدای عقد قرارداد پرداخت شده‌ است و در صورت عدم استفاده از قرارداد، آن را از دست می‌دهد. اما در صورتی که فروشنده‌ی اختیار خرید، کالای مورد معامله را در اختیار نداشته باشد، این زیان می‌تواند بسیار سنگین باشد. لازم به تاکید است که معامله در این بازار ریسک بالایی به همراه دارد (دامنه‌ی نوسان قیمت اختیار در قرارداد‌های اختیار معامله، آزاد می‌باشد). در نتیجه بهره‌مندی از دانش کافی و آموزش لازم در زمینه سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار و بازار آتی، برای سرمایه‌گذاری در این بازار ضروری می‌باشد.

بنابر آنچه که گفته شد میتوانیم بگوییم در اختیار معامله چهار موقعیت وجود دارد :

۱- خرید اختیار خرید

دارنده این موقعیت حق دارد مقدار مشخصی از دارایی مبنا را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید که در مشخصات قرارداد می باشد ، خرید نماید.دارنده این موقعیت از افزایش قیمت ها تا تاریخ سررسید سود خواهد برد.یعنی زمانی که خریدار پیش بینی می کند قیمت دارایی پایه نسبت به قیمت اعمال در تاریخ سررسید بیشتر باشد.

۲- فروش اختیار خرید

فروشنده این اختیار متعهد است به فروش تعداد معینی از دارایی پایه در تاریخ سررسید و به قیمت مشخص به خریدار . دارندگان این موقعیت از کاهش قیمت ها سود خواهند برد . آن ها پیش بینی می کنند که قیمت سهام تا سررسید روند نزولی داشته و یا به قیمت اعمال برسد .یعنی قیمت دارایی در زمان سررسید به گونه ای باشد که احتمال رود خریدار اختیار خرید از اعمال اختیار خود صرف نظر کند. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.

۳-خرید اختیار فروش

خریدار این قرارداد حق دارد که تعداد مشخصی از دارایی را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید به فروشنده اختیار ، بفروشد. در این حالت خریدار در صورتی سود خواهد برد که پیش بینی نماید ، قیمت دارایی پایه درتاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال باشد.

۴-فروش اختیار فروش

دارنده آن تعهد میکند که تعداد مشخصی از دارایی را در تاریخ سررسید و به مبلغ معین از خریدار این اختیار ، بخرد .سود دارنده این موقعیت زمانی است که پیش بینی نماید قیمت ها در تاریخ سررسید به حدی بالا رود و یا با قیمت اعمال مساوی شود که خریدار این موقعیت از اعمال اختیار خود صرف نظر نماید. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.

مزایای استفاده از اختیار معامله

بیمه دارایی: در بازار جهانی پس از خرید یک دارایی پایه، می‌توان با خرید اختیار فروش، زیان را در معامله به صفر رساند. در صورت ریزش قیمت دارایی پایه، می‌توان از اختیار فروش استفاده کرده و دارایی پایه را به همان قیمت خرید، فروخت. در نتیجه زیان معامله به صفر می‌رسد.

کم کردن ریسک معاملات: شخصی که قصد خرید یک دارایی پایه را دارد، می‌تواند به جای خرید دارایی پایه، اختیار خرید آن را خریداری کند. در صورت ریزش قیمت دارایی مذکور شخص فقط به اندازه‌ی مبلغ اختیاری که پرداخت کرده است، دچار زیان می‌شود.

دامنه‌ی نوسان آزاد: آزاد بودن دامنه‌ی نوسان در نمادهای اختیار معامله، می‌تواند میزان سودآوری را به مراتب افزایش دهد.

