رابطه نرخ دلار و بهای نفت

نمودار زیر، نمودار روزانه نفت برنت را نشان می‌دهد. همانطور که می‌بینید اگر یک کاهش که رخ داده را نادیده بگیریم، قیمت نفت برنت نیز در این مدت به طور مداوم در حال افزایش بوده است.

تاثیر نوسانات نرخ ارز بر مشتقات نفتی و پتروشیمی

یکی از کارشناسان اقتصادی ضمن ارائه دیدگاهی متفاوت در مورد بازار جهانی نفت، افزایش ارزش برابری دلار در مقابل سایر ارزها را به‌عنوان عامل اصلی کاهش قیمت نفت مطرح کرده است. همراه‌شدن با چنین تحلیلی، پیامدهای بالقوه جدی برای سیاست‌گذاری اقتصادی کشور دارد و ارزش آن ‌را دارد که مورد موشکافی بیشتری قرار بگیرد.

نکته اول در مورد تاثیرپذیری قیمت نفت از متغیرهای مالی و اقتصادی و انتظارات آینده است. نفت مهم‌ترین کالای خام در اقتصاد جهانی است، بازار پیچیده‌ای دارد و عمدتا توسط موسسات مالی و غیرمالی عظیم (و نه توسط معامله‌گران غیرحرفه‌ای) مبادله می‌شود.

بنابراین اثرات روانی و موج‌های قیمتی که ممکن است در بازارهایی مثل سهام و طلا مشاهده کنیم در بازار نفت چندان قابل مشاهده نیست. البته این به این معنی نیست که بازارهای مالی هیچ تاثیری روی بازار کالاهای خام ندارند.

وضعیت بازارهای دارایی‌ روی ترازنامه موسسات مبادله‌گر و درجه فعالیت آنها در بازار نفت تاثیرگذار است و ممکن است به‌صورت غیرمستقیم سطح تلاطم‌ها و میزان خرید و فروش در بازار نفت را تغییر دهد، ولی این نوع تاثیرها به‌سختی می‌تواند تاثیر معنی‌داری روی سطح قیمت‌های نفت‌خام (مثل روغن و گریس) داشته باشد.

علاوه بر آن، درجه آینده‌نگری سهام و طلا (که یک دارایی دائمی هستند) با نفت خام (که یک ماده خام مصرفی ولی با قابلیت ذخیره‌سازی در کوتاه‌مدت است) فرق دارد. قیمت لحظه‌ای نفت نهایتا توسط متغیرهای بخش حقیقی یعنی عرضه و تقاضای فیزیکی آن در کوتاه‌مدت و میان‌مدت تعیین می‌شود.

با توجه به این نکته هر چند نقش انتظارات آینده هم در تعیین قیمت نفت خام مهم و غیرقابل انکار است ولی اثر انتظارات هم نهایتا خود را از مسیر عرضه و تقاضای فیزیکی در بخش حقیقی بازار نفت نشان می‌‌دهد. اگر بازار حس کند که تقاضای نفت در آینده بالا (یا پایین) خواهد بود قیمت‌های فعلی به این انتظارات واکنش نشان می‌دهند؛ ولی این واکنش هم از کانال خرید و ذخیره‌سازی (یا تخلیه ذخایر) نفت خام است و در نهایت عرضه و تقاضای فیزیکی است که قیمت بازار را دیکته می‌کند.

نکته دوم و شاید مهم‌تر تحلیل رابطه بین نرخ دلار و قیمت نفت خام است. رابطه همبستگی منفی بین قیمت نفت و دلار یک مشاهده نسبتا رایج – و محبوب بین سوداگران بازارهای مالی – است؛ ولی این همبستگی آماری برای اینکه به کار سیاست‌گذاری بیاید، باید با تحلیل مکانیسم‌های اقتصادی همراه شود. رابطه علی بین نرخ دلار و قیمت نفت از هر دو جهت قابل تصور است؛ یعنی هم قیمت نفت می‌تواند پیشرانه نرخ برابری دلار باشد و هم ارزش دلار می‌تواند قیمت جهانی نفت را تحت‌تاثیر قرار دهد. حالت سوم هم این است که متغیر سومی (مثل چسب های صنعتی) با جهت‌های معکوس روی هر دو تاثیرگذار باشد.

از نظر بسیاری از اقتصاددانان، قوی‌ترین توجیه برای رابطه بین دلار و نفت از مسیر قیمت نفت به دلار – و نه برعکس- می‌گذرد. آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده جهانی نفت خام است و در سال‌های اوج، رقم واردات نفت و مشتقات نفتی این کشور به عددی معادل ۱۲ میلیون بشکه نفت خام در روز می‌رسد. افزایش برون‌زای قیمت نفت خام باعث تشدید کسری تجاری آمریکا می‌شود و افت قیمت دلار سریع‌ترین مکانیسمی است که می‌تواند این کسری را جبران کند و وضعیت را در حال تعادل نگه دارد. این مکانیسم می‌تواند همبستگی منفی بین قیمت نفت و نرخ دلار را که در داده‌ها مشاهده می‌کنیم توضیح بدهد.

ولی جالب است که خود این رابطه در طول زمان در حال ضعیف شدن است. با افزایش تولید نفت شیل در آمریکا رفته رفته از واردات نفت خام این کشور کاسته شده است. اگر پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه را بپذیریم که آمریکا ممکن است به صادرکننده نفت تبدیل شود، در این صورت جهت رابطه نفت و دلار هم ممکن است تغییر کند چون افزایش قیمت نفت نهایتا باعث کاستن از شکاف تراز تجاری آمریکا و در نتیجه تقویت دلار می‌شود.

