تجزیه و تحلیل مالی چیست؟


معامله‌گر عموماً فردی است که پول به بازار تزریق می‌کند و تنها به فکر سود و زیان در بازار می‌باشد. معامله‌گران مطالعات چندانی درباره پیرامون بازار سهام ندارند و با توجه به اطلاعات خود و همینطور تحلیل ها و اخبار روز اقدام به معامله می‌کنند. این درحالی است که، تحلیلگران اطلاعات موجود پیرامون بازار را به طور جامع مورد بررسی قرار می‌دهند و اطلاعات احتمالی از روند و رویکرد بازار را دارا می‌باشند. تحلیلگران معتقدند پیش‌بینی‌هایشان احتمالی است و بهتر است هر معامله‌گری که قصد ورود به بازار و برای خرید یا فروش نیاز به تحلیل دارد، تحلیل های تحلیلگران را نوعی پیشنهاد برای خود در نظر بگیرند. امروزه، تحلیل گری یک شغل و حرفه است که در بازار بورس از اهمیت بالایی برخوردار است.

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی را با یک مثال واقعی درک کنید

در یک سازمان یا یک شرکت، حسابدار با استفاده از اسناد و مدارک صورت های مالی را تهیه می نماید و در اختیار مدیر مالی می گذارد تا با استفاده از نسبت های مالی صورت های مالی را تجزیه و تحلیل نماید بنابراین دانستن نسبت های مالی و نحوی تجزیه و تحلیل آن از مهارت ها و توانایی های مدیر مالی شرکت محسوب میشود به همین دلیل امروز تصمیم گرفتیم تا نسبت های مالی یک شرکت را با توجه به ترازنامه و صورت سود و زیان که در فایل زیر قرار دارد تجزیه و تحلیل نماییم البته این تحلیل بسیار مختصر می باشد و فقط به دلیل این است که شما با نحوی محاسبه آشنا شوید.

شركتهاي بزرگ که حجم اطلاعات زیاد می باشد براي مقابله با مشكلات واستفاده از این اطلاعات باید اطلاعات را به شکلی قابل فهم و منسجم و تا حد امکان محدود سازماندهی کرد. تجزیه و تحلیل صورتهای مالی می تواند از این نظر به ما کمک کند اطلاعات موجود در صورت های مالی یک شرکت می تواند برای تعیین نسبت های مالی و جریان منابع مورد استفاده قرار گیرد نسبت های مالی یک شرکت را می توان با نسبت های هدف که برای شرکت مزبور مناسب به نظر میرسد مقایسه کرد.

يك تفاوت آشكار و مشخص اين است كه اكثريت شركتهاي كوچك در سياستهاي معمول اقتصادي خود امكان فروش سهام يا اوراق قرضه را به منظور افزايش وجوه نقد خود ندارند. مالك يا مدير يك شركت كوچك تمام تلاش خود را براي تأمين مالي از طريق اجاره دادن و سرمايه شخص خود متمركز مي كند . بنابراين با تحلیل صورتهای مزبور می توان مدیریت نا مناسب و خطرات بالقوه را نیز مشخص کرد. يكي از مقوله ها و نگرانيهاي اصلي مالكين شركتهاي كوچك درباره مديريت مؤثر سرمايه كارشان مي باشد.

بعد از مطالعه ی این فایل برای تکمیل اطلاعات خود می توانید لینک های زیر را مشاهده نمایید.

دانلود رایگان فایل اکسل صورت های مالی

قبلا در مقاله مفصلی در مورد اینکه صورت های مالی چیست توضیح دادیم و نحوه تهیه صورت های مالی در اکسل را نیز آموزش دادیم. تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی به شما کمک می کند تا داده های خام مالی یک شرکت را بررسی کنید و تصویر بهتری از عملکرد آن به دست آورید. این باعث میشود که شما با احتیاط بیشتری در زمینه سرمایه گذاری تصمیم گیری کنید. برای هر یک از جنبه های عملکردی شرکت میتوان از یک نوع نسبت استفاده کرد. تحلیل گران برای شناخت نقاط ضعف و قوت شرکت از این نسبت ها به عنوان یک ابزار متداول استفاده میکنند. در این نوشتار قصد داریم تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی در اکسل را با مثال شرکت گلبرگ برای شما توضیح دهیم.

نسبتهای مالی چیست؟

یک نسبت مالی به معنی گرفتن یک عدد از صورت های مالی یک شرکت و تقسیم آن بر دیگری است. نتیجه به شما امکان می دهد رابطه بین اعداد مختلف را اندازه بگیرید. به عبارتی نسبتهای مالی با استفاده از مقادیر عددی گرفته شده از صورتهای مالی برای به دست آوردن اطلاعات معنی دار درباره یک شرکت ایجاد می شود. اعداد موجود در صورتهای مالی یک شرکت، برای انجام تجزیه و تحلیل کمی و ارزیابی نقدینگی، اهرم، رشد، حاشیه سودآوری، نرخ بازده، ارزیابی و سایر موارد استفاده می شود.

تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی

بعد از مطالعه دقیق صورتها و یادداشت های پیوست صورتهای مالی، گام بعدی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی است.

انواع نسبتهای مالی

نسبت های مالی معمولاً در چهار گروه زیر طبقه بندی شده اند:

  1. نسبتهای نقدینگی
  2. نسبت های فعالیت
  3. نسبتهای اهرمی (بدهی)
  4. نسبتهای سودآوری

1. نسبت های نقدینگی

توانایی شرکت را در پرداخت بدهی های جاری اندازه گیری میکند.

انواع نسبتهای نقدینگی

1.1) نسبت جاری: این نسبت توان پرداخت بدهی های جاری را نشان میدهد. نسبت جاری شرکت هر اندازه بیشتر باشد، آن شرکت وضعیت نقدینگی بهتری دارد. هر اندازه نسبت جاری بزرگتر باشد، شرکت در پرداخت بدهیهای جاری با مشکل کمتری مواجه خواهد بود. در تفسیر نسبت جاری باید به نوسانات آن در طول مدت، توجه داشت، چون امکان دارد که شرکت ها در پایان سال مالی با حساب آرایی و واریز موقت بعضی از اقلام بدهی و برگشت این اقلام در اوایل سال بعد این حساب را بهتر جلوه دهند.

  • نسبت جاری = دارایی جاری / بدهی جاری

اگر نسبت جاری بیش از حد بالا باشد، یعنی شرکت از دارایی‌های جاری برای سودآوری، استفاده بهینه ندارد.

1.2) نسبت آنی: در محاسبه این نسبت مقدار موجودی کالا و پیش پرداخت از بین اقلام دارایی های جاری حذف می شود زیرا نمیتوان آنها را در کوتاه مدت به وجه نقد تبدیل کرد. این نسبت نشان می دهد که آن قسمت از دارایی جاری که از لحاظ ارزش ثبات بیشتری دارد و احتمال کاهش در آن کمتر است تا چه میزان میتواند پشتوانه طلبکاران کوتاه مدت قرار بگیرد. نسبت آنی شرکت ها باید برابر با 1 و یا بیشتر از آن باشد تا شرکت بتواند از محل دارایی های آنی، بدهی های جاری خود را پرداخت کند.

  • نسبت آنی = دارایی جاری – ( پیش پرداخت + موجودی کالا ) / بدهی جاری

1.3) نسبت وجه نقد: این نسبت برای این است که بدانیم در لحظه شرکت تا چه حد میتواند بدهی‌های جاری خود را پرداخت کند.

  • نسبت وجه نقد = وجه نقد / بدهی های جاری

1.4) نسبت سرمایه در گردش به کل داراییها: سرمایه در گردش شرکت برای اعتبار دهندگان برون سازمانی (بانکها و موسسات اعتباری) عامل مهمی برای اعطای اعتبارات و تسهیلات به حساب می آید. سرمایه در گردش بیانگر منابعی از شرکت است که قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند پس هرچه قدر که سرمایه در گردش بزرگتر از صفر باشد، مطلوبتر است و میزان نقدینگی کوتاه مدت شرکت را نشان می دهد.