تفاوت بازار آتی و اختیار معامله

- در بازار آتی پس از عقد قرارداد، فروشنده و خریدار ملزم به انجام تعهدات می‌باشند. اما در بازار اختیار معامله این تعهد، تنها محدود به فروشنده است.
- کارمزد اختیار معامله(کارمزد کارگزاری، بورس کالا و سازمان بورس) در بازار آتی برای هر معامله در حدود ۳۰۰۰ تومان است. اما در بازار اختیار، تنها کارمزد کارگزاری از معامله‌گر به مبلغ ۱۶۰ تومان اخذ می‌شود.
- چون دامنه‌ی نوسان در بازار اختیار بر خلاف بازار آتی آزاد است، ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار بسیار زیاد است، اما پتانسیل رشد و سودآوری آن نیز به همان انداره بیشتر است.

نماد اختیار معامله

نماد اختیار معامله از چند بخش تشکیل شده است:

حرف اول: در اختیار خرید، حرف “ض” نشانه اختیار خرید بودن نماد را نشان می‌دهد و در اختیار فروش، حرف “ط” نشان دهنده‌ی این مطلب است.
چند حرف بعدی: مخفف نام سهم اصلی است.
کد اختیار: یک کد که برای هر نماد با هر قیمت و هر سررسید منحصر به فرد است.

مثلاً ضخود2016 : اختیار خرید سهم خودرو به قیمت 1600 ریال در تاریخ 1401/02/07 را دارا می‌باشد و این مفهوم را می رساند که خریدار این نماد پیش بینی می کند که تا تاریخ 7 اردیبهشت سال 1401 قیمت دارایی پایه بیشتر از 1600 ریال شود و بابت این قرارداد حاضر است مبلغ 534 ریال (قیمت درج شده در تابلو) پرداخت کند.

و به عنوان نمونه ای دیگر، اختیار فروش نماد خودرو به صورت زیر خواهد بود :

تصویر بالا این مفهوم را می رساند که خریدار پیش بینی می کند قیمت سهام خودرو در آینده ریزشی خواهد بود و قیمت زیر 1800 ریال شود و حاضر است برای این قرار داد مبلغ 70 ریال پرداخت کند، چنانچه قیمت دارایی پایه (خودرو) در تاریخ سررسید کمتر از 1800 ریال شود، دارنده قرارداد وارد سود شده و می تواند قرارداد خود را بصورت نقدی یا فیزیکی (برگه سهم) مطالبه نماید. اما چنانچه قیمت سهم خودرو در روز سررسید بیشتر از 1800 ریال شود، دارنده قرارداد وارد زیان شده و آن مبلغی را که بعنوان قرارداد (پریمیوم) واریز کرده بود را از دست می دهد.

برای سرمایه‌گذاری در این بازار تحلیل‌هایی مانند تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و مدیریت سرمایه و برخورداری از دانش لازم می‌باشد. یادگیری و شرکت در کلاس آموزش‌ بورس قدم بزرگی را در راستای سودآوری در این بازار نوپا به همراه خواهد داشت و به کسب سود مستمر در این نوع معاملات نیز کمک می‌کند.

هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معامله شیکاگو چیست؟

هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معامله شیکاگو چیست؟

هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیاری شیکاگو (Chicago Board Options Exchange – CBOE) در سال 1973 به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار قراردادهای اختیار معامله با تمرکز بر دارایی‌ها، شاخص‌ها و نرخ‌های بهره افتتاح شد. در سال 2010، این شرکت به یک شرکت سهامی عام تبدیل شد و برند خود را به بازارهای جهانی CBOE (CBOE Global Markets) تغییر داد.

معامله‌گران این بازار را به اختصار CBOE‌ (با تلفظ “see-bo”) می‌نامند. هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معاملهٔ شیکاگو هم‌اکنون یک شرکت هولدینگی و یک بورس معاملات دارایی‌های اساسی می‌باشد. CBOE همچنین خاستگاه شاخص نوسان (Volatility Index – VIX) می‌باشد که امروزه کاربرد بسیار گسترده‌ای برای شناخت نوسانات بازار پیدا کرده است. (اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد بورس ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «بورس چیست؟» را مطالعه نمایید.)

