اهرم مالی چیست و چه نقشی در سرمایه گذاری بورس دارد؟
امروز قصد داریم در باره ی اهرم مالی که یک نوع سود و یا زیان به کار می رود و مردم در این باره صحبت می کنند بپردازیم برای کسب اطلاعات بیشتر همراه IranBourse تا انتهای مطالب باشید.
اهرم مالی و سرمایه گذاری
اهرم مالی و سرمایه گذاری به معنای سود و زیان است که به طور دقیق اگر بخواهیم بگوییم به معنای قرض گرفتن پول به منظور چند برابر کردن درآمد حاصل ازآن است. به فرض مثال که شما دارای 10 تومن پول هستید و با آن به داد و ستد می پردازید و از آن سود حاصل می شود حال به کارگذار می روید و از او 50 تومن پول قرض می گیرید حال همین معامله را بر روی سودی که از قبل حاصل شده است.
در کنار این 50 تومن می گذارید و دوباره به معامله می پردازید مثلا شما 60 تومن دارید و با آن معامله می کنید، حال سود شما در کنار همه پول شده است 70 تومن شما پول قرض گرفته شده را پس می دهد و سود را برای خود نگه می دارید. امیدوارم با این مثال معنای اهرم مالی را درک کنید.
- مقاله بهترین سرمایه گذاری با پول کم می تواند نقش موثری در افزایش سرمایه شما داشته باشد.
دغدغه های امروزی مردم
یکی از دغدغه های افراد این است که بتوانند پول بیشتری به دست آورند به همین دلیل اگر سرمایه ای داشته باشند به این می اندیشند که آن را کجا سرمایه گذاری بکنند که پول بیشتر از آن سرمایه به دست آورند. برای این کار ابتدا شخص باید تمام جوانب و روش های کسب پول بیشتر را بداند و درباره ی آن تحقیق کند تا بتواند به درستی از پول استفاده و آن را بیشتر کند.
یکی ازروش های مهم برای کسب سود بیشتر استفاده از اهرم مالی است. این کار به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا بتوانند سودی بیشتر از سود سرمایه خود کسب کنند. این روش به افراد و شرکت ها فرصت های سرمایه گذاری و بدست آوردن سود بیشتری را ارائه می دهد و هم چنین مورد اعتماد شرکت ها و سهامدارن هستند.
اهرم مالی و ارزش شرکت
این روز ها شرکت های بورس برای تامین منابع و درآمد شرکت به جای این که تعداد سهامداران را بیشتر بکنند از این کار استفاده می کنند زیرا این کار به نفع شرکت و مدیران آن است. حال به آن می پردازیم مزیتی که استفاده از آن دارد این است که اهرم مالی نسبت به منتشر کردن سهام جدید که می دهند و دعوت سرمایه گذاران برای آن، در این است که سودهای افزایش یافته از جای سرمایه گذاری های جدید، بین همه ی سهامداران توزیع نمی‌شوند.
البته نکته مهمی که باید بدانیم این است که اگر برنامه های توسعه ای طبق پیش بینی شرکت ها و سودی که در نظر گرفته اند پیش نرود، ممکن است بدهی بسیار زیادی از محل اهرم مالی برای شرکت ها و سهامداران ایجاد شود که شرکت مجبور است تا از محل سود سهامداران این بدهی‌ها را تسویه و پرداخت کند.
بالا رفتن ریسک سرمایه گذاری
یکی دیگر از نکاتی که باید بدانیم این است که استفاده از اهرم مالی در حالی که باعث می شود سهامدارن یا شرکت ها بازدهی های بیشتری را کسب کنند، باعث بالا رفتن ریسک سرمایه گذاری آنها نیز می شود یعنی این کار همراه با ریسک زیادی می باشد.
هر چه استفاده از آن بیشترشود، افراد ریسک بیشتری را باید بپذیرند چرا که این دو رابطه مستقیم با هم دارند. برای همین زمانی که از اهرم برای سرمایه گذاری استفاده می کنید اگر سرمایه گذاری مطابق با پیش‌بینی ها پیش نرود یعنی مطابق برنامه ریزی های از قبل تعیین شده پیش نرود، زیان احتمالی خیلی بزرگ تر از زمانی می شود که از اهرم استفاده نشده است.نکات مهم در مورد سود مرکب
اهرم سود و زیان را بسیار بیشتر می کند پس شرکت ها و افرادی که می خواهد در این کار از اهرم استفاده کنند باید بدانند که این کار علاو بر سود زیاد امکان داشتن ضرر زیاد را هم دارد پس قبل از این کار شما باید آدم ریسک پذیری باشید.
- همچنین پیشنهاد می شود مقاله مدیریت ریسک را نیز مطالعه کنید.
اهرم مالی فرمول
حال در این قسمت می خواهیم ازطرز استفاده از آن و سود آن و چگونه محاسبه کردن آن صحبت کنیم. نسبت سود از هر سهم که با توجه به درآمد های نوسانی شرکت همراه است در نتیجه تغییرات ساختار آن را اندازه گیری می کند، درجه آن برای واحد تغییر درآمد های قبل از بهره و مالیات آن در ریاضی بدست می آید.
هرچه درجه هرم بالاتر باشد سود هر سهم نوسان پذیر تر می شود و هم چنین توجه داشته باشید که هزینه بهره ثابت است اهرم سودها و سود هر سهام را بزرگنمایی می کند که وقتی درآمد عملیاتی افزایش می‌یابد، نشانه خوبی است اما می‌تواند در طول دوران سخت اقتصادی و زمانی که درآمد عملیاتی تحت فشار است، مشکل ساز باشد.