  • سرمایه در گردش = دارایی جاری – بدهی جاری
  • نسبت سرمایه در گردش به کل داراییها= سرمایه در گردش / کل داراییها

2. نسبت های فعالیت ( کارآیی)

میزان کارآیی شرکت را در به کارگیری منابعش اندازه گیری میکند.

انواع نسبت های فعالیت

2.1) نسبت گردش موجودی کالا: با این نسبت تعداد دفعاتی که شرکت در سال موجودی کالا را میفروشد، محاسبه میشود. یعنی این نسبت نشان میدهد که در طی یکسال چند بار کالا خریده و تولید کرده ایم و آن را به فروش رسانده ایم.

  • گردش موجودی کالا= بهای تمام شده کالای فروش رفته/ موجودی کالا

2.2) متوسط دوره گردش موجودی کالا: یعنی هر بار که مواد اولیه خریده و تولید کرده ایم و آنها را فروخته ایم، چند روز طول کشیده است.

  • متوسط دوره گردش موجودی کالا = 360/گردش موجودی کالا

2.3) گردش کل داراییها: نشان دهنده کارایی دارایی است. هر چه گردش کل دارایی بیشتر باشد، بهتر است. به این معنا که توانسته ایم با همان میزان دارایی فروش بیشتری ایجاد کنیم.

  • گردش کل دارایی=فروش خالص/ کل دارایی

2.4) متوسط دوره وصول مطالبات: تعداد روزهایی که شرکت بدهی خود را وصول کرده، نشان میدهد.

  • متوسط فروش نسیه روزانه=فروش نسیه / 360
  • متوسط دوره وصول مطالبات= حسابهای دریافتنی/متوسط فروش نسیه روزانه
  • هر چه دوره وصول مطالبات کمتر باشد، یعنی فعالیت شرکت بهینه است. معیار اندازه گیری این نسبت، مدت زمان لازم برای وصول وجه نقد حاصل از فروش به مشتریان است.

2.5) گردش حسابهای دریافتنی: یعنی در طول یک دوره مالی حسابها و اسناد دریافتنی چند دفعه وصول شده اند.

  • گردش حسابهای دریافتنی= فروش نسیه / حسابهای دریافتنی
  • دوره عملیات: زمانی که کالای خریداری شده فروخته شده و وجه آن دریافت میشود، یعنی دوره ای که پول نقد بابت خرید مواد اولیه از مشتری دریافت میگردد. هر چه دوره عملیات کوتاه‌تر باشد، یعنی شرکت فروش و وصول وجوه نقد را سریع‌تر انجام داده است.
  • دوره عملیات= دوره تبدیل موجودی + دوره وصول مطالبات
  • دوره تبدیل موجودی= 360/گردش موجودی

3. نسبت های اهرمی یا بدهی

این نسبت توانایی شرکت در پرداخت تعهدات بلندمدت را نشان میدهد. در واقع شاخص ریسک مالی شرکت است.

انواع نسبتهای اهرمی

3.1) نسبت بدهی: نشان میدهد که چند درصد داراییها از محل بدهیها، تامین شده است. این نسبت رابطه مستقیم با ریسک مالی دارد. هر قدر این نسبت افزایش یابد، احتمال عدم پرداخت بدهیها بیشتر است.

  • نسبت بدهی=کل بدهی/کل دارایی

3.2) نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام: نشان توان حقوق صاحبان سهام در پرداخت بدهیهاست. این نسبت باید بیشتر از 1 باشد.

  • نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام= کل بدهی/حقوق صاحبان سهام

3.3) ضریب مالکانه: نشان میدهد که حقوق صاحبان سهام چه بخشی از دارایی است. مثلا اگر این نسبت برابر 3 باشد یعنی دارایی 3 برابر حقوق صاحبان سهام است.

  • نسبت ضریب مالکانه= جمع دارایی/حقوق صاحبان سهام یا نسبت ضریب مالکانه=1+(بدهی/حقوق صاحبان سهام)

3.4) نسبت بدهی بلند مدت: یعنی بدهی بلند مدت چند درصد از داراییها را تشکیل میدهد. اگر این نسبت کوچک باشد، امکان دریافت وام بیشتر است.

  • نسبت بدهی بلندمدت= بدهی بلندمدت / جمع داراییها

3.5) نسبت دفعات پوشش هزینه بهره: دفعاتی که سود بهره را پوشش میدهد. بالا بودن این نسبت نشان دهنده ریسک کمتر است.

  • نسبت پوشش نقدی بهره= سود قبل از بهره و مالیات / هزینه بهره

4. نسبت های سود آوری

با این نسبتها عملکرد کلی شرکت ارزیابی شده و میزان موفقیت شرکت در کسب سود مشخص میشود.

انواع نسبت های سود آوری

4.1) حاشیه سود خالص:

یعنی چند درصد از فروش را سود خالص تشکیل میدهد. بالا بودن این نسبت نشان سودآوری بالا است.

  • حاشیه سود خالص= سود خالص / فروش
  • اگر حاشیه سود عملیاتی برابر با 0.04 باشد، یعنی شرکت از هر ۱۰۰ تومان فروش عملیاتی، 6 سود داشته است.

4.2) حاشیه سود ناخالص:

اگر حاشیه سود ناخالص 0.35 باشد، یعنی هزینه تولید کالایی که به بهای 100 فروخته شده است، 65 است. 65=35-100

  • حاشیه سود ناخالص= ( فروش – بهای تمام شده کالای فروش رفته) / فروش

4.3) نرخ بازده سرمایه گذاری یا نرخ بازده دارایی ROI:

شاخصی برای سنجش استفاده بهینه از دارایی است.

  • نرخ بازده سرمایه گذاری = سود خالص / داراییها
  • نرخ بازده سرمایه گذاری = حاشیه سود خالص * گردش داراییها

4.4) بازده حقوق صاحبان سهام ( نرخ بازده ارزش ویژه):

نشان دهنده میزان سود خالص ایجاد شده در مقابل هر یک ریال حقوق صاحبان سهام است.

  • نرخ بازده ارزش ویژه = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

4.5) سود هر سهم EPS:

نشان دهنده سودی که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهام عادی به دست آورده است. علت اصلی توجه به سود هر سهم( و نه کل سود شرکت) به هدف اصلی شرکت یعنی به حداکثر رساندن ثروت سهامداران مربوط میشود.

  • سود هر سهم = (سود پس از کسر مالیات – سود سهام ممتاز)/ تعداد سهام عادی

4.6) سود تقسیمی DPS:

نشان دهنده سودی است که شرکت بابت هر سهم پرداخت میکند.

  • سود تقسیمی هر سهم = سود نقدی پرداختی / تعداد سهام عادی

برای فهم بهتر دو مورد از صورتهای مالی اساسی ( صورت وضعیت مالی و صورت سود و زیان ) را در قالب مثال زیر در اکسل به روش تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی انجام داده ایم. لازم به ذکر است دو صورت مالی این مثال به روش تجزیه و تحلیل افقی و عمودی در مقاله تجزیه و تحلیل صورتهای مالی انجام شده است.

مثال تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی

صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و صورت سود و زیان سال 1398 شرکت گلبرگ، در اکسل زیر درج شده است. مطلوب است: تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی.

نکته در مورد نسبتهای مالی در اکسل مثال

🔻 در محاسبه نسبت گردش موجودی کالا، به دلیل اینکه بهای تمام شده درآمد عملیاتی در صورت سود و زیان با علامت منفی نشان داده شده در این فرمول یک علامت منفی کنار آن گذاشته شده تا نسبت گردش موجودی کالا صحیح باشد.

🔻 فرض میکنیم فروش نسیه شرکت گلبرگ، 20،000 میلیون ریال است.

🔻 فرض میکنیم شرکت گلبرگ هزینه بهره ای نداشته، بنابراین نسبت دفعات پوشش هزینه بهره محاسبه نشده است.

🔻 برای محاسبه حاشیه سود ناخالص، به دلیل اینکه بهای تمام شده درآمد عملیاتی در صورت سود و زیان با علامت منفی نشان داده شده در این فرمول به جای کسر بهای تمام شده از فروش، بهای تمام شده با فروش جمع شده تا در اصل همان فروش منهای بهای تمام شده شود و حاشیه سود ناخالص صحیح باشد.