نکات مهم:

• به هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معاملهٔ شیکاگو (CBOE)، (the CBOE) و یا حتی برای ساده‌تر بودن «بورس قراردادهای اختیار معامله – Options Exchange» نیز اطلاق می‌گردد.
• در سال 2010 شرکت برند (هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معامله شیکاگو) خود را به بازارهای جهانی CBOE تغییر داد.
• CBOE هم‌اکنون یک کمپانی هولدینگی می‌باشد و بورس معاملات به‌عنوان یکی از دارایی‌هایش می‌باشد.
• CBOE خاستگاه شاخص نوسان بازار (Volatility Index – VIX) و بسیاری از دیگر ابزارهای اندازه‌گیری نوسان بازار می‌باشد.

درک کامل هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معاملهٔ شیکاگو (CBOE)

CBOE امکان معامله کردن در دسته‌های وسیعی از دارایی‌ها و حالات مختلف، مانند قراردادهای اختیار معامله، آتی، سهام ایالات متحده آمریکا اروپا، محصولات معامله‌شده در بورس (Exchange – Traded products, ETPs)، فارکس (Global Foreign Exchange – FOREX – FX) و چندین دارایی تولیدی نوسان‌پذیر را فراهم کرده است.

CBOE امکان معامله کردن در دسته‌های وسیعی از دارایی‌ها و حالات مختلف، مانند قراردادهای اختیار معامله، آتی، سهام ایالات متحده آمریکا اروپا، محصولات معامله‌شده در بورس (Exchange – Traded products, ETPs)، فارکس (Global Foreign Exchange – FOREX – FX) و چندین دارایی تولیدی نوسان‌پذیر را فراهم کرده است. این بازار از لحاظ ارزش معاملات بزرگترین بازار بورس سهام اروپا و بزرگترین بازار معاملهٔ قراردادهای آتی در ایالات متحده آمریکا می‌باشد. همچنین این بازار در ردهٔ دوم بزرگ‌ترین گردانندهٔ بورسی ایالات متحده و بزرگترین بازار جهانی معاملات ETP قرار می‌گیرد.

این بورس دارای تاریخی غنی می‌باشد که شامل شکل‌گیری شرکت تهاتری CBOE که بعدها تبدیل به شرکت تهاتر قرارداد اختیار معامله (Options Clearing Corporation – OCC) شد، شرکتی که تمامی تهاترهای قراردادهای اختیار معامله را در آمریکا انجام می‌داد.

کسب‌وکار CBOE به‌سطحی فراتر از یک عامل معاملاتی گسترش یافت و در سال 1985 موفق به ایجاد بنیاد قراردادهای اختیار معامله شد که بازوی آموزشی CBOE می‌باشد و به‌عنوان مکانی برای آموزش سرمایه‌گذاران سراسر جهان در مورد بازارهای اختیار معامله افتتاح شد. به‌علاوه، این شرکت سمینارها، وبینارها (سمینار تحت وب) و کلاس‌های آنلاین را برگزار می‌کند که دوره‌هایی مانند «آموزش برای افراد حرفه‌ای» را ارائه می‌دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فارکس (بازار مبادلات ارزهای خارجی) می‌توانید از مطلب آموزشی «بازار مبادلات ارزهای خارجی (فارکس) چیست؟» دیدن نمایید.

تولیدات CBOE

این بورس دسترسی به طیف وسیعی از محصولات را ارائه می‌دهد که البته شامل قراردادهای اختیار معاملهٔ خرید و فروش هزاران سهام عمومی مبادله شده می‌شود، البته در کنار این‌ها، اجازهٔ دسترسی به معاملهٔ صندوق‌های مبادله شده در بورس (Exchange – Traded Funds, ETFs) و اسناد مبادله‌شده در بورس (Exchange – Traded notes, ETNs) را می‌دهد.