حالت دیگر این است که قیمت دلار پیشرانه تغییرات قیمت نفت به دلار باشد. اگر رابطه دلار با ارز‌های دیگر به دلایلی مربوط به متغیرهای اقتصاد کلان – مثلا سیاست‌های بانک مرکزی آمریکا یا بهبود چشم‌انداز اقتصاد آمریکا – تغییر کرده باشد، می‌توان انتظار داشت که نسبت قیمت نفت خام به دلار کاهش یا‌بد ولی این کاهش صرفا یک کاهش صوری است. تصور کنید که نفت خام به جای دلار با یورو یا سبدی از ارزهای جهانی معامله می‌شد. در این صورت تقویت یا کاهش ارزش دلار در مقابل ارز مرجع نفت تاثیری روی قیمت نسبی نفت نداشت، ولی همچنان قیمت دلاری نفت را تحت‌الشعاع قرار می‌داد.

سعید رفیع فردر خصوص تاثیر نوسانات نرخ ارز در بازار فرآورده های نفتی گفت: نوسانات نرخ ارز که از حدود دو ماه گذشته آغاز شده تاثیر منفی بر روی بازار تولیدکنندگان و صادرکنندگان گذاشته و باعث شده بازار بسته بماند و شروع به محافظه کاری در تولید و صادرات کنند.

وی افزود: سبد صادراتی فرآورده‌های نفتی گسترده است و محصولاتی مانند مشتقات نفتی، روغن، هیدروکربن، پتروشیمی، شیمیایی گاز، پارافین و قیر را در بر می گیرد که به کشورهای همسایه و آسیا جنوب شرقی صادر می شود.

رفیع فر در توضیح بیشترین نوسانات اعلام کرد:محصولات وکیوم باتوم برای قیر پیش از این با ارز مبادله مورد معامله قرار می گرفت که هم اکنون این مورد حذف شده و متاثر از نوسانات نرخ دلار افزایش قیمت قابل توجهی داشته است.

عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران عنوان کرد: مقداری از افزایش قیمت ها طبیعی است زیرا قیمت نفت افزایش داشته و بر روی سایر فرآورده ها تاثیر میگذارد و اعتراضی نسبت به آن وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه صادرکنندگان ما به دلیل آنکه با افزایش قیمت ارز قیمت خوراک نیز افزایش می یابد اعلام کرد: تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما سود نهایی را مد نظر دارند در غیر این صورت افزایش قیمت دلار افزایش قیمت مواد اولیه را به دنبال دارد در نهایت سودی را عاید تولید کننده نمی کند.

رفیع فر در توضیح شرایط بازار توضیح داد: امسال از لحاظ صادراتی سال مناسبی برای صادرکنندگان نبوده و بازار همراه با رکود سپری شده است که از دلایل رکود می توان به نوسان نرخ خوراک و نوسان نرخ ارز اشاره کرد.

عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران تصریح کرد: با ثبات نرخ ارز تولید کننده و صادرکننده می توانند برای آینده خود برنامه ریزی داشته باشند و بر اساس آن حرکت کنند و از آنجایی که روند تولید تا صادرات یک پروسه سه ماهه است به همین خاطر یک تولید کننده حداقل برنامه ریزی سه ماه باید داشته باشد.

وی افزود: به طور مثال تولید کننده زمانی که بخواهد محصول خود را آماده می‌کند قیمت آن به نسبت قیمت سه ماه قبل به فروش رسیده ولی در شرایط معمولی مجبور است قیمت خوراک را به قیمت روز خریداری کند که مشکل ساز است و این مسئله ریسک بازار را بالا می برد که ریسک امکان توسعه بازار و افزایش ظرفیت ها را با مشکل رو به رو می کند.

با این منطق اگر کاهش قیمت دلاری نفت صرفا از مجرای تقویت ارزش دلار باشد، جای نگرانی کمتری برای کشورهایی مثل کشور ما که شریک تجاری عمده‌ای برای آمریکا نیستیم وجود دارد. چون ارزش حقیقی نفت خام (یعنی قیمت نسبی نفت در مقابل کالاهای دیگر) تغییر چندانی نداشته است و فقط قیمت آن بر‌اساس شاخص دلار تغییر کرده است. دلار قوی‌تر به این معنی است که هرچند میزان دلاری که به ازای هر بشکه نفت خام دریافت می‌شود کمتر است ولی با یک دلار می‌توان ارز یا کالاهای بیشتری خرید. به عبارت دیگر به همان گزاره بر‌می‌گردیم که قیمت هر بشکه نفت خام با معیار سبد ارزهای جهانی تغییر چندانی نکرده است.

اگر به این چارچوب وفادار بمانیم، نرخ دلار در اقتصاد ایران بالاتر می‌رود، ولی نرخ ارزهای دیگر باید تغییرات کمتری داشته باشد. اگر وضعیت ارز در کشور به جای صرف دلار بر‌اساس سبدی از چند ارز معتبر گزارش می‌شد، تغییرات قیمت نفت (در زمان‌هایی که به دلیل تغییر قیمت جهانی دلار تغییر می‌کند) تلاطم‌های روانی و اقتصادی کمتری ایجاد می‌کرد.