اهرم مالی و سیاست ساختار سرمایه
اهرم مالی و عملیاتی بسیار حائز اهمیت می باشد که در این قسمت به آن می پردازیم. ارزش گذاری یکی از موضوعات مهم در زمینه سرمایه گذاری می باشد، به همین باید مدل های ارزش گذاری آن و چگونگی تقسیم سود و عوامل موثر بر روی آن مورد بررسی قرار بگیرد.
آزمون فیشر یکی بهترین آرمون ها برای تعیین معنادار بودن معادله استفاده شده است، بین متغیرهای نسبت همه بدهی به کل حقوق صاحبان سهام (کسانی که سهام دارند)، نسبت همه بدهی دراز مدت به کل دارایی و نسبت کل بدهی به کل سرمایه با معیار ارزیابی عملکرد بازده دارایی‌ها رابطه معنادار وجود داشته است ولی به خاطر داشته باشید که ارتباط هیچ کدام از این متغیرهای مستقل با متغیر کیو توبین معنادار نیست.
اهرم مالی محاسبه اش کاری بسیار آسان برای کسانی که در این زمینه مهارت دارند و با تجربه هستند آسان است، اغلب محاسبه این کار توسط فرمول های خاصی صورت می گیرد.
اهرم مالی و عملکرد شرکت
اهرم های مالی و عملیاتی باید با یک دیگر رابطه داشته باشند، که در این قسمت به آن می پردازیم.
تحقیق ها انجام می شود تا تاثر آن بر روی بتا، اهرم مالی بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در چهار صنعت فلزات اساسی، پتروشیمی، سیمان و دارو است پیش بینی و تخمین زده شوند.
به این منظور45 شرکت فعال در زمینه بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1386 تا 1391 به‌عنوان نمونه بررسی و انتخاب شده اند و کارشناسان مربوطه به تحقیق آن پرداخته اند. هم چنین سایت هایی وجود دارند که در که در این زمینه وآگاهی بیشتر افراد مطالبی را با نام اهرم مالی pdf گذاشته کند که می توانید این پی دی اف ها دانلود کنید و از این مطالب استفاده کنید.
نسبت آن باید یک نسبت مشخص واستاندارد باشد تا کسانی که می خواهند بتوانند به راحتی از نسبت در سود سهام خود استفاده کنند و تخمین هایی برای آینده بزنند.
نسبت اهرم مالی چیست؟
تحقیق گران به تحقیق نسبت اهرم مالی پرداخته اند که نتیجه آن این است که این کار باعث توان بازپرداخت بدهی های شرکت در زمان سررسید شان است و می توانند از این نسبت ها استفاده کنند. این نسبت ها می توانند میزان تأمین مالی شرکت را از منابع خارجی نشان هم چنین با استفاده از نسبت ها افراد در این کار می‌توانند بفهمند که شرکت برای پرداخت بدهی های خود به تأمین مالی اضافی می پردازند یا تلاش می‌کنند سررسید بدهی ها را تمدید نمایند یا خیر.
قوانین شرعی در ایران
در ایران با توجه قوانین و مقرراتی حکم شرعی اهرم مالی باید در نظر گرفته شود، این کار توسط افرادی که هم در زمینه این کار و هم در زمینه قوانین اسلامی مهارت های لازم را دارند صورت می گیرد. یکی مرجع تقلید گفته است درآمد حاصل از این کار قمار به حساب نمی آید و کسانی که می خواهند می توانند در این کار مشارکت کنند.
منظور از اهرم مالی
در سایت ها و هم چنین سایت بورس مقاله اهرم مالی وجود دارد که در آن به طور کامل به این موضو پرداخته شده است و مناسب کسانی است که می خواهند در این زمینه اطلاعاتی داشته باشند. تعریف اهرم مالی به این گونه است که این کار به منظوراستفاده از انواع روش های مالی و یا بدهی می شود که در آن با افزایش نرخ بازده همراه است. اهرم های مالی مناسب هر شخص و یا شرکتی است که از ریسک کردن لذت می برند و می توانند با ریسک بالا سود و یا بعضی اوقات ضرر کنند.
خیلی ها می پرسند که اهرم های مالی چیست به طور کلی برای افزایش سرمایه و کسب کار استفاده می شود.
اهرم مرکب در مدیریت مالی
اهرم مرکب در مدیریت مالی بسیار اهمیت دارد این نسبت می‌تواند بسیار مفید باشد، چون اثر ترکیب اهرم های عملیاتی و مالی و اثری که این ترکیب بر درآمدهای شرکت دارد خلاصه می کند که برای کسانی که در این مار هستند بسیار مهم و حائز اهمیت است. همه شرکت ها از اهرم های عملیاتی و مالی استفاده نمی‌کنند چرا که فکر می کنند که کاری بیهوده و زمان گیری است ولی این یک اشتباه بزرگ است که در حق خود و شرکت می کنند چرا که اگر این کار را بکنند به نفع همه سهامداران و شرکت است.
روش استاندارد مدیریت
برای این کار می توانند از فرمول هایی استفاده کنند که دارای استاندارد بوده و می توانند تخمین بزنند. این را هم بهتر است که بدانید که شرکتی با سطح تقریبا بالای اهرم مرکب، ریسکی تر از شرکتی با اهرم مرکب کمتر در نظر گرفته می شود واین به دلیل مبالغ گذاشته شده است، چون اهرم بالا به معنی هزینه های ثابت بیشتر برای شرکت است. بنابراین شرکت ها و یا کسانی که ریسک پذیر نیستند بهتر است که از مبلغ کم شروع کنند.