سرمایه‌گذاران معمولاْ از این محصولات برای تولید درآمد از طریق فروش قراردادهای اختیار معامله خرید (Covered Calls: به فرایندی گفته می‌شود که طی آن صاحبان قراردادهای اختیار معامله خرید آن‌ها را فروخته و معادل دارایی پایه پول به‌دست می‌آورند.) یا قراردادهای اختیار معاملهٔ فروش محافظت‌شده با پول نقد (Cash–Secured Puts: قراردادهایی هستند که در حین امضا شدن، به‌همان اندازه پول برای خرید سهام در اختیار طرف مقابل قرار می‌دهند) استفاده می‌کنند.

همچنین قراردادهای آتی‌ای برای سهام و شاخص بخش‌های مختلف، شامل Standard and Poor’s 500، S&P 100، شاخص میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average – DJI)، شاخص‌های راسِل (Russell Indexes)، شاخص‌های منتخب FTSE (Financial Times Stock Exchange Group)، شاخص‌های نَزدَک (NASDAQ)، شاخص‌های MSCI (Morgan Stanley Capital International) و شاخص بخش‌های مختلف صنعتی شامل 10 بخش لحاظ شده در شاخص S&P 500 می‌شود.

امکانات بازار بورس تولیدات CBOE

این بازار بورس، شاخص‌های رسانه‌های اجتماعی را نیز با امکانات متعدد اختیار معامله ارائه می‌دهد،‌ امکاناتی از نوسان بازارهای اختیار قبیل Put Writing, ‌Butterfly, Spread, Collar

این بازار بورس، شاخص‌های رسانه‌های اجتماعی را نیز با امکانات متعدد اختیار معامله ارائه می‌دهد،‌ امکاناتی از قبیل Put Writing (استراتژی است که در آن خریدار قبول می‌کند که در صورت افزایش قیمت، قرارداد اختیار معامله را با قیمت پایه خریداری نماید و از اختلاف بین قیمت فعلی افزایش یافته و قیمت پایه ذکر شده در قرارداد کسب درآمد نماید.)،‌ Butterfly Spread (استراتژی‌ای که طی آن نرخ اسپِرِدهای روبه‌بالا و پایین ترکیب می‌شوند و شامل 4 اختیار خرید و 4 اختیار فروش می‌باشند.) و Collar (به‌عنوان «مانع پوشه‌ای» شناخته می‌شود و استراتژی‌ای از استراتژی‌های اختیار معامله (options) به‌شمار می‌رود که هدف از آن جلوگیری از ضررهای بزرگ می‌باشد. این استراتژی با جلوگیری از ضررهای بزرگ، هم‌زمان مانع کسب سودهای بزرگ نیز می‌شود.)

در نهایت، شاخص نوسانات (Volatility Index – VIX) که به‌عنوان فشارسنج اصلی نوسانات بازار ایفای نقش می‌کند. این شاخص براساس قیمت‌های لحظه‌ای «قراردادهای اختیار معامله Near the money» (Near the money؛ قراردادهایی که در آن‌ها قیمت ورودی قرارداد – Strike Price – نزدیک به قیمت کنونی بازار می‌باشد.) در شاخص S&P 500 – SPX اندازه‌گیری می‌شود و جهت ارائهٔ بازتابی از دید کلی مورد انتظار سرمایه‌گذاران از نوسانات 30 روز آینده بازار طراحی شده است.

معامله‌گران شاخص نوسانات (Volatility Index – VIX) را «درجه ترس» بازار می‌نامند زیرا زمانی که بازار بسیار نوسانی بوده و ثبات نوسان بازارهای اختیار ندارد، این شاخص به سطوح بالای خود حرکت می‌نماید.

شاخص نوسانات (Volatility Index – VIX) همچنین به‌عنوان شاخص پرچم‌دار نوسانات فرنچایز بازارهای جهانی CBOE شناخته می‌شود. این شامل شاخص‌های نوسانی بر پایهٔ شاخص‌های سهامی، صندوق‌های قابل‌معامله (Exchange traded Funds – ETFs)، سهم‌های منفرد، کالاها و دیگر شاخص‌های اختصاصی می‌شود.

اگر در مورد مقاله هیئت بازرگانی معاملات قراردادهای اختیار معامله شیکاگو نقطه نظر یا سوالی دارید حتما در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.