تجزیه و تحلیل صورت وضعیت مالی چیست؟

تجزیه و تحلیل صورتحساب های مالی فرایند تجزیه و تحلیل صورت وضعیت مالی شرکت برای اهداف تصمیم گیری و درک کلی سلامت یک سازمان است. صورتهای مالی، اطلاعات مالی را ثبت می کند، که باید از طریق تجزیه و تحلیل صورتحساب های مالی مورد ارزیابی قرار گیرد تا برای سرمایه گذاران، سهامداران، مدیران و سایر اشخاص علاقه مند مفید باشد.

تجزیه و تحلیل صورتحساب یک روش ارزیابی برای تعیین عملکرد گذشته، فعلی و پیش بینی شده از یک شرکت است. تکنیک های متعددی به عنوان بخشی از تجزیه و تحلیل صورتحساب های مالی شامل تجزیه و تحلیل افقی مورد استفاده قرار می گیرند که دو یا چند سال از اطلاعات مالی را در دو نوع ریال و درصد مقایسه می کند. تجزیه و تحلیل عمودی، که در آن هر دسته از حساب ها در ترازنامه به عنوان درصد از کل حساب نشان داده می شود؛ و تجزیه و تحلیل نسبت، که روابط آماری بین داده ها را محاسبه می کند.

بیانیه های مالی

تجزیه و تحلیل صورت حساب های مالی، تحلیل گران را قادر می سازد تا روند را با مقایسه نسبت در دوره های مختلف و انواع بیانیه ها شناسایی کنند. این اظهارات به تحلیلگران اجازه می دهد تا نقدینگی، سودآوری، بازده کل شرکت و جریان نقدی را اندازه گیری کنند. سه نوع اصلی از صورتهای مالی وجود دارد: ترازنامه، صورتحساب سود و جریان نقدی.

ترازنامه یک تصویر کلی از دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام شرکت در یک دوره خاص است. تحلیلگران از ترازنامه برای تحلیل روند در دارایی ها و بدهی ها استفاده می کنند. این گزارش درآمد با فروش آغاز می شود و به درآمد خالص منتهی می شود. همچنین به تحلیلگران سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص را ارائه می دهد. هر کدام از این موارد به ترتیب برای تعیین حاشیه سود، حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص تقسیم می شوند. بیانیه جریان پول نقد دید کلی از جریان نقدی شرکت از فعالیت های عملیاتی، فعالیت های سرمایه گذاری و فعالیت های مالی را فراهم می کند.

تجزیه وتحلیل صورت وضعیت مالی

تجزیه و تحلیل صورت وضعیت مالی

هر یک از گزارش های مالی چندین سال از داده ها را فراهم می کند. تحلیلگران اندازه گیری های عملکرد را در صورت های مالی با استفاده از روش های مختلف برای تجزیه و تحلیل صورت حساب مالی، از جمله تجزیه و تحلیل عمودی، افقی و نسبت، پیگیری می کنند. بواسطه داشبورد گزارش گیر نرم افزار حسابداری قیاس به راحتی می توانید از گزارشات تحلیلی با فیتلر تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ های مورد نظر خود در بازه زمانی مشخص شده بهره مند شوید.

یک نمونه از تحلیل عمودی این است که هر عنصر خطی در بیانیه مالی به عنوان درصد از یک دیگر ذکر شده است. تجزیه و تحلیل افقی مقادیر خطی در هر صورت مالی را در مقایسه با دوره های گذشته مقایسه می کند. در تجزیه و تحلیل نسبت، اقلام خطی از یک صورتحساب مالی با اقلام خطی از دیگر صورتحساب مالی مقایسه می شود. برای مثال، بسیاری از تحلیل گران می دانند که چند بار یک شرکت می تواند بدهی های خود را با درآمد فعلی پرداخت کند. تحلیلگران با تقسیم بدهی، که از طریق ترازنامه صورت می گیرد، با درآمد خالص که از صورت حساب درآمد حاصل می شود، این کار را انجام می دهند. به همین ترتیب، بازده دارایی ها (ROA) و بازده حقوق صاحبان سهام (ROE)، مقایسه درآمد خالص شرکت را در صورت حساب دارایی و دارایی های سهامداران موجود در ترازنامه نشان می دهد.

Financial statement analysis is the process of analyzing a company's financial statements for decision-making purposes and to understand the overall health of an organization. Financial statements record financial data, which must be evaluated through financial statement analysis to become more useful to investors, shareholders, managers, and other interested parties.
Financial statement analysis is an evaluative method of determining the past, current, and projected performance of a company. Several techniques are commonly used as part of financial statement analysis including horizontal analysis, which compares two or more years of financial data in both dollar and percentage form; vertical analysis, in which each category of accounts on the balance sheet is shown as a percentage of the total account; and ratio analysis, which calculates statistical relationships between data.

تحلیل چیست و تحلیلگر کیست ؟ | انواع تحلیل در بازارهای مالی

همانطور که می‌دانید، ورود به هر زمینه و حرفه‌ای نیاز به دانش دارد که بازار بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست. ولی متاسفانه به علت دسترسی آسان به بازار بورس و سهام، کاربران این امر مهم را نادیده می‌گیرند. عموما کاربران تازه وارد در بازار بورس، بر اساس فاکتور شانس عمل می‌کنند.
شما جهت داشتن یک سرمایه گذاری و معامله موفق باید با علم تحلیل در بورس آشنا باشید. چرا که، شناخت انواع تحلیل در بورس به شما کمک می‌کند که تمامی فرآیند سرمایه گذاری، خرید و فروش سهام خود را با آگاهی کامل انجام دهید و بازده بالایی در بازار بورس داشته باشید. در واقع، شناخت انواع تحلیل در بورس به شما کمک می‌کند که با حداقل سرمایه، حداکثر سود را ببرید.

منظور از تحلیل و تحلیلگر چیست؟

برای درک بهتر موضوع باید ابتدا با مفهوم تحلیل آشنا شوید:

تحلیل به بررسی یک موضوع واحد به صورت همه جانبه و کامل و همچنین، مورد بحث قرار دادن عوامل موثر بر آن موضوع را تحلیل می‌گویند.

تحلیلگر فردی است متخصص، که با بررسی کامل و عمیق، سعی در پیدا کردن چگونگی روند بازار و پیش‌بینی آن دارد. این در حالی است که، معامله‌گر رفتاری کاملا متفاوت را نشان می‌دهد. نکته اساسی در اینجاست که، تحلیلگر و معامله‌گر دو نقش کلیدی اما کاملا متفاوت را در بازار بورس دارند. در واقع، تحلیلگر و معامله‌گر مکمل یکدیگر هستند و به هیچ وجه جایگزین یکدیگر نمی‌شوند.

معامله‌گر عموماً فردی است که پول به بازار تزریق می‌کند و تنها به فکر سود و زیان در بازار می‌باشد. معامله‌گران مطالعات چندانی درباره پیرامون بازار سهام ندارند و با توجه به اطلاعات خود و همینطور تحلیل ها و اخبار روز اقدام به معامله می‌کنند. این درحالی است که، تحلیلگران اطلاعات موجود پیرامون بازار را به طور جامع مورد بررسی قرار می‌دهند و اطلاعات احتمالی از روند و رویکرد بازار را دارا می‌باشند. تحلیلگران معتقدند پیش‌بینی‌هایشان احتمالی است و بهتر است هر معامله‌گری که قصد ورود به بازار و برای خرید یا فروش نیاز به تحلیل دارد، تحلیل های تحلیلگران را نوعی پیشنهاد برای خود در نظر بگیرند. امروزه، تحلیل گری یک شغل و حرفه است که در بازار بورس از اهمیت بالایی برخوردار است.

انواع تحلیل در بورس

حتما تا کنون برای شما هم این سوال پیش آمده که بین صدها سهم موجود در بازار سهام، بهتر است کجا سرمایه‌گذاری کنید؟ معامله‌گران بازار بورس، همواره با این مسئله رو‌به‌رو هستند.
شناخت انواع تحلیل در بورس روشی است که معامله‌گران را در تصمیم‌گیری درست یاری می‌دهد. به طور کلی، تحلیل در بازار بورس ایران به دو بخش تحلیل بنیادی (فاندامنتال) و تحلیل تکنیکال (فنی) تقسیم می‌شود که، هر کدام پیروان به خصوص خود را دارند. به کارگیری درست و اصولی این دو روش ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد ممکن کاهش داده و اطمینان خاطر برای معامله‌گران بازار بورس به ارمغان می‌آورد.