سوالات متداول درباره اهرم مالی
یک نوع سود و یا زیان به کاری بشمار می رود که مناسب سهامداران و شرکت ها است.
خیر اهرم مالی از نظر شرعی مشکل ندارد زیرا قمار به حساب نمی آید.
اهرم مرکب در مدیریت مالی بسیار اهمیت دارد این نسبت می‌تواند بسیار مفید باشد، چون اثر ترکیب اهرم های عملیاتی و مالی و اثری که این ترکیب بر درآمد های شرکت دارد خلاصه می کند.
مهلت استفاده از مزایای قانون حذف سود مرکب پایان یافت
به گفته یاسر مرادی تا پایان مهلت استفاده از مزایای قانون حذف سود مرکب تنها یک هفته باقی مانده است.
به گزارش جی پلاس، وی افزود: مشمولین این قانون باید تا ۳۱ خرداد درخواست خود را به بانک ارائه کنند؛ چراکه این مهلت با توجه به تاکیداتی که شده، به هیچ وجه تمدید نخواهد شد.
مرادی به مشمولین این قانون و حتی افرادی که در خصوص شمول یا عدم شمول مزایای این قانون در مورد خود ابهام دارند توصیه کرد حتماً درخواست خود را به صورت اظهارنامه قضائی یا نامه رسمی به بانک خود ارائه و شماره ثبت نامه را دریافت کنند تا در صورت هرگونه اختلاف و مشکلات بعدی این درخواست قابلیت پیگیری داشته باشد؛ چراکه هرچند قانون مکانیزمی برای اعتراض به محاسبات و نحوه اقدام بانکها تعیین نکرده اما قطعاً تخلفات احتمالی امکان پیگیری در مراجع نظارتی و قضائی را خواهد داشت.
این مشاور حقوقی بانکی با بیان اینکه تمامی بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی مشمول این قانون می‌شوند و باید آن را برای بدهکاران خود اجرا کنند، تصریح کرد: این مصوبه در خصوص افرادی است که قصد دارند بدهی خود را که ناشی از تسهیلات واحدهای تولیدی است به طور «تسویه نقدی» پرداخت کنند. تمام یا بخشی از تسهیلات این افراد باید تا پایان سال ۹۷ سررسید شده باشد و پس از اعلام میزان بدهی توسط بانک، فرد بدهکار باید حتماً به طور نقدی آن را تا پایان آذر ۹۹ پرداخت کند.
مسئول شبکه اطلاع‌رسانی حقوق بانکی با اشاره به اینکه بانکها تا پایان مرداد ماه باید میزان بدهی واقعی مشمولان پس از حذف سود مرکب را به آنها اعلام کنند، تاکید کرد که این قانون مشمول تسهیلات ارزی و تسهیلاتی که از جمله اموال و دارایی‌های بانک‌هاست - از جمله آنهایی که ملک آنها تملیک شده و بانک اجاره به شرط تملیک داده یا بحث اقاله نکات مهم در مورد سود مرکب بانکها در خصوص آن ایجاد شده- مشمول این دستورالعمل نمی‌شوند و این بخشنامه تنها مشمول تسهیلات ریالی است.
مرادی خاطرنشان کرد: ماده دوم دستورالعمل اجرایی بانک مرکزی تصریح دارد که مطالبات ناشی از تسهیلات ریالی که قرارداد ملاک محاسبه آنها در سامانه سمات بانک مرکزی (سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات) در بخش‌های کشاورزی، جنگلداری، شیلات، استخراج معادن، صنعت، ساختمان و تأمین آب، برق و گاز پرداخت شده باشد، مشمول این دستورالعمل هستند. بر این اساس بانک مرکزی تسهیلات واحدهای تولیدی را محدود به بخش‌های کشاورزی، معادن، صنعت و ساختمان کرده است که با هدف ایجاد، توسعه و تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده باشند.
وی در خصوص اینکه چه نوع تسهیلاتی مشمول استفاده از مزایای این قانون می‌شوند، گفت: این دستورالعمل بیشتر به نفع افرادی است که تسهیلات آنها در شبکه بانکی چندین بار امهال یا به نوعی تجمیع و تقسیط شده و بانک عامل سود و وجه التزام را با یکدیگر جمع و در قالبی جدید به او پرداخت کرده که این امر باعث ایجاد ربح مرکب و تورم بدهی فرد بدهکار شده است و درخصوص افرادی که امهال های متعدد نداشته‌اند، تنها ۶ درصد از بدهی این افراد که جریمه آنها بوده، بخشیده می‌شود.
مسئول شبکه اطلاع‌رسانی و مشاوره حقوقی بانکی اظهار داشت: افرادی که قرارداد اولیه اعطای تسهیلات جایگزین یا تجدید و امهال شده تسهیلات آنها قبل از اول فروردین ۹۳ منعقد شده، آخرین قرارداد آنها قبل از این تاریخ ملاک محاسبه تلقی می‌شود. قرارداد قبل از اول فروردین ۹۳ نیز با همان نرخ براساس مصوبه شورای پول و اعتبار محاسبه می‌شود و تا روز تسویه، تمامی قراردادهای امهالی دیگر کان لن یکن تلقی می‌شوند.