جمع‌بندی اینکه قیمت نفت خام هم به دلیل متغیرهای حقیقی مثل عدم تعادل عرضه/تقاضا و هم به‌دلیل تغییرات برون‌زای نرخ دلار، افت می‌کند. اگر حالت اول اتفاق بیفتد، قیمت نسبی نفت واقعا کم‌ می‌شود و لذا قدرت خرید صادرکنندگان نفت پایین می‌آید. در حالت دوم قیمت نسبی نفت خام در مقابل بسیاری از محصولات دیگر (از‌جمله محصولات خام‌) تغییر نکرده است، ولی قیمت صوری آن به دلار پایین رفته است. تفکیک این دو وضعیت متغیر تعیین‌کننده‌ای برای سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشور است.

رابطه نفت، تحریم، تورم، قیمت دلار و بورس

در اقتصاد کلان تمامی پارامترهای اقتصادی به یکدیگر مرتبط هستند. حتی مسائلی که شاید در نگاه اول چندان به هم مرتبط نباشند. در این مقاله قصد داریم به نوعی یک تحلیل بنیادی از روند بازار بورس در سال 1400 و 1401 ارائه دهیم و ببنیم بازار بورس سهام ایران به کدام سمت و سود در حرکت است. برای این منظور می‌خواهیم به رابطه بین نفت (صادرات نفت و قیمت جهانی نفت)، مسئله تحریم، بحث تورم، قیمت دلار و بازار بورس بپردازیم و از دریچه‌ی جدیدی مسئله را نگاه کنیم. با ما همراه باشید.

ارتباط میزان صادرات نفت و قیمت دلار

اجازه بدهید ابتدا ساده و خلاصه وار روابط تنگاتنگی که بین میزان صادرات نفت والبته قیمت جهانی نفت و رابطه نرخ دلار و بهای نفت قیمت دلار وجود دارد را بیان کنیم. هر چقدر ایران بتواند نفت بیشتری صادر کند درآمد ارزی بیشتری خواهد داشت و قیمت دلار می‌تواند ثبات بیشتری داشته باشد و یا حتی کاهش پیدا کند.

این اولین و بدیهی‌ترین نکته درباره صادرات نفت و قیمت دلار. طبیعتا قیمت جهانی نفت هم هرچقدر بیشتر باشد درامد ارزی از محل فروش نفت بیشتر خواهد بود.

از طرف دیگر تحریم‌ها تاثیر مستقیمی بر روی میزان فروش نفت ایران دارد. اگر ایران نتواند نفت خودش را صادر کند یا قیمت نفت خیلی کاهش پیدا کند، قیمت دلار طبیعتا میتواند روند رو به رشدی به خود بگیرد که این مسئله هم بدیهی است.

حال به رابطه این داستان با بورس ایران خواهیم پرداخت.

رابطه بورس و دلار

شرکت‌های مهم بورس ما صادرات محور هستند و قیمت دلار بر روی سوددهی آنها تاثیر بسیار زیادی دارد. برای درک بهتر وابستگی روند بورس به قیمت دلار مقالات زیر را مطالعه کنید.
رابطه دلار و بورس
بهترین زمان برای سرمایه گذاری در بورس

در بالا گفتیم که اگر ایران نتواند صادرات نفت کافی داشته باشد به علت کمبود منابع ارزی قیمت دلار افزایش پیدا میکند. ولی گاهی دولت در مواقعی که تحریم شدید است و میزان صادرات نفت پایین است یا قیمت نفت کاهش پیدا می‌کند، سعی در کنترل قیمت دلار به صورت تصنعی دارد.

در این حالت تورم وجود دارد ولی قیمت دلار ثابت است و اتفاقی که میافتد این است که شرکت‌های صادراتی هزینه‌هایشان که به ریال است افزایش پیدا میکند ولی درآمدشان که به دلار است ثابت می‌ماند و بورس ما در آن دوران به رکود عمیقی فرو میرود.

پس توجه کنید ممکن است تورم باشد ولی کلیت بورس رشد نکند. معمولا این وضعیت نمی‌تواند زیاد ادامه دار باشد و قیمت دلار دیر یا زود یک جایی رابطه نرخ دلار و بهای نفت فنرش در‌ می‌رود و یک رشد شارپ را تجربه می‌کند و سودآوری این شرکت‌ها یک باره چند برابر می‌شود و قیمت سهام انها نیز که در دوران رکود بسیار کاهش پیدا کرده بود، با رشد چند ده برابری مواجه می‌شود.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل رابطه نرخ دلار و بهای نفت بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

کاهش تحریم‌ها به ضرر بورس است؟

با توجه به توضیحات بالا اگر تحریم‌ها کاهش پیدا کند یا کامل رفع رابطه نرخ دلار و بهای نفت شود و صادرات نفت ایران به حدود 2 میلیون بشکه در روز برسد، قیمت دلار به راحتی و طبیعی به ثبات میرسد و حتی کاهش پیدا میکند و در این حالت هم بورس به دوران رکود خودش فرو می‌رود، چراکه درآمد شرکت‌های مهم بورسی به ثبات می‌رسد. البته در اینجا بهتر است واژه “رکود” استفاده نشود. منظور ما این است که شاهد رشد شارپی بازار نخواهیم بود و روال بازار بورس عادی است. در این دوران در واقع بورس روال طبیعی خودش را دارد و شرکت‌هایی که ارزش افزوده واقعی تولید میکنند رشدهای خوبی را در این دوران می‌توانند داشته باشند.

نتیجه گیری: رابطه بین میزان صادرات نفت و بورس

با توجه به انچه گفته شد قیمت بالای نفت در صورتی که ایران تحریم نباشد و صادرات خوبی داشته باشد باعث کاهش قیمت دلار و به تبع آن رکود کلی بازار بورس ایران می‌شود.