تحلیل بنیادی یا فاندامنتال

در این روش، با بررسی و تجزیه و تحلیل پارامترها و داده‌های مالی و تمامی عواملی که بر ارزش یک سهام تاثیر دارند، ارزش ذاتی و حقیقی سهام مورد نظر تخمین زده می‌شود. در واقع، تحلیل بنیادی روشی برای به دست آوردن ارزش واقعی سهام و اوراق بهاداری است که در بازار بورس به درستی ارزش‌گذاری نشده است. همانطور که می‌دانید، ارزش ذاتی و ارزش بازاری دو مبحث کاملا متفاوت هستند. ارزش بازاری ارزشی است که، سهام را با آن خرید و فروش می‌کنند اما ارزش ذاتی، ارزشی است که با توجه به قابلیت‌های سهام ارزش‌گذاری می‌شود. به طور مثال؛ چنانچه ارزش ذاتی یک سهام از ارزش بازاری آن کمتر باشد آن سهام در موقعیت فروش است و چنانچه ارزش ذاتی یک سهام از ارزش بازاری آن بیشتر باشد آن سهام ارزش خرید و سرمایه‌گذاری دارد. به طور کلی، در شیوه تحلیل بنیادی دو نوع رویکرد وجود دارد:

  • رویکرد بالا به پایین؛ در این رویکرد تحلیلگر، تحلیل خود را از سطح بالایی همچون شاخص‌های اقتصاد جهانی آغاز می‌کند. در واقع، نقطه آغازین در این نوع از رویکرد، اقتصاد جهانی و نقطه پایانی آن، تحلیل سهام شرکت مورد نظر می‌باشد. رویکرد بالا به پایین برای افراد حرفه‌ای مناسب‌‌تر است.
  • رویکرد پایین به بالا؛ در این نوع رویکرد تحلیلگر، سهام شرکت مورد نظر خود را مبدا تحلیل خود قرار می‌دهد. در واقع، نقطه آغازین این رویکرد، تحلیل شرکت و نقطه پایانی آن اقتصاد جهانی می‌باشد. رویکرد پایین به بالا برای افراد مبتدی مناسب‌تر است.

ممکن است در نظر شما این روش بسیار زمانبر باشد، اما این روش به شما کمک می‌کند تا به واقع بینانه‌ترین شکل ممکن اقدام به سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت کنید. تحلیل بنیادی همچنین، این امکان را به شما می‌دهد که با شناسایی حرکت بعدی سهام مورد نظرتان در بازار بورس، تا حد ممکن جلوی ضرر و زیان را گرفته و امکان سود‌آوری را افزایش دهد.

* برای آموزش تحلیل بنیادی یا فاندامنتال کلیک کنید.

تحلیل تکنیکال در بورس

تحلیل تکنیکال یکی از رایج‌ترین روش‌های تحلیل در بورس است. در روش تحلیل تکنیکال یا فنی، با توجه به بررسی و تجزیه و تحلیل تاریخچه نمودار قیمت‌ها، ارزش احتمالی یک دارایی در آینده را پیش‌بینی می‌کنند. این روش در تمامی بازارهایی که با اصل عرضه و تقاضا فعالیت دارند (طلا، دلار، مسکن، ارز دیجیتال و …) کاربرد دارد. فرضیه ساختاری این روش این است که، فعالیت‌های معاملاتی گذشته به صورت مستقیم بر روند آینده بازار تاثیر دارند. به بیان ساده‌تر، تاریخ تکرار شونده است. در این روش، تمام تمرکز بر روی قیمت‌ها است. تحلیلگران در این نوع تحلیل معتقدند که روند قیمت‌ها در بازار تصادفی نیست. به همین منظور، با مطالعه جدول‌های نمودار، تاریخچه سهام مورد نظر و روند شناسایی الگوها، سعی در پیش‌بینی قیمت سهام در آینده دارند. لازم به ذکر است که، تحلیل تکنیکال بر پایه قانون احتمالات پیش می‌رود و نمی‌‌توان گفت پیش‌بینی‌های این روش به طور صد در صد به واقعیت بدل می‌شوند. در واقع، ما با توجه به قانون احتمالات خود را آماده می‌کنیم تا بهترین تصمیم در مقابل حرکت سهام در بازار بورس را بگیریم. در تصویر زیر، نمونه‌ای از یک تحلیل تکنیکال را مشاهده نمایید.

به طور کلی، تحلیل تکنیکال بر پایه سه اصل استوار شده است:

  • قیمت همه چیز است و همه چیز در قیمت‌ها تعریف می‌شود. تحلیلگران روش تکنیکال، اساس کار خود را قیمت قرار می‌دهند و معتقدند که تمام اطلاعات مورد نیاز در قیمت‌ها موجود است.
  • تحلیلگران معتقدند که قیمت‌ها طبق یک روند مشخص حرکت می‌کنند و حرکت آنها تصادفی نیست. پس با مطالعه گذشته یک سهام، سعی در پی بردن به چگونگی روند الگوی رفتاری آن سهم در بازار را دارند. بیشتر استراتژی‌های معاملاتی در روش تکنیکال با تکیه بر این اساس است.
  • تاریخ تکرار می‌شود. این تکرار ناشی از عوامل روانشناختی همچون ترس و هیجانات است. این عوامل روانشناختی پیش‌بینی قیمت‌ها را برای تحلیلگر آسان‌تر می‌کند. تحلیلگر برای درک بهتر روند بازار، از الگوهای نمودار قیمت برای تجزیه و تحلیل روند بازار استفاده می‌کند.

تاریخچه علم تکنیکال

بد نیست بدانید که این روش دارای قدمت زیادی است و پیشینه آن به صدها سال پیش بر می‌گردد. علم تحلیل تکنیکال اولین بار توسط تاجر برنج ژاپنی در قرن 18 پدید آمد. گفته می‌شود این فرد بنیان‌گذار تحلیل تکنیکال بر اساس نمودار شمعی است. بعدها این روش در قرن 19 در آمریکا به شهرت زیادی دست یافت. چارلز هنری داو کسی بود که در این زمینه شروع به فعالیت کرد و امروزه او را با نام پدر علم تحلیل تکنیکال نوین می‌شناسند. متاسفانه هیچ کتابی از چارلز هنری داو در زمینه علم تکنیکال منتشر نشده است. اما، او بود که علم تحلیل تکنیکال را به بازارهای سرمایه معرفی کرد.

* برای آموزش تحلیل تکنیکال کلیک کنید.

مقایسه تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی

سوال همیشگی کاربران این است که؛ تحلیل تکنیکال بهتر است یا تحلیل بنیادی؟

این سوال تاریخی هرگز پاسخ دقیقی نداشته است. همانطور تجزیه و تحلیل مالتجزیه و تحلیل مالی چیست؟ ی چیست؟ که قبلا هم اشاره کردیم، این دو روش ساختار، مزایا و معایب کاملا متفاوتی دارند. اما این روش‌ها هر دو یک هدف را دنبال می‌کنند که آن هدف تجزیه و تحلیل در بورس است. اما برای تصمیم‌گیری در این باره ابتدا باید با تمامی خصوصیات این دو روش آشنا شوید. از این رو، با مطالعه پیرامون مزایا و معایب هر دو روش و مقایسه آنها می‌توانید بهترین روش تحلیلی متناسب با شرایط سرمایه‌گذاری خود را داشته باشید.

مزایا و معایب تحلیل بنیادی

در روش تحلیل بنیادی تمام تمرکز بر ارزش ذاتی شرکت است و تحلیلگر با مطالعه جامع پیرامون شرکت (صورت‌های مالی، وضعیت فعلی شرکت و عملکرد رقبا و . ) سعی در پیدا کردن تفاوت قیمت فعلی سهام با ارزش واقعی و ذاتی آن را دارد. در صورت پیدا کردن تفاوت قیمت، اقدام به ارزیابی جهت سرمایه گذاری می‌کند و در صورت سرمایه گذاری منتظر می‌ماند تا شرکت به ارزش ذاتی خود برسد. با این حساب می‌توان گفت، روش تحلیل بنیادی جهت سرمایه گذاری هایی با بازده زمانی بلند مدت مناسب‌تر است.