مرادی درباره اینکه اگر که قرارداد تسهیلات گیرنده بعد از اول فروردین ۹۳ باشد، مبنای محاسبه چه طور خواهد بود، نیز توضیح داد: در این خصوص قراردادی ملاک محاسبه قرار می‌گیرد که به عنوان اولین قراردادی بین فرد و بانک امضا شده است. قانونگذار اول فروردین ۹۳ را به عنوان تاریخ ملاک و مشخص تعیین کرده و هر کدام از قراردادها را که به این تاریخ نزدیک باشند مبنای محاسبه قرار می‌دهد.
این کارشناس حقوق بانکی درباره روند اجرایی این قانون نیز اظهار داشت: پس از پایان ثبت درخواست‌ها در آخر خرداد، بانک مکلف است تا اطلاعات مشتری از جمله درخواست، تاریخ و نوع قرارداد، مبلغ اصل قرارداد، نرخ سود و تاریخ سررسید اقساط را به همراه کد ملی، شناسه ملی و مانده بدهی در سامانه‌ای قرار دهد که خود مکلف به طراحی و ایجاد آن است و باید امکان دسترسی به این سامانه را به بانک مرکزی بدهد.
مسئول شبکه اطلاع رسانی حقوقی بانکی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی بانکها را ملزم کرده که در محاسبات خود باید توجه داشته باشند که به هیچ عنوان سود و وجه التزام به سود پس از سررسید تعلق نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: بانکها حتماً باید میزان پرداختی‌های مشتریان در طول مدت پرداختی تسهیلات را بین اصل و سود قبل از سررسید و سود پس از سررسید را تقسیم بالنسبه کنند.
این کارشناس حقوق بانکی یکی از نکات مهم این دستورالعمل را تعیین سقف تسهیلات برای افراد حقیقی ۵۰۰ میلیون تومان و برای افراد حقوقی ۲ میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی در تبصره ۲ ماده هفتم این دستورالعمل تصریح کرده که اگر بدهی بیش از حدود تعیین شده در این ماده باشد، قرارداد مزبور مشمول مفاد دستورالعمل نخواهد شد.
خبر شیرین بهره مرکب بانکی برای بدهکاران بانک
بهره مرکب با مصوبه شورای پول و اعتبار از تسهیلات معوق حذف شده و بر این اساس، بانکها حق دریافت سود از وجه التزام وام های معوق را ندارند.
یاسر مرادی، کارشناس حقوق بانکی در گفتگو با خبرنگار مهر از ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی در خصوص عدم تقسیط وجه التزام و بهره مرکب با مصوبه شورای پول و اعتبار از تسهیلات معوق حذف شده و بر این اساس، بانکها حق دریافت سود از وجه التزام وام های معوق را ندارند.
از سوی بانکها خبر داد و گفت: در گذشته به این دلیل که قانون عملیات بانکداری بدون ربا در مورد بدهکاران بانکی مسکوت بود، برخی بانکها از این فرصت استفاده کرده و پس از سررسید تسهیلات بانکی، مدت افزایش بازپرداخت را برای مشتریان افزایش داده و در قبال این کار، سود بیشتری را از مشتریان دریافت می‌کردند.
این در حالی است که این رفتار بانکها در مورد عقود مشارکتی درست است و می‌توان اگر موضوع مشارکت باقی باشد، مدت قرارداد را افزایش داده و سود بیشتری از تسهیلات گیرنده دریافت کرد، اما اگر عقود مبادله‌ای منعقد شده باشد، این موضوع دارای اشکال شرعی و قانونی است.
وی افزود: مطابق با عقود طراحی شده، اگر یک کالا یکبار فروخته شده باشد، امکان این وجود ندارد که آن را مجدد مبادله کرده و در قبال این کار، سود بیشتری از مشتری طلب کنیم؛ به همین دلیل هم شورای پول و اعتبار پس از بررسی‌های مداوم، مصوبه‌ای را صادر کرد تا این موضوع را سامان دهد.
این کارشناس حقوق بانکی خاطرنشان کرد: بر این اساس، بانک مرکزی در دستورالعملی که شهریورماه سال ۹۶ ابلاغ کرده ، شیوه جامع امهال مطالبات بانکی را به تمامی بانکها ابلاغ کرده است که بر اساس آن بانکها اجازه ندارند که وجه التزام را تقسیط کرده و مجدد از آن سود مطالبه نمایند.
وی گفت: در این زمینه، فارغ از نکات مهمی که در داخل دستورالعمل بانک مرکزی در خصوص امهال مطالبات بانکی وجود دارد و شیوه‌های امهال و نحوه آن را به بانکها تکلیف می‌کند.
در بخشنامه جدید تاکید شده که اعمال سلیقه در خصوص وجه التزام از سوی بانکها کنار گذاشته شده و شیوه واحدی در شبکه بانکی در پیش گرفته شود؛ اما نکته مهم این است که در گذشته، وقتی که برخی بانکها امهال مطالبات را انجام می‌دادند، از وجه التزام‌ها، مجدد وجه التزام دریافت می‌کردند که این خود، باعث ربح مرکب می‌شد.
به گفته مرادی، در ماده ۶ دستورالعمل جدید بانک مرکزی در خصوص بهره مرکب با مصوبه شورای پول و اعتبار از تسهیلات معوق حذف شده و بر این اساس، بانکها حق دریافت سود از وجه التزام وام های معوق را ندارند.
تصریح شده است که هرگونه امهال مطالبات بدهکاران بانکی، مستلزم تعیین تکلیف وجه التزام تاخیر تادیه دین بوده و در خصوص تعیین تکلیف آن نیز، دستورالعمل مشخص کرده که ممکن است این تسویه، نقدی یا اقساطی باشد و در ماده دیگری نیز اعلام کرده که در تمام روش‌های امهالی مورد استفاده از این دستورالعمل که بانکها می‌خواهند در روش‌های امهال از آن استفاده کنند.