اگر میخواهید بدانید دلار تصنعی کاهش پیدا کرده است یا به صورت طبیعی، باید قیمت نفت و میزان صارات نفت را مدام رصد کنید. در آن صورت می‌توانید دید بهتری نسبت به آینده بازار سهام داشته باشید.

میزان صادرات نفت به دلیل وجود تحریم‎‌ها یکی از اطلاعات محرمانه برای دولت ایران است. در حال حاضر (بهار 1400) به گفته رئیس کمیسیون تلفیق مجلس با کاهش نسبی تحریم‌ها و افزایش صادرات نفت به چین و هند، ایران روزانه 900 هزار بشکه نفت صادر میکند.

پیش از تحریم‌هایی که دوره ترامپ وضع شده بود ایران 2.2 میلیون بشکه نفت صادر میکرد (بورس ایران در رکود بود) ولی در دوران ترامپ این میزان به 180 هزار بشکه در روز رسیده بود.

بنابراین در حال حاضر روند ثبات دلار با روند افزایش صادرات نفت و افزایش قیمت جهانی نفت در این ماه‌های اخیر (زمستان 99 و بهار 1400) رابطه نرخ دلار و بهای نفت همخوانی دارد و فروش سرمایه گذاران بزرگ بازار (حقوقی‌ها) بی دلیل نیست و مسیری که در آن قرار داریم رکود در بازار بورس است.

البته اینجا ایران است و شرایط به سرعت می‌تواند تغییر کند. باید دید سیاست‌های دولت بعدی در قبال برجام و روابط بین الملل چگونه خواهد بود.

مخلص کلام

سعی کردیم در این مقاله مختصر و مفید رابطه نفت، تحریم، تورم، قیمت دلار و بورس را بیان کنیم. با توجه به آنچه گفته شد، در وهله اول باید بدانید که قیمت دلار به شدت در روند کلی بازار سهام ایران تاثیر گذار است و به عنوان یک سرمایه گذار بورس باید میزان درآمد ارزی دولت از فروش نفت را همواره رصد کنید. توجه کنید به عنوان یک سرمایه گذار نه یک معامله‌گر. برای یک معامله‌گر این مطالب اهمیتی ندارد.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

آژیر قرمز قیمت دلار در دولت سیزدهم

نرخ دلار از روز پنجشنبه به بیش از 32 هزار تومان رسید که موجب شد تا بازارساز دست به عرضه 100 میلیون دلاری بزند.

قیمت دلار پنجشنبه با رسیدن به 32150 تومان در بیشترین سطح 2.5 ماه گذشته قرار گرفت.

تحریم‌های جدید آمریکا علیه صنعت نفت ایران و اخباری مبنی بر اعلام رسمی بن‌بست مذاکرات وین توسط دولت آمریکا مزید بر علت شد تا دلار در روز گذشته تغییر کانال دهد و برای بار سوم از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم آژیر خطر در بازار ارز به صدا درآید. امروز (جمعه) هم علیرغم عرضه سنگین بازارساز، رشد دلار در معاملات پشت‌خطی با رسیدن به ۳۲۲۰۰ تومان ادامه یافت.

بازارساز دست به عرضه سنگین زد

تغییر کانال دلار موجب شد بازارساز دست به عرضه سنگین ۱۰۰ میلیون دلاری در بازار توافقی بزند که حدود ۱۰ برابر میزان عرضه روزهای پیشین بود. این عرضه در نرخ ۳۰۸۵۰ تومان اتفاق افتاد که ۱۸۰ تومان بیشتر از نرخ روز قبل بود. لازم به ذکر است منظور از بازار توافقی، معاملات میان صرافی‌ها و صادرکنندگان در بازار متشکل ارزی است. صرافان از اواخر خرداد امسال مجاز شدند ارز اسکناس صادرکنندگان را به نرخی توافقی از آن‌ها بخرند. با این حال، به نظر می‌رسد امروز بزرگترین بازیگر این بازار خود بازارساز ارزی بوده باشد.

هشدار سوم دلار به رئیسی

رسیدن نرخ ارز به بالای مرز ۳۲ هزار تومان در روز گذشته را می‌توان سومین آژیر قرمز دلار در دولت رئیسی دانست. در دو مرتبه پیشین هر بار پس از آنکه دلار از مرزی حساس عبور می‌کرد به ناگهان تصمیمی مثبت در زمینه برجام موجب معکوس شدن مسیر دلار و عقب‌نشینی آن از سقف می‌شد. نخستین بار زمانی بود که همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم و وقفه طولانی در مذاکرات وین دلار به سرعت در حال رشد بود. در آن زمان قیمت دلار تهران برای دومین بار در تاریخ به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید و دولت رئیسی به سرعت مذاکرات را از سر گرفت. آژیر قرمز دوم نیز وقتی به صدا درآمد که دلار با شدت گرفتن اختلافات میان تهران و غرب دلار و صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام به سقف تاریخی ۳۳۳۰۰ تومان رسید. اندکی بعد خبر ازسرگیری مذاکرات در قطر منتشر شد و دلار را پایین کشاند. هر چند این بار هم دورهای متعدد گفت‌وگو به نتیجه نرسید و شاهد اوج‌گیری مجدد نرخ ارز هستیم.