مزایای تحلیل بنیادی

  1. نبودن هیچ‌گونه تعصب و جهت‌گیری شخصی
  2. تحلیل وضعیت اقتصادی یک سهم در بلند مدت
  3. محاسبه دقیق ارزش یک دارایی
  4. کمک به افزایش درک جامعه در مورد تجارت با آموزش تحلیل بنیادی
  5. این شیوه تحلیل برای محاسبه بتا به عنوان عامل ریسک سیستماتیک به درستی ایفای نقش می‌کند.

معایب تحلیل بنیادی

  1. زمانبر بودن این روش با توجه به مطالعه و بررسی زیاد
  2. مشخص نبودن زمان دقیق رسید سهام به ارزش ذاتی خود
  3. در این روش، عامل غیر منتظره همچون تغییرات سیاسی یا تغییر قانون‌گذاری‌ها می‌تواند بسیار مشکل‌ساز باشد.

مزایا و معایب تحلیل تکنیکال

در روش تحلیل تکنیکال اوضاع کمی متفاوت است. این روش به علت استفاده از مباحث ریاضی و هندسه، دارای پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به تحلیل بنیادی است. در صورتی که، عموما افراد تصور می‌کنند که این روش آسان‌تر از روش بنیادی است. در این روش، حرکت قیمت‌ها در بازار و رفتار بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد و مانند روش بنیادی خبری از چشم‌اندازهای بلند مدت نیست. پس می‌توان نتیجه گرفت که، این روش برای معامله‌گری‌هایی با بازده زمانی کوتاه مدت مناسب‌تر است.

مزایای تحلیل تکنیکال

  1. تشخیص زمان مناسب ورود و خروج به بازار
  2. اطلاع از حجم عرضه و تقاضا که منجر به شناخت تمایل بازار می‌شود.
  3. ارائه اطلاعات بدون تاخیر
  4. یادگیری آسان؛ به دلیل وجود منابع آموزشی فراوان و همچنین، وجود ابزار و شیوه‌های گسترده، فراگیری و یادگیری این شیوه آسان است.
  5. نبودن هیچگونه محدودیت زمانی در تحلیل و معامله‌گری

معایب تحلیل تکنیکال

  1. وجود سیگنال‌های ضد و نقیض می‌تواند موجب سردرگمی شود.
  2. با توجه به نادیده گرفتن فاکتورهای بنیادین در این روش، احتمال ریسک در بلند مدت افزایش می‌یابد.
  3. امکان تحلیل بدون تعصبات شخصی تحلیل‌گر

تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی

یکی از مهارت‌هایی که این روزها زیاد راجع به آن صحبت می‌شود، مهارت تابلو خوانی است. تابلو خوانی روشی برای تحلیل در بازار بورس نیست؛ ولی می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. در واقع، به مشاهده اطلاعات سهام شرکت‌های بورسی و تجزیه و تحلیل آنها تابلو خوانی گفته می‌شود. استفاده از مهارت ت ابلو خوانی نیاز به دقت و تجربه دارد. تابلو هر سهم در سایت tsetmc.com قابل مشاهده است؛ فقط کافی است نام سهام مورد نظر خود را جستجو کنید. تابلوخوانی به سهامداران کمک می‌کند تا اطلاعاتی مانند میزان خرید و فروش سهام، میزان عرضه و تقاضا، نوسانات سهم، حجم معاملات، خرید و فروش اشخاص حقیقی و حقوقی را به دست بیاورند و در مواقع اضطراری تصمیماتی بگیرند که تا حد امکان از ضرر و زیانشان جلوگیری کند.

نتیجه‌گیری

موفقیت در بازار بورس هرگز بر اساس شانس نبوده است، پس داشتن دانش علم بورس امر مهمی برای افزایش میزان موفقیت شما در این زمینه است. شناخت روش‌های تحلیل در بورس و همچنین، روانشناسی بازار بورس و استفاده از آنها، اصلی‌ترین عواملی است که از شما یک معامله‌گر موفق می‌سازد. اینکه شما از کدام روش برای تحلیل در بازار بورس استفاده می‌کنید کاملا به نیاز و نوع معامله‌گری و سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد. اما توصیه ما به شما این است که، مهارت خود را در هر دو روش تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال افزایش داده و تا حد امکان از هر دو روش استفاده کنید؛ چرا که استفاده از هر دو روش قدرت تجزیه و تحلیل بیشتری به شما می‌دهد.

به روشی که با بررسی و تجزیه و تحلیل پارامترها و داده های مالی یک شرکت به ارزش ذاتی سهام آن شرکت پی میبرد تحلیل بنیادی می گویند.

به روشی که می شود در آن با مطالعه گذشته سهام و بررسی نمودارها، آینده آن سهام را پیش بینی کرد، تحلیل تکنیکال می گویند.

طبق تعریف سیستم اطلاعاتی حسابداری یکی از عملکرد های این سیستم تولید و ارایه گزارش های مالی و تفسیر نتایج حاصل از آنهاست.که نتایج تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی یکی از خروجی های سیستم اطلاعاتی حسابداری است.

در چند سال اخیر با رشد توسعه بنگاه های اقتصادی و رقابت پذیرشدن فعالیت های اقتصادی و نیز نیاز مدیران به اطلاعات مالی با ارزش و قابل استفاده برای تصمیم گیری تولید و ارایه اطلاعات مالی بیش از پیش اهمیت خود را نمایان ساخته است.

هم اکنون هر حسابداری که دارای مهارت تولید و ارایه گزارشهای مالی و تفسیر آنهاست ، به مراتب نسبت به سایر حسابداران فاقد این مهارت از نظر شغلی و کسب درآمد و امنیت شغلی از وضعیت بهتری برخوردار است .

یکی از گزارشهای مالی استاندارد که از سیستم اطلاعاتی حسابداری استخراج می شود، صورتهای مالی اساسی است که شامل ترازنامه ،صورت سود وزیان ، صورت سود وزیان جامع ، صورت جریان وجوه نقد و یادداشت های توضیحی است .

تهیه و تولیدو تفسیر و ارایه صورتهای مالی اساسی نیازمند دانش ، مهارت و تجربه است که متاسفانه عده کثیری از حسابداران از داشتن این مهارت بهره ای ندارند علی الرغم اینکه در دانشگاه واحدهای درسی به این منظور ایجاد شده و فارغ التحصیلان دانشگاهی آن را گذرانده اند.

برای تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی هر حسابداری علاوه بر دارابودن دانش حسابداری از جمله استانداردهای حسابداری ،باید نسبتا از دانش ریاضی ، مهارت استفاده ار نرم افزار Excel و بینش حسابداری برخوردار باشد. مهارت تهیه ،تفسیر و ارایه صورتهای مالی اساسی از مهارتهای سطح بالاو از باکیفیت ترین واثر بخش ترین مهارتهای حسابداری است.

در این مطلب سعی شده است مراحل بعد از تولید صورتهای مالی اساسی که همانا تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی است ،به طور خلاصه توضیح داده شود ، چنانچه حسابداران همینقدر در مورد مراحل تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی بدانند و آنرا به اجرا درآورند کمک بزرگی در ارایه اطلاعات مالی با ارزش به مدیران شرکتها کرده اند.

تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی :

تجزیه وتحلیل صورتهای مالی فرایندی است که میزان انعکاس واقعیت های اقتصادی توسط ارقام حسابداری شرکت را ارزیابی می کند.

از جمله کارکردهای تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی را می توان : ارزیابی ریسک و کیفیت عایدات شرکت ، برآورد قدرت سودآوری ،انجام تعدبلات لازم برای صورتهای مالی در جهت انعکاس بهتر واقعیت های اقتصادی و کمک به تجزیه وتحلیل مالی را برشمرد.

تکنیک های تجزیه وتحلیل صورتهای مالی یا همان نسبت های مالی برای تحلیلگر حکم کارکرد جعبه ابزار را دارد.