به هیچ وجه نباید وجه التزام تاخیر تادیه دین، مشمول سود و وجه التزام باشد؛ این به معنای آن است که بانکها قبل از اینکه مطالب مشتریان را امهال کنند، ابتدا باید وجه التزام های تعبیه شده روی تسهیلات را تعیین تکلیف نموده و به صورت نقدی یا اقساط دریافت کنند.
بر اساس دستورالعمل جدید بانک مرکزی، بانکها برای امهال وام‌ها، ابتدا باید این وجه التزام شامل سود پس از سررسید به علاوه ۶ درصد را تعیین تکلیف کرده و آن را نقدا یا اقساطی از مشتری دریافت نمایند و سپس به سمت امهال بروند؛ یعنی بانک اجازه دریافت سود مجدد از این وجه التزام را ندارد
وی اظهار داشت: وجه التزام تعبیه شده بر روی تسهیلات فقط ۶ درصد نیست؛ در حالیکه عموم مردم فکر می‌کنند این رقم را به عنوان وجه التزام می‌پردازند؛ در حالیکه این وجه التزام مرکب از سود پس از سررسید، به علاوه ۶ درصد است.
یعنی اگر تسهیلاتی باید در مدت زمان ۲۴ ماه بازپرداخت می‌شد؛ اما مشتری پس از گذشت ۴ سال آن را پرداخت نکرده است، فقط برای دو سال آن مکلف است که سود بپردازد و برای دو سال بعد، فقط سود پس از سررسید را به علاوه شش درصد پرداخت خواهد کرد.
این کارشناس حقوق بانکی خاطرنشان کرد: بر اساس دستورالعمل جدید بانک مرکزی، بانکها برای امهال وام‌ها، ابتدا باید این وجه التزام شامل سود پس از سررسید به علاوه ۶ درصد را تعیین تکلیف کرده و آن را نقدا یا اقساطی از مشتری دریافت نمایند و سپس به سمت امهال بروند؛ یعنی بانک اجازه دریافت سود مجدد از این وجه التزام را ندارد.
وی افزود: از سوی دیگر برای بازپرداخت وجه التزام از سوی مشتریان، بانکها اجازه ندارند که بر روی تقسیط احتمالی که انجام می‌دهند، سود دریافت نمایند؛ چراکه در بسیاری از پرونده‌های مطالبات معوق، وجه التزام از اصل و سود تسهیلات بیشتر می‌شود.
به همین دلیل اکنون ممکن است که بانکها تمایلی به اقساط وجه التزام نداشته و مشتریان را الزام کنند تا به صورت نقدی این وجه التزام را بپردازند که رقم سنگینی برای مشتریان است لذا پیش بینی می شود که عمده مشتریان نتوانند این مبالغ را پرداخت کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در کل این دستورالعمل به نفع مشتریان است،پرداخت نقدی وجه التزام فشار زیادی را به مشتریان وارد خواهد آورد؛ اما نکته مهم آن است که ربح مرکب از تسهیلات معوق جمع می‌شود.
وی درخصوص واکنش بانکها به دستورالعمل بهره مرکب بانکی گفت: اخباری وجود دارد که کانون هماهنگی بانکها مذاکراتی را با بانک مرکزی شروع کرده تا اجرای این بخشنامه را مورد تجدیدنظر قرار دهد؛ به این معنا که ممکن است یکسری امتیازات درخصوص بحث ذخیره گیری از سوی بانک مرکزی برای بانکها در نظر گرفته شود؛ اما در هر حال هر گونه تغییری باید از سوی شورای پول و اعتبار مصوب شود.
پایان مهلت استفاده از مزایای قانون حذف سود مرکب
کارشناس ارشد حقوق بانکی با اشاره به مهلت قانونی برای استفاده بدهکاران از قانون تسهیل تسویه بدهی، گفت: تنها یک هفته به پایان مهلت استفاده از مزایای قانون حذف سود مرکب وجود دارند.
یاسر مرادی در گفتگو با مهر با اشاره به مهلت قانونی برای استفاده بدهکاران از قانون تسهیل تسویه بدهی، گفت: تنها یک هفته به پایان مهلت استفاده از مزایای قانون حذف سود مرکب وجود دارند.
وی افزود: مشمولین این قانون باید تا ۳۱ خرداد درخواست خود را به بانک ارائه کنند؛ چراکه این مهلت با توجه به تاکیداتی که شده، به هیچ وجه تمدید نخواهد شد.
مرادی به مشمولین این قانون و حتی افرادی که در خصوص شمول یا عدم شمول مزایای این قانون در مورد خود ابهام دارند توصیه کرد حتماً درخواست خود را به صورت اظهارنامه قضائی یا نامه رسمی به بانک خود ارائه و شماره ثبت نامه را دریافت کنند تا در صورت هرگونه اختلاف و مشکلات بعدی این درخواست قابلیت پیگیری داشته باشد؛ چراکه هرچند قانون مکانیزمی برای اعتراض به محاسبات و نحوه اقدام بانکها تعیین نکرده اما قطعاً تخلفات احتمالی امکان پیگیری در مراجع نظارتی و قضائی را خواهد داشت.