اما این بار، نگرانی‌ها از پایان یافتن فرصت احیای برجام ممکن است شرایط متفاوتی را برای شاخص ارزی کشور رقم بزند. وبگاه آمریکایی واشنگتن فری بیکن دیروز در گزارشی مدعی شد که دولت بایدن دوهفته پیش پشت درهای بسته، به کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان خبر داده که مذاکرات با ایران به بن‌بست خورده است. هر چند در کوتاه‌مدت احتمال دارد رشد دلار با عرضه بازارساز متوقف شود اما به باور کارشناسان، افت پایدار دلار در گروی رفع تحریم‌ها خواهد بود. علیرغم تمام خوشبینی‌هایی که در مرداد و اوایل شهریور نسبت به توافق شکل گرفته بود، از نیمه شهریور دوباره با تعلیق مذاکرات مواجهیم. تعلیقی که تصور می‌شود ممکن است تا نیمه آبان (زمان برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای رابطه نرخ دلار و بهای نفت رابطه نرخ دلار و بهای نفت کنگره آمریکا) ادامه یابد و طولانی شدن انتظار برای توافق می‌تواند ناامیدی فعالان بازارها از احیای برجام و رشد دلار را به همراه داشته باشد./ فردای اقتصاد

بازار دلار دوباره رنگ و بوی تحریم گرفت

ساعت24-فعالان بازار می‌گویند قیمت هر دلار بلافاصله بعد از انتشار خبرهایی مبنی بر تحریم وارد کانال ۳۲ هزار تومانی شد؛ هر چند خیلی زود از این کانال فاصله گرفت و به صورت متوسط با قیمت ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان روی میز معامله رفت؛ نکته قابل‌توجه اما واکنش سریع هر قطعه اسکناس آمریکایی به خبرهای بین‌المللی بود.

همدلی نوشت: مهم‌ترین بازارهای پایتخت دوباره رنگ و بوی تحریم به خود گرفته‌اند. در آخرین روزهای هفته گذشته، این وضعیت بیشتر در چهارراه ‌استانبول مشهود بود. قیمت هر قطعه اسکناس آمریکایی درست بعد از محدودیت‌های جدید بین‌المللی فاز صعودی به خود گرفت تا نوسانات رو به بالا دست از سر بازارهای داخلی برنداشته باشد.

فعالان بازار می‌گویند قیمت هر دلار بلافاصله بعد از انتشار خبرهایی مبنی بر تحریم وارد کانال ۳۲ هزار تومانی شد؛ هر چند خیلی زود از این کانال فاصله گرفت و به صورت متوسط با قیمت ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان روی میز معامله رفت؛ نکته قابل‌توجه اما واکنش سریع هر قطعه اسکناس آمریکایی به خبرهای بین‌المللی بود. انگار چشم دلار با وجود اینکه به گفته سکان‌داران اقتصادی برجام به معیشت گره نخورده، همچنان و در سایه، به بیانیه‌های وقت و بی‌وقت ایالات متحده آمریکا دوخته رابطه نرخ دلار و بهای نفت شده؛ چرا که درست بعد از اینکه وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد ۱۰ شرکت و یک کشتی را به بهانه تسهیل صادرات نفت ایران در فهرست تحریم قرار داده است، فعالان بازار از افزایش قابل ‌توجه قیمت هر دلار خبر دادند. به عبارتی درحالی‌که قیمت دلار در معاملات نقدی روز پنج‌ شنبه ۷ مهر ماه افزایش را تجربه کرد و به یک قدمی کانال ۳۲ هزار تومان رسید با انتشار این خبر بازار سریعا واکنش نشان داد.

عبور قیمت دلار از کانال ۳۲ هزار تومان

در آخرین روز هفته، قیمت دلار از کانال مذکور عبور کرد و بر روی ۳۲ هزار و ۱۵۰ تومان قرار گرفت. این قیمت در مقایسه با روزهای گذشته، تقریبا بیش از ۲۵۰ تومان افزایش را نشان می‌دهد. ناگفته نماند که قیمت دلار در آخرین روز هفته در صرافی‌های بانکی در کانال ٢٨ هزار و ٨١٣ تومان فروخته شد. از طرفی نرخ خرید دلار از مردم در صرافی‌های بانکی نیز برابر با ٢٨ هزار و ۵٢۶ تومان گزارش شد. کف مقاومتی نرخ دلار در صرافی‌های بانکی برابر با ٢٨ هزار تومان اعلام شده است. به این ترتیب کف مقاومتی ٢٨ هزار تومان و سقف مقاومتی ٢٩ هزار تومان گزارش شد. همچنین قیمت فروش هر یورو نیز در صرافی‌های بانکی ۲۸و ٨١٣ تومان و بهای خرید آن از مردم نیز برابر با ۲۸ هزار و ۵٢۶ تومان گزارش شد. هر چه هست به نظر می‌رسد بعداز تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران و سیگنال‌های ضد و نقیض برجامی انتظارات صعودی بار دیگر در معاملات تقویت شده است. در این میان واکنش بازارساز به شوک شبانه به قیمت دلار هم قابل‌توجه بود؛ چرا که گفته می‌شود مرز ۳۲ هزار تومان برای بازارساز از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ در حالی بازارساز به راحتی اجازه عبور از این مرز را نمی‌داد که بهای دلار از این خط قرمز عبور کرد. حالا باید دید در هفته جاری و در معاملات نقدی هم اسکناس آمریکایی از مرز یاد شده عبور می‌کند یا بازاساز با تزریق عرضه مانع از کانال‌شکنی قیمت دلار خواهد شد.