از دلایل مهم انجام تجزیه و تحلیل صورتهای مالی ، تولید اطلاعات با ارزش برای تسهیل اخذ تصمیات اقتصادی است.

مراحل تجزیه و تحلیل صورتهای مالی اساسی :

1. بیان اهداف و زمینه

4.تجزیه وتحلیل و تفسیر اطلاعات

5.گزارش نتایج و پیشنهادها

6.به روز کردن تجزیه و تحلیل ها

تجزیه و تحلیل صورتهای مالی بعنوان :

1- یک شیوه و ابزار برای ارزیابی مطرح است .

2- مورد نیاز برنامه ریزی و تصمیم گیری مدیران و سایر استفاده کنندگان صورتهای مالی است.

3- هدفمند ، سیستماتیک به اجرا درمی آید.

4- برای پیش بینی آینده با استفاده از اطلاعات گذشته دردسترس،مورد استفاده قرار می گیرد.

منابع تحلیل گری مالی

1- اطلاعات مالی ( صورتهای مالی اساسی )

2- اطلاعات کمی غیر مالی ، آمار تولید ، رشد اقتصادی ، آمار اشتغال بیکاری

3- اطلاعات کیفی ، گزارش حسابرسی ( مستقل و داخلی ) گزارش هیئت مدیره ، گزارش مدیریت

4- اطلاعات اظهارنظر گروه ها، شامل اظهارنامه بازار سرمایه ، واسطه گران مالی

اهداف تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

1- تامین اطلاعات موردنیاز مدیران جهت ( برنامه ریزی ، تصمیم گیری و سرمایه گذاری )

2- به عنوان یک معیار، ابزار برای تجزیه و تحلیل وضعیت مالی،عملکرد مالی مورد استفاده قرار می گیرد.

3- برای مدیریت سبدسهام( پرتفوی )از تحلیل ها استفاده شود.

4- به عنوان یک ابزار برای ارزیابی عملکرد مدیران مورد استفاده قرار می گیرد.

5- ابزاری برای سنجش سودآوری ، کارایی ، اثر بخشی در یک واحد انتفاعی است.

سه مورد از روش های تجزیه وتحلیل صورتهای مالی اساسی

1- روش تجزیه وتحلیل با استفاده از نسبتهای مالی

نسبت نقدینگی ، نسبت فعالیت ، نسبت اهرمی ، نسبت سودآوری

2- تجزیه و تحلیل افقی

3- تجزیه و تحلیل عمودی

نسبت نقدینگی :

نسبت نقدینگی امکان ارزیابی و سنجش سرعت پرداخت تعهدات کوتاه مدت بنگاه اقتصادی از محل دارایی های جاری را فراهم می کند.

1- نسبت جاری : بدهیهای جاری /جمع دارائیهای جاری

2- نسبت آنی : بدهی جاری/جمع دارائیهای جاری منهای موجودی کالا و سفارشات

3- نسبت وجه نقد : جمع بدهی های جاری /جمع موجودی نقد ،اوراق مشارکت و سپرده ها

4- سرمایه در گردش : جمع بدهی های جاری – بدهی جاری

نسبت فعالیت ( کارایی ):

از این نسبت برای ارزیابی توانایی و قدرت دارایی های شرکت در جهت پیشبرد فروش استفاده می شود .

1- نسبت گردش دارایی : کل داراییها / فروش خالص
2- گردش دارایی جاری : جمع دارائیهای جاری/فروش خالص
3- گردش دارایی غیر جاری : جمع دارائیهای غیرجاری /فروش خالص
4- گردش دارایی ثابت : جمع دارایی ثابت مشهود و نامشهود/فروش خالص
نسبت اهرمی ( بافت مالی یا ساختار مالی ) :

نتایج این نسبت امکان ارزیابی و سنجش سرعت پرداخت تعهدات از محل حقوق صاحبان سهام و کل دارایی ها را فراهم می کند .

1- نسبت کل بدهی : کل دارائیها/ کل بدهی وکل حقوق صاحبان سهام/ کل بدهی
2- نسبت بدهی جاری : کل دارائیها/ کل بدهی جاری وکل حقوق صاحبان سهام/ کل بدهی جاری 3- نسبت بدهی غیر جاری : کل دارائیها/ کل بدهی غیر جاری وکل حقوق صاحبان سهام/ کل بدهی غیرجاری
4- نسبت پوشش هزینه بهره هزینه مالی و بانکی ( بهره) / سود عملیاتی
نسبت سود آوری :

از این نسبت برای ارزیابی و سنجش بازدهی فروش ، بازدهی دارایی ها و بازدهی سودآوری واحد انتفاعی استفاده می شود و این نسبت رابطه بین فروش ، سود و دارایی ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهد .

مهمترین نسبتهای آن عبارتند از :

1- نسبت سود ناخالص : فروش /سود ناخالص
2- نسبت سود عملیاتی : فروش / سود عملیاتی
3- نسبت سود خالص به فروش : فروش /سود خالص حاشیه فروش یا بازده فروش
4- بازده دارایی ها : کل دارایی ها/ سود خالص
5- بازده حقوق صاحبان سهام : حقوق صاحبان سهام / سود خالص
تجزیه و تحلیل افقی صورتهای مالی اساسی :

در این روش یک سال مالی را به عنوان سال پایه در نظر گرفته و سال های مالی بعد را نسبت به سال پایه مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهند . از این تجزیه و تحلیل برای افزایش یا کاهش هر یک از اقلام صورت های مالی نسبت به سال پایه استفاده می کنند.

تجزیه وتحلیل عمودی صورتهای مالی اساسی :

دراین روش یکی از اقلام صورتهاي مالی را به عنوان اقلام مهم در نظرگرفته و سایراقلام را نسبت به

این قلم مهم مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهند.مثلاً فروش را به عنوان اقلام مهم در نظرگرفته و

دارایی ها- بدهی ها- سرمایه- درآمد وهزینه را نسبت به فروش موردسنجش و ارزیابی قرار می دهدو نام دیگر این تجزیه و تحلیل؛ تجزیه و تحلیل درونی گفته می شود.

نقاط قوت تجزیه وتحلیل صورتهای مالی اساسی :

1- معیاری برای شناخت شرکتها و موسسات و تحقق اهداف آنها است.

2- به عنوان ابزاری برای پیش بینی آینده استفاده می شود .

3- معیاری برای ارزیابی عملکرد و کارایی و اثربخش واحد انتفاعی

4- اطلاعات مورد نیاز مدیران را برای برنامه ریزی و تصمیم گیری فراهم می کند.

5- معیار مناسبی برای ارزیابی دارایی ها و پروژه های سرمایه گذاری است.

6- معیار مناسب برای کنترل ریسک عملیاتی – مالی و ورشکستگی مد نظراست.

نقاط ضعف تجزیه وتحلیل صورتهای مالی اساسی :

1- نیازمند دانش فنی و تجربه متعارف می باشد برای افراد غیر مختصص قابل استفاده نیست .

2- تغییرات محیطی را در نظر نمی گیرد .

3- در زمان تورم بعلت فاصله زیاد بهای تمام شده و ارزش جاری قابل استفاده نیست .

4- بعلت اینکه تهیه صورتهای مالی نیازمند تجربه و توانایی لازم می باشد ممکن است قضاوت شخصی و یا دستکاری صورتهای مالی صورت پذیرد.

تهیه شده در: موسسه سرمایگان ارایه دهنده خدمات حسابداری ممتاز و کارآموزی حسابداری پیشرفته و آموزش مالیات

در صورتیکه علاقمند یادگیری مهارتهای پیشرفته تهیه و تفسیر و ارایه صورتهای مالی اساسی هستید پیشنهاد شرکت در کارگاه زیر را می دهیم .