این مشاور حقوقی بانکی با بیان اینکه تمامی بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی مشمول این قانون می‌شوند و باید آن را برای بدهکاران خود اجرا کنند، تصریح کرد: این مصوبه در خصوص افرادی است که قصد دارند بدهی خود را که ناشی از تسهیلات واحدهای تولیدی است به طور «تسویه نقدی» پرداخت کنند. تمام یا بخشی از تسهیلات این افراد باید تا پایان سال ۹۷ سررسید شده باشد و پس از اعلام میزان بدهی توسط بانک، فرد بدهکار باید حتماً به طور نقدی آن را تا پایان آذر ۹۹ پرداخت کند.
مسئول شبکه اطلاع‌رسانی حقوق بانکی با اشاره به اینکه بانکها تا پایان مرداد ماه باید میزان بدهی واقعی مشمولان پس از حذف سود مرکب را به آنها اعلام کنند، تاکید کرد که این قانون مشمول تسهیلات ارزی و تسهیلاتی که از جمله اموال و دارایی‌های بانک‌هاست - از جمله آنهایی که ملک آنها تملیک شده و بانک اجاره به شرط تملیک داده یا بحث اقاله بانکها در خصوص آن ایجاد شده- مشمول این دستورالعمل نمی‌شوند و این بخشنامه تنها مشمول تسهیلات ریالی است.
مرادی خاطرنشان کرد: ماده دوم دستورالعمل اجرایی بانک مرکزی تصریح دارد که مطالبات ناشی از تسهیلات ریالی که قرارداد ملاک محاسبه آنها در سامانه سمات بانک مرکزی (سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات) در بخش‌های کشاورزی، جنگلداری، شیلات، استخراج معادن، صنعت، ساختمان و تأمین آب، برق و گاز پرداخت شده باشد، مشمول این دستورالعمل هستند. بر این اساس بانک مرکزی تسهیلات واحدهای تولیدی را محدود به بخش‌های کشاورزی، معادن، صنعت و ساختمان کرده است که با هدف ایجاد، توسعه و تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده باشند.
وی در خصوص اینکه چه نوع تسهیلاتی مشمول استفاده از مزایای این قانون می‌شوند، گفت: این دستورالعمل بیشتر به نفع افرادی است که تسهیلات آنها در شبکه بانکی چندین بار امهال یا به نوعی تجمیع و تقسیط شده و بانک عامل سود و وجه التزام را با یکدیگر جمع و در قالبی جدید به او پرداخت کرده که این امر باعث ایجاد ربح مرکب و تورم بدهی فرد بدهکار شده است و درخصوص افرادی که امهال های متعدد نداشته‌اند، تنها ۶ درصد از بدهی این افراد که جریمه آنها بوده، بخشیده می‌شود.
مسئول شبکه اطلاع‌رسانی و مشاوره حقوقی بانکی اظهار داشت: افرادی که قرارداد اولیه اعطای تسهیلات جایگزین یا تجدید و امهال شده تسهیلات آنها قبل از اول فروردین ۹۳ منعقد شده، آخرین قرارداد آنها قبل از این تاریخ ملاک محاسبه تلقی می‌شود. قرارداد قبل از اول فروردین ۹۳ نیز با همان نرخ براساس مصوبه شورای پول و اعتبار محاسبه می‌شود و تا روز تسویه، تمامی قراردادهای امهالی دیگر کان لن یکن تلقی می‌شوند.
مرادی درباره اینکه اگر که قرارداد تسهیلات گیرنده بعد از اول فروردین ۹۳ باشد، مبنای محاسبه چه طور خواهد بود، نیز توضیح داد: در این خصوص قراردادی ملاک محاسبه قرار می‌گیرد که به عنوان اولین قراردادی بین فرد و بانک امضا شده است. قانونگذار اول فروردین ۹۳ را به عنوان تاریخ ملاک و مشخص تعیین کرده و هر کدام از قراردادها را که به این تاریخ نزدیک باشند مبنای محاسبه قرار می‌دهد.
این کارشناس حقوق بانکی درباره روند اجرایی این قانون نیز اظهار داشت: پس از پایان ثبت درخواست‌ها در آخر خرداد، بانک مکلف است تا اطلاعات مشتری از جمله درخواست، تاریخ و نوع قرارداد، مبلغ اصل قرارداد، نرخ سود و تاریخ سررسید اقساط را به همراه کد ملی، شناسه ملی و مانده بدهی در سامانه‌ای قرار دهد که خود مکلف به طراحی و ایجاد آن است و باید امکان دسترسی به این سامانه را به بانک مرکزی بدهد.
مسئول شبکه اطلاع رسانی حقوقی بانکی با نکات مهم در مورد سود مرکب تاکید بر اینکه بانک مرکزی بانکها را ملزم کرده که در محاسبات خود باید توجه داشته باشند که به هیچ عنوان سود و وجه التزام به سود پس از سررسید تعلق نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: بانکها حتماً باید میزان پرداختی‌های مشتریان در طول مدت پرداختی تسهیلات را بین اصل و سود قبل از سررسید و سود پس از نکات مهم در مورد سود مرکب سررسید را تقسیم بالنسبه کنند.
این کارشناس حقوق بانکی یکی از نکات مهم این دستورالعمل را تعیین سقف تسهیلات برای افراد حقیقی ۵۰۰ میلیون تومان و برای افراد حقوقی ۲ میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی در تبصره ۲ ماده هفتم این دستورالعمل تصریح کرده که اگر بدهی بیش از حدود تعیین شده در این ماده باشد، قرارداد مزبور مشمول مفاد دستورالعمل نخواهد شد.