پیش‌بینی قیمت دلار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱

دلار در روزهای گذشته وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد تا مسیر افزایشی را در پیش بگیرد؛ اما بازار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چه روندی را طی خواهد کرد؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از فعالان اقتصادی را درگیر کرده است. چرا که روند صعودی قیمت دلار دوباره شدت گرفته و به نظر می‌رسد ناآرامی‌ها به بازار دلار هم رسیده است. قیمت دلار که در چند روز گذشته، در کانال ۳۱ هزار تومان درحال نوسان بود، در آخرین روز روز هفته گذشته، در بازار آزاد وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد. بر اساس گزارش برخی از کانال‌های تلگرامی دلار با قیمت ۳۲ هزار تومان کار خود را شروع کرد. اما در ادامه روز نوسانات ادامه داشت و کف و سقف معاملات به ترتیب به ۳۱ هزار و ۹۳۰ و ۳۲ هزار و ۱۵۰ تومان رسید. دلار سلمانیه هم دیروز روندی کاهشی را طی کرد و به ۳۲ هزار و ۴۵۰ تومان رسید.

اما بازار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چه روندی را طی می‌کند؟

برزو حق‌شناس، کارشناس بازارهای مالی به تجارت‌نیوز گفت: «بازار دلار در چند روز گذشته به دلیل ناآرامی‌ها، با افزایش همراه شد. اما دولت سعی کرد که جلوی افزایش قیمت را بگیرد و در این زمینه هم موفق بود». حق‌شناس توضیح داد: «اما اگر بخواهیم به صورت بلندمدت پیش‌بینی کنیم، در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اگر خبر قطعی در رابطه با مذاکرات برجام منتشر نشود و مذاکرات به بن‌بست برسد، دلار تا پایان سال وارد کانال بالای ۳۵ هزار تومان و حتی نزدیک ۴۰ هزار تومان نیز خواهد رسید. اگر برجام به نتیجه برسد، با اینکه ارزش ذاتی دلار بالاتر است، اما دولت قیمت‌ها را کنترل می‌کند». وی افزود: « باید توجه کرد که ارزش واقعی دلار بالاتر از این اعداد است و دولت هم این را می‌دانند. سیاست‌های پولی کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارد. اما در عین حال دولت ادعا می‌کند که سرعت رشد نقدینگی را کاهش داده است. البته این ادعا درست است، ولی باید به این نکته توجه کرد که دولت قبلی دست به چاپ پول زده بود. به همین دلیل است که سرعت رشد نقدینگی کاهش یافته است». این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: «دولت در مواجهه با مسائل داخلی و خارجی دست به ارزپاشی و خبردرمانی زده و قیمت‌ها را کنترل می‌کند. اما این کنترل‌ها ادامه داشته باشد، فنر دلار از دست دولت در می‌رود و با جهش قیمت بیشتری مواجه خواهیم شد».

پتانسیل رشد قیمت وجود دارد

در این میان بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که به دلیل تورم بالا، قیمت دلار روندی صعودی دارد. در این زمینه یک کارشناس بازارهای مالی معتقد است که تنها با احتساب تورم ۵۰ درصدی، دلار به بالای ۴۰ هزار تومان می‌رسد.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی می‌گوید: «یکی از شاخص‌هایی که در نوسان قیمت دلار تاثیرگذار است، رشد تولید ناخالص ملی و مقایسه آن با رشد حجم نقدینگی است. در حال حاضر تولید ناخالص ملی در شرایط مناسبی قرار ندارد. حجم نقدینگی پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی نیز نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب در بازار ارز است».
این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: «با توجه به تورم ۵۰ درصدی در کشور از ابتدای سال، پتانسیل رشد قیمت دلار در ادامه سال را تقویت می‌کند. برای مثال، اگر سامانه نیما قیمت دلار در ابتدای سال را ۲۸ هزار تومان اعلام کرده باشد، با روند تورمی که در کشور وجود دارد، دلار باید خود را تطبیق بدهد تا فنر نرخ دلار فشرده‌تر نشود. درصورت فشرده‌تر شدن فنر دلار، در ادامه قیمت‌ها به صورت جهشی افزایش پیدا می‌کند و دلار در بازه زمانی کوتاهی به بالای ۴۰ هزار تومان، یعنی به قیمت واقعی خود خواهد رسید».

وضعیت پیچیده یورو در بازار ارز ایران

یورو در بازار آزاد ارز ایران هزار تومان کمتر از دلار فروخته می‌شود. حال و روز اسکناس اروپا در بازار جهانی طی دو دهه اخیر بی‌سابقه است. به گزارش فرارو، قیمت یورو در بازار آزاد ارز تهران تقریبا هزار تومان کمتر از دلار است. پنجشنبه هفتم مهر هر اسکناس یورو معادل ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان فروخته شد و دلار آمریکا ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان ارزش داشت. در صرافی ملی با اینکه قیمت دلار و یورو روز پنجشنبه برابر بود، اما میانگین نرخ فروش اسکناس اروپا در یک ماه گذشته از دلار کمتر بوده است. از طرفی قیمت دلار نسبت به ابتدای سال حدود ۲۱ درصد رشد داشته، اما بازدهی یورو یک‌سوم اسکناس آمریکایی برآورد می‌شود. وضعیت پیچیده این روزهای یورو در بازار ارز ایران به تبع وقایع جهانی بوده. ظرف یک ماه گذشته ارزش یورو معمولا کمتر از یک دلار به‌ثبت رسیده و این اتفاق در دو دهه اخیر بی‌سابقه است.