موفق باشید . موسسه سرمایگان ( مشاورین مالی و اولین مبتکر ومجری کارگاه های نوابغ حسابداری وجهش به بازار کار حسابداری ایران)

مدل سازی مالی چیست؟ | چگونه مدل مالی طراحی کنیم؟

مدل سازی مالی برای کسب و کارها و شرکت‌ها می تواند در رشد مالی و اقتصادی آنها تاثیرگذار باشد. تبدیل شدن به یک غول تجاری بزرگ در صنعت با پیش بینی عملیات و امور مالی آینده کسب و کار امکان پذیر است. شرکت‌ها همواره باید تاثیرات عوامل مختلف بر کسب و کارشان مثل تغییر سیاست‌ها و قوانین، تغییر قیمت‌ها، افزایش یا کاهش تقاضا و متغیرهای بسیار دیگری را در نظر بگیرند. ایجاد یک مدل مالی جامع و خوب با همه پیچیدگی هایش به مدیران کسب و کارها در اتخاذ تصمیمات آتی کمک زیادی می‌کند. در این مقاله از گروه نرم افزاری محک در خصوص مدل سازی مالی و شیوه انجام آن در مایکروسافت اکسل بپردازیم.

مدلسازی مالی

فهرست مطالب

مدل مالی چیست؟

مدل مالی چیست؟

به زبان ساده، مدل مالی ابزاری است که در نرم افزارهای صفحه گسترده، مانند مایکروسافت اکسل، برای پیش بینی عملکرد مالی یک کسب و کار در آینده ساخته می‌شود. این پیش‌بینی معمولاً بر اساس عملکرد تاریخی شرکت و مفروضات مربوط به آینده انجام می شود و به تهیه صورت سود و زیان، ترازنامه، صورت جریان نقدی و برنامه‌های پشتیبان کمک می کند. از روی مدل های مالی می‌توان انواع پیشرفته‌تری از مدل ها مانند تجزیه و تحلیل جریان نقدی با تخفیف (مدل DCF)، خرید اهرمی (LBO)، ادغام و خرید (M&A) و تجزیه و تحلیل حساسیت را ایجاد کرد.

مدل سازی مالی فرآیند ایجاد خلاصه‌ای از هزینه‌ها و درآمدهای یک شرکت در قالب یک صفحه گسترده است که می‌تواند برای محاسبه تأثیر یک رویداد یا تصمیمات آتی بر کسب و کار مورد استفاده قرار گیرد. مدل مالی برای مدیران شرکت کاربردهای زیادی دارد. تحلیلگران مالی اغلب از آن برای تجزیه و تحلیل و پیش بینی اینکه چگونه عملکرد سهام یک شرکت ممکن است تحت تأثیر رویدادهای آینده یا تصمیمات اجرایی قرار گیرد استفاده می‌کنند.

چرا مدل سازی مالی مهم است ؟

مدلسازی مالی یکی از با ارزش‌ترین مهارت‌ها در تحلیل مالی است. هدف مدلسازی مالی ترکیب معیارهای حسابداری، مالی و تجاری برای معرفی و نمایش انتزاعی یک شرکت است. مدل مالی در اکسل پیاده سازی شده و آینده مالی تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ و عملیاتی یک شرکت را پیش‌بینی می‌کند.

قطعا پیش بینی عملیات شرکت در آینده کاری بسیار پیچیده است. هر کسب و کار خصوصیات مربوط به خود را دارد و به مجموعه‌ای بسیار خاص از مفروضات و محاسبات نیاز دارد. به همین دلیل، برای مدل سازی مالی از مایکروسافت اکسل (excel) استفاده می‌شود. اکسل از انعطاف پذیرترین و قابل تنظیم‌ترین ابزارهای موجود است. نرم‌افزارهای دیگری نیز به‌عنوان جایگزین وجود دارند که به اندازه اکسل انعطاف‌پذیر نیستند و ممکن است درک عملیات یک کسب و کار را برای کاربر پیچیده کنند.

کاربردهای مدل سازی مالی

کاربرد مدل سازی مالی چیست ؟

مدل سازی مالی نمایشی از تعداد عملیات یک شرکت در گذشته، حال و آینده پیش بینی شده است. چنین مدل‌هایی برای استفاده به عنوان ابزار تصمیم گیری در نظر گرفته شده‌اند. مدیران شرکت ممکن است از آن‌ها برای برآورد هزینه‌ها و پیش بینی سود یک پروژه جدید استفاده کنند. تحلیلگران مالی از مدل سازی مالی برای توضیح یا پیش بینی تأثیر رویدادها، از عوامل داخلی مانند تغییر استراتژی یا مدل کسب و کار گرفته تا عوامل خارجی مانند تغییر در سیاست یا مقررات اقتصادی، بر سهام یک شرکت استفاده می‌کنند.

مدل‌ های مالی برای تخمین ارزش‌گذاری یک کسب‌ و کار یا مقایسه کسب‌ و کارها با رقیبان خود در یک صنعت یا حوزه مشخص استفاده می‌شوند. از مدلسازی مالی همچنین در برنامه ریزی استراتژیک برای آزمایش سناریوهای مختلف، محاسبه هزینه پروژه‌های جدید، تصمیم گیری در مورد بودجه و تخصیص منابع شرکت استفاده می‌شود.

نتیجه یک مدل مالی برای تصمیم گیری و انجام تجزیه و تحلیل مالی، چه در داخل یا خارج از شرکت استفاده می‌شود. مدل‌های مالی متعدد به سرمایه گذار کمک می‌کنند تا رقبای مختلف در یک صنعت را مقایسه کرده و بهترین مورد برای سرمایه گذاری را انتخاب کند.

چه کسانی از مدل مالی استفاده می کنند؟

  • افزایش سرمایه (بدهی و یا حقوق صاحبان سهام)
  • خرید (کسب و کار و یا دارایی)
  • رشد کسب و کار به صورت ارگانیک (به عنوان مثال، افتتاح فروشگاه‌های جدید، ورود به بازارهای جدید و غیره)
  • فروش یا واگذاری دارایی ها و واحدهای تجاری
  • بودجه بندی و پیش بینی (برنامه ریزی برای سال های آینده)
  • تخصیص سرمایه (اولویت بندی پروژه‌های سرمایه گذاری)
  • تجزیه و تحلیل صورت های مالی / تحلیل نسبت

مبانی مدلسازی مالی

مبانی مدلسازی مالی چیست ؟

بهترین مدل‌های مالی مجموعه‌ای از مفروضات اساسی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. به عنوان مثال، یکی از آیتم‌های خطی که معمولاً به واسطه مدل مالی پیش بینی می‌شود، رشد فروش است. رشد فروش به صورت افزایش (یا کاهش) ناخالص در سه ماهه اخیر نسبت به سه ماهه قبل ثبت می‌شود. این‌ها تنها دو ورودی هستند که یک مدل مالی برای محاسبه رشد فروش به آن نیاز دارد.

مدل ساز مالی یک سلول برای فروش سال قبل، یعنی سلول A، و یک سلول برای فروش سال جاری، یعنی سلول B ایجاد می‌کند. سلول سوم، یعنی سلول C، برای فرمولی استفاده می‌شود که تفاوت بین سلول A و B را بر سلول A تقسیم می‌کند. این فرمول رشد است.

سلول C، یعنی فرمول، به صورت سخت در مدل کدگذاری شده است، یعنی مقداری ثابت است و بدون اصلاح برنامه قابل تغییر نیست. سلول های A و B سلول های ورودی هستند که توسط کاربر قابل تغییر هستند.

بهترین روش برای مدل سازی مالی چیست؟

بهترین روش برای مدل سازی مالی چیست؟

برای اینکه مدلسازی مالی به بهترین شکل انجام شود موارد زیر را درنظر بگیرید:

1- نکات و ترفندهای اکسل

  • استفاده از ماوس خود را محدود یا حذف کنید (میانبرهای صفحه کلید بسیار سریع‌تر هستند)
  • از فونت آبی برای کدهای سخت و ورودی استفاده کنید (فرمول‌ها می‌توانند سیاه بمانند)
  • فرمول‌ها را ساده نگه دارید و محاسبات پیچیده را به مراحل مختلف تقسیم کنید.
  • مطمئن شوید که می‌دانید چگونه از مهم‌ترین فرمول‌ها و توابع اکسل استفاده کنید.
  • از INDEX و MATCH به جای VLOOKUP برای کندوکاو داده ها استفاده کنید.
  • از تابع CHOOSE برای ساخت سناریوها استفاده کنید.

2- قالب بندی

مهم است که در یک مدل مالی به وضوح بین ورودی‌ها (مفروضات) و خروجی (محاسبات) تمایز ایجاد کنید. این تمایز معمولاً از طریق قراردادهای قالب بندی، مانند آبی کردن ورودی‌ها و سیاه کردن فرمول‌ها به دست می‌آید. شما همچنین می‌توانید از قراردادهای دیگر مانند سایه زدن سلول‌ها یا استفاده از حاشیه‌ها استفاده کنید.