حاشیه سود خالص و ناخالص در بورس و کاربرد آن ها
بررسی حاشیه سود یا «Profit Marigin» یکی از مواردی است که تحلیل‌های بنیادین در بازارهای مالی بر پایه آن انجام می‌شود. اگرچه بررسی حاشیه سود برای خود عوامل شرکت ضروری است، اما تحلیلگران برای محاسبه سود سهام خود، این مفهوم را بسیار جدی‌تر به کار می‌برند. البته حاشیه سود، انواع مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان حاشیه سود خالص، ناخالص، عملیاتی، قبل از مالیات، پس از مالیات و …. را نام برد؛ اما در این مطلب صرفاً به بررسی حاشیه سود خالص و سود ناخالص شرکت‌ها می‌پردازیم تا به ماهیت اصلی این اصطلاحات پی ببریم. اگر شما هم یکی از سرمایه‌‌گذاران بازارهای مالی مانند بورس هستید، آشنایی با این مفاهیم می‌تواند در هر سطحی که هستید، عملکردتان را ارتقا دهد. پس تا انتهای این مقاله از دلفین وست همراه ما باشید.
حاشیه سود خالص چیست؟
حاشیه سود خالص یا «Net profit Margin» در پی محاسبه‌ی سود خالص شرکت‌ها بدست می‌آید. سود خالص یک واحد تولیدی یا خدماتی را می‌توان پس از کسر تمام هزینه‌ها، اعم از هزینه‌های تولید، هزینه‌های متفرقه و غیرمستقیم، حقوق و دستمزدها، مالیات و …. محاسبه کرد. این نوع از حاشیه سود با درصد بیان می‌شود و نشان دهنده‌ی سود اصلی حاصل از فعالیت شرکت‌ها است. برای مثال وقتی می‌شنویم که می‌گویند: «سود خالص فلان شرکت ۳۵ ٪ است»، یعنی از هر ۱۰۰۰ تومان فروش آن شرکت، ۳۵۰ تومان آن سود خالص به شمار می‌آید. به بیان ساده‌تر، از هر ۱۰۰ تومان فروش آن شرکت، ۳۵ تومان آن حاشیه سود خالص خواهد بود.
لازم به ذکر است که سود خالص شرکت‌ها همیشه مثبت نیست و می‌تواند به منفی هم برسد. اگر سود خالص یک شرکت منفی باشد، می‌توان آن را «زیان خالص» آن شرکت نیز در نظر گرفت. اگر مقدار سود مثبت باشد، در اصطلاح عمومی به آن «درآمد خالص» نیز گفته می‌شود که سهامداران به آن «سود هر سهم» می‌گویند. هرچقدر مقدار سود خالص بیشتر باشد، سودآوری یک شرکت بالاتر بوده و سوددهی آن در بازارهای مالی نیز بیشتر است. بنابراین می‌توان روی سهام آن سرمایه‌گذاری کرد.
حاشیه سود ناخالص چیست؟
حاشیه سود ناخالص یا «Gross Profit Margin» به سود حاصل از فروش محصولات شرکت بدون در نظر گرفتن هزینه‌های تولید، عملیاتی، دستمزدی، مالیاتی و ….. گفته می‌شود. این نوع از سود را نیز با درصد بیان می‌کنند که نشان دهنده‌ی بازدهی بالا، مدیریت قدرتمند و توان استفاده از درآمد برای دیگر هزینه‌ها است.
اگر محصولی با قیمت نهایی ۲۰۰۰ تومان در بازار به فروش رسیده باشد و قیمت تمام‌شده‌ی آن برای شرکت، ۱۰۰۰ تومان باشد، پس می‌توان حاشیه سود ناخالص این محصول را ۱۰۰۰ تومان یا ۱۰۰ ٪ در نظر گرفت. همین‌طور اگر سود ناخالص یک شرکت برابر با ۵۰ ٪ باشد، به این معنی است که از هر ۱۰۰۰ تومان فروش آن شرکت، ۵۰۰ تومان سود بوده. البته این سود یک سود ناخالص است، چون دیگر هزینه‌های متفرقه‌ی دخیل در تولید و عرضه‌ی آن، محاسبه نشده است. پس می‌توان سود ناخالص را اختلاف فروش و بهای تمام شده‌ی یک محصول در نظر گرفت. بنابراین با فرمول زیر می‌توان آن را محاسبه کرد:
بهای تمام شده محصول – قیمت فروش = سود ناخالص آن محصول
پس از بدست آوردن مقدار سود خالص، حاشیه آن، یعنی حاشیه سود ناخالص آن محصول را نیز با فرمول زیر محاسبه می‌کنند:
سود ناخالص محصول / فروش = حاشیه سود ناخالص
البته این فرمول‌ها می‌تواند برای کل فروش محصولات یک شرکت در نظر گرفته شود و تنها یک محصول خاص را دربر نگیرد. در این‌صورت باید برای محاسبه‌ی سود ناخالص، میانگین قیمت‌ها لحاظ شود، چراکه ممکن است سود ناخالص یک محصول ۳۰ درصد و سود ناخالص محصول دیگر ۶۰ درصد باشد.
هرچقدر هزینه‌ی تمام شده‌ی یک محصول پایین‌تر باشد یا با قیمت بالاتری به فروش برسد، حاشیه سود ناخالص آن محصول بالاتر خواهد بود. البته ارزانتر بودن بهای تمام شده و افزایش قیمت، باید در چهارچوبی باشد که به کیفیت محصول آسیب نزند، در غیر این‌صورت سود ناخالص بالای یک محصول پایدار نخواهد بود.