مقایسه قیمت یورو و دلار

قیمت یورو در بازار آزاد ارز تهران حدود هزار تومان کمتر از دلار است. روز پنجشنبه هفتم مهر خرید یورو در بازار آزاد ارز حدود ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان تمام می‌شد و دلال‌ها هر اسکناس دلار را تقریبا ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان می‌فروختند. سقوط قیمت یورو به زیر دلار در بازار آزاد ارز تهران، دقیقا از یک ماه پیش کلید خورد. روز هفتم شهریور هر اسکناس یورو و دلار ۲۹ هزار و ۷۸۰ تومان فروخته شدند و حالا بعد تقریبا یک ماه یورو هزار تومان کمتر از دلار ارزش دارد. در صرافی ملی باوجود اینکه روز پنجشنبه یورو و دلار هردو با قیمت ۲۸ هزار و ۸۱۰ تومان عرضه شدند، اما میانگین نرخ فروش هفتگی و ماهانه یورو نسبت به دلار کمتر به‌ثبت رسیده است. میانگین قیمت یورو ظرف یک ماه گذشته ۲۸ هزار و ۳۸۰ تومان بوده و این رقم برای دلار ۲۸ هزار و ۵۳۰ تومان بوده. در یک هفته گذشته هم دلار به‌طور میانگین ۲۸ هزار و ۶۲۰ تومان فروخته شده درحالی که یورو ۲۷ هزار و ۸۲۰ تومان معامله شده است.

مقایسه بازدهی یورو و دلار

قیمت یورو از ابتدای سال در بازار آزاد ارز تهران تقریبا هفت درصد افزایش پیدا کرده، اما این رقم برای دلار سه برابر اسکناس اروپا محاسبه می‌شود. قیمت دلار آمریکا از روز اول معاملات بازار در سال ۱۴۰۱ تا پنجشنبه هفتم مهر از ۲۶ هزار و ۲۳۵ تومان به ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان رسیده و یورو به‌جای ۲۸ هزار و ۸۱۵ تومان، الان ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان فروخته می‌شود. به این ترتیب بازدهی دلار ۲۱ درصد و بازدهی یورو هفت درصد برآورد می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازدهی یورو از ابتدای سال نسبت به دینار عراق و درهم امارات هم کمتر بوده و اسکناس اروپا فقط از لیر ترکیه اوضاع بهتری داشته است.

مقایسه قیمت یورو و دلار در بازار جهانی

قیمت یورو در بازار جهانی الان معادل ۰.۹۵ دلار ارزش دارد. سقوط قیمت یورو به زیر یک دلار درحالی از ابتدای شهریور امسال رخ داد، که این اتفاق در دو دهه اخیر بی‌سابقه بوده است. روز اول آذر سال ۸۱ قیمت یورو و دلار برابر شد و از آن زمان همیشه ارزش یورو از اسکناس آمریکایی بیشتری بوده است. با این حال در ماه‌های گذشته رکود اقتصادی منطقه یورو و نگرانی‌ها درباره عرضه گاز روسیه، جایگاه یورو را متزلزل کرده است. علاوه بر یورو، در روزهای گذشته پوند انگلیس هم سقوط تاریخی را تجربه کرده است. قیمت پوند الان به ۱.۰۷ دلار رسیده و این رقم کمترین سطح تاریخی این اسکناس به‌شمار می‌رود.

قیمت نفت چگونه بر دلار کانادا و USDCAD تاثیر می گذارد؟

امروزه نفت تبدیل به بخشی حیاتی از زندگی ما شده است و بشریت کاملا به آن وابسته است. نفت نه تنها منبع انرژی است بلکه بسیاری از موادی را که در طول روز از آنها استفاده می‌کنیم از نفت ساخته شده‌اند.

از مدت‌ها پیش این ایده نهادینه شده است که تنها شرکت‌های بزرگ می‌توانند از طریق نفت خام درآمد کسب کنند اما این حرف اشتباه است. نفت انواع مختلفی دارد و اکثر آنها را می‌توان در بازار سهام معامله کرد. معروف‌ترین آنها نفت وست تگزاس اینترمیدیت (West Texas Intermediate یا WTI) و نفت برنت (رابطه نرخ دلار و بهای نفت Brent) است. دلار آمریکا پراستفاده‌‌ترین ارز در معاملات جهان است و اکثر ثروتمندان جهان سرمایه خود را به صورت دلار آمریکا نگه‌داری می‌کنند. در طرف دیگر دلار کانادا محبوبیت به مراتب کمتری دارد. این ارز یک ارز کالا محور است، به این معنی که واکنش فعالانه‌ای نسبت به قیمت کالاها به ویژه نفت و طلا نشان می‌دهد.

در این مقاله قصد داریم در مورد تعامل و همبستگی قیمت نفت و دلار کانادا بحث کنیم. اگر به نمودار‌های نفت برنت و USDCAD دقت کنید، الگوهای خاصی را در این دو نمودار مشاهده خواهید کرد. این به دلیل همبستگی دلار کانادا با قیمت نفت است و تا زمانی که اقتصاد کانادا به تولید و فروش نفت وابسته باشد، رابطه نرخ دلار و بهای نفت این ارتباط نیز وجود خواهد داشت.

همبستگی چیست؟

همبستگی نشان‌دهنده نوع ارتباط دارایی‌ها با یکدیگر در طی یک دوره خاص است. سه نوع همبستگی وجود دارد.

همبستگی مثبت: به این معنی است که اگر یک دارایی در طی دوره افزایش یا کاهش یابد، دارایی دیگر نیز به تناسب افزایش یا کاهش خواهد یافت.