3- طرح بندی مدل مالی

ساختاربندی یک مدل مالی به صورت یک طرح منطقی و قابل فهم بسیار مهم است. این طرح بندی معمولاً به معنای ساخت کل مدل در یک کاربرگ و استفاده از گروه بندی برای ایجاد بخش‌های مختلف است. به این ترتیب به راحتی می‌توان مدل را بسط یا قبض داد و اصلاح نمود.

  • مفروضات و محرک ها
  • صورت درآمد
  • ترازنامه
  • صورت جریان نقدی
  • برنامه های پشتیبانی
  • ارزش گذاری
  • تجزیه و تحلیل میزان حساسیت
  • جداول و نمودارها

مدلسازی مالی در 10 مرحله

مدلسازی مالی در 10 مرحله

مدل سازی مالی یک فرآیند متوالی و تکراری است. باید بخش‌های مختلف را جدا کنید تا در نهایت بتوانید همه آن‌ها را به هم بچسبانید. در ادامه، مراحل مدل سازی مالی به تفکیک، از جایی که باید شروع کنید و اینکه چگونه در نهایت همه نقاط را به هم وصل کنید، آورده شده است.

1- نتایج و مفروضات تاریخی

هر مدل مالی با نتایج تاریخی یک شرکت شروع می‌شود. برای شروع به ساخت مدل مالی باید صورت های مالی سه سال را جمع و آن‌ها را وارد اکسل کنید. در مرحله بعد، مفروضات دوره تاریخی را با محاسبه مواردی مانند نرخ رشد درآمد، حاشیه‌های ناخالص، هزینه‌های متغیر، هزینه‌های ثابت، روزهای تسویه حساب‌های پرداختنی (AP)، روزهای موجودی، و غیره مهندسی معکوس می‌کنید. حالا می‌توانید مفروضات دوره پیش بینی را به عنوان کدهای سخت پر کنید.

2- وارد کردن صورت درآمد

با وجود مفروضات پیش‌بینی می‌توانید راس صورت سود و زیان را با درآمد، COGS یا بهای تمام شده کالای فروش رفته، سود ناخالص و هزینه‌های عملیاتی و غیره را محاسبه کنید. برای محاسبه استهلاک، کاهش بها، بهره و مالیات باید منتظر بمانید.

3- وارد کردن ترازنامه

بعد از ورود راس صورت درآمد، می توانید شروع به پر کردن ترازنامه کنید. با محاسبه حساب های دریافتنی و موجودی، که هر دو تابع درآمد و COGS هستند، و همچنین مفروضات روزهای تسویه حساب های پرداختنی و روزهای موجودی شروع کنید. بعد، حساب های پرداختنی را پر کنید که تابعی از COGS و روزهای تسویه حساب های پرداختنی (AP) هستند.

4- ساخت برنامه های پشتیبانی

قبل از تکمیل صورت درآمد و ترازنامه، باید یک برنامه‌ زمانی برای دارایی‌های سرمایه‌ای مانند اموال، ماشین آلات و تجهیزات (PP&E) و همچنین برای بدهی و بهره ایجاد کنید. برنامه PP&E از دوره تاریخی استخراج می‌شود. بعد هزینه‌های سرمایه‌ای را اضافه کرده و استهلاک را کم کنید. برنامه بدهی نیز از دوره تاریخی استخراج می‌شود. در اینجا افزایش بدهی را اضافه کرده و بازپرداخت‌ها را کم می‌کنید. بهره بر اساس میانگین مانده بدهی خواهد بود.

5- تکمیل صورت درآمد و ترازنامه

اطلاعات حاصل از برنامه های پشتیبانی، صورت درآمد و ترازنامه را تکمیل می‌کند. در صورت درآمد، استهلاک را به برنامه PP&E و بهره را به برنامه بدهی مرتبط کنید. از آنجا می‌توانید درآمدهای قبل از مالیات، میزان مالیات و درآمد خالص را محاسبه کنید. در ترازنامه، تراز پایانی PP&E و مانده بدهی پایانی را از برنامه‌های پشتیبانی پیوند دهید. حقوق صاحبان سهام را می‌توان با جلو بردن مانده پایانی سال گذشته، اضافه کردن درآمد خالص و سرمایه جذب شده و کم کردن سود سهام یا سهام خریداری شده تکمیل کرد.

6- ساخت صورت جریان نقدی

با تکمیل صورت درآمد و ترازنامه، می‌توانید صورت جریان وجوه نقد را با روش تطبیق بسازید. با درآمد خالص شروع کنید، استهلاک مجدد را اضافه کنید و تغییرات در سرمایه در گردش غیرنقدی را تنظیم کنید که منجر به وجه نقد حاصل از عملیات می‌شود. وجه نقد مورد استفاده در سرمایه گذاری تابعی از مخارج سرمایه ای در جدول PP&E است و وجه نقد حاصل از تامین مالی تابعی از مفروضاتی است که در مورد افزایش بدهی و حقوق صاحبان سهام مطرح شد.

7- تجزیه و تحلیل جریان نقدی تنزیل شده (DCF)

هنگامی که 3 صورت مالی ذکرشده تکمیل شد، زمان محاسبه جریان نقدی آزاد و انجام ارزیابی تجاری فرا می‌رسد. جریان نقدی آزاد کسب‌ و کار با هزینه سرمایه شرکت (هزینه فرصت یا نرخ بازده مورد نیاز) امروز تنزیل می‌شود.

8- افزودن سناریوها و تجزیه و تحلیل حساسیت

هنگامی که بخش‌های تجزیه و تحلیل و ارزش گذاری DCF کامل شد، زمان آن است که تحلیل حساسیت و سناریوها را در مدل بگنجانیم. هدف این تجزیه و تحلیل تعیین این است که ارزش شرکت (یا برخی معیارهای دیگر) چقدر تحت تأثیر تغییرات مفروضات اساسی قرار می‌گیرد. این موضوع برای ارزیابی ریسک یک سرمایه گذاری یا برای اهداف برنامه ریزی تجاری بسیار مفید است (به عنوان مثال، آیا شرکت نیاز به جمع آوری پول در صورت کاهش x درصد حجم فروش دارد؟).

9- ایجاد جداول و نمودارها

بیان واضح نتایج چیزی است که واقعاً تحلیلگران مالی خوب را از تحلیلگران معمولی جدا می‌کند. موثرترین راه برای نشان دادن نتایج یک مدل مالی از طریق جداول و نمودارها است. بیشتر مدیران وقت یا حوصله نگاه کردن به عملکرد درونی مدل را ندارند، بنابراین نمودارها بسیار مؤثرتر و مفیدتر هستند.

10- تست استرس و ممیزی مدل

وقتی مدل سازی مالی تمام شد، کار شما تمام نشده است. در مرحله بعد، زمان شروع تست استرس سناریوهای گوناگون است تا ببینید آیا مدل مالی شما مطابق با انتظار شما عمل می‌کند یا خیر. همچنین مهم است که از ابزارهای حسابرسی مدلسازی مالی استفاده کنید تا مطمئن شوید که مدل مالی مدنظر شما دقیق است و فرمول‌های اکسل نیز همه به درستی کار می‌کنند.

سخن آخر

مدل مالی نشان دهنده عملکرد مالی یک شرکت، هم در گذشته و هم در آینده است. برای ایجاد یک مدل مالی، به درک کاملی از اصول حسابداری نیاز دارید. شما باید بدانید که همه حساب‌های مختلف به چه معنا هستند، چگونه آن‌ها را محاسبه کنید، و چگونه به هم متصل شده‌اند. مدل های مالی باید دقیق و انعطاف‌پذیر طراحی شوند تا با حالات و در وضعیت‌های مختلف بازار قابلیت تطبیق‌پذیری داشته باشند. مدل سازی مالی امری پیچیده است و نیاز به تخصص و تجربه بالا در حوزه حسابداری و مدیریت مالی و همچنین شناخت بازار و عوامل تاثیرگذار بر صنایع مختلف دارد.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.