تفاوت سود خالص و سود ناخالص در چیست؟
سود خالص و ناخالص در تحلیل‌های بنیادی بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند که هریک برای در نظر گرفتن بخشی از جریان فعالیت شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. سود خالص، همانطور که از نامش پیداست، تمام سود باقی مانده برای شرکت را با کسر تمام هزینه‌ها، در اختیار ما قرار می‌دهد؛ این در حالی است که مقدار سود ناخالص، تنها بیانگر سود فروش است و هزینه‌های اعمال شده در تولید یا توزیع آن محصول در نظر گرفته نمی‌شود.
محاسبه‌ی سود ناخالص، راحت‌تر و سریع‌تر از محاسبه‌ی سود خالص است؛ چون در نظر گرفتن تمام هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم شرکت و کسر آن از سود حاصله، امری است که نیاز به دقت و شناخت فراوان از محصولات، بازار و … دارد. بنابراین سود ناخالص شرکت‌ها، به مراتب بیشتر از سود خالص آنها مورد تجزیه، تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. البته در مواردی که تحلیلگران بنیادی نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری داشته باشند، حساب کردن سود خالص شرکت‌ها در اولویت قرار می‌گیرد.
کاربرد حاشیه سود خالص و ناخالص در بورس چیست؟
کاربرد حاشیه سود خالص و ناخالص در بورس به نوع تحلیل‌ها بستگی دارد. اگر کسی از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی‌های این بازار استفاده کند، نیازی به بررسی حاشیه سود خالص و ناخالص نخواهد داشت. این تنها تحلیلگران بنیادی هستند که از حاشیه سود خالص و ناخالص شرکت‌ها برای پیش‌بینی‌های خود بهره می‌گیرند.
لازم به ذکر است که بیشتر تحلیلگران بازارهای مالی، تحلیلگران تکنیکالیست هستند، چراکه تحلیل تکنیکال به نسبت تحلیل بنیادی سریع‌تر و راحت‌تر است، اما تحلیل بنیادی درصد خطای کمتری دارد و حرفه‌ای‌تر و کاربردی‌تر از تحلیل تکنیکال است.
نکات مهم حاشیه سود خالص و ناخالص
اگرچه محاسبه‌ی حاشیه سودها در بررسی‌های مالی کاربرد فراوانی دارد، اما چون بررسی این اصطلاحات، به زمان، انرژی و محاسبات دقیقی نیاز دارد، بهتر است قبل از هرگونه محاسبه حاشیه سود، نکات زیر را در نظر بگیرید:
بررسی شرکت ها با مدل کسب و کار یکسان
با توجه به اینکه شرکت‌های مختلف حاشیه‌های سود متفاوتی دارند، از بررسی حاشیه سودها باید در مقایسه شرکت‌هایی که دارای مدل کسب‌وکار یکسان هستند، استفاده شود. مقایسه حاشیه سود شرکت‌هایی که مدل‌های کاری متفاوتی دارند و در صنعت متفاوتی فعالیت می‌کنند، بی‌نتیجه خواهد بود. (برخی از شرکت‌ها با توجه به نوع فعالیت و تولیدات خود ممکن است حاشیه سود بالا و فروش کم یا حاشیه سود پایین و فروش زیاد داشته باشد!)
استفاده از سایت کدال
برای محاسبه‌ی سود خالص شرکت‌ها، به صورت‌های مالی ۳، ۶ یا ۱۲ ماهه نیاز خواهد بود؛ این اطلاعات را می‌توان در سایت خود شرکت‌ها یا در سامانه‌ی کدال «ir» مشاهده کرد.
توجه به حاشیه سود پایین
اگرچه حاشیه سود پایین، همیشه نشان از ضعف یک شرکت است، اما در برخی از موارد، حاشیه سود می‌تواند دوره‌ای باشد یا بخاطر استراتژی خاصی صورت بگیرد. مثلاً ممکن است یک شرکت برای بدست گرفتن سهم بیشتری از بازار هدف، قیمت‌های فروش خود را کاهش داده باشد!
بررسی حاشیه سود در بازه زمانی مشخص
تحلیلگران با بررسی صورت‌های مالی و حاشیه سود شرکت‌ها در دوره‌های زمانی مشخص، به پیشرفت یا پس‌رفت شرکت‌ها و افزایش یا کاهش ارزش ذاتی سهام آنها پی ببرند. بنابراین بهتر است بررسی حاشیه سود با دقت بالا و در یک دوره زمانی مشخص انجام شود.
حاشیه سود دروغین
ممکن است یک شرکت در صورت‌های مالی ارائه شده‌ی خود، حاشیه سود را کمتر یا بیشتر از حد معمول خود در نظر گرفته باشد. به همین خاطر علی‌رغم گزارشات موجود در سایت شرکت‌ها، سهم بازار، نحوه بازاریابی، تیم مدیریت و …. آن شرکت را نیز رصد کنید.
سخن پایانی
در این مطلب، تعریف، موارد لازم و کاربرد حاشیه سود خالص و ناخالص در بورس را مورد بررسی قرار دادیم. تمام کسانی که به تازگی قصد ورود به بورس را دارند یا می‌خواهند تحلیل بنیادی را فرا بگیرند، به بررسی این مفاهیم نیاز خواهند داشت. با توجه به دقت بالایی که محاسبه حاشیه سودها می‌طلبد، می‌توانید از آموزش‌‌های جامع تحلیل بنیادی کارشناسان دلفین‌وِست استفاده کنید.
برای یادگیری “انواع سود” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
دیدگاه شما