همبستگی منفی: به این معنی است که اگر یک دارایی در جهت خاصی حرکت کند، دارایی دیگر دقیقا در جهت عکس آن حرکت خواهد کرد.

همبستگی صفر (خنثی): به این معنی است که دو دارایی هیچ ارتباط مشخصی با یکدیگر ندارند.

زمانی که کانادا نفت خود را با قیمت بالاتری می‌فروشد، دلار این کشور شروع به رشد می‌کند. پس افزایش قیمت نفت منجر به افزایش ارزش دلار کانادا می‌شود.

از آنجایی که در جفت ارز USDCAD دلار کانادا دوم آمده است و در مخرج کسر است، همبستگی میان قیمت نفت و این جفت ارز منفی خواهد بود به این معنا که با افزایش قیمت نفت، این جفت ارز کاهش خواهد یافت.

چگونگی ارتباط USDCAD با نفت رابطه نرخ دلار و بهای نفت برنت و WTI

در نمودار زیر، جفت ارز USDCAD در یک روند نزولی قرار دارد، یعنی به طور مداوم کف‌هایی پایین‌تر از کف‌های قبل تشکیل می‌دهد. اگرچه در میانه راه شاهد چند اصلاح قیمتی هستیم اما این اصلاح‌ها زیاد طول نمی‌کشند. در نتیجه مشاهده می‌کنیم که دلار آمریکا در مقابل دلار کانادا تضعیف می‌شود.

نمودار زیر، نمودار روزانه نفت برنت را نشان می‌دهد. همانطور که می‌بینید اگر یک کاهش که رخ داده را نادیده بگیریم، قیمت نفت برنت نیز در این مدت به طور مداوم در حال افزایش بوده است.

در این نمودار نیز قیمت نفت WTI دیده می‌شود که مشابه قیمت نفت برنت است.

همانطور که دیدید، با افزایش قیمت هر دو نوع نفت خام، جفت ارز USDCAD کاهش خواهد داشت. همچنین در زمان موج‌های اصلاحی، شاهد اصلاح این جفت ارز هستیم.

در نمودار زیر، نمودار هر سه دارایی را مشاهده می‌کنید. نمودارهای نفت برنت و WTI کاملا شبیه هم نیستند اما تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. همچنین می‌توانید تناسب حرکت جفت ارز USDCAD را با این دو دارایی ببینید.

چگونگی استفاده از این همبستگی در معاملات

حال بیایید در مورد چگونگی استفاده از همبستگی میان نفت و جفت ارز USDCAD در معاملات بازار صحبت کنیم. برای وضوح بیشتر اجازه دهید از یک نمودار برای نشان دادن قیمت نفت و جفت ارز USDCAD استفاده کنیم.

توجه داشته باشید که نمودارهای روزانه برای هر دو نوع نفت تقریبا یکسان هستند (نود درصد کندل‌ها همزمان رخ می‌دهند) البته تفاوت‌های خاصی نیز وجود دارد اما چندان قابل توجه نیستند. قیمت نفت به طور کلی تحت تاثیر عرضه، تقاضا، عوامل ژئوپولتیک و رویدادهای مهم و فورس ماژور (Force Majeure) است.

این جفت ارز از قیمت نفت تاثیرات یکسانی را تجربه می‌کند اما دلار آمریکا و دلار کانادا این تاثیرات را به طور جداگانه احساس می‌کنند. سپس نسبت به یکدیگر ارزیابی شده و در نهایت قیمت جفت ارز مشخص می‌شود. همانطور که در نمودار مشخص است، در ابتدا قیمت نفت نسبت به عوامل بیرونی واکنش نشان داده و شروع به افزایش یا کاهش می‌کند و مدتی بعد USDCAD نیز این تغییرات را دنبال می کند. در مجموع قیمت نفت سریع‌تر از جفت ارز حرکت می‌کند. با دانستن این همبستگی و الگو، حال می‌توانید استراتژی معاملاتی خود را که قیمت نفت و USDCAD نیز شامل آن می‌شود، طراحی کنید.

نمونه‌ای از معامله روی USDCAD

نمودار زیر USDCAD و نفت WTI را در تایم فریم ۴ ساعته نشان می‌دهد. قیمت WTI مقاومت را شکسته و رشد کرده است. در آن لحظه نمودار USDCAD وضعیتی معکوس را تجربه می‌کند. قیمت به سرعت در حال کاهش است. در طول هشت کندل، قیمت نفت در حال رشد است سپس به سطح مقاومتی که پیشتر شکسته است باز می‌گردد. اما قیمت جفت ارز USDCAD همچنان در حال کاهش است. این اتفاق ممکن است بدان معنا باشد که کانادا در حال تقویت ارز خود در مقابل دلار آمریکا است. پس در صورتی که همچنان شاهد رشد قیمت نفت باشیم، USDCAD همچنان سقوط کرده و دلار کانادا تقویت خواهد شد.

این یک نمونه کلی از همبستگی بین قیمت نفت و پول ملی کانادا بود.

حرف پایانی

اگرچه همبستگی واضحی بین نفت و جفت ارز USDCAD وجود دارد، اما این بدین معنی نیست که بدون استفاده از دیگر فیلترها به معامله این ابزارها بپردازید. بازار مملو از حرکات سریع جعلی است که صعود و سقوط‌های غیرقابل پیش‌بینی را به همراه دارد. اما دانستن این همبستگی می‌تواند به عنوان سیگنال مکملی برای پیدا کردن جهت قیمت، به شما کمک کند.

